$
12022.92 UZS
52.25
148.14 UZS
0.55
13843.19 UZS
94.88
31° Кечаси 18°

Навоийдаги "раққоса" қизларнинг ота-оналарига белгиланган жарима ноқонуний деб топилди

21:00 / 02.10.2022

Навоий вилоятининг Кармана тумани касб-ҳунар мактабининг фаоллар залида байрамга тайёргарлик жараёнида вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақсга тушгани видеоси тарқалиб, кенг муҳокамаларга сабаб бўлган, уларнинг ота-оналари жаримага тортилганди. Навоий вилоят Адлия бошқармаси қўлланган маъмурий жарима ноқонуний эканини ва у бекор қилинганини маълум қилди.

Адлия бошқармаси ушбу жарима қандай асосларда бекор қилинганини изоҳлади. Унга кўра:

Маъмурий ҳуқуқбузарлик деганда маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган, шахсга, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларига, мулкчиликка, давлат ва жамоат тартибига, табиий муҳитга тажовуз қилувчи ғайриҳуқуқий ҳаракат ёки ҳаракатсизлик тушунилади (Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс, 10-модда).

Шунингдек, МЖТКнинг 47-моддасида ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан вояга етмаган болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслик, шу жумладан вояга етмаган болаларнинг маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этишига олиб келиши белгиланган тартибда жарима солишга сабаб бўлиши назарда тутилган.

Ижтимоий тармоқларда тарқалган ушбу видеороликдаги хатти-ҳаракатлар, хусусан, алоҳида бир ҳолатда қизлар даврасида рақс тушилиши «ота-оналарнинг болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслиги» деб нотўғри ҳуқуқий квалификация қилинган, яъни мазкур ҳолатда маъмурий ҳуқуқбузарлик таркиби мавжуд эмас.

Вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақс услублари Ўзбекистон жамиятидаги умумтарқалган маънавий қадриятларга тўла мос келмаслиги мумкин, лекин инсонларнинг ахлоқий ўлчамлари ва қарашлари қонунлар билан белгиланган нормалардан нотўғри фойдаланишга, айниқса жавобгарликка тортишга олиб келмаслиги лозим.

Қайси ҳаракат ёки ҳаракатсизлик учун жавобгарлик келиб чиқиши, қонунларда аниқ белгилаб қўйилган. Шу асосга кўра, қўлланган жарима бекор қилинди.

Ўзбекистоннинг "Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисида" қонунига асосан:

  • боланинг шаъни ва қадр-қимматини ҳимоя қилиш давлат сиёсатининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланади (4-модда);
  • ҳар бир бола эркинлик ва шахсий дахлсизлик ҳуқуқига, ўз шаъни ва қадр-қимматига қилинган тажовузлардан, шахсий ҳаётига ғайриқонуний аралашувлардан ҳимояланиш ҳуқуқига эга (10-модда).
Халқаро ҳуқуқ нормаларига тўла мос келувчи ушбу қонунда белгиланган кафолатлар ҳар бир бола учун мактаб ҳудуди бўладими, шахсий уй-жой бўладими, ҳар қандай ҳолатда таъминланиши шарт.

Бундан ташқари, ота-оналарнинг баён этишига кўра, лавҳа расмий манбалар ва марказий телеканаллар орқали ёритилиш жараёнида мактаб ўқувчилари ҳамда ота-оналар интервью бериш юзасидан босим остида қолган.

Натижада, вояга етмаган болалар ўз тенгдошлари, мактаб маъмурияти, ота-оналари ва кенг жамоатчилик олдида сазойи қилинган.

Ушбу номақбул ҳаракатлар вояга етмаганларнинг соғлиғи ва саломатлигига, руҳий барқарорлигига ўта жиддий таъсир қилган ва уларнинг шаъни ва қадр-қиммати таҳқирланишига олиб келган. Энг асосийси вояга етмаганларга нисбатан бундай ҳаракатлар ноқонунийдир.

Юқоридаги қонунга асосан, бола фикрлаш эркинлиги ҳуқуқига эга (17-модда), инсон қадр-қимматини таҳқирловчи, болаларга зарарли таъсир кўрсатувчи оммавий ахборот воситаларидан фойдаланиш тақиқланади (16-модда).

Шунингдек, мазкур масалада баъзи бир ижтимоий тармоқлардаги хабарлар ҳамда телевидение орқали берилган интервьюларда мактаб маъмурияти раҳбари ва айрим ўқитувчиларига нисбатан ҳайфсан ва жарима интизомий жазо чораси қўлланганлиги ва улар эгаллаб турган лавозимидан озод этилганлиги баён этилган. Ушбу ҳолат ҳам адлия органлари томонидан ўрганилганда мактабнинг ҳеч бир ходими билан меҳнат шартномаси бекор қилинмаганлиги маълум бўлди.

"Шу ўринда адлия органлари тарбия ва ахлоқ, халқимизнинг маънавий қадриятлари, ушбу қадриятларга мос равишда келажак авлодни тарбиялаш шубҳасиз, жамиятимизнинг муҳим бўғини эканлигини тўлиқ эътироф этади, шу билан бирга ахлоқий масалаларни ҳал этишда ҳуқуқ нормаларининг асоссиз қўлланиши ва бу орқали шахсларнинг Конституция ва қонунлар билан кафолатланган ҳуқуқ ва манфаатларига дахл этиш мумкин эмаслигини эслатиб ўтади", — дейилади Навоий вилояти Адлия бошқармаси хабарида.

 


Бу ҳам қизиқ

Месси фаолиятини Туркия чемпионатида давом эттирадими?

Месси фаолиятини Туркия чемпионатида давом эттирадими?

Манбада ёзилишича, клуб Месси билан қисқа муддатли шартнома имзолашга тайёр ва уни имкон қадар тезроқ жамоага қўшиб олишни и…
14:57 / 06.11.2025
Криштиану Роналду: “Мен Трампдан ҳам машҳурроқман”

Криштиану Роналду: “Мен Трампдан ҳам машҳурроқман”

Беш карра “Олтин тўп” соҳиби, португалиялик футболчи Криштиану Роналду журналист Пирс Морган билан интервьюда АҚШ президенти…
10:25 / 08.11.2025
Сув танқислиги сабаб Теҳрон эвакуация қилиниши мумкин

Сув танқислиги сабаб Теҳрон эвакуация қилиниши мумкин

Бу ҳақда Эрон президенти Масъуд Пизишкиён маълум қилди.
12:52 / 08.11.2025
ЮНЕСКОга янги раҳбар сайланди

ЮНЕСКОга янги раҳбар сайланди

ЮНЕСКО конференциясида мисрлик олим ва собиқ вазир Холид Аҳмад Ал-Анани 179 овоздан 172 тасини қўлга киритиб, тўрт йиллик му…
17:38 / 07.11.2025
Шавкат Мирзиёев 6 ноябрь куни Доналд Трамп билан учрашди ва уни Ўзбекистонга таклиф қилди

Шавкат Мирзиёев 6 ноябрь куни Доналд Трамп билан учрашди ва уни Ўзбекистонга таклиф қилди

Учрашувдан сўнг Трамп “Truth Social” ижтимоий тармоғида АҚШ ва Ўзбекистон ўртасидаги ҳамкорлик ҳақида пост ёзиб қолдирди.
09:14 / 07.11.2025
8 ноябрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

8 ноябрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

8 ноябрь куни Тошкентда ҳаво ўзгариб туради, ёғингарчилик кутилмайди. Шарқдан секундига 3-8 метр тезликда шамол эсади. Кечас…
16:20 / 07.11.2025
Ўзбекистоннинг қайси ҳудудида шифохоналар сони кўп?

Ўзбекистоннинг қайси ҳудудида шифохоналар сони кўп?

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2024 йил якуни бўйича Ўзбекистонда фаолият юритаётган шифохона муассасаларин…
14:25 / 08.11.2025
Шавкат Мирзиёев “C5+1” форматидаги шерикликни янада кенгайтиришга чақирди

Шавкат Мирзиёев “C5+1” форматидаги шерикликни янада кенгайтиришга чақирди

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев АҚШ Президентининг расмий қароргоҳи – Вашингтон шаҳридаги Оқ уйда бўлиб ў…
09:23 / 07.11.2025
Tesla Илон Маскга 1 трлн доллар тўлайди

Tesla Илон Маскга 1 трлн доллар тўлайди

Йиғилишда Маскни мукофотлаш масаласи 75 фоиздан ортиқ ижобий овоз тўплаган ва қарор қабул қилинган.
17:24 / 07.11.2025
ЕИ Россияга қарши 20-санкциялар пакетини тайёрламоқда

ЕИ Россияга қарши 20-санкциялар пакетини тайёрламоқда

Маълумот учун, ЕИ сўнгги, 19-санкциялар пакетини 23 октябрда тасдиқлаган эди.
15:30 / 08.11.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!