$
12067.60 UZS
15.27
153.71 UZS
0
14239.77 UZS
26.46
31° Кечаси 18°

Навоийдаги "раққоса" қизларнинг ота-оналарига белгиланган жарима ноқонуний деб топилди

21:00 / 02.10.2022

Навоий вилоятининг Кармана тумани касб-ҳунар мактабининг фаоллар залида байрамга тайёргарлик жараёнида вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақсга тушгани видеоси тарқалиб, кенг муҳокамаларга сабаб бўлган, уларнинг ота-оналари жаримага тортилганди. Навоий вилоят Адлия бошқармаси қўлланган маъмурий жарима ноқонуний эканини ва у бекор қилинганини маълум қилди.

Адлия бошқармаси ушбу жарима қандай асосларда бекор қилинганини изоҳлади. Унга кўра:

Маъмурий ҳуқуқбузарлик деганда маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган, шахсга, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларига, мулкчиликка, давлат ва жамоат тартибига, табиий муҳитга тажовуз қилувчи ғайриҳуқуқий ҳаракат ёки ҳаракатсизлик тушунилади (Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс, 10-модда).

Шунингдек, МЖТКнинг 47-моддасида ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан вояга етмаган болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслик, шу жумладан вояга етмаган болаларнинг маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этишига олиб келиши белгиланган тартибда жарима солишга сабаб бўлиши назарда тутилган.

Ижтимоий тармоқларда тарқалган ушбу видеороликдаги хатти-ҳаракатлар, хусусан, алоҳида бир ҳолатда қизлар даврасида рақс тушилиши «ота-оналарнинг болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслиги» деб нотўғри ҳуқуқий квалификация қилинган, яъни мазкур ҳолатда маъмурий ҳуқуқбузарлик таркиби мавжуд эмас.

Вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақс услублари Ўзбекистон жамиятидаги умумтарқалган маънавий қадриятларга тўла мос келмаслиги мумкин, лекин инсонларнинг ахлоқий ўлчамлари ва қарашлари қонунлар билан белгиланган нормалардан нотўғри фойдаланишга, айниқса жавобгарликка тортишга олиб келмаслиги лозим.

Қайси ҳаракат ёки ҳаракатсизлик учун жавобгарлик келиб чиқиши, қонунларда аниқ белгилаб қўйилган. Шу асосга кўра, қўлланган жарима бекор қилинди.

Ўзбекистоннинг "Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисида" қонунига асосан:

  • боланинг шаъни ва қадр-қимматини ҳимоя қилиш давлат сиёсатининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланади (4-модда);
  • ҳар бир бола эркинлик ва шахсий дахлсизлик ҳуқуқига, ўз шаъни ва қадр-қимматига қилинган тажовузлардан, шахсий ҳаётига ғайриқонуний аралашувлардан ҳимояланиш ҳуқуқига эга (10-модда).
Халқаро ҳуқуқ нормаларига тўла мос келувчи ушбу қонунда белгиланган кафолатлар ҳар бир бола учун мактаб ҳудуди бўладими, шахсий уй-жой бўладими, ҳар қандай ҳолатда таъминланиши шарт.

Бундан ташқари, ота-оналарнинг баён этишига кўра, лавҳа расмий манбалар ва марказий телеканаллар орқали ёритилиш жараёнида мактаб ўқувчилари ҳамда ота-оналар интервью бериш юзасидан босим остида қолган.

Натижада, вояга етмаган болалар ўз тенгдошлари, мактаб маъмурияти, ота-оналари ва кенг жамоатчилик олдида сазойи қилинган.

Ушбу номақбул ҳаракатлар вояга етмаганларнинг соғлиғи ва саломатлигига, руҳий барқарорлигига ўта жиддий таъсир қилган ва уларнинг шаъни ва қадр-қиммати таҳқирланишига олиб келган. Энг асосийси вояга етмаганларга нисбатан бундай ҳаракатлар ноқонунийдир.

Юқоридаги қонунга асосан, бола фикрлаш эркинлиги ҳуқуқига эга (17-модда), инсон қадр-қимматини таҳқирловчи, болаларга зарарли таъсир кўрсатувчи оммавий ахборот воситаларидан фойдаланиш тақиқланади (16-модда).

Шунингдек, мазкур масалада баъзи бир ижтимоий тармоқлардаги хабарлар ҳамда телевидение орқали берилган интервьюларда мактаб маъмурияти раҳбари ва айрим ўқитувчиларига нисбатан ҳайфсан ва жарима интизомий жазо чораси қўлланганлиги ва улар эгаллаб турган лавозимидан озод этилганлиги баён этилган. Ушбу ҳолат ҳам адлия органлари томонидан ўрганилганда мактабнинг ҳеч бир ходими билан меҳнат шартномаси бекор қилинмаганлиги маълум бўлди.

"Шу ўринда адлия органлари тарбия ва ахлоқ, халқимизнинг маънавий қадриятлари, ушбу қадриятларга мос равишда келажак авлодни тарбиялаш шубҳасиз, жамиятимизнинг муҳим бўғини эканлигини тўлиқ эътироф этади, шу билан бирга ахлоқий масалаларни ҳал этишда ҳуқуқ нормаларининг асоссиз қўлланиши ва бу орқали шахсларнинг Конституция ва қонунлар билан кафолатланган ҳуқуқ ва манфаатларига дахл этиш мумкин эмаслигини эслатиб ўтади", — дейилади Навоий вилояти Адлия бошқармаси хабарида.

 


Бу ҳам қизиқ

Ўзбошимчалик билан қурилган уйларга ҳужжатларни расмийлаштириш жараёнлари соддалаштирилади

Ўзбошимчалик билан қурилган уйларга ҳужжатларни расмийлаштириш жараёнлари соддалаштирилади

Адлия вазирлиги томонидан ишлаб чиқилган “Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига қўшимча ва ўзгартиришлар кири…
11:29 / 24.12.2025
Ўзбекистонда 11 ой давомида қарийб 420 минг енгил автомобиль ишлаб чиқарилди

Ўзбекистонда 11 ой давомида қарийб 420 минг енгил автомобиль ишлаб чиқарилди

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, Ўзбекистонда 2025 йилнинг январь–ноябрь ойларида турли русумдаги 419 338 дон…
09:31 / 24.12.2025
Россияда мигрантлар ишлаши мумкин бўлмаган соҳалар кенгайтирилди

Россияда мигрантлар ишлаши мумкин бўлмаган соҳалар кенгайтирилди

Россиянинг Тюмен вилоятида мигрантларнинг таълим муассасаларида фаолият юритишига чеклов жорий этилмоқда.
17:08 / 24.12.2025
Россияда ўлдирилган 10 ёшли  Қобилжоннинг онасига уй берилди

Россияда ўлдирилган 10 ёшли  Қобилжоннинг онасига уй берилди

“Асиа-Плюс”га бу ҳақида марҳумнинг қариндошларидан бири маълум қилган.
15:36 / 23.12.2025
24 декабрь кунги об-ҳаво маълумоти

24 декабрь кунги об-ҳаво маълумоти

Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлигининг хабар беришича, 24 декабрь куни Тошкентда ҳаво ўзгариб турад…
17:43 / 23.12.2025
Шавкат Мирзиёев Олий Мажлис ва Ўзбекистон халқига мурожаат қилади

Шавкат Мирзиёев Олий Мажлис ва Ўзбекистон халқига мурожаат қилади

Мурожаатномани давлат ва нодавлат телеканаллари орқали жонли эфирда томоша қилишингиз мумкин.
22:13 / 24.12.2025
Ўзбекистонда 2026 йилдан “Меҳрли оила” хизмати ташкил этилади

Ўзбекистонда 2026 йилдан “Меҳрли оила” хизмати ташкил этилади

“Меҳрли оила” хизматига ота-оналар Болалар масалалари бўйича Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар, Тошкент шаҳри ва туман…
09:13 / 25.12.2025
Қўлбола пиротехника буюмларини сотаётган ўсмирлар қўлга олинди

Қўлбола пиротехника буюмларини сотаётган ўсмирлар қўлга олинди

2008 йилда туғилган шахс харидорга 10 дона қўлбола усулда ясалган пиротехника воситаларини 250 минг сўмга ҳамда 1 дона ярим …
16:42 / 24.12.2025
Президент Гулшан Алимардоновани автомобиль билан мукофотлади

Президент Гулшан Алимардоновани автомобиль билан мукофотлади

Алимардонова карате WKF бўйича жаҳон чемпиони бўлган ўзбекистонлик илк аёл спортчи сифатида тарихга кирганди.
15:18 / 24.12.2025
Наманганда кўмир омбори раҳбарлиги учун 40 минг доллар талаб қилган мансабдор ушланди

Наманганда кўмир омбори раҳбарлиги учун 40 минг доллар талаб қилган мансабдор ушланди

Жорий йилнинг 6 декабрь куни у сўралган пул маблағидан 25 000 АҚШ долларини филиал ишчиси орқали олиб, фуқарони омбор мудири…
08:37 / 25.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!