$
12025.33 UZS
-31.99
155.25 UZS
0.09
14162.23 UZS
-30.44
31° Кечаси 18°

Навоийдаги "раққоса" қизларнинг ота-оналарига белгиланган жарима ноқонуний деб топилди

21:00 / 02.10.2022

Навоий вилоятининг Кармана тумани касб-ҳунар мактабининг фаоллар залида байрамга тайёргарлик жараёнида вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақсга тушгани видеоси тарқалиб, кенг муҳокамаларга сабаб бўлган, уларнинг ота-оналари жаримага тортилганди. Навоий вилоят Адлия бошқармаси қўлланган маъмурий жарима ноқонуний эканини ва у бекор қилинганини маълум қилди.

Адлия бошқармаси ушбу жарима қандай асосларда бекор қилинганини изоҳлади. Унга кўра:

Маъмурий ҳуқуқбузарлик деганда маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган, шахсга, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларига, мулкчиликка, давлат ва жамоат тартибига, табиий муҳитга тажовуз қилувчи ғайриҳуқуқий ҳаракат ёки ҳаракатсизлик тушунилади (Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс, 10-модда).

Шунингдек, МЖТКнинг 47-моддасида ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан вояга етмаган болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслик, шу жумладан вояга етмаган болаларнинг маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этишига олиб келиши белгиланган тартибда жарима солишга сабаб бўлиши назарда тутилган.

Ижтимоий тармоқларда тарқалган ушбу видеороликдаги хатти-ҳаракатлар, хусусан, алоҳида бир ҳолатда қизлар даврасида рақс тушилиши «ота-оналарнинг болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслиги» деб нотўғри ҳуқуқий квалификация қилинган, яъни мазкур ҳолатда маъмурий ҳуқуқбузарлик таркиби мавжуд эмас.

Вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақс услублари Ўзбекистон жамиятидаги умумтарқалган маънавий қадриятларга тўла мос келмаслиги мумкин, лекин инсонларнинг ахлоқий ўлчамлари ва қарашлари қонунлар билан белгиланган нормалардан нотўғри фойдаланишга, айниқса жавобгарликка тортишга олиб келмаслиги лозим.

Қайси ҳаракат ёки ҳаракатсизлик учун жавобгарлик келиб чиқиши, қонунларда аниқ белгилаб қўйилган. Шу асосга кўра, қўлланган жарима бекор қилинди.

Ўзбекистоннинг "Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисида" қонунига асосан:

  • боланинг шаъни ва қадр-қимматини ҳимоя қилиш давлат сиёсатининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланади (4-модда);
  • ҳар бир бола эркинлик ва шахсий дахлсизлик ҳуқуқига, ўз шаъни ва қадр-қимматига қилинган тажовузлардан, шахсий ҳаётига ғайриқонуний аралашувлардан ҳимояланиш ҳуқуқига эга (10-модда).
Халқаро ҳуқуқ нормаларига тўла мос келувчи ушбу қонунда белгиланган кафолатлар ҳар бир бола учун мактаб ҳудуди бўладими, шахсий уй-жой бўладими, ҳар қандай ҳолатда таъминланиши шарт.

Бундан ташқари, ота-оналарнинг баён этишига кўра, лавҳа расмий манбалар ва марказий телеканаллар орқали ёритилиш жараёнида мактаб ўқувчилари ҳамда ота-оналар интервью бериш юзасидан босим остида қолган.

Натижада, вояга етмаган болалар ўз тенгдошлари, мактаб маъмурияти, ота-оналари ва кенг жамоатчилик олдида сазойи қилинган.

Ушбу номақбул ҳаракатлар вояга етмаганларнинг соғлиғи ва саломатлигига, руҳий барқарорлигига ўта жиддий таъсир қилган ва уларнинг шаъни ва қадр-қиммати таҳқирланишига олиб келган. Энг асосийси вояга етмаганларга нисбатан бундай ҳаракатлар ноқонунийдир.

Юқоридаги қонунга асосан, бола фикрлаш эркинлиги ҳуқуқига эга (17-модда), инсон қадр-қимматини таҳқирловчи, болаларга зарарли таъсир кўрсатувчи оммавий ахборот воситаларидан фойдаланиш тақиқланади (16-модда).

Шунингдек, мазкур масалада баъзи бир ижтимоий тармоқлардаги хабарлар ҳамда телевидение орқали берилган интервьюларда мактаб маъмурияти раҳбари ва айрим ўқитувчиларига нисбатан ҳайфсан ва жарима интизомий жазо чораси қўлланганлиги ва улар эгаллаб турган лавозимидан озод этилганлиги баён этилган. Ушбу ҳолат ҳам адлия органлари томонидан ўрганилганда мактабнинг ҳеч бир ходими билан меҳнат шартномаси бекор қилинмаганлиги маълум бўлди.

"Шу ўринда адлия органлари тарбия ва ахлоқ, халқимизнинг маънавий қадриятлари, ушбу қадриятларга мос равишда келажак авлодни тарбиялаш шубҳасиз, жамиятимизнинг муҳим бўғини эканлигини тўлиқ эътироф этади, шу билан бирга ахлоқий масалаларни ҳал этишда ҳуқуқ нормаларининг асоссиз қўлланиши ва бу орқали шахсларнинг Конституция ва қонунлар билан кафолатланган ҳуқуқ ва манфаатларига дахл этиш мумкин эмаслигини эслатиб ўтади", — дейилади Навоий вилояти Адлия бошқармаси хабарида.

 


Бу ҳам қизиқ

Россиянинг Украинага ҳужумлари ортидан Полша икки аэропортини вақтинча ёпди

Россиянинг Украинага ҳужумлари ортидан Полша икки аэропортини вақтинча ёпди

27 декабрга ўтар кечаси Россиянинг Украинага берган зарбалари туфайли Полшанинг Жешув ва Люблин шаҳарларидаги аэропортлар фа…
09:34 / 28.12.2025
Хонадонида сауна ташкил қилган фуқаро 1 млрд сўмлик табиий газдан ноқонуний фойдаланди

Хонадонида сауна ташкил қилган фуқаро 1 млрд сўмлик табиий газдан ноқонуний фойдаланди

Ушбу қоидабузарлик натижасида, газ таъминоти корхонасининг дастлабки ҳисоб-китобларига кўра, 1 миллиард 81 миллион сўмлик за…
16:21 / 28.12.2025
Ўзбекистондан Афғонистонга навбатдаги гуманитар ёрдам юки жўнатилди

Ўзбекистондан Афғонистонга навбатдаги гуманитар ёрдам юки жўнатилди

29 декабрь куни Балх вилоятининг Ҳайратон шаҳрида Ўзбекистон Раҳбарияти номидан Афғонистон халқига навбатдаги гуманитар ёрда…
08:55 / 30.12.2025
Йўл-транспорт объектларининг қурилиши ҳақида ахборот берилди

Йўл-транспорт объектларининг қурилиши ҳақида ахборот берилди

Янги Тошкентда олиб борилаётган бунёдкорлик ишлари билан танишув давомида Президент Шавкат Мирзиёев Чирчиқ дарёси устидан ян…
18:59 / 30.12.2025
“Ўзбекистон – 2030” стратегияси янги таҳрирда тайёрланди

“Ўзбекистон – 2030” стратегияси янги таҳрирда тайёрланди

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев жорий йил 26 декабрь куни ўз Мурожаатномасида “Ўзбекистон – 2030” стратег…
20:08 / 30.12.2025
Германияда Алишер Усмоновга қарши иккинчи тергов ҳам тўхтатилди

Германияда Алишер Усмоновга қарши иккинчи тергов ҳам тўхтатилди

Германия прокуратураси тадбиркор Алишер Усмоновга нисбатан санкцияларни бузиш бўйича олиб борилган иккинчи терговни тўхтатди…
16:19 / 30.12.2025
29 декабрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

29 декабрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

29 декабрь куни Тошкентда ҳаво ўзгарувчан бўлади, кечаси ёмғир ёғади. Кундузи ёғингарчилик кутилмайди.  Шамол ғарбдан 5-10 м…
16:34 / 28.12.2025
30 декабрь кунги об-ҳаво маълумоти

30 декабрь кунги об-ҳаво маълумоти

30-31 декабрь кунлари республиканинг кўпчилик вилоятларида вақти-вақти билан ёмғир ёғади, шимолда қорга айланади. Фақат Фарғ…
15:47 / 29.12.2025
Иқлим ўзгаришининг салбий оқибатларини олдини олиш чоралари кучайтирилмоқда

Иқлим ўзгаришининг салбий оқибатларини олдини олиш чоралари кучайтирилмоқда

“Ўзбекистон–2030” стратегияси доирасида салбий оқибатларни камайтириш, ҳудудларни янги шароитларга мослаштириш ва табиий эко…
16:08 / 28.12.2025
Янги йил байрами ва дам олиш кунларида тиббиёт муассасалари тун-у кун ишлайди – ССВ

Янги йил байрами ва дам олиш кунларида тиббиёт муассасалари тун-у кун ишлайди – ССВ

Президентнинг тегишли фармонига асосан Янги йилда барча ходимлар (иш ҳафтасининг туридан қатъи назар) кетма-кет 5 кун дам ол…
09:45 / 30.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!