$
12021.61 UZS
-38.17
150.44 UZS
0.37
14092.93 UZS
-36.31
31° Кечаси 18°

Навоийдаги "раққоса" қизларнинг ота-оналарига белгиланган жарима ноқонуний деб топилди

21:00 / 02.10.2022

Навоий вилоятининг Кармана тумани касб-ҳунар мактабининг фаоллар залида байрамга тайёргарлик жараёнида вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақсга тушгани видеоси тарқалиб, кенг муҳокамаларга сабаб бўлган, уларнинг ота-оналари жаримага тортилганди. Навоий вилоят Адлия бошқармаси қўлланган маъмурий жарима ноқонуний эканини ва у бекор қилинганини маълум қилди.

Адлия бошқармаси ушбу жарима қандай асосларда бекор қилинганини изоҳлади. Унга кўра:

Маъмурий ҳуқуқбузарлик деганда маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган, шахсга, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларига, мулкчиликка, давлат ва жамоат тартибига, табиий муҳитга тажовуз қилувчи ғайриҳуқуқий ҳаракат ёки ҳаракатсизлик тушунилади (Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс, 10-модда).

Шунингдек, МЖТКнинг 47-моддасида ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан вояга етмаган болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслик, шу жумладан вояга етмаган болаларнинг маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этишига олиб келиши белгиланган тартибда жарима солишга сабаб бўлиши назарда тутилган.

Ижтимоий тармоқларда тарқалган ушбу видеороликдаги хатти-ҳаракатлар, хусусан, алоҳида бир ҳолатда қизлар даврасида рақс тушилиши «ота-оналарнинг болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслиги» деб нотўғри ҳуқуқий квалификация қилинган, яъни мазкур ҳолатда маъмурий ҳуқуқбузарлик таркиби мавжуд эмас.

Вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақс услублари Ўзбекистон жамиятидаги умумтарқалган маънавий қадриятларга тўла мос келмаслиги мумкин, лекин инсонларнинг ахлоқий ўлчамлари ва қарашлари қонунлар билан белгиланган нормалардан нотўғри фойдаланишга, айниқса жавобгарликка тортишга олиб келмаслиги лозим.

Қайси ҳаракат ёки ҳаракатсизлик учун жавобгарлик келиб чиқиши, қонунларда аниқ белгилаб қўйилган. Шу асосга кўра, қўлланган жарима бекор қилинди.

Ўзбекистоннинг "Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисида" қонунига асосан:

  • боланинг шаъни ва қадр-қимматини ҳимоя қилиш давлат сиёсатининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланади (4-модда);
  • ҳар бир бола эркинлик ва шахсий дахлсизлик ҳуқуқига, ўз шаъни ва қадр-қимматига қилинган тажовузлардан, шахсий ҳаётига ғайриқонуний аралашувлардан ҳимояланиш ҳуқуқига эга (10-модда).
Халқаро ҳуқуқ нормаларига тўла мос келувчи ушбу қонунда белгиланган кафолатлар ҳар бир бола учун мактаб ҳудуди бўладими, шахсий уй-жой бўладими, ҳар қандай ҳолатда таъминланиши шарт.

Бундан ташқари, ота-оналарнинг баён этишига кўра, лавҳа расмий манбалар ва марказий телеканаллар орқали ёритилиш жараёнида мактаб ўқувчилари ҳамда ота-оналар интервью бериш юзасидан босим остида қолган.

Натижада, вояга етмаган болалар ўз тенгдошлари, мактаб маъмурияти, ота-оналари ва кенг жамоатчилик олдида сазойи қилинган.

Ушбу номақбул ҳаракатлар вояга етмаганларнинг соғлиғи ва саломатлигига, руҳий барқарорлигига ўта жиддий таъсир қилган ва уларнинг шаъни ва қадр-қиммати таҳқирланишига олиб келган. Энг асосийси вояга етмаганларга нисбатан бундай ҳаракатлар ноқонунийдир.

Юқоридаги қонунга асосан, бола фикрлаш эркинлиги ҳуқуқига эга (17-модда), инсон қадр-қимматини таҳқирловчи, болаларга зарарли таъсир кўрсатувчи оммавий ахборот воситаларидан фойдаланиш тақиқланади (16-модда).

Шунингдек, мазкур масалада баъзи бир ижтимоий тармоқлардаги хабарлар ҳамда телевидение орқали берилган интервьюларда мактаб маъмурияти раҳбари ва айрим ўқитувчиларига нисбатан ҳайфсан ва жарима интизомий жазо чораси қўлланганлиги ва улар эгаллаб турган лавозимидан озод этилганлиги баён этилган. Ушбу ҳолат ҳам адлия органлари томонидан ўрганилганда мактабнинг ҳеч бир ходими билан меҳнат шартномаси бекор қилинмаганлиги маълум бўлди.

"Шу ўринда адлия органлари тарбия ва ахлоқ, халқимизнинг маънавий қадриятлари, ушбу қадриятларга мос равишда келажак авлодни тарбиялаш шубҳасиз, жамиятимизнинг муҳим бўғини эканлигини тўлиқ эътироф этади, шу билан бирга ахлоқий масалаларни ҳал этишда ҳуқуқ нормаларининг асоссиз қўлланиши ва бу орқали шахсларнинг Конституция ва қонунлар билан кафолатланган ҳуқуқ ва манфаатларига дахл этиш мумкин эмаслигини эслатиб ўтади", — дейилади Навоий вилояти Адлия бошқармаси хабарида.

 


Бу ҳам қизиқ

21 декабрь куни кутилаётган об ҳаво маълумоти

21 декабрь куни кутилаётган об ҳаво маълумоти

21 декабрь куни Тошкентда ҳаво ўзгарувчан бўлади, кечаси ва куннинг биринчи ярмида бироз қор ёғади, туман тушиши мумкин. Йўл…
15:56 / 20.12.2025
Япониянинг Нара шаҳри боғларидан бирга Самарқанд номи берилди

Япониянинг Нара шаҳри боғларидан бирга Самарқанд номи берилди

Президент Шавкат Мирзиёев шаҳар мери Ген Накагава билан учрашди.
12:07 / 20.12.2025
Тожикистондан 100 кг.дан ортиқ наркотик олиб кирганлар қўлга олинди

Тожикистондан 100 кг.дан ортиқ наркотик олиб кирганлар қўлга олинди

Ҳозирда ҳар икки ҳолат бўйича Жиноят Кодексининг 246 ва 273-моддалари билан жиноят ишлари қўзғатилиб, қонунбузарларга нисбат…
09:15 / 20.12.2025
Белгияда музейдан Наполеоннинг узуги ўғирлаб кетилди

Белгияда музейдан Наполеоннинг узуги ўғирлаб кетилди

RTBF телеканалининг хабар беришича, ​17 декабрдан 18 декабрга ўтар кечаси Белгиянинг Женап шаҳридаги “Наполеоннинг сўнгги қа…
12:56 / 20.12.2025
Ўзбекистонда япон инвесторлари учун махсус иқтисодий зона ташкил этилади

Ўзбекистонда япон инвесторлари учун махсус иқтисодий зона ташкил этилади

Президент Шавкат Мирзиёев “Сожитз Corporation” раҳбарлари Масаёши Фудзимото ва Косуке Уэмурани қабул қилди.
16:47 / 19.12.2025
АҚШ Ғазони қайта тиклаш бўйича 112 млрд долларлик лойиҳа ишлаб чиқди

АҚШ Ғазони қайта тиклаш бўйича 112 млрд долларлик лойиҳа ишлаб чиқди

АҚШ президенти Доналд Трампнинг махсус элчиси Стив Уиткофф ва Оқ уй раҳбарининг куёви Жаред Кушнер Ғазо секторини қайта тикл…
16:07 / 20.12.2025
Андижонда қиймати қарийб 12,5 млрд сўмлик олтинни чегарадан олиб ўтишга уринган шахс аниқланди

Андижонда қиймати қарийб 12,5 млрд сўмлик олтинни чегарадан олиб ўтишга уринган шахс аниқланди

Баҳолаш хулосасига кўра, ушбу олтин қуймаларнинг умумий қиймати 12 млрд 465 млн 795 минг сўмни ташкил этади.
15:28 / 19.12.2025
Президент Япония Вакиллар палатаси Спикери билан учрашди

Президент Япония Вакиллар палатаси Спикери билан учрашди

Шавкат Мирзиёев Токио шаҳрига расмий ташрифи доирасида Япония Парламентининг Вакиллар палатаси спикери Фукуширо Нукага билан…
10:13 / 19.12.2025
Энтони Жошуа – Жейк Пол жанги муддатидан аввал якунланди

Энтони Жошуа – Жейк Пол жанги муддатидан аввал якунланди

АҚШнинг Маями шаҳри мезбонлик қилган Жейк Пол – Энтони Жошуа профессионал бокс турнири ниҳоясига етди.
11:05 / 20.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!