$
12910.15 UZS
-14.77
159.78 UZS
-0.16
14660.77 UZS
40.1
31° Кечаси 18°

Марсда космонавтлар фойдаланиши мумкин бўлган сув манбайи топилди

22:08 / 04.01.2023

“Curiosity” ровери томонидан олинган эски суратлар Марс сайёрасидаги ёриқлар атрофида очиқ рангли тошларни аниқлади. Ушбу материалларнинг намуналари илгари ровердаги ускуналар ёрдамида тўпланган. Ушбу тадқиқотда Аризона университети тадқиқотчилари янги усуллардан фойдаланган ҳолда ушбу архив маълумотларини таҳлил қилишди. Улар бу енгил тошларда “опал” (таркибида сув сақлайдиган коллоидли кремний оксидидан иборат минерал) борлигини тасдиқлашга муваффақ бўлишди.

“Опал” сув кремнийга бой жинсларни оксидлаганда ҳосил бўлади. Олинган эритма тошнинг ёриқлари ва ораларига жойлашади. Вақт ўтиши билан у қаттиқ минералга айланади. У булутли ҳолда кўриниши ва ёрқин бўлиши мумкин. Бугунги кунда “опал” асосан Австралия ёки Эфиопиядан олинади.

“Архив маълумотларини янги таҳлилимиз биз миссияда анча кейин кузатилган барча носозликлар ўртасида ажойиб ўхшашликни кўрсатди. Ушбу рифт тармоқлари жуда кенг тарқалган ва, эҳтимол, “опал” билан тўлиб-тошганини кўриш ажойиб эди”, – дейди тадқиқот муаллифларидан бири Травис Габриэль.

Аслида, бу биринчи марта Марс сайёрасида “опал” моддаси топилиши эмас. 2008 йилда “Mars Reconnaissance Orbiter” қизил сайёранинг бир нечта минтақаларида гидратланган кремний конлари билан боғлиқ бўлган катта рангпар доғларни аниқлади. Энди бу материал илгари ўйланганидан кўра кўпроқ тарқалганга ўхшайди.

“Опал”нинг топилиши катта воқеа ҳисобланади. Ахир, бу Марсда сув жуда узоқ вақт олдин пайдо бўлганидан далолат беради. Ҳатто сирт қуриб, у ерда яшаши мумкин бўлган ҳар қандай микроблар учун яроқсиз бўлганидан кейин ҳам, сирт остидаги шароитлар узоқ вақт давомида истеъмолга яроқли бўлиб қолиши мумкин.

Бу “Curiosity” ва унинг вориси, ҳозирда “опал” материалига бой бўлган Жезеро кратери кўлида ҳаёт белгиларини қидираётган “Perseverance” ровери учун яхши янгилик.

“Опал”нинг яна бир қиймати шундаки, у келажакдаги космонавтлар миссиялари учун фойдали сув манбайи бўлиши мумкин. Назарий жиҳатдан, агар тош эзилиб, қиздирилса, кристалл структурадан сув чиқарилиши мумкин.

Аввалроқ, “Geophysical Research Planets” журналида чоп этилган “Curiosity” роверининг 2019 йил январидан 2021 йил январигача тўплаган маълумотларига асосланган топилмалар Марс қандай қилиб иссиқ ва нам сайёрадан совуқ ва қуруқ сайёрага айланиши ҳақидаги саволларга аниқ жавоб бериши мумкинлиги хабар қилинган эди.


Бу ҳам қизиқ

Самарқандда портлаш оқибатида 2 киши ҳалок бўлди

Самарқандда портлаш оқибатида 2 киши ҳалок бўлди

2025 йил 7 май куни соат тахминан 15:06 ларда Каттақўрғон тумани, “Қуштепа” МФЙда жойлашган АЁҚШда портлаш юз берди. Бу ҳақд…
18:25 / 08.05.2025
9 май куни қандай об-ҳаво кузатилади?

9 май куни қандай об-ҳаво кузатилади?

Ҳарорат кечаси 18-20 даража, кундузи 28-30 даража бўлади.
21:16 / 08.05.2025
Ўзбекистон олтин-валюта захиралари қиймати 49 млрд 255 млн долларга етди

Ўзбекистон олтин-валюта захиралари қиймати 49 млрд 255 млн долларга етди

Жорий йил 1 май ҳолатига кўра, республика олтин-валюта захиралари қиймати 49 млрд 255 млн долларга етди. Бу тарихий рекорд к…
10:47 / 10.05.2025
Мирзиёевнинг Москвага ташрифи якунланди

Мирзиёевнинг Москвага ташрифи якунланди

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Россия Федерацияси Президенти Владимир Путин таклифига биноан Москва …
08:33 / 10.05.2025
Шавкат Мирзиёев Ғалаба боғига ташриф буюрди

Шавкат Мирзиёев Ғалаба боғига ташриф буюрди

Президент Шавкат Мирзиёев ушбу сана муносабати билан Ғалаба боғига ташриф буюриб, хотира маросимида иштирок этди. Бу ҳақда П…
14:54 / 08.05.2025
Мирзо Улуғбек туманининг айрим ҳудудлари вақтинча электр таъминотидан узилди

Мирзо Улуғбек туманининг айрим ҳудудлари вақтинча электр таъминотидан узилди

8-май куни Мирзо Улуғбек тумани: “Амир Темур”, “Темурийлар” ҳамда “Алишеробод” МФЙларининг айрим ҳудудларида соат 10:00 дан …
14:15 / 08.05.2025
АҚШга ноқонуний киришга уринган 4 нафар Ўзбекистон фуқароси қўлга олинди

АҚШга ноқонуний киришга уринган 4 нафар Ўзбекистон фуқароси қўлга олинди

Жорий йилнинг 7 май куни АҚШ Ҳаво ва денгиз операциялари ходимлари Виэкес оролига ноқонуний киришга уринган тўрт нафар Ўзбек…
14:12 / 10.05.2025
Хитой компанияси Сурхондарёда пахта етиштириш бўйича 95 миллион доллар инвестиция киритади

Хитой компанияси Сурхондарёда пахта етиштириш бўйича 95 миллион доллар инвестиция киритади

Хитойнинг Jiangsu World Group корпорацияси Сурхондарё вилоятидаги пахта етиштириш ва қайта ишлаш бўйича автоматлаштирилган к…
20:25 / 08.05.2025
Ўзбекистон олтин-валюта захиралари бир ойда 2,9 фоизга ўсди

Ўзбекистон олтин-валюта захиралари бир ойда 2,9 фоизга ўсди

Ўзбекистон марказий банки маълумотларига кўра, май ойи бошида республиканинг олтин-валюта захиралари 49,2 миллиард доллардан…
18:47 / 09.05.2025
АҚШ Хитой товарларига божларни 54 фоизгача пасайтирмоқчи

АҚШ Хитой товарларига божларни 54 фоизгача пасайтирмоқчи

АҚШ президенти Доналд Трамп маъмурияти Пекин билан музокаралар чоғида Хитой импортига 145 фоизлик божларни 50-54 фоизгача ка…
22:00 / 09.05.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Энг кўп ўқилганлар

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!