$
11940.70 UZS
-69.22
147.40 UZS
-0.4
13839.27 UZS
-94.64
31° Кечаси 18°

Ернинг ички ядроси айланиши тўхтади

20:43 / 26.01.2023

Шу кунларда Ернинг ички ядроси сиртга нисбатан айланишни тўхтатган бўлиши мумкин. Таъкидланишича, бунда ғайриоддий кутилма йўқ, олимлар тўхташ ўнлаб йиллар давом этиши мумкин бўлган циклнинг бир қисми, деб ҳисоблашади.

Пекин университетининг геологлари 2009 йилда “Nature” (“Табиат”) журналида чоп этилган янги тадқиқот туфайли Ернинг ядроси сиртга нисбатан ҳаракатини “тўхтатиб қўйган” деган тахминий хулосага келишди. Бунинг сабаби, ички ядро суюқ ташқи ядрода сузувчи қаттиқ темир шар бўлиши мумкин, шунинг учун унинг ҳаракати сайёрамизнинг қолган қисми айланиши билан мутлақо боғлиқ эмас.

Ушбу ҳодисанинг сабаби иккита асосий қарама-қарши куч бўлиши мумкин. Ташқи ядро томонидан ҳосил қилинган магнит майдон ички қисмнинг айланишини тезлаштиради. Шу билан бирга, мантиянинг улкан тортишиш таъсири уни секинлаштиради. Шу сабабли, турли вақтларда у сиртдан ўтиб кетиши ёки орқада қолиши мумкин. Бундан ташқари, баъзида ернинг маркази тескари йўналишда айланиши мумкин.

Аммо бу энди ядро умуман айланмайди дегани эмас. Олимларнинг фикрига кўра, бу ҳодиса Ернинг ўз ўқи атрофида айланиши билан бир хил тезликда содир бўлади.

Тадқиқотчиларнинг фикрича, буларнинг барчаси 70 йиллик циклнинг бир қисмидир. Олдинги ўзгаришлар 1970 йилларнинг бошларида содир бўлган. Бу ҳатто куннинг узунлиги каби Ер циклларида кузатилган бошқа ўзгаришларга ҳам тўғри келиши мумкин. Мисол учун, илгари олимлар ядронинг ўзгарувчан тезлиги ҳар 6 йилда кун узунлигини ўзгартиради, деган хулосага келишган.

Бироқ, барча геофизиклар янги тадқиқот натижаларига қўшилмайди, чунки олимлар учун Ер марказини кузатиш жуда қийин. Минглаб километр қалинликдаги тоғ жинслари туфайли уни магнит майдон, қадимги кристаллар ёки зилзилалар натижасида пайдо бўлган сейсмик тўлқинларнинг сайёрамиз турли қатламларида қандай тарқалишини таҳлил қилиш орқали билвосита ўрганиш керак.


Бу ҳам қизиқ

ЖЧ U-17. Бугун Ўзбекистон Италия билан ўйнайди

ЖЧ U-17. Бугун Ўзбекистон Италия билан ўйнайди

Эслатиб ўтамиз, ушбу жуфтлик ғолиби Уганда – Буркина Фасо жуфтлиги ғолиби билан чорак финалда тўқнаш келади.
10:06 / 18.11.2025
Самарқандда 737 млн сўмлик ноқонуний олтин савдосига чек қўйилди

Самарқандда 737 млн сўмлик ноқонуний олтин савдосига чек қўйилди

Бу ҳақда ДХХ матбуот хизмати хабар берди.
09:07 / 17.11.2025
Ўзбекистонда ялпи ички маҳсулот ҳажми 121,4 млрд долларга етди

Ўзбекистонда ялпи ички маҳсулот ҳажми 121,4 млрд долларга етди

2025 йил 17 ноябрда Тошкентдаги “Ренессанс” кино уйида Миллий статистика тизимидаги ислоҳотларга бағишланган “Миллий статист…
15:31 / 17.11.2025
Трамп Швейцарияга божларни камайтириш эвазига ҳадъялар олган – манба

Трамп Швейцарияга божларни камайтириш эвазига ҳадъялар олган – манба

Шунингдек, Оқ уй раҳбари октябрь ойида Жанубий Корея президенти Ли Чже Мёндан олтин тожни совға сифатида олган.
13:17 / 17.11.2025
Ўзбекистонга сайёҳлар кўпроқ қайси давлатлардан келмоқда?

Ўзбекистонга сайёҳлар кўпроқ қайси давлатлардан келмоқда?

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2025 йилнинг январь-сентябрь ойларида қарийб 1,4 млн нафар чет эл фуқаролари…
13:04 / 18.11.2025
ЖЧ 2026. Иштирокчи мамлакатлардан 32 таси аниқ бўлди

ЖЧ 2026. Иштирокчи мамлакатлардан 32 таси аниқ бўлди

Маълумот учун, ушбу мусобақада биринчи марта жами 48 та жамоа иштирок этади. Турнир келаси йилнинг 11 июнидан 19 июлига қада…
09:47 / 17.11.2025
Ўзбекистон ва Туркманистон Президентлари тор доирада музокара ўтказдилар

Ўзбекистон ва Туркманистон Президентлари тор доирада музокара ўтказдилар

17 ноябрь куни Кўксарой қароргоҳида Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев ва Туркманистон Президенти Сердар Бер…
12:02 / 17.11.2025
Ҳафта ўртасида ҳаво ҳарорати пасаяди

Ҳафта ўртасида ҳаво ҳарорати пасаяди

Ҳафтанинг иш кунларида Ўзбекистон ҳудудида илиқ об-ҳаво сақланиб туради, деб хабар бермоқда “Ўзгидромет”.
11:53 / 17.11.2025
Россиянинг Омск вилоятидаги газ қувурида кучли портлаш юз берди

Россиянинг Омск вилоятидаги газ қувурида кучли портлаш юз берди

Дастлабки маълумотларга кўра, портлаш оқибатида ҳеч ким зарар кўрмаган.
11:08 / 18.11.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!