22°
Кечаси 13°
Астрофизиклар “Setonix” суперкомпютери ва ASKAP радиотелескопидан олинган маълумотлар ёрдамида “G261.9+5.5” ўта янги юлдузи портлаши тасвирини симуляция (тахмин) қилишди.
ASKAP жамоаси олими Васим Ражанинг тушунтиришича, илгари ўта янги юлдуз қолдиқлари каби мураккаб объектнинг аниқ ва ҳақиқатга яқин тасвирини яратиш имкони бўлмаган. Бу материя булутлари бўлиб, улар ҳаётининг охирида улкан юлдузнинг портлаши натижасида пайдо бўлган вакиллик нуқтайи назаридан мураккабдир.
Австралиянинг “Setonix” суперкомпьютери 24 соат ичида қайта ишланган ва симуляция қилинган ўта янги юлдуз портлашини ўз ичига олган бир қатор кузатувларни таҳлил қилди. Ушбу иш доирасида “Setonix”да тасвирни қайта ишлаш учун махсус ASKAP дастури ишга туширилди, олимлар юқори аниқликдаги чиқиш маълумотларини олиш учун уни такомиллаштиришни режалаштирмоқда.
Супернова “G261.9+5.5” Ердан 10-15 минг ёруғлик йили (масофа) узоқликда жойлашган. У биринчи марта 1967 йилда австралиялик олим Э.Р.Хилл томонидан кашф этилган.
Астрофизиклар ASKAP маълумотлари асосида яратилган портлаш жараёнининг морфологияси олимларга юлдуз ва унинг қолдиқларининг ўзгариш жараёнини мисли кўрилмаган тафсилотларда, шунингдек, ушбу ҳодисанинг атрофдаги космик муҳитга таъсирини ўрганишга ёрдам беради, деб умид қилмоқда. Тадқиқотчилар бу маълумотлардан юлдузнинг ёши, унинг катталиги ва қолдиқлари параметрлари ҳамда портлаш тури ҳақида кўпроқ маълумот олишга умид қилмоқда.
Ҳисоб-китобларни амалга ошириш ва ўта янги юлдуз портлаши тасвирини яратиш учун олимлар “AMD EPYC Milan” юқори самарали ечимлари асосида яратилган “Setonix” суперкомпьютерининг яқинда ишга туширилган биринчи босқичидан фойдаланиш имкониятига эга бўлишди. Ушбу тизимнинг асосий вазифаси мураккаб ва йирик маълумотлар тўпламларини, шу жумладан радиоастрономия бўйича лойиҳа ва вазифаларни қайта ишлашдир.
“ASKAP астрономик маълумотларини қайта ишлаш “Setonix” тизимини стрессни синаб кўриш ва унинг нима қила олишини кўришнинг ажойиб усули”, – деб тушунтирди суперкомпьютерлар бўйича олим Паскал Элакси.
Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!
Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!
