$
12447.35 UZS
86.49
146.08 UZS
0.42
14545.97 UZS
66.46
31° Кечаси 18°

Навоийдаги "раққоса" қизларнинг ота-оналарига белгиланган жарима ноқонуний деб топилди

21:00 / 02.10.2022

Навоий вилоятининг Кармана тумани касб-ҳунар мактабининг фаоллар залида байрамга тайёргарлик жараёнида вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақсга тушгани видеоси тарқалиб, кенг муҳокамаларга сабаб бўлган, уларнинг ота-оналари жаримага тортилганди. Навоий вилоят Адлия бошқармаси қўлланган маъмурий жарима ноқонуний эканини ва у бекор қилинганини маълум қилди.

Адлия бошқармаси ушбу жарима қандай асосларда бекор қилинганини изоҳлади. Унга кўра:

Маъмурий ҳуқуқбузарлик деганда маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган, шахсга, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларига, мулкчиликка, давлат ва жамоат тартибига, табиий муҳитга тажовуз қилувчи ғайриҳуқуқий ҳаракат ёки ҳаракатсизлик тушунилади (Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс, 10-модда).

Шунингдек, МЖТКнинг 47-моддасида ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан вояга етмаган болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслик, шу жумладан вояга етмаган болаларнинг маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этишига олиб келиши белгиланган тартибда жарима солишга сабаб бўлиши назарда тутилган.

Ижтимоий тармоқларда тарқалган ушбу видеороликдаги хатти-ҳаракатлар, хусусан, алоҳида бир ҳолатда қизлар даврасида рақс тушилиши «ота-оналарнинг болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслиги» деб нотўғри ҳуқуқий квалификация қилинган, яъни мазкур ҳолатда маъмурий ҳуқуқбузарлик таркиби мавжуд эмас.

Вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақс услублари Ўзбекистон жамиятидаги умумтарқалган маънавий қадриятларга тўла мос келмаслиги мумкин, лекин инсонларнинг ахлоқий ўлчамлари ва қарашлари қонунлар билан белгиланган нормалардан нотўғри фойдаланишга, айниқса жавобгарликка тортишга олиб келмаслиги лозим.

Қайси ҳаракат ёки ҳаракатсизлик учун жавобгарлик келиб чиқиши, қонунларда аниқ белгилаб қўйилган. Шу асосга кўра, қўлланган жарима бекор қилинди.

Ўзбекистоннинг "Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисида" қонунига асосан:

  • боланинг шаъни ва қадр-қимматини ҳимоя қилиш давлат сиёсатининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланади (4-модда);
  • ҳар бир бола эркинлик ва шахсий дахлсизлик ҳуқуқига, ўз шаъни ва қадр-қимматига қилинган тажовузлардан, шахсий ҳаётига ғайриқонуний аралашувлардан ҳимояланиш ҳуқуқига эга (10-модда).
Халқаро ҳуқуқ нормаларига тўла мос келувчи ушбу қонунда белгиланган кафолатлар ҳар бир бола учун мактаб ҳудуди бўладими, шахсий уй-жой бўладими, ҳар қандай ҳолатда таъминланиши шарт.

Бундан ташқари, ота-оналарнинг баён этишига кўра, лавҳа расмий манбалар ва марказий телеканаллар орқали ёритилиш жараёнида мактаб ўқувчилари ҳамда ота-оналар интервью бериш юзасидан босим остида қолган.

Натижада, вояга етмаган болалар ўз тенгдошлари, мактаб маъмурияти, ота-оналари ва кенг жамоатчилик олдида сазойи қилинган.

Ушбу номақбул ҳаракатлар вояга етмаганларнинг соғлиғи ва саломатлигига, руҳий барқарорлигига ўта жиддий таъсир қилган ва уларнинг шаъни ва қадр-қиммати таҳқирланишига олиб келган. Энг асосийси вояга етмаганларга нисбатан бундай ҳаракатлар ноқонунийдир.

Юқоридаги қонунга асосан, бола фикрлаш эркинлиги ҳуқуқига эга (17-модда), инсон қадр-қимматини таҳқирловчи, болаларга зарарли таъсир кўрсатувчи оммавий ахборот воситаларидан фойдаланиш тақиқланади (16-модда).

Шунингдек, мазкур масалада баъзи бир ижтимоий тармоқлардаги хабарлар ҳамда телевидение орқали берилган интервьюларда мактаб маъмурияти раҳбари ва айрим ўқитувчиларига нисбатан ҳайфсан ва жарима интизомий жазо чораси қўлланганлиги ва улар эгаллаб турган лавозимидан озод этилганлиги баён этилган. Ушбу ҳолат ҳам адлия органлари томонидан ўрганилганда мактабнинг ҳеч бир ходими билан меҳнат шартномаси бекор қилинмаганлиги маълум бўлди.

"Шу ўринда адлия органлари тарбия ва ахлоқ, халқимизнинг маънавий қадриятлари, ушбу қадриятларга мос равишда келажак авлодни тарбиялаш шубҳасиз, жамиятимизнинг муҳим бўғини эканлигини тўлиқ эътироф этади, шу билан бирга ахлоқий масалаларни ҳал этишда ҳуқуқ нормаларининг асоссиз қўлланиши ва бу орқали шахсларнинг Конституция ва қонунлар билан кафолатланган ҳуқуқ ва манфаатларига дахл этиш мумкин эмаслигини эслатиб ўтади", — дейилади Навоий вилояти Адлия бошқармаси хабарида.

 


Бу ҳам қизиқ

Трамп Қатар бош вазири билан учрашди

Трамп Қатар бош вазири билан учрашди

Манбаларга кўра, қатарлик сиёсатчининг Трамп билан суҳбати асосан Исроилнинг Доҳага берган зарбасини ҳақида бўлди
21:17 / 13.09.2025
Трамп Ўзбекистонга келади(ми?)

Трамп Ўзбекистонга келади(ми?)

ТИВ эълон қилган мақолада шу хусусида батафсил маълумотлар бериб ўтилди
21:48 / 12.09.2025
Қашқадарёда қалбаки алкоголь савдосига чек қўйилди

Қашқадарёда қалбаки алкоголь савдосига чек қўйилди

Қашқадарёда 750 дона қалбаки алкоголь маҳсулотларини сотмоқчи бўлган шахс ушланди
13:57 / 12.09.2025
Ўзбекистонда хусусий шифохоналарнинг сони йилдан-йилга кўпаймоқда

Ўзбекистонда хусусий шифохоналарнинг сони йилдан-йилга кўпаймоқда

Уларда кўрсатилаётган тиббий хизматларнинг сифати қай даражада?
22:51 / 13.09.2025
Непалда намойишчилар ChatGPT тавсияси билан муваққат бош вазирни тайинлашди

Непалда намойишчилар ChatGPT тавсияси билан муваққат бош вазирни тайинлашди

Эътиборлиси бу лавозимга мамлакат тарихида илк бор аёл киши тайинланди
22:13 / 13.09.2025
Амалда мавжуд бўлган стипендияларнинг сони 13 тага етди

Амалда мавжуд бўлган стипендияларнинг сони 13 тага етди

Бу рўйхатдаги энг янгиси Абдулла Авлоний номидаги педагогик йўналишда берилувчи мукофот саналади
18:36 / 12.09.2025
Бокс. Бугун Жаҳон чемпионатида 7 нафар Ўзбекистон вакили рингга кўтарилади

Бокс. Бугун Жаҳон чемпионатида 7 нафар Ўзбекистон вакили рингга кўтарилади

Шундан 6 нафари ярим финал, яна бири эса финал жангини ўтказади.
09:54 / 13.09.2025
“Украинанинг Ғарбсиз Россияни мағлуб этиш имконияти кам” – СБУ генерали

“Украинанинг Ғарбсиз Россияни мағлуб этиш имконияти кам” – СБУ генерали

Вовк таъкидлаганидек, европалик ҳамкорлар Украина фуқароларининг “ўзлари ўлишини” афзал кўриб, ҳарбий ҳаракатларда бевосита …
11:22 / 13.09.2025
Непалда 15 мингдан ортиқ маҳбус қамоқдан қочиб кетган

Непалда 15 мингдан ортиқ маҳбус қамоқдан қочиб кетган

NDTV хабарига кўра, Непал бўйлаб уюштирилаётган норозилик намойишлари вақтида тахминан 25 та қамоқхонадан 15 мингдан ортиқ м…
14:29 / 12.09.2025
БМТ Фаластин давлатини тан олиш ҳақидаги декларацияни қўллаб-қувватлади

БМТ Фаластин давлатини тан олиш ҳақидаги декларацияни қўллаб-қувватлади

Декларацияни қўллаб, 142 та давлат овоз берган, жумладан Ўзбекистон ҳам
19:52 / 13.09.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!