$
12344.61 UZS
-82.22
149.70 UZS
2.74
14501.21 UZS
-65.52
31° Кечаси 18°

Марсда космонавтлар фойдаланиши мумкин бўлган сув манбайи топилди

22:08 / 04.01.2023

“Curiosity” ровери томонидан олинган эски суратлар Марс сайёрасидаги ёриқлар атрофида очиқ рангли тошларни аниқлади. Ушбу материалларнинг намуналари илгари ровердаги ускуналар ёрдамида тўпланган. Ушбу тадқиқотда Аризона университети тадқиқотчилари янги усуллардан фойдаланган ҳолда ушбу архив маълумотларини таҳлил қилишди. Улар бу енгил тошларда “опал” (таркибида сув сақлайдиган коллоидли кремний оксидидан иборат минерал) борлигини тасдиқлашга муваффақ бўлишди.

“Опал” сув кремнийга бой жинсларни оксидлаганда ҳосил бўлади. Олинган эритма тошнинг ёриқлари ва ораларига жойлашади. Вақт ўтиши билан у қаттиқ минералга айланади. У булутли ҳолда кўриниши ва ёрқин бўлиши мумкин. Бугунги кунда “опал” асосан Австралия ёки Эфиопиядан олинади.

“Архив маълумотларини янги таҳлилимиз биз миссияда анча кейин кузатилган барча носозликлар ўртасида ажойиб ўхшашликни кўрсатди. Ушбу рифт тармоқлари жуда кенг тарқалган ва, эҳтимол, “опал” билан тўлиб-тошганини кўриш ажойиб эди”, – дейди тадқиқот муаллифларидан бири Травис Габриэль.

Аслида, бу биринчи марта Марс сайёрасида “опал” моддаси топилиши эмас. 2008 йилда “Mars Reconnaissance Orbiter” қизил сайёранинг бир нечта минтақаларида гидратланган кремний конлари билан боғлиқ бўлган катта рангпар доғларни аниқлади. Энди бу материал илгари ўйланганидан кўра кўпроқ тарқалганга ўхшайди.

“Опал”нинг топилиши катта воқеа ҳисобланади. Ахир, бу Марсда сув жуда узоқ вақт олдин пайдо бўлганидан далолат беради. Ҳатто сирт қуриб, у ерда яшаши мумкин бўлган ҳар қандай микроблар учун яроқсиз бўлганидан кейин ҳам, сирт остидаги шароитлар узоқ вақт давомида истеъмолга яроқли бўлиб қолиши мумкин.

Бу “Curiosity” ва унинг вориси, ҳозирда “опал” материалига бой бўлган Жезеро кратери кўлида ҳаёт белгиларини қидираётган “Perseverance” ровери учун яхши янгилик.

“Опал”нинг яна бир қиймати шундаки, у келажакдаги космонавтлар миссиялари учун фойдали сув манбайи бўлиши мумкин. Назарий жиҳатдан, агар тош эзилиб, қиздирилса, кристалл структурадан сув чиқарилиши мумкин.

Аввалроқ, “Geophysical Research Planets” журналида чоп этилган “Curiosity” роверининг 2019 йил январидан 2021 йил январигача тўплаган маълумотларига асосланган топилмалар Марс қандай қилиб иссиқ ва нам сайёрадан совуқ ва қуруқ сайёрага айланиши ҳақидаги саволларга аниқ жавоб бериши мумкинлиги хабар қилинган эди.


Бу ҳам қизиқ

Бугун “Насаф” Элит Чемпионлар лигасида ўз юришини бошлайди

Бугун “Насаф” Элит Чемпионлар лигасида ўз юришини бошлайди

Бугун, 15 сентябрь куни Қаршининг “Насаф” клуби ОФК Элит Чемпионлар лигаси мусобақасидаги юришини бошлайди. Қаршиликлар Сауд…
18:03 / 15.09.2025
Зохран Мамдани: “Агар Ню-Ёрк мерлигига сайлансам Нетаняхуни ҳибсга олишга ордер бераман”

Зохран Мамдани: “Агар Ню-Ёрк мерлигига сайлансам Нетаняхуни ҳибсга олишга ордер бераман”

Нью-Йорк мерлиги учун сайловлар ноябрь ойида бўлиб ўтади
19:20 / 14.09.2025
Бугун Шавкат Мирзиёев Тошкент вилоятининг Бўстонлиқ туманига ташриф буюради

Бугун Шавкат Мирзиёев Тошкент вилоятининг Бўстонлиқ туманига ташриф буюради

Ташриф доирасида Президент ўқитувчи ва мураббийлар билан мулоқот қилади.
11:04 / 15.09.2025
Тошкентдаги жанжалда мактаб ўқувчиси пичоқланди

Тошкентдаги жанжалда мактаб ўқувчиси пичоқланди

Тошкент шаҳар ИИББ ҳодиса юзасидан расмий ахборот берди
21:41 / 14.09.2025
Дунё университетлари Исроил таълим муассасаларини бойкот қилмоқда

Дунё университетлари Исроил таълим муассасаларини бойкот қилмоқда

БМТ маълумотларига кўра, 2023 йил октябридан буён Ғазода 64 мингдан ортиқ инсон ҳалок бўлган.
09:51 / 15.09.2025
Президент педагоглар учун янги имтиёзларни эълон қилди

Президент педагоглар учун янги имтиёзларни эълон қилди

Янги йилдан камида 15 йил стажга эга олий тоифали педагогларга ипотека кредити бошланғич бадалининг 25 фоизи қоплаб берилади.
15:56 / 15.09.2025
Исроилнинг Ғазога уюштирган охирги ҳужумларида 7 киши ҳалок бўлди

Исроилнинг Ғазога уюштирган охирги ҳужумларида 7 киши ҳалок бўлди

Маълумотларга кўра, Исроил армиясининг Ғазонинг турли ҳудудларида уюштирган ҳужумларида 7 киши ҳалок бўлган ва кўплари ярала…
14:21 / 14.09.2025
Исроил Ғазода тарихий асарлар жойлашган ҳудудни бомбардимон қилди

Исроил Ғазода тарихий асарлар жойлашган ҳудудни бомбардимон қилди

Маълумотларга кўра, Исроил Ғазо сектори шимолидаги қадимий ашёлар жойлашган бино яқинидаги турар-жойларни бомбардимон қилган.
11:25 / 15.09.2025
Ҳиндистон шарқида зилзила содир бўлди

Ҳиндистон шарқида зилзила содир бўлди

Ҳиндистон шарқидаги Ассам штатида 5,9 магнитудали зилзила юз берди.
17:06 / 14.09.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!