$
12105.56 UZS
-24.45
152.56 UZS
-0.48
14232.51 UZS
-12.97
31° Кечаси 18°

Ернинг ички ядроси айланиши тўхтади

20:43 / 26.01.2023

Шу кунларда Ернинг ички ядроси сиртга нисбатан айланишни тўхтатган бўлиши мумкин. Таъкидланишича, бунда ғайриоддий кутилма йўқ, олимлар тўхташ ўнлаб йиллар давом этиши мумкин бўлган циклнинг бир қисми, деб ҳисоблашади.

Пекин университетининг геологлари 2009 йилда “Nature” (“Табиат”) журналида чоп этилган янги тадқиқот туфайли Ернинг ядроси сиртга нисбатан ҳаракатини “тўхтатиб қўйган” деган тахминий хулосага келишди. Бунинг сабаби, ички ядро суюқ ташқи ядрода сузувчи қаттиқ темир шар бўлиши мумкин, шунинг учун унинг ҳаракати сайёрамизнинг қолган қисми айланиши билан мутлақо боғлиқ эмас.

Ушбу ҳодисанинг сабаби иккита асосий қарама-қарши куч бўлиши мумкин. Ташқи ядро томонидан ҳосил қилинган магнит майдон ички қисмнинг айланишини тезлаштиради. Шу билан бирга, мантиянинг улкан тортишиш таъсири уни секинлаштиради. Шу сабабли, турли вақтларда у сиртдан ўтиб кетиши ёки орқада қолиши мумкин. Бундан ташқари, баъзида ернинг маркази тескари йўналишда айланиши мумкин.

Аммо бу энди ядро умуман айланмайди дегани эмас. Олимларнинг фикрига кўра, бу ҳодиса Ернинг ўз ўқи атрофида айланиши билан бир хил тезликда содир бўлади.

Тадқиқотчиларнинг фикрича, буларнинг барчаси 70 йиллик циклнинг бир қисмидир. Олдинги ўзгаришлар 1970 йилларнинг бошларида содир бўлган. Бу ҳатто куннинг узунлиги каби Ер циклларида кузатилган бошқа ўзгаришларга ҳам тўғри келиши мумкин. Мисол учун, илгари олимлар ядронинг ўзгарувчан тезлиги ҳар 6 йилда кун узунлигини ўзгартиради, деган хулосага келишган.

Бироқ, барча геофизиклар янги тадқиқот натижаларига қўшилмайди, чунки олимлар учун Ер марказини кузатиш жуда қийин. Минглаб километр қалинликдаги тоғ жинслари туфайли уни магнит майдон, қадимги кристаллар ёки зилзилалар натижасида пайдо бўлган сейсмик тўлқинларнинг сайёрамиз турли қатламларида қандай тарқалишини таҳлил қилиш орқали билвосита ўрганиш керак.


Бу ҳам қизиқ

Тошкент вилоятида 2,9 млрд сўмлик электрдан ноқонуний фойдаланган МЧЖ аниқланди

Тошкент вилоятида 2,9 млрд сўмлик электрдан ноқонуний фойдаланган МЧЖ аниқланди

Ҳозирда ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари томонидан терговга қадар текширув ишлари олиб борилмоқда.
12:56 / 17.12.2025
Ўзбекистоннинг Ватикандаги янги элчиси тайинланди

Ўзбекистоннинг Ватикандаги янги элчиси тайинланди

“Ўзбекистоннинг янги элчиси Фаррух Турсунов Ватиканнинг Ҳаворийлар саройида Рим папаси Лев XIV га ишонч ёрлиқларини топширди…
09:49 / 16.12.2025
Энди Ҳиндистонда уй бекаларига “маош” тўланади

Энди Ҳиндистонда уй бекаларига “маош” тўланади

Ушбу синов дастури доирасида 118 миллионга яқин уй бекасига тахминан 12 дан 30 АҚШ долларигача пул тўланади.
16:27 / 16.12.2025
Фуқаролари АҚШга кириши тақиқланган мамлакатлар сони 17 тага етди

Фуқаролари АҚШга кириши тақиқланган мамлакатлар сони 17 тага етди

Оқ уй сайтида эълон қилинган рўйхатга кўра, эндиликда Буркина-Фасо, Мали, Нигер, Жанубий Судан ва Сурия фуқароларига ҳам Қўш…
09:19 / 17.12.2025
Президент Юнусобод туманидаги йирик савдо маркази фаолияти билан танишди

Президент Юнусобод туманидаги йирик савдо маркази фаолияти билан танишди

Президент Шавкат Мирзиёев Юнусобод туманида жойлашган “Юнусобод галереяси” савдо, хизмат кўрсатиш ва бизнес марказига ташриф…
17:41 / 16.12.2025
Тадбиркорлик соҳасидаги 1 600 дан ортиқ мажбурий талаблар бекор қилинади

Тадбиркорлик соҳасидаги 1 600 дан ортиқ мажбурий талаблар бекор қилинади

Адлия вазирлиги томонидан ишлаб чиқилган таклифлар асосида Ҳукумат қарори билан қонунчиликдаги тадбиркорликка оид 1600 та ма…
13:01 / 17.12.2025
Ўзбекистонда U-20 Жаҳон чемпионатига тайёргарлик кўриш бўйича президент қарори қабул қилинди

Ўзбекистонда U-20 Жаҳон чемпионатига тайёргарлик кўриш бўйича президент қарори қабул қилинди

Президент Шавкат Мирзиёев томонидан “2027-йилги футбол бўйича U-20 Жаҳон чемпионатига тайёргарлик кўриш ва уни ўтказиш чора-…
16:31 / 15.12.2025
Ўзгидромет 6 та вилоятда қор кўчиши хавфи ҳақида огоҳлантирди

Ўзгидромет 6 та вилоятда қор кўчиши хавфи ҳақида огоҳлантирди

17–22 декабрь кунлари кутилаётган ёғингарчилик ҳамда ҳаво ҳароратининг ўзгариши сабабли республиканинг қатор тоғли ҳудудлари…
16:45 / 16.12.2025
Ўзбекистонликларнинг Саудия Арабистонига сафарлари сезиларли даражада ортди

Ўзбекистонликларнинг Саудия Арабистонига сафарлари сезиларли даражада ортди

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2025 йилнинг январь–октябрь ойларида жами 237,1 минг нафар Ўзбекистон фуқаро…
12:26 / 17.12.2025
"Инсон тақдири статистикадан минг карра муҳимроқ" - Саида Мирзиёева

"Инсон тақдири статистикадан минг карра муҳимроқ" - Саида Мирзиёева

Биз оилавий зўравонликка қарши қонун қабул қилган Марказий Осиёдаги биринчи давлатмиз. Болаларга нисбатан содир этилган жинс…
22:01 / 15.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!