$
11914.67 UZS
3.74
148.27 UZS
0.78
13735.23 UZS
-49.29
31° Кечаси 18°

Навоийдаги "раққоса" қизларнинг ота-оналарига белгиланган жарима ноқонуний деб топилди

21:00 / 02.10.2022

Навоий вилоятининг Кармана тумани касб-ҳунар мактабининг фаоллар залида байрамга тайёргарлик жараёнида вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақсга тушгани видеоси тарқалиб, кенг муҳокамаларга сабаб бўлган, уларнинг ота-оналари жаримага тортилганди. Навоий вилоят Адлия бошқармаси қўлланган маъмурий жарима ноқонуний эканини ва у бекор қилинганини маълум қилди.

Адлия бошқармаси ушбу жарима қандай асосларда бекор қилинганини изоҳлади. Унга кўра:

Маъмурий ҳуқуқбузарлик деганда маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган, шахсга, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларига, мулкчиликка, давлат ва жамоат тартибига, табиий муҳитга тажовуз қилувчи ғайриҳуқуқий ҳаракат ёки ҳаракатсизлик тушунилади (Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс, 10-модда).

Шунингдек, МЖТКнинг 47-моддасида ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан вояга етмаган болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслик, шу жумладан вояга етмаган болаларнинг маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этишига олиб келиши белгиланган тартибда жарима солишга сабаб бўлиши назарда тутилган.

Ижтимоий тармоқларда тарқалган ушбу видеороликдаги хатти-ҳаракатлар, хусусан, алоҳида бир ҳолатда қизлар даврасида рақс тушилиши «ота-оналарнинг болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслиги» деб нотўғри ҳуқуқий квалификация қилинган, яъни мазкур ҳолатда маъмурий ҳуқуқбузарлик таркиби мавжуд эмас.

Вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақс услублари Ўзбекистон жамиятидаги умумтарқалган маънавий қадриятларга тўла мос келмаслиги мумкин, лекин инсонларнинг ахлоқий ўлчамлари ва қарашлари қонунлар билан белгиланган нормалардан нотўғри фойдаланишга, айниқса жавобгарликка тортишга олиб келмаслиги лозим.

Қайси ҳаракат ёки ҳаракатсизлик учун жавобгарлик келиб чиқиши, қонунларда аниқ белгилаб қўйилган. Шу асосга кўра, қўлланган жарима бекор қилинди.

Ўзбекистоннинг "Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисида" қонунига асосан:

  • боланинг шаъни ва қадр-қимматини ҳимоя қилиш давлат сиёсатининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланади (4-модда);
  • ҳар бир бола эркинлик ва шахсий дахлсизлик ҳуқуқига, ўз шаъни ва қадр-қимматига қилинган тажовузлардан, шахсий ҳаётига ғайриқонуний аралашувлардан ҳимояланиш ҳуқуқига эга (10-модда).
Халқаро ҳуқуқ нормаларига тўла мос келувчи ушбу қонунда белгиланган кафолатлар ҳар бир бола учун мактаб ҳудуди бўладими, шахсий уй-жой бўладими, ҳар қандай ҳолатда таъминланиши шарт.

Бундан ташқари, ота-оналарнинг баён этишига кўра, лавҳа расмий манбалар ва марказий телеканаллар орқали ёритилиш жараёнида мактаб ўқувчилари ҳамда ота-оналар интервью бериш юзасидан босим остида қолган.

Натижада, вояга етмаган болалар ўз тенгдошлари, мактаб маъмурияти, ота-оналари ва кенг жамоатчилик олдида сазойи қилинган.

Ушбу номақбул ҳаракатлар вояга етмаганларнинг соғлиғи ва саломатлигига, руҳий барқарорлигига ўта жиддий таъсир қилган ва уларнинг шаъни ва қадр-қиммати таҳқирланишига олиб келган. Энг асосийси вояга етмаганларга нисбатан бундай ҳаракатлар ноқонунийдир.

Юқоридаги қонунга асосан, бола фикрлаш эркинлиги ҳуқуқига эга (17-модда), инсон қадр-қимматини таҳқирловчи, болаларга зарарли таъсир кўрсатувчи оммавий ахборот воситаларидан фойдаланиш тақиқланади (16-модда).

Шунингдек, мазкур масалада баъзи бир ижтимоий тармоқлардаги хабарлар ҳамда телевидение орқали берилган интервьюларда мактаб маъмурияти раҳбари ва айрим ўқитувчиларига нисбатан ҳайфсан ва жарима интизомий жазо чораси қўлланганлиги ва улар эгаллаб турган лавозимидан озод этилганлиги баён этилган. Ушбу ҳолат ҳам адлия органлари томонидан ўрганилганда мактабнинг ҳеч бир ходими билан меҳнат шартномаси бекор қилинмаганлиги маълум бўлди.

"Шу ўринда адлия органлари тарбия ва ахлоқ, халқимизнинг маънавий қадриятлари, ушбу қадриятларга мос равишда келажак авлодни тарбиялаш шубҳасиз, жамиятимизнинг муҳим бўғини эканлигини тўлиқ эътироф этади, шу билан бирга ахлоқий масалаларни ҳал этишда ҳуқуқ нормаларининг асоссиз қўлланиши ва бу орқали шахсларнинг Конституция ва қонунлар билан кафолатланган ҳуқуқ ва манфаатларига дахл этиш мумкин эмаслигини эслатиб ўтади", — дейилади Навоий вилояти Адлия бошқармаси хабарида.

 


Бу ҳам қизиқ

Ўзбекистон ҳудуди 422 минг тонна чиқиндидан тозаланди

Ўзбекистон ҳудуди 422 минг тонна чиқиндидан тозаланди

Тозалик ва озодалик ойлигида Ўзбекистон ҳудуди 422 минг тоннадан кўпроқ чиқиндидан тозаланди.
10:26 / 20.11.2025
Андижонда нарколаборатория аниқланди

Андижонда нарколаборатория аниқланди

“Тергов ҳаракатлари доирасида унинг жиноий алоқаларини аниқлаш бўйича тегишли чора-тадбирлар амалга оширилмоқда”, – дейилади…
09:47 / 21.11.2025
Ўзбекистонда корхоналарнинг учдан бир савдо соҳасида фаолият юритмоқда

Ўзбекистонда корхоналарнинг учдан бир савдо соҳасида фаолият юритмоқда

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2025 йилнинг 1 ноябрь ҳолатига Ўзбекистонда 465,9 мингта корхона ва ташкилот…
16:23 / 19.11.2025
АҚШ Донбасс ва Қримни Россияга тегишли деб тан олиши мумкин – манба

АҚШ Донбасс ва Қримни Россияга тегишли деб тан олиши мумкин – манба

Бу имтиёзлар эвазига АҚШ Украина ва Европага хавфсизлик кафолатларини таклиф қилмоқда, аммо уларнинг аниқ мазмуни ҳозирча ма…
12:03 / 20.11.2025
Энди кешбек пуллари дарахт экишга йўналтирилади

Энди кешбек пуллари дарахт экишга йўналтирилади

Экология қўмитаси бевосита президентга ҳисобдор ҳисобланади. Бу ҳақда президентнинг тегишли қарори қабул қилинди.
16:51 / 19.11.2025
Қайси ҳудудлар аҳолиси даволаниш учун кўпроқ пул сафламоқда?

Қайси ҳудудлар аҳолиси даволаниш учун кўпроқ пул сафламоқда?

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2025-йил январь–сентябрь ойларида соғлиқни сақлаш соҳасидаги хизматлар ҳажми…
12:57 / 20.11.2025
20 ноябрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

20 ноябрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

20 ноябрь куни Тошкентда ҳаво ўзгариб туради, кечаси ва эрталаб бироз ёмғир ёғиши мумкин, кундузи ёғингарчилик кутилмайди. Ш…
14:54 / 19.11.2025
Денов ва Чироқчи тумани ҳокимлари ишдан олинди

Денов ва Чироқчи тумани ҳокимлари ишдан олинди

Президент Шавкат Мирзиёев раислигидаги видеоселектор йиғилишида икки туман ҳокими ишдан олиниши белгиланди.
16:46 / 19.11.2025
Зеленский келаси ҳафта Трамп билан учрашади

Зеленский келаси ҳафта Трамп билан учрашади

Зеленский келаси ҳафтада Трамп билан Европа танқидига сабаб бўлган янги тинчлик режасини муҳокама қилади.
17:19 / 21.11.2025
Бухорода 343 гр симобни 35 минг долларга пулламоқчи бўлганлар ушланди

Бухорода 343 гр симобни 35 минг долларга пулламоқчи бўлганлар ушланди

Бу ҳақда ДХХ матбуот хизмати хабар берди.
09:38 / 20.11.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!