Ҳар доим диққат марказида бўлишни хуш кўрувчи португалиялик юлдуз яна бир можаро сабабчисига айланиб қолди. Тобора паймонаси тўлиб бораётган саудияликлар Роналдуга шаҳар бедарвоза эмаслигини кўрсатиб қўйишмоқчи. Унинг футбол оламида қандай мавқега эгалиги ва Саудияга келиши учун унга қанча пул тўлангани мухлисларни қизиқтираётгани йўқ.

Ҳаммаси нимадан бошланди?

Кўплаб футбол ишқибозларининг эътибори Чемпионлар лигаси чорак финал босқичидан ўрин олган “Реал” – “Челси”, “Милан” – “Интер” учрашувларига қараб турган бир пайтда Саудия Арабистонида ҳам марказий беллашув бўлиб ўтди. Чемпионатнинг 24-тури доирасида мамлакатнинг икки номдор, совринлар учун даъвогарлик қилаётган клублари “Ал-Насср” ва “Ал-Ҳилол” ўзаро баҳс олиб борди. Ушбу қарама-қаршиликда мезбонлар 2:0 ҳисобида зафар қучишди. Одион Игало киритган 2 та гол “Ал-Ҳилол”га ғалаба тақдим этди. Аммо асосий воқелик бу эмас. Жамоатчилик эътиборини тортган нарса тиниб-тинчимас Роналду ва мухлислар билан юз берган ҳодиса.

Гап шундаки, Саудия Арабистони ўзига хос хулқ-атвор қоидалари ва қонунларига эга бўлган исломий давлатдир. “Ал-Насср”нинг энг кўп маош олувчи ҳужумчиси Криштиану Роналду бу меъёрларни писанд қилмаётган кўринади. Ўйиннинг танаффус вақтида меҳмонлар мухлислари ҳужумчига босим ўтказишга уринишди ва унинг принципиал рақиби Мессининг исмини айтиб, бақиришди. Ўз навбатида Роналду бунга ўта ахлоқсизлик билан жавоб қайтарди. Ҳаммаси шундан сўнг бошланди. Бу воқеа маҳаллий газеталарнинг сарлавҳаларига айланди (бу ҳаракат “ахлоқсизлик”, “шармандали” ва “можароли” деб таърифланди) ва қиролликдаги энг машҳур спорт дастури “Action ya Dawri”да бир неча соат давомида ёритиб борилди.

Роналду жиноятчи(ми)?

Видео ижтимоий тармоқларда пайдо бўлгач, адвокат Ноуф бин Аҳмад Саудия прокуратурасига шикоят қилишини айтди. “Роналдунинг хатти-ҳаракати жиноят, омма олдида шов-шувли ҳаракат ва агар хорижлик томонидан содир этилган бўлса, ҳибсга олиш ва депортация қилишни талаб қилувчи жиноятлардан бири ҳисобланади. Шунинг учун биз прокуратурага ариза берамиз”, – деб ёзди у. Бундан ташқари, Нуф бин Аҳмад Саудия Арабистони тартиб-интизом ва ахлоқ қўмитасига Роналдуга нисбатан тенглик ва қонун қўлланилишини сўраб мурожаат қилишини маълум қилган. Худди 2007/2008-йилги мавсумда “Ал-Иттиҳод” футболчиси Алҳасан Кейта билан бўлгани каби. Ўшанда Кейта майдондан четлатилади, шунинг аламидан ё бошқа сабабми, футболчи ҳакамга тупуради.

Саудия Арабистони Футбол Ассоциациясининг Ёшлар ишлари бўйича Бош президенти ва Олий ҳазратлари шаҳзода Султон бин Фаҳд бин Абдулазиз эса Саудия Арабистони Футбол Ассоциацияси Тартиб-интизом қўмитаси ва Профессионал қўмитасини футболчининг шартномасини бекор қилиш ва мамлакатдаги бошқа клублар билан шартнома имзолашни тақиқлаш бўйича тавсияларини маъқуллашга қарор қилган эди. Аммо Саудия Арабистони футбол федерацияси (SAFF) интизом ва этика қўмитаси португалиялик ҳужумчининг ахлоқсиз ҳаракати учун жазо чораларини қўлламади. Йирик нашрлар юлдузнинг иши кўриб чиқилаётган пайтда ижтимоий тармоқларда эълон қилинган видеолар эмас, балки фақат ўйиннинг расмий трансляцияси пайтидаги тасвирлар кўрилгани учун жазодан қутулиб қолганини таъкидлаяпти.

Гап фақат Роналдуда эмас-да

“Ҳайдалиш” ҳақидаги гап-сўзлар фақат Роналдунинг ўзига боғлиқ эмас. Яқинда мамлакатдаги Роналдулар оиласи маҳаллий урф-одатларни бузиш билан боғлиқ жанжалга тушиб қолган эди. 2019 йилда “Одоб тўғрисида»ги қонун қабул қилинган бўлиб, унда аёллар, жумладан, чет элликларнинг оёқлари очиқ ҳолда кийиниб кўчага чиқишлари тақиқланади. Жоржина Родригес эса бу қоидани бузган, лекин бу ҳол биринчи марта кузатилгани учун модель кечирилган. ОАВда касби ва фаолияти сабаб унинг бундай тақиқлар бўлган мамлакатда эмин-эркин яшаши қийинлигини кўп таъкидланяпти. Қироллик қонунларига кўра, мамлакатда уйланмаган эркак ва турмушга чиқмаган аёлнинг бирга яшаши тақиқланган. Айнан Роналду келганидан кейин бунга кўз юмилгани ёхуд бу қонун ўзгартирилгани ҳақида ортиқча сўз юритишнинг ҳожати йўқ.

Ғазаб отига минган мухлислар

“Ал-Насср” вазиятни юмшатишга ҳаракат қилиб, қуйидагича изоҳ берган: “Роналду жароҳат олган. “Ал-Ҳилол” футболчиси Густаво Куэляр уни жуда нозик жойига урган. Бу тасдиқланган маълумотдир”.
Лекин маълум бўлишича, бу баёнотдан кўпчиликни кўнгли тўлмаган. Натижада, саудиялик мухлислар ижтимоий тармоқларда нафақат португалиялик футболчи билан шартномани бекор қилишга, балки уни мамлакатдан депортация қилишга ҳам чақиришмоқда. Унинг футбол оламида қандай мавқега эгалиги ва Саудияга келиши учун унга қанча пул тўлангани мухлисларни қизиқтираётгани йўқ. Улар ҳатто диний полицияси бор мамлакатда футболчининг бундай хатти-ҳаракатларидан ғазабланишмоқда.

Шу билан бирга Роналдуни жазоламаслик ҳақидаги қўмита қароридан ҳайратда, чунки ҳуқуқбузарлик содир этиб, мамлакатни тарк этишга мажбур бўлган Кейта мисоли уларга Криштиануни айблаш учун асос бўлиб турибди. Ижтимоий тармоқлардаги иккинчи тоифа мухлислар эса юлдузнинг барча одобсизлигига қарамай, мамлакатда одамларни шунга ўхшаш ҳаракатлар учун тақиқлаган давр ўтмишда эканлигини иддао қиляпти. Хуллас, “Роналдуга тегиб бўлмайди”, “Роналду хоҳлаганини қила олади”, “У ҳамма нарсада дахлсиз бўлиш иммунитетига эга, чунки бу унинг шартномаси бандларидан бири” каби фикрлар билан мухлислар ўзаро баҳслашишмоқда. Бундан келиб чиқиб айтиш мумкинки, Роналдунинг Саудиядаги тақдири қандай кечиши борасида якуний хулоса чиқаришга ҳозирча эрта.

Дадажон Фозилов тайёрлади

• Футбол
• Роналду
• Саудия Арабистони