Joriy yil 16-mart kuni O‘zbekiston Musulmonlar idorasi raisi, muftiy hazratlari Usmonxon Alimov diniy marosimlarni o‘tkazish tartibi haqida bayonot bergna va unda O‘zbekistonda juma namozlari vaqtinchalik to‘xtatilgani, uning o‘rniga esa uyda peshin namozi o‘qilishi haqida xabar berilgan edi.
Bugun, 20-mart, juma kuni bo‘lganidan ayrim fuqarolarda uyda jamoat bo‘lib juma namozini o‘qish mumkinmi yoki yo‘q, degan savollar paydo bo‘lmoqda.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi fatvo hay’ati ushbu savolga, jumladan, quyidagicha javob beradi:
“Bismillahir Rohmanir Rohim. Shu kunlarda aksar musulmon yurtlarining xalqaro va mahalliy fatvo uyushmalari, ulamolari mo‘min-musulmonlarning jonlarini omon saqlash uchun masjidlarda yig‘ilmaslik, xavf o‘tib ketguncha ibodatlarni uyda ado etib turish qaroriga kelishgan. Bunga yetarlicha asos borligini va masala jiddiy ekanligini eslatishgan. O‘zbekiston musulmonlari idorasi Ulamolar kengashi fatvosida ham juma namozi o‘rniga uyda peshin namozi ado etilishi aytilgan.
Fiqhiy manbalarimizga murojaat qiladigan bo‘lsak, juma namozi durust bo‘lishi uchun juma namoziga odamlarga davlat boshlig‘i yoki uning o‘rinbosari tomonidan umumiy ruxsat (izni omma) bo‘lishi, juma namozini odamlarga muftiy tomondan tayinlangan kishi ado qilib berishi kerak. Demak, juma namozini uyda o‘qilganda mana shu shartlar topilmaydi, natijada namoz durust bo‘lmaydi. Bu haqida muhaqqiq olim Mulla Ali Qori rahimahulloh shunday deydilar:
“Jumani ado qilish uchun umumiy ruxsat (izni omma) bo‘lishi shart qilingan. Chunki juma – Islom shiorlaridan biri. Uni odamlar orasida ochiqchasiga qoim qilish shart bo‘ladi” (“Fathu bobil inoya” kitobi).
Bu mavzuda Ibn Obidin rahimahulloh shunday deydilar:
“Umumiy ruxsat – jome’ masjidi ochilib, odamlar kirishiga ruxsat bo‘lishidir. Hatto, agar masjidda bir jamoat yig‘ilib, eshikni yopib olib juma namozini o‘qisalar, namozlari durust bo‘lmaydi” (“Raddul muhtor” kitobi).
E’tibor berilsa, bu masalada, umumiy ruxsat bo‘lmaganda, hatto bir jamoat masjidga kirib, o‘zlaricha juma o‘qisalar ham, namozlari durust bo‘lmasligi bayon qilinmoqda.
Xulosa o‘rnida aytamizki, hozirgi sharoitda hammamiz ittifoq bo‘lib, shariatimiz ko‘rsatmalariga amal qilishimiz, Alloh taoloning sinov-imtihonlaridan go‘zal suratda o‘tishga harakat qilishimiz lozimdir. Nafl ibodatlar, tilovati Qur’on, duo-tasbehlar, qiyin sharoitda qolganlarga xayru ehson qilish kabi Alloh taologa xush keladigan amallarni ko‘paytiraylik. Boshimizga kelgan sinovni ham savob ishlash uchun g‘animat fursat, deb bilaylik. Shoyadki, Alloh taolo tez kunlarda fazilatli, katta jamoatlarda namozlarni ado qilishni nasib aylasa, xalqimizga xotirjamlikni qaytarsa. Alloh taolo dunyo musulmonlari, jumladan xalqimizdan turli balo-ofatlarni uzoq qilsin! Omin!
Vallohu a’lam”.
O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!
O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!