Kecha, 29-aprel kuni Qirgʻiziston-Tojikiston chegarasida ikki mamlakat fuqarolari oʻrtasida toʻqnashuv yuzaga kelgani haqida xabar berilgan edi. Keyinchalik jarayon jiddiy tus olib, toʻqnashuv otishmaga aylanib ketgan.

Asosiy maʼlumotlar
Nizo “Golovnoy” suv taqsimlash punkti yaqinida boshlangan. Ikki davlat vakillari ham bu joyni oʻz hududlari deb bilishadi.
Tojikiston fuqarolari Qirgʻizistonning ikki tumanini oʻzaro bogʻlab turadigan avtoyoʻlni yopib qoʻyishgan. Qirgʻiziston tomon esa Tojikistonning Vorux anklav hududiga olib boradigan yoʻlni toʻsgan.

Tortishib qolgan fuqarolar bir-birlariga tosh bilan xujum qilishni boshlashgan, tez orada oʻqotar qurollar ishga tushgan. Hududga harbiy texnika vositalari olib kelingan.

Shu kuni soat 19:00 da ikki mamlakatning tashqi ishlar vazirlari oʻt ochishni toʻxtatishga kelishib olishgan. Shunga qaramasdan, ayrim manbalar hududda hamon otishmalar davom etayotganini maʼlum qilmoqda.

Qurbonlar
Qirgʻiz-tojik chegarasidagi toʻqnashuv oqibatida qurbon boʻlganlar soni 13 kishiga yetdi. Jabrlanganlar soni 134 nafarni tashkil qilmoqda.

Oʻzbekiston ishtiroki
Qurolli toʻqnashuv boshlanganidan keyin Oʻzbekiston Tashqi ishlar vazirligi sodir boʻlayotgan hodisalardan jiddiy xavotirda ekanligini bildirdi.
Bugun, 30-aprel kuni Oʻzbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Qirgʻiziston va Tojikiston prezidentlari bilan telefon orqali muloqot qildi.

Tarixga nazar
Bunday toʻqnashuvlar avval ham sodir boʻlgan. Misol uchun, 2018-yilning iyul oyida Tojikistonning Vorux anklavidan oʻtadigan Kishemish-Oqsoy tranzit yoʻlida Tojikiston chegarachilari qirgʻizistonlik ikki nafar harbiy va ikkita fuqaroni qoʻlga olishgan. Tojikiston chegarachilari jarayon davomida zoʻravonlikka yoʻl qoʻyishgan va qirgʻizistonlik chegarachilaridan biriga tan jarohati yetkazishgan. Muzokaralardan keyin qoʻlga olinganlar ozod qilingan, Tojikiston tomon uzr soʻrab chiqqan.

2019-yil, mart
2019-yilning 13-14-mart kunlari ikki mamlakat fuqarolari oʻrtasida navbatdagi toʻqnashuv sodir boʻldi. Qirgʻiziston rasmiylari mojaroni Tojikistonning Mehnatobod qishlogʻi odamlari boshlagani, ular Qirgʻiziston tomondan Oqsoy-Tamdiq yoʻlining qurilish ishlariga qarshi chiqqanlarini aytishgan. Tojikiston esa janjalni qirgʻizistonliklar boshlaganini taʼkidlashgan. Bunga yoʻlning chegaraga oʻta yaqin joylashgani sabab boʻlgan. Ikki mamlakat fuqarolari bir-birlarini “toshboʻron” qilishgan. Toʻqnashuv oqibatida qirgʻizistonlik bir nechta fuqarolar jarohatlangan, 43 yoshli Tojikiston fuqarosi Huseyn Hakimov halok boʻlgan.\

2019-yil, iyul
Oqsoy-Vorux yoʻli hududida navbatdagi mojaro kelib chiqqan. Toʻqnashuvda qirgʻizistonlik 40 nafar fuqaro va 50 nafar Tojikiston fuqarosi ishtirok etgan. Oqibatda 14 nafar odam jarohatlangan, ularning ikkitasi jarrohlik muolajasini boshdan kechirgan. Bitta odam vafot etgan.

Muhim:
1. Qirgʻiziston va Tojikistonning umumiy chegarasi uzunligi 970,8 kilometrni tashkil qiladi. Hudud boʻylab 70 ta mojaroli nuqta joylashgan. Bularning aksariyati tekisliklardagi aholi punktlaridir. Shu sababli ham ikki mamlakat fuqarolari bir necha yillardan beri “chiqisha olmay kelishadi”.
2. Toʻqnashuvlar ssenariysi odatda bir xil: fuqarolar mojaroli joyni boʻlisha olmay qolishadi, oddiy bahs chegara toʻqnashuviga aylanib ketadi, hududga harbiylar olib kelinadi. Natijada har ikki tomon odamlari bir-birini ayblab, tarqalishadi.
3. Bularning barchasi chegaradagi hudud muammosiga ehtiyotkorlik bilan yondashish kerakligini isbot etadi. Bu yerdagi birgina ehtiyotsizlik harakati yoki bitta odam tomonlar orasidagi jiddiy toʻqnashuvga sabab boʻlib qolishi mumkin.