$
12059.78 UZS
-45.78
150.07 UZS
-2.49
14129.24 UZS
-103.27
31° Кечаси 18°

Навоийдаги "раққоса" қизларнинг ота-оналарига белгиланган жарима ноқонуний деб топилди

21:00 / 02.10.2022

Навоий вилоятининг Кармана тумани касб-ҳунар мактабининг фаоллар залида байрамга тайёргарлик жараёнида вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақсга тушгани видеоси тарқалиб, кенг муҳокамаларга сабаб бўлган, уларнинг ота-оналари жаримага тортилганди. Навоий вилоят Адлия бошқармаси қўлланган маъмурий жарима ноқонуний эканини ва у бекор қилинганини маълум қилди.

Адлия бошқармаси ушбу жарима қандай асосларда бекор қилинганини изоҳлади. Унга кўра:

Маъмурий ҳуқуқбузарлик деганда маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган, шахсга, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларига, мулкчиликка, давлат ва жамоат тартибига, табиий муҳитга тажовуз қилувчи ғайриҳуқуқий ҳаракат ёки ҳаракатсизлик тушунилади (Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс, 10-модда).

Шунингдек, МЖТКнинг 47-моддасида ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан вояга етмаган болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслик, шу жумладан вояга етмаган болаларнинг маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этишига олиб келиши белгиланган тартибда жарима солишга сабаб бўлиши назарда тутилган.

Ижтимоий тармоқларда тарқалган ушбу видеороликдаги хатти-ҳаракатлар, хусусан, алоҳида бир ҳолатда қизлар даврасида рақс тушилиши «ота-оналарнинг болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслиги» деб нотўғри ҳуқуқий квалификация қилинган, яъни мазкур ҳолатда маъмурий ҳуқуқбузарлик таркиби мавжуд эмас.

Вояга етмаган ўқувчи қизларнинг рақс услублари Ўзбекистон жамиятидаги умумтарқалган маънавий қадриятларга тўла мос келмаслиги мумкин, лекин инсонларнинг ахлоқий ўлчамлари ва қарашлари қонунлар билан белгиланган нормалардан нотўғри фойдаланишга, айниқса жавобгарликка тортишга олиб келмаслиги лозим.

Қайси ҳаракат ёки ҳаракатсизлик учун жавобгарлик келиб чиқиши, қонунларда аниқ белгилаб қўйилган. Шу асосга кўра, қўлланган жарима бекор қилинди.

Ўзбекистоннинг "Бола ҳуқуқлари кафолатлари тўғрисида" қонунига асосан:

  • боланинг шаъни ва қадр-қимматини ҳимоя қилиш давлат сиёсатининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланади (4-модда);
  • ҳар бир бола эркинлик ва шахсий дахлсизлик ҳуқуқига, ўз шаъни ва қадр-қимматига қилинган тажовузлардан, шахсий ҳаётига ғайриқонуний аралашувлардан ҳимояланиш ҳуқуқига эга (10-модда).
Халқаро ҳуқуқ нормаларига тўла мос келувчи ушбу қонунда белгиланган кафолатлар ҳар бир бола учун мактаб ҳудуди бўладими, шахсий уй-жой бўладими, ҳар қандай ҳолатда таъминланиши шарт.

Бундан ташқари, ота-оналарнинг баён этишига кўра, лавҳа расмий манбалар ва марказий телеканаллар орқали ёритилиш жараёнида мактаб ўқувчилари ҳамда ота-оналар интервью бериш юзасидан босим остида қолган.

Натижада, вояга етмаган болалар ўз тенгдошлари, мактаб маъмурияти, ота-оналари ва кенг жамоатчилик олдида сазойи қилинган.

Ушбу номақбул ҳаракатлар вояга етмаганларнинг соғлиғи ва саломатлигига, руҳий барқарорлигига ўта жиддий таъсир қилган ва уларнинг шаъни ва қадр-қиммати таҳқирланишига олиб келган. Энг асосийси вояга етмаганларга нисбатан бундай ҳаракатлар ноқонунийдир.

Юқоридаги қонунга асосан, бола фикрлаш эркинлиги ҳуқуқига эга (17-модда), инсон қадр-қимматини таҳқирловчи, болаларга зарарли таъсир кўрсатувчи оммавий ахборот воситаларидан фойдаланиш тақиқланади (16-модда).

Шунингдек, мазкур масалада баъзи бир ижтимоий тармоқлардаги хабарлар ҳамда телевидение орқали берилган интервьюларда мактаб маъмурияти раҳбари ва айрим ўқитувчиларига нисбатан ҳайфсан ва жарима интизомий жазо чораси қўлланганлиги ва улар эгаллаб турган лавозимидан озод этилганлиги баён этилган. Ушбу ҳолат ҳам адлия органлари томонидан ўрганилганда мактабнинг ҳеч бир ходими билан меҳнат шартномаси бекор қилинмаганлиги маълум бўлди.

"Шу ўринда адлия органлари тарбия ва ахлоқ, халқимизнинг маънавий қадриятлари, ушбу қадриятларга мос равишда келажак авлодни тарбиялаш шубҳасиз, жамиятимизнинг муҳим бўғини эканлигини тўлиқ эътироф этади, шу билан бирга ахлоқий масалаларни ҳал этишда ҳуқуқ нормаларининг асоссиз қўлланиши ва бу орқали шахсларнинг Конституция ва қонунлар билан кафолатланган ҳуқуқ ва манфаатларига дахл этиш мумкин эмаслигини эслатиб ўтади", — дейилади Навоий вилояти Адлия бошқармаси хабарида.

 


Бу ҳам қизиқ

Башар Асад рус тилини ўрганмоқда

Башар Асад рус тилини ўрганмоқда

Сурияда ҳокимият ағдарилган Башар Асад ва унинг оиласи Москва ва БААда ёпиқ, аммо ҳашаматли ҳаёт кечирмоқда, – деб ёзади The…
12:36 / 16.12.2025
Ўзгидромет 6 та вилоятда қор кўчиши хавфи ҳақида огоҳлантирди

Ўзгидромет 6 та вилоятда қор кўчиши хавфи ҳақида огоҳлантирди

17–22 декабрь кунлари кутилаётган ёғингарчилик ҳамда ҳаво ҳароратининг ўзгариши сабабли республиканинг қатор тоғли ҳудудлари…
16:45 / 16.12.2025
Маск бойлиги 600 млрд доллардан ошган тарихдаги биринчи инсон бўлди

Маск бойлиги 600 млрд доллардан ошган тарихдаги биринчи инсон бўлди

SpaceX асосчиси Илон Маск тарихда биринчи бўлиб бойлиги 600 миллиард доллардан ошган инсон сифатида рекорд ўрнатди. Октябрь …
10:35 / 16.12.2025
Ўзбекистоннинг Ватикандаги янги элчиси тайинланди

Ўзбекистоннинг Ватикандаги янги элчиси тайинланди

“Ўзбекистоннинг янги элчиси Фаррух Турсунов Ватиканнинг Ҳаворийлар саройида Рим папаси Лев XIV га ишонч ёрлиқларини топширди…
09:49 / 16.12.2025
The Best FIFA Fo Awards 2025 йилнинг энг яхшиларини эълон қилди

The Best FIFA Fo Awards 2025 йилнинг энг яхшиларини эълон қилди

Франция терма жамоаси ва “ПСЖ” ҳужумчиси Усмон Дембеле эса Халқаро футбол федерациялари ассоциацияси (ФИФА) томонидан 2025 й…
08:49 / 17.12.2025
Ўзбекистонликларни 3,6 млрд сўмга чув туширган фирибгар Туркияда ушланди

Ўзбекистонликларни 3,6 млрд сўмга чув туширган фирибгар Туркияда ушланди

Бу ҳақда Ички ишлар вазирлиги хабар берди.
11:38 / 17.12.2025
Ҳиндистонлик икки йигит 55 минг долларлик олмос топиб олди

Ҳиндистонлик икки йигит 55 минг долларлик олмос топиб олди

Ҳиндистоннинг Мадхя-Прадеш штатида Сатиш Хатик ва Сажид Муҳаммад исмли икки дўст  ижарага олинган ер участкасидан 15,34 кара…
17:52 / 17.12.2025
Фуқаролари АҚШга кириши тақиқланган мамлакатлар сони 17 тага етди

Фуқаролари АҚШга кириши тақиқланган мамлакатлар сони 17 тага етди

Оқ уй сайтида эълон қилинган рўйхатга кўра, эндиликда Буркина-Фасо, Мали, Нигер, Жанубий Судан ва Сурия фуқароларига ҳам Қўш…
09:19 / 17.12.2025
АҚШ Украинага “катта хавфсизлик кафолатларини” ваъда қилди

АҚШ Украинага “катта хавфсизлик кафолатларини” ваъда қилди

Sky News, BBC ва The Guardian нашрлари хабарига кўра, президенти Доналд Трамп Берлинда Украина ва АҚШ делегациялари ўртасида…
09:14 / 16.12.2025
Тошкент вилоятида 2,9 млрд сўмлик электрдан ноқонуний фойдаланган МЧЖ аниқланди

Тошкент вилоятида 2,9 млрд сўмлик электрдан ноқонуний фойдаланган МЧЖ аниқланди

Ҳозирда ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари томонидан терговга қадар текширув ишлари олиб борилмоқда.
12:56 / 17.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!