$
12078.47 UZS
10.87
155.23 UZS
1.52
14234.48 UZS
-5.29
31° Кечаси 18°

Навоийдаги "раққоса" қизларнинг ота-оналарига белгиланган жарима ноқонуний деб топилди

21:00 / 02.10.2022

Навоий вилоятининг Кармана тумани касб-ҳунар мактабининг фаоллар залида байрамга тайёргарлик жараёнида вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақсга тушгани видеоси тарқалиб, кенг муҳокамаларга сабаб бўлган, уларнинг ота-оналари жаримага тортилганди. Навоий вилоят Адлия бошқармаси қўлланган маъмурий жарима ноқонуний эканини ва у бекор қилинганини маълум қилди.

Адлия бошқармаси ушбу жарима қандай асосларда бекор қилинганини изоҳлади. Унга кўра:

Маъмурий ҳуқуқбузарлик деганда маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган, шахсга, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларига, мулкчиликка, давлат ва жамоат тартибига, табиий муҳитга тажовуз қилувчи ғайриҳуқуқий ҳаракат ёки ҳаракатсизлик тушунилади (Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс, 10-модда).

Шунингдек, МЖТКнинг 47-моддасида ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан вояга етмаган болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслик, шу жумладан вояга етмаган болаларнинг маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этишига олиб келиши белгиланган тартибда жарима солишга сабаб бўлиши назарда тутилган.

Ижтимоий тармоқларда тарқалган ушбу видеороликдаги хатти-ҳаракатлар, хусусан, алоҳида бир ҳолатда қизлар даврасида рақс тушилиши «ота-оналарнинг болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслиги» деб нотўғри ҳуқуқий квалификация қилинган, яъни мазкур ҳолатда маъмурий ҳуқуқбузарлик таркиби мавжуд эмас.

Вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақс услублари Ўзбекистон жамиятидаги умумтарқалган маънавий қадриятларга тўла мос келмаслиги мумкин, лекин инсонларнинг ахлоқий ўлчамлари ва қарашлари қонунлар билан белгиланган нормалардан нотўғри фойдаланишга, айниқса жавобгарликка тортишга олиб келмаслиги лозим.

Қайси ҳаракат ёки ҳаракатсизлик учун жавобгарлик келиб чиқиши, қонунларда аниқ белгилаб қўйилган. Шу асосга кўра, қўлланган жарима бекор қилинди.

Ўзбекистоннинг "Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисида" қонунига асосан:

  • боланинг шаъни ва қадр-қимматини ҳимоя қилиш давлат сиёсатининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланади (4-модда);
  • ҳар бир бола эркинлик ва шахсий дахлсизлик ҳуқуқига, ўз шаъни ва қадр-қимматига қилинган тажовузлардан, шахсий ҳаётига ғайриқонуний аралашувлардан ҳимояланиш ҳуқуқига эга (10-модда).
Халқаро ҳуқуқ нормаларига тўла мос келувчи ушбу қонунда белгиланган кафолатлар ҳар бир бола учун мактаб ҳудуди бўладими, шахсий уй-жой бўладими, ҳар қандай ҳолатда таъминланиши шарт.

Бундан ташқари, ота-оналарнинг баён этишига кўра, лавҳа расмий манбалар ва марказий телеканаллар орқали ёритилиш жараёнида мактаб ўқувчилари ҳамда ота-оналар интервью бериш юзасидан босим остида қолган.

Натижада, вояга етмаган болалар ўз тенгдошлари, мактаб маъмурияти, ота-оналари ва кенг жамоатчилик олдида сазойи қилинган.

Ушбу номақбул ҳаракатлар вояга етмаганларнинг соғлиғи ва саломатлигига, руҳий барқарорлигига ўта жиддий таъсир қилган ва уларнинг шаъни ва қадр-қиммати таҳқирланишига олиб келган. Энг асосийси вояга етмаганларга нисбатан бундай ҳаракатлар ноқонунийдир.

Юқоридаги қонунга асосан, бола фикрлаш эркинлиги ҳуқуқига эга (17-модда), инсон қадр-қимматини таҳқирловчи, болаларга зарарли таъсир кўрсатувчи оммавий ахборот воситаларидан фойдаланиш тақиқланади (16-модда).

Шунингдек, мазкур масалада баъзи бир ижтимоий тармоқлардаги хабарлар ҳамда телевидение орқали берилган интервьюларда мактаб маъмурияти раҳбари ва айрим ўқитувчиларига нисбатан ҳайфсан ва жарима интизомий жазо чораси қўлланганлиги ва улар эгаллаб турган лавозимидан озод этилганлиги баён этилган. Ушбу ҳолат ҳам адлия органлари томонидан ўрганилганда мактабнинг ҳеч бир ходими билан меҳнат шартномаси бекор қилинмаганлиги маълум бўлди.

"Шу ўринда адлия органлари тарбия ва ахлоқ, халқимизнинг маънавий қадриятлари, ушбу қадриятларга мос равишда келажак авлодни тарбиялаш шубҳасиз, жамиятимизнинг муҳим бўғини эканлигини тўлиқ эътироф этади, шу билан бирга ахлоқий масалаларни ҳал этишда ҳуқуқ нормаларининг асоссиз қўлланиши ва бу орқали шахсларнинг Конституция ва қонунлар билан кафолатланган ҳуқуқ ва манфаатларига дахл этиш мумкин эмаслигини эслатиб ўтади", — дейилади Навоий вилояти Адлия бошқармаси хабарида.

 


Бу ҳам қизиқ

Ўзбекистондa ўрмон майдонлари 4,7 млн гектарга етди

Ўзбекистондa ўрмон майдонлари 4,7 млн гектарга етди

“Ўзбекистон – 2030” Стратегиясини амалга ошириш доирасида мамлакатда ўрмон майдонларини кўпайтириш ва деградацияга учраган ҳ…
12:20 / 25.12.2025
27 декабрь Ўзбекистонда қандай об-ҳаво кузатилади?

27 декабрь Ўзбекистонда қандай об-ҳаво кузатилади?

27 декабрь куни Тошкентда ҳаво ўзгарувчан бўлади, ёғингарчилик кутилмайди. Кечаси ва эрталаб туман тушиши мумкин.
17:14 / 26.12.2025
Тошкент бош арчаси дунё рейтингида Топ – 3 таликка кирди

Тошкент бош арчаси дунё рейтингида Топ – 3 таликка кирди

Ўзбекистон пойтахтининг бош янги йил арчаси дунё пойтахтларидаги энг баланд арчалар рўйхатига киритилди.
12:08 / 26.12.2025
Ўмонда онаси томонидан ташлаб кетилган бола Ўзбекистонга қайтарилди

Ўмонда онаси томонидан ташлаб кетилган бола Ўзбекистонга қайтарилди

“Ўзбекистон элчихонаси томонидан Маскатдаги сурияликлар хонадонида ҳеч қандай ҳужжатларсиз қолдириб кетилган, 2023 йилда туғ…
12:48 / 25.12.2025
2026 йилдан Андижонда ҳам автобусларда нақд пул қабул қилинмайди

2026 йилдан Андижонда ҳам автобусларда нақд пул қабул қилинмайди

2026 йил 1 январдан бошлаб Андижон шаҳридаги автобусларда нақд пул қабул қилиш амалиёти тўхтатилади. Бу ҳақда Транспорт вази…
16:07 / 25.12.2025
Манзил колониядан қочиб, вояга етмаган қизни зўрлаган педофилга суд ҳукми ўқилди

Манзил колониядан қочиб, вояга етмаган қизни зўрлаган педофилга суд ҳукми ўқилди

Бу ҳақда Олий суд матбуот котиби Азиз Обидов маълум қилди.
14:46 / 25.12.2025
Ўзбекистонда 2026 йил — “Маҳаллани ривожлантириш ва жамиятни юксалтириш йили” деб номланади

Ўзбекистонда 2026 йил — “Маҳаллани ривожлантириш ва жамиятни юксалтириш йили” деб номланади

Шуларнинг барчасини ҳисобга олиб, Президент 2026 йилни Ўзбекистонда “Маҳаллани ривожлантириш ва жамиятни юксалтириш йили”, –…
11:51 / 26.12.2025
Электрон ишончномалар Vakolat.uz платформаси орқали расмийлаштирилади

Электрон ишончномалар Vakolat.uz платформаси орқали расмийлаштирилади

Ҳукумат қарори билан “Электрон ишончномаларни расмийлаштириш, ўзгартириш ва бекор қилиш, шунингдек, ишончномаларнинг реестри…
17:15 / 26.12.2025
Қирғизистонда педагог ва тиббиёт ходимларининг маоши 2 баравар оширилади

Қирғизистонда педагог ва тиббиёт ходимларининг маоши 2 баравар оширилади

Бу ҳақда Халқ қурултойида мамлакат президенти Садир Жапаров маълум қилди.
09:28 / 26.12.2025
Россияда янги купюра муомалага киритилди

Россияда янги купюра муомалага киритилди

Россия Марказий банки Волга федерал округи рамзлари туширилган, 1000 рубль номинал қийматдаги янгиланган купюрани тақдим этг…
18:14 / 26.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!