$
12021.61 UZS
-38.17
150.44 UZS
0.37
14092.93 UZS
-36.31
31° Кечаси 18°

Ернинг ички ядроси айланиши тўхтади

20:43 / 26.01.2023

Шу кунларда Ернинг ички ядроси сиртга нисбатан айланишни тўхтатган бўлиши мумкин. Таъкидланишича, бунда ғайриоддий кутилма йўқ, олимлар тўхташ ўнлаб йиллар давом этиши мумкин бўлган циклнинг бир қисми, деб ҳисоблашади.

Пекин университетининг геологлари 2009 йилда “Nature” (“Табиат”) журналида чоп этилган янги тадқиқот туфайли Ернинг ядроси сиртга нисбатан ҳаракатини “тўхтатиб қўйган” деган тахминий хулосага келишди. Бунинг сабаби, ички ядро суюқ ташқи ядрода сузувчи қаттиқ темир шар бўлиши мумкин, шунинг учун унинг ҳаракати сайёрамизнинг қолган қисми айланиши билан мутлақо боғлиқ эмас.

Ушбу ҳодисанинг сабаби иккита асосий қарама-қарши куч бўлиши мумкин. Ташқи ядро томонидан ҳосил қилинган магнит майдон ички қисмнинг айланишини тезлаштиради. Шу билан бирга, мантиянинг улкан тортишиш таъсири уни секинлаштиради. Шу сабабли, турли вақтларда у сиртдан ўтиб кетиши ёки орқада қолиши мумкин. Бундан ташқари, баъзида ернинг маркази тескари йўналишда айланиши мумкин.

Аммо бу энди ядро умуман айланмайди дегани эмас. Олимларнинг фикрига кўра, бу ҳодиса Ернинг ўз ўқи атрофида айланиши билан бир хил тезликда содир бўлади.

Тадқиқотчиларнинг фикрича, буларнинг барчаси 70 йиллик циклнинг бир қисмидир. Олдинги ўзгаришлар 1970 йилларнинг бошларида содир бўлган. Бу ҳатто куннинг узунлиги каби Ер циклларида кузатилган бошқа ўзгаришларга ҳам тўғри келиши мумкин. Мисол учун, илгари олимлар ядронинг ўзгарувчан тезлиги ҳар 6 йилда кун узунлигини ўзгартиради, деган хулосага келишган.

Бироқ, барча геофизиклар янги тадқиқот натижаларига қўшилмайди, чунки олимлар учун Ер марказини кузатиш жуда қийин. Минглаб километр қалинликдаги тоғ жинслари туфайли уни магнит майдон, қадимги кристаллар ёки зилзилалар натижасида пайдо бўлган сейсмик тўлқинларнинг сайёрамиз турли қатламларида қандай тарқалишини таҳлил қилиш орқали билвосита ўрганиш керак.


Бу ҳам қизиқ

Японияда Президент Шавкат Мирзиёевни расмий кутиб олиш маросими бўлиб ўтди

Японияда Президент Шавкат Мирзиёевни расмий кутиб олиш маросими бўлиб ўтди

Бугун, 20 декабрь куни “Кантей” қароргоҳида Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевни расмий кутиб олиш маросими …
15:47 / 20.12.2025
Тошкентдаги цехда 5 млрд сўмлик табиий газ ўмарилди

Тошкентдаги цехда 5 млрд сўмлик табиий газ ўмарилди

Ушбу қоидабузарлик натижасида, газ таъминоти корхонасининг дастлабки ҳисоб-китобларига кўра,  5 миллиард 22 миллион сўмлик з…
16:48 / 20.12.2025
АҚШ Ғазони қайта тиклаш бўйича 112 млрд долларлик лойиҳа ишлаб чиқди

АҚШ Ғазони қайта тиклаш бўйича 112 млрд долларлик лойиҳа ишлаб чиқди

АҚШ президенти Доналд Трампнинг махсус элчиси Стив Уиткофф ва Оқ уй раҳбарининг куёви Жаред Кушнер Ғазо секторини қайта тикл…
16:07 / 20.12.2025
​22 декабрь ўзбекистонликларни қандай об-ҳаво кутмоқда?

​22 декабрь ўзбекистонликларни қандай об-ҳаво кутмоқда?

22 декабрь куни Тошкентда ҳаво ўзгарувчан бўлади, ёғингарчилик кутилмайди, кечаси ва эрталаб туман тушиши мумкин.
17:19 / 21.12.2025
Тошкентда Lacetti ва Nexia-3 тўқнашуви оқибатида бир киши ҳалок бўлди

Тошкентда Lacetti ва Nexia-3 тўқнашуви оқибатида бир киши ҳалок бўлди

Бу ҳақда Тошкент шаҳар ИИББ ЙҲХБ ахборот хизмати хабар берди.
12:44 / 20.12.2025
Тожикистондан 100 кг.дан ортиқ наркотик олиб кирганлар қўлга олинди

Тожикистондан 100 кг.дан ортиқ наркотик олиб кирганлар қўлга олинди

Ҳозирда ҳар икки ҳолат бўйича Жиноят Кодексининг 246 ва 273-моддалари билан жиноят ишлари қўзғатилиб, қонунбузарларга нисбат…
09:15 / 20.12.2025
Шавкат Мирзиёев “Марказий Осиё + Япония” мулоқотининг бизнес форумида иштирок этди

Шавкат Мирзиёев “Марказий Осиё + Япония” мулоқотининг бизнес форумида иштирок этди

Тадбирда Япония Бош вазири Санаэ Такаичи, Қозоғистон Республикаси Президенти Қосим-Жўмарт Тўқаев, Қирғиз Республикаси Презид…
10:12 / 20.12.2025
​Тайванда ниқобли шахс ҳужуми оқибатида камида 3 киши ҳалок бўлди

​Тайванда ниқобли шахс ҳужуми оқибатида камида 3 киши ҳалок бўлди

27 ёшли эркак ҳужумдан кейин яқин атрофдаги бино томидан сакраган ва ўзи ҳам вафот этган. Шу билан ҳалок бўлганлар сони 4 на…
16:40 / 20.12.2025
Афғонистонда очарчилик кучаймоқда

Афғонистонда очарчилик кучаймоқда

“Толибон” ҳокимиятни қайта қўлга олганидан сўнг Афғонистонга йўналтирилаётган халқаро ёрдам ҳажми сезиларли даражада қисқарг…
18:08 / 21.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!