$
11990.09 UZS
26.86
157.95 UZS
2.6
13974.45 UZS
3.79
31° Кечаси 18°

Ернинг ички ядроси айланиши тўхтади

20:43 / 26.01.2023

Шу кунларда Ернинг ички ядроси сиртга нисбатан айланишни тўхтатган бўлиши мумкин. Таъкидланишича, бунда ғайриоддий кутилма йўқ, олимлар тўхташ ўнлаб йиллар давом этиши мумкин бўлган циклнинг бир қисми, деб ҳисоблашади.

Пекин университетининг геологлари 2009 йилда “Nature” (“Табиат”) журналида чоп этилган янги тадқиқот туфайли Ернинг ядроси сиртга нисбатан ҳаракатини “тўхтатиб қўйган” деган тахминий хулосага келишди. Бунинг сабаби, ички ядро суюқ ташқи ядрода сузувчи қаттиқ темир шар бўлиши мумкин, шунинг учун унинг ҳаракати сайёрамизнинг қолган қисми айланиши билан мутлақо боғлиқ эмас.

Ушбу ҳодисанинг сабаби иккита асосий қарама-қарши куч бўлиши мумкин. Ташқи ядро томонидан ҳосил қилинган магнит майдон ички қисмнинг айланишини тезлаштиради. Шу билан бирга, мантиянинг улкан тортишиш таъсири уни секинлаштиради. Шу сабабли, турли вақтларда у сиртдан ўтиб кетиши ёки орқада қолиши мумкин. Бундан ташқари, баъзида ернинг маркази тескари йўналишда айланиши мумкин.

Аммо бу энди ядро умуман айланмайди дегани эмас. Олимларнинг фикрига кўра, бу ҳодиса Ернинг ўз ўқи атрофида айланиши билан бир хил тезликда содир бўлади.

Тадқиқотчиларнинг фикрича, буларнинг барчаси 70 йиллик циклнинг бир қисмидир. Олдинги ўзгаришлар 1970 йилларнинг бошларида содир бўлган. Бу ҳатто куннинг узунлиги каби Ер циклларида кузатилган бошқа ўзгаришларга ҳам тўғри келиши мумкин. Мисол учун, илгари олимлар ядронинг ўзгарувчан тезлиги ҳар 6 йилда кун узунлигини ўзгартиради, деган хулосага келишган.

Бироқ, барча геофизиклар янги тадқиқот натижаларига қўшилмайди, чунки олимлар учун Ер марказини кузатиш жуда қийин. Минглаб километр қалинликдаги тоғ жинслари туфайли уни магнит майдон, қадимги кристаллар ёки зилзилалар натижасида пайдо бўлган сейсмик тўлқинларнинг сайёрамиз турли қатламларида қандай тарқалишини таҳлил қилиш орқали билвосита ўрганиш керак.


Бу ҳам қизиқ

Ўзбекистон ЖЧдаги иккита ўйинни АҚШда биттасини Мексикада ўтказади

Ўзбекистон ЖЧдаги иккита ўйинни АҚШда биттасини Мексикада ўтказади

Эслатиб ўтамиз, 5 декабрь, жума куни Жаҳон чемпионати гуруҳ босқичига қуръа ташланди. Унга кўра, Ўзбекистон “К” гуруҳидан жо…
08:44 / 07.12.2025
Янги ҳафта бошида қандай об-ҳаво кузатилади?

Янги ҳафта бошида қандай об-ҳаво кузатилади?

“Ўзгидромет” 8–11 декабрь кунлари учун об-ҳаво прогнозини эълон қилди.
17:14 / 06.12.2025
Россия Украинадаги сув омборга зарба берди

Россия Украинадаги сув омборга зарба берди

Маълумот учун, Печенеж сув омбори 1962 йилда Харковни сув билан таъминлаш учун барпо этилган. 2022 йилда ҳам ушбу дамбага Ро…
13:14 / 08.12.2025
Қозоғистонга 5,6 млн рублни “ташмачи” орқали олиб ўтишга уринган шахс ушланди

Қозоғистонга 5,6 млн рублни “ташмачи” орқали олиб ўтишга уринган шахс ушланди

Тошкент тумани ҳудудида ўтказилган тезкор тадбирда гуруҳ етакчиси – 1995 йилда туғилган шахс жами 5 млн 622 минг Россия рубл…
16:27 / 06.12.2025
БМТ Хавфсизлик кенгаши Украина бўйича йиғилиш ўтказади

БМТ Хавфсизлик кенгаши Украина бўйича йиғилиш ўтказади

Бу ҳақда декабрь ойида БМТга раислик қилаётган Словениянинг БМТдаги доимий ваколатхонаси матбуот хизмати журналистларга маъл…
12:10 / 08.12.2025
9 декабрь кунги об-ҳаво маълумоти

9 декабрь кунги об-ҳаво маълумоти

Тошкентда ҳаво ўзгариб туради, ёмғир ёғади. Ғарбдан секундига 3-8 метр тезликда шамол эсади. Кечаси 1-3, кундузи 5-7 даража …
20:47 / 08.12.2025
Ер муносабатларига оид йирик фирибгарликлар фош қилинди

Ер муносабатларига оид йирик фирибгарликлар фош қилинди

Тошкент, Қашқадарё ва Бухоро вилоятларида ерларни ноқонуний сотиш билан шуғулланган шахслар қўлга олинди.
10:01 / 08.12.2025
UFC. Богдан Гусков ва Ян Блахович жангида дуранг қайд этилди

UFC. Богдан Гусков ва Ян Блахович жангида дуранг қайд этилди

АҚШнинг Лас-Вегас шаҳрида UFC 323 турнири ўтказилмоқда.
08:53 / 07.12.2025
Қозоғистондаги автобус ҳалокатида икки нафар ўзбекистонлик вафот этди

Қозоғистондаги автобус ҳалокатида икки нафар ўзбекистонлик вафот этди

Бу ҳақда Ўзбекистон ФВВ матбуот хизмати хабар берди.
16:23 / 07.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!