$
11914.67 UZS
3.74
148.27 UZS
0.78
13735.23 UZS
-49.29
31° Кечаси 18°

Навоийдаги "раққоса" қизларнинг ота-оналарига белгиланган жарима ноқонуний деб топилди

21:00 / 02.10.2022

Навоий вилоятининг Кармана тумани касб-ҳунар мактабининг фаоллар залида байрамга тайёргарлик жараёнида вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақсга тушгани видеоси тарқалиб, кенг муҳокамаларга сабаб бўлган, уларнинг ота-оналари жаримага тортилганди. Навоий вилоят Адлия бошқармаси қўлланган маъмурий жарима ноқонуний эканини ва у бекор қилинганини маълум қилди.

Адлия бошқармаси ушбу жарима қандай асосларда бекор қилинганини изоҳлади. Унга кўра:

Маъмурий ҳуқуқбузарлик деганда маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган, шахсга, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларига, мулкчиликка, давлат ва жамоат тартибига, табиий муҳитга тажовуз қилувчи ғайриҳуқуқий ҳаракат ёки ҳаракатсизлик тушунилади (Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс, 10-модда).

Шунингдек, МЖТКнинг 47-моддасида ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан вояга етмаган болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслик, шу жумладан вояга етмаган болаларнинг маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этишига олиб келиши белгиланган тартибда жарима солишга сабаб бўлиши назарда тутилган.

Ижтимоий тармоқларда тарқалган ушбу видеороликдаги хатти-ҳаракатлар, хусусан, алоҳида бир ҳолатда қизлар даврасида рақс тушилиши «ота-оналарнинг болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслиги» деб нотўғри ҳуқуқий квалификация қилинган, яъни мазкур ҳолатда маъмурий ҳуқуқбузарлик таркиби мавжуд эмас.

Вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақс услублари Ўзбекистон жамиятидаги умумтарқалган маънавий қадриятларга тўла мос келмаслиги мумкин, лекин инсонларнинг ахлоқий ўлчамлари ва қарашлари қонунлар билан белгиланган нормалардан нотўғри фойдаланишга, айниқса жавобгарликка тортишга олиб келмаслиги лозим.

Қайси ҳаракат ёки ҳаракатсизлик учун жавобгарлик келиб чиқиши, қонунларда аниқ белгилаб қўйилган. Шу асосга кўра, қўлланган жарима бекор қилинди.

Ўзбекистоннинг "Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисида" қонунига асосан:

  • боланинг шаъни ва қадр-қимматини ҳимоя қилиш давлат сиёсатининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланади (4-модда);
  • ҳар бир бола эркинлик ва шахсий дахлсизлик ҳуқуқига, ўз шаъни ва қадр-қимматига қилинган тажовузлардан, шахсий ҳаётига ғайриқонуний аралашувлардан ҳимояланиш ҳуқуқига эга (10-модда).
Халқаро ҳуқуқ нормаларига тўла мос келувчи ушбу қонунда белгиланган кафолатлар ҳар бир бола учун мактаб ҳудуди бўладими, шахсий уй-жой бўладими, ҳар қандай ҳолатда таъминланиши шарт.

Бундан ташқари, ота-оналарнинг баён этишига кўра, лавҳа расмий манбалар ва марказий телеканаллар орқали ёритилиш жараёнида мактаб ўқувчилари ҳамда ота-оналар интервью бериш юзасидан босим остида қолган.

Натижада, вояга етмаган болалар ўз тенгдошлари, мактаб маъмурияти, ота-оналари ва кенг жамоатчилик олдида сазойи қилинган.

Ушбу номақбул ҳаракатлар вояга етмаганларнинг соғлиғи ва саломатлигига, руҳий барқарорлигига ўта жиддий таъсир қилган ва уларнинг шаъни ва қадр-қиммати таҳқирланишига олиб келган. Энг асосийси вояга етмаганларга нисбатан бундай ҳаракатлар ноқонунийдир.

Юқоридаги қонунга асосан, бола фикрлаш эркинлиги ҳуқуқига эга (17-модда), инсон қадр-қимматини таҳқирловчи, болаларга зарарли таъсир кўрсатувчи оммавий ахборот воситаларидан фойдаланиш тақиқланади (16-модда).

Шунингдек, мазкур масалада баъзи бир ижтимоий тармоқлардаги хабарлар ҳамда телевидение орқали берилган интервьюларда мактаб маъмурияти раҳбари ва айрим ўқитувчиларига нисбатан ҳайфсан ва жарима интизомий жазо чораси қўлланганлиги ва улар эгаллаб турган лавозимидан озод этилганлиги баён этилган. Ушбу ҳолат ҳам адлия органлари томонидан ўрганилганда мактабнинг ҳеч бир ходими билан меҳнат шартномаси бекор қилинмаганлиги маълум бўлди.

"Шу ўринда адлия органлари тарбия ва ахлоқ, халқимизнинг маънавий қадриятлари, ушбу қадриятларга мос равишда келажак авлодни тарбиялаш шубҳасиз, жамиятимизнинг муҳим бўғини эканлигини тўлиқ эътироф этади, шу билан бирга ахлоқий масалаларни ҳал этишда ҳуқуқ нормаларининг асоссиз қўлланиши ва бу орқали шахсларнинг Конституция ва қонунлар билан кафолатланган ҳуқуқ ва манфаатларига дахл этиш мумкин эмаслигини эслатиб ўтади", — дейилади Навоий вилояти Адлия бошқармаси хабарида.

 


Бу ҳам қизиқ

Исроилнинг Ғазога ҳужуми оқибатида 28 киши ҳалок бўлди

Исроилнинг Ғазога ҳужуми оқибатида 28 киши ҳалок бўлди

Кеча, 19 ноябрь куни Исроилнинг Ғазодаги ҳужумлари камида 28 фаластинликнинг ўлимига сабаб бўлди. Бу Исроил ва ХАМАС ўртасид…
17:02 / 20.11.2025
Қибрайда “майнинг ферма” 1 млрд сўмлик “свет”ни талон-торож қилди

Қибрайда “майнинг ферма” 1 млрд сўмлик “свет”ни талон-торож қилди

Бу ҳақда Иқтисодий жиноятларга қарши курашиш департаменти хабар берди.
12:47 / 22.11.2025
Шерзод Кудбиев Солиқ қўмитаси раислигидан кетди, Фаррух Пулатов янги раис этиб тайинланди

Шерзод Кудбиев Солиқ қўмитаси раислигидан кетди, Фаррух Пулатов янги раис этиб тайинланди

Шерзод Кудбиев Солиқ қўмитаси раиси лавозимидан озод этилиб, Урбанизация ва уй-жой бозорини барқарор ривожлантириш миллий қў…
16:03 / 20.11.2025
Ғазо секторида сулҳдан кейин камида 67 нафар бола ҳалок бўлди

Ғазо секторида сулҳдан кейин камида 67 нафар бола ҳалок бўлди

Ғазо секторида октябрь ойининг бошида ўт очишни тўхтатиш эълон қилингандан сўнг камида 67 нафар бола ҳалок бўлган, яна ўнлаб…
17:58 / 21.11.2025
“Ақлли” туризм даври келди

“Ақлли” туризм даври келди

Энди билет сотиб олиш ёки меҳмонхона топиш учун оворагарчилик бўлмайди. Президент қарорига кўра, туризм соҳаси тўлиқ рақамла…
16:17 / 20.11.2025
Андижонда нарколаборатория аниқланди

Андижонда нарколаборатория аниқланди

“Тергов ҳаракатлари доирасида унинг жиноий алоқаларини аниқлаш бўйича тегишли чора-тадбирлар амалга оширилмоқда”, – дейилади…
09:47 / 21.11.2025
Ўзбекистонда Аграр соҳада тўлов агентлиги ташкил этилади

Ўзбекистонда Аграр соҳада тўлов агентлиги ташкил этилади

Бу ҳақда президент матбуот хизмати хабар қилди.
14:14 / 22.11.2025
Жиззахда юк машинаси ва Lacetti тўқнашуви оқибатида 5 киши ҳалок бўлди

Жиззахда юк машинаси ва Lacetti тўқнашуви оқибатида 5 киши ҳалок бўлди

Бу ҳақда Жиззах вилояти ИИБ ахборот хизмати хабар берди.
12:58 / 22.11.2025
Шавкат Мирзиёев Хитой Ташқи ишлар вазири Ван И бошчилигидаги делегацияни қабул қилди

Шавкат Мирзиёев Хитой Ташқи ишлар вазири Ван И бошчилигидаги делегацияни қабул қилди

Учрашув аввалида Хитой ташқи ишлар вазири мамлакатимиз етакчисига Хитой Халқ Республикаси Раиси Си Цзинпиннинг самимий салом…
17:10 / 21.11.2025
Самарқандда 59 ёшли наркосавдогар ушланди

Самарқандда 59 ёшли наркосавдогар ушланди

Самарқанд вилоятида муқаддам судланган 59 ёшли наркосавдогар қўлга олинди. Бу ҳақда ДХХ матбуот хизмати хабар берди.
08:39 / 22.11.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!