Kecha, 9-sentabr kuni Buyuk Britaniyaning yangi qiroli Karl III xalqqa murojaat qildi. Uning ta’kidlashicha, onasi Yelizaveta II butun umri davomida mamlakatga xizmat qilgan va u ham shuni davom ettirmoqchi. Monarx mamlakatning konstitusiyaviy tamoyillarini qo‘llab-quvvatlashga va’da berdi va o‘g‘li Uilyamni taxtning bo‘lajak vorisi, Uels shahzodasi deb e’lon qildi. Bugun, 10 sentyabr kuni Karl III rasman qirollik hukmdori deb e’lon qilinadi. U “monarxiyaning roli va vazifalari” o‘zgarmasligiga ishontirdi.

U onasi qirolicha Yelizaveta II ga hurmat bajo keltirdi va inglizlarga sadoqat, sevgi va hurmat bilan xizmat qilishga va’da berdi.

“Buyuk Britaniyada yoki butun dunyoning qaysi hududida yashasangiz ham kelib chiqish va e’tiqodingiz qanday bo‘lishidan qat’i nazar, men butun hayotim davomida qilganimdek, sizga sodiqlik, hurmat va muhabbat bilan xizmat qilishga intilaman”, – dedi 73 yoshli monarx.

Karl III ning aytishicha, 1947 yilda 21 yoshga to‘lgan kuni Yelizaveta II o‘z hayotini qisqa yoki uzoq umrini o‘z xalqiga xizmat qilish uchun bag‘ishlashga va’da bergan.

“Bu va’dadan ko‘ra ko‘proq edi va uning butun hayotini belgilab bergan chuqur shaxsiy majburiyat edi. Uning hukmdor sifatidagi fidoyiligi na o‘zgarishlar va taraqqiyot davrida, na shodlik va bayramlarda, na qayg‘u va yo‘qotishlarda hech qachon so‘nmasdi”, – dedi yangi qirol.

Monarx onasi har doim unga ilhom manbayi va xalqqa xizmat qilishda namuna bo‘lganini tan oldi hamda monarxiyaning roli va vazifalari o‘zgarmasligicha qolishini ta’kidladi.

“Qirolichaning o‘zi cheksiz sadoqat bilan qilganidek, men ham Xudo menga bergan qolgan vaqt davomida xalqimiz asosidagi konstitusiyaviy tamoyillarni qo‘llab-quvvatlashga tantanali ravishda va’da beraman”, – dedi Karl III.

U o‘z murojaatini Yelizaveta Ikkinchiga atalgan so‘zlar bilan yakunladi.

Taxt vorislari

Monarx o‘zining to‘ng‘ich o‘g‘li, taxt vorisi Uilyamga Uels shahzodasi unvonini berganini ma’lum qildi. Uning qo‘shimcha qilishicha, Uilyamning rafiqasi Keyt Uels malikasi bo‘ladi.

“Bugun men unga (shahzoda Uilyam – tahr.) umrim davomida juda uzoq vaqt davomida egalik qilish sharafiga muyassar bo‘lgan Uels shahzodasi unvonini berayotganimni faxr bilan e’lon qilaman”, – dedi Karl III.

Qirol, shuningdek, AQSHda doimiy yashovchi kenja o‘g‘li shahzoda Garri va uning rafiqasi Megan Marklni yaxshi ko‘rishini aytdi.

Bosh vazir bilan birinchi auditoriya

Xalqqa murojaat qilishdan avval Karl III Bukingem saroyida Bosh vazir Liz Trass bilan birinchi shaxsiy auditoriyasini o‘tkazdi. Uchrashuv tafsilotlari haqida xabar berilmagan.

Uinston Cherchill (1874-1965) ikki monarx bilan bir davrda faoliyat yuritishga muvaffaq bo‘lgan so‘nggi Britaniya Bosh vaziri edi. Birinchi muddatda davlat rahbari Yelizaveta Ikkinchining otasi Jorj VI (1895–1952), ikkinchi muddatida esa Yelizaveta II bo‘lgan.

Trass, shuningdek, Jamoalar palatasining navbatdan tashqari yig‘ilishini o‘tkazdi, unda u o‘z nutqida qirolichaning mamlakatni shakllantirishdagi rolini ta’kidladi. Bosh vazir qirolichaning o‘limini xalq va dunyo uchun zarba sifatida baholadi va uni “zamonaviy Britaniya ustiga qurilgan toj”ga qiyosladi.

O‘limidan ikki kun oldin Yelizaveta II Trassni hukumat rahbari etib tayinladi. Siyosatchi marhum qirolichaning 70 yillik hukmronligi davrida tayinlangan o‘n beshinchi Bosh vazir bo‘ldi.

• Buyuk Britaniya
• Karl III
• Yelizaveta II