$
11940.70 UZS
-69.22
147.40 UZS
-0.4
13839.27 UZS
-94.64
31° Кечаси 18°

Навоийдаги "раққоса" қизларнинг ота-оналарига белгиланган жарима ноқонуний деб топилди

21:00 / 02.10.2022

Навоий вилоятининг Кармана тумани касб-ҳунар мактабининг фаоллар залида байрамга тайёргарлик жараёнида вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақсга тушгани видеоси тарқалиб, кенг муҳокамаларга сабаб бўлган, уларнинг ота-оналари жаримага тортилганди. Навоий вилоят Адлия бошқармаси қўлланган маъмурий жарима ноқонуний эканини ва у бекор қилинганини маълум қилди.

Адлия бошқармаси ушбу жарима қандай асосларда бекор қилинганини изоҳлади. Унга кўра:

Маъмурий ҳуқуқбузарлик деганда маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган, шахсга, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларига, мулкчиликка, давлат ва жамоат тартибига, табиий муҳитга тажовуз қилувчи ғайриҳуқуқий ҳаракат ёки ҳаракатсизлик тушунилади (Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс, 10-модда).

Шунингдек, МЖТКнинг 47-моддасида ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан вояга етмаган болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслик, шу жумладан вояга етмаган болаларнинг маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этишига олиб келиши белгиланган тартибда жарима солишга сабаб бўлиши назарда тутилган.

Ижтимоий тармоқларда тарқалган ушбу видеороликдаги хатти-ҳаракатлар, хусусан, алоҳида бир ҳолатда қизлар даврасида рақс тушилиши «ота-оналарнинг болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслиги» деб нотўғри ҳуқуқий квалификация қилинган, яъни мазкур ҳолатда маъмурий ҳуқуқбузарлик таркиби мавжуд эмас.

Вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақс услублари Ўзбекистон жамиятидаги умумтарқалган маънавий қадриятларга тўла мос келмаслиги мумкин, лекин инсонларнинг ахлоқий ўлчамлари ва қарашлари қонунлар билан белгиланган нормалардан нотўғри фойдаланишга, айниқса жавобгарликка тортишга олиб келмаслиги лозим.

Қайси ҳаракат ёки ҳаракатсизлик учун жавобгарлик келиб чиқиши, қонунларда аниқ белгилаб қўйилган. Шу асосга кўра, қўлланган жарима бекор қилинди.

Ўзбекистоннинг "Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисида" қонунига асосан:

  • боланинг шаъни ва қадр-қимматини ҳимоя қилиш давлат сиёсатининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланади (4-модда);
  • ҳар бир бола эркинлик ва шахсий дахлсизлик ҳуқуқига, ўз шаъни ва қадр-қимматига қилинган тажовузлардан, шахсий ҳаётига ғайриқонуний аралашувлардан ҳимояланиш ҳуқуқига эга (10-модда).
Халқаро ҳуқуқ нормаларига тўла мос келувчи ушбу қонунда белгиланган кафолатлар ҳар бир бола учун мактаб ҳудуди бўладими, шахсий уй-жой бўладими, ҳар қандай ҳолатда таъминланиши шарт.

Бундан ташқари, ота-оналарнинг баён этишига кўра, лавҳа расмий манбалар ва марказий телеканаллар орқали ёритилиш жараёнида мактаб ўқувчилари ҳамда ота-оналар интервью бериш юзасидан босим остида қолган.

Натижада, вояга етмаган болалар ўз тенгдошлари, мактаб маъмурияти, ота-оналари ва кенг жамоатчилик олдида сазойи қилинган.

Ушбу номақбул ҳаракатлар вояга етмаганларнинг соғлиғи ва саломатлигига, руҳий барқарорлигига ўта жиддий таъсир қилган ва уларнинг шаъни ва қадр-қиммати таҳқирланишига олиб келган. Энг асосийси вояга етмаганларга нисбатан бундай ҳаракатлар ноқонунийдир.

Юқоридаги қонунга асосан, бола фикрлаш эркинлиги ҳуқуқига эга (17-модда), инсон қадр-қимматини таҳқирловчи, болаларга зарарли таъсир кўрсатувчи оммавий ахборот воситаларидан фойдаланиш тақиқланади (16-модда).

Шунингдек, мазкур масалада баъзи бир ижтимоий тармоқлардаги хабарлар ҳамда телевидение орқали берилган интервьюларда мактаб маъмурияти раҳбари ва айрим ўқитувчиларига нисбатан ҳайфсан ва жарима интизомий жазо чораси қўлланганлиги ва улар эгаллаб турган лавозимидан озод этилганлиги баён этилган. Ушбу ҳолат ҳам адлия органлари томонидан ўрганилганда мактабнинг ҳеч бир ходими билан меҳнат шартномаси бекор қилинмаганлиги маълум бўлди.

"Шу ўринда адлия органлари тарбия ва ахлоқ, халқимизнинг маънавий қадриятлари, ушбу қадриятларга мос равишда келажак авлодни тарбиялаш шубҳасиз, жамиятимизнинг муҳим бўғини эканлигини тўлиқ эътироф этади, шу билан бирга ахлоқий масалаларни ҳал этишда ҳуқуқ нормаларининг асоссиз қўлланиши ва бу орқали шахсларнинг Конституция ва қонунлар билан кафолатланган ҳуқуқ ва манфаатларига дахл этиш мумкин эмаслигини эслатиб ўтади", — дейилади Навоий вилояти Адлия бошқармаси хабарида.

 


Бу ҳам қизиқ

Озиқ-овқат маҳсулотларига санитария-эпидемиологик хулоса 3 йил муддатга берилади

Озиқ-овқат маҳсулотларига санитария-эпидемиологик хулоса 3 йил муддатга берилади

Ҳукумат қарори билан “Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги маҳсулотларига санитария-эпидемиологик хулоса бериш бўйича давлат хизмат…
10:36 / 17.11.2025
18 ноябрь куни қандай об-ҳаво кузатилади?

18 ноябрь куни қандай об-ҳаво кузатилади?

Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлигининг хабар беришича, 18 ноябрь куни Тошкентда ҳаво ўзгариб туради…
17:19 / 17.11.2025
Бугун Ўзбекистон ва Эрон финалда тўқнашади

Бугун Ўзбекистон ва Эрон финалда тўқнашади

Эслатиб ўтамиз, Ўзбекистон “Аl Ain International Cup”нинг 1/2 финалида Миср терма жамоасини 2:0 ҳисобида таслим этган эди.
12:37 / 18.11.2025
Россияни сўнгги 250 йил ичидаги энг совуқ қиш кутмоқда

Россияни сўнгги 250 йил ичидаги энг совуқ қиш кутмоқда

Россияда бутун мамлакат бўйлаб қишда кучли совуқ ва кучли қор ёғиши кутилмоқда. Бу ҳақда “Новости маил” хабар бермоқда.
17:01 / 18.11.2025
Тожикистоннинг Ўзбекистондаги янги элчиси тайинланди

Тожикистоннинг Ўзбекистондаги янги элчиси тайинланди

Бу ҳақда “Спутник Тожикистон” нашри хабар бермоқда.
14:48 / 18.11.2025
ЖЧ U-17. Бугун Ўзбекистон Италия билан ўйнайди

ЖЧ U-17. Бугун Ўзбекистон Италия билан ўйнайди

Эслатиб ўтамиз, ушбу жуфтлик ғолиби Уганда – Буркина Фасо жуфтлиги ғолиби билан чорак финалда тўқнаш келади.
10:06 / 18.11.2025
Трамп Швейцарияга божларни камайтириш эвазига ҳадъялар олган – манба

Трамп Швейцарияга божларни камайтириш эвазига ҳадъялар олган – манба

Шунингдек, Оқ уй раҳбари октябрь ойида Жанубий Корея президенти Ли Чже Мёндан олтин тожни совға сифатида олган.
13:17 / 17.11.2025
ЖЧ 2026. Иштирокчи мамлакатлардан 32 таси аниқ бўлди

ЖЧ 2026. Иштирокчи мамлакатлардан 32 таси аниқ бўлди

Маълумот учун, ушбу мусобақада биринчи марта жами 48 та жамоа иштирок этади. Турнир келаси йилнинг 11 июнидан 19 июлига қада…
09:47 / 17.11.2025
Ўзбекистонда ёмон об-ҳаво яна бир неча кун давом этади

Ўзбекистонда ёмон об-ҳаво яна бир неча кун давом этади

“Ўзгидромет” Республика бўйлаб ёмон об-ҳаво бир неча кун давом этиши ва аҳолидан эҳтиёт чораларини кўришини маълум қилди.
17:41 / 17.11.2025
Ўзбекистон 2026 йилда ҳам Афғонистонга электр энергияси етказиб беради

Ўзбекистон 2026 йилда ҳам Афғонистонга электр энергияси етказиб беради

Ўзбекистон 2026 йилда ҳам Афғонистонга электр энергияси етказиб беришни давом эттиради. Бу ҳақда Энергетика вазирлиги матбуо…
11:43 / 18.11.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!