Ayni kunlarda internetga bo‘lgan talab avvalgiga qaraganda bir necha marotabaga ortgan. Shu bilan birga internet tezligi borasida ham salbiy fikrlar ko‘paymoqda. Afsuski, internet juda sekin ishlashining bir qancha sabablari mavjud. Ularning biri bo‘lgan Domen nomlari tizimi (DNS)ga e'tiboringizni qaratmoqchimiz.

Ushbu tizim internet xaritasi vazifasini bajaradi. Masalan, shaharda yurishda xaritadan foydalanasiz, unda ko‘rsatilgan manzillar bo‘ylab harakatlanasiz.  Mavjud bo‘lgan boshqa manzillarni esa bilmasligingiz tabiiy. Internet xaritasi ham shuning o‘zginasi. 

Xabaringiz bo‘lsa, internetga ulanish jarayonida provayder o‘z DNS serverini tayinlaydi. Uning vazifasi matnli manzillarni raqamliga o‘zgartiradi yoki shuning aksini bajaradi. Biroq bu doim ham yaxshi degani emas, chunki bu orqali kam trafik, eskirgan dasturiy ta'minot va shunga o‘xshash muammolarga duch kelishingiz mumkin. Agar kompyuter darhol IP-manzilni topa olmasa, sahifalarni yuklash jarayoni sekinlashib boradi. Baxtga qarshi, foydalanish mumkin bo‘lgan boshqa DNS-serverlar mavjud. 

Ishlash tezligining pastligi server o‘zgartirishning yagona sababi emas. Aksariyat DNS tizimlar keraksiz saytlarni yoki ta'qiqlamoqchi bo‘lgan manbalarni blokirovka qilishingiz uchun maxsus tozalash xizmatidan foydalanishni taklif qiladi.  

Nima uchun DNS serverni o‘zgartirish kerak? 

Provayder avtomatik ravishda tanlagan DNS serveri ayrim hollarda muammolar keltirib chiqaradi.  Masalan, tezlik me'yorda hamda uskunalar yaxshi bo‘lsa ham sahifalar juda sekin yuklanishi mumkin.  Shuningdek, kamchilikning yana biri – xavfsizlik. Provayderning ushbu xizmatdan foydalanishi siz qaysi saytga tashrif buyurganingizni kuzatib boradi. Buning uchun kompyuterdagi mavjud serverni boshqasiga o‘zgartirish samarali bo‘lishi mumkin.

Sinab ko‘rishingiz mumkin bo‘lgan bepul DNS serverlar ro‘yxati:

Google  -  8.8.8.8 va 8.8.4.4;

CloudFlare  -  1.1.1.1 va 1.0.0.1;

Yandex  -  77.88.8.8  va 77.88.8.1;

Quad9  -  9.9.9.9;

OpenDNS  -  208.67.222.222  va  208.67.220.220;

Windowsda boshqa DNS xizmatiga qanday ulanish mumkin? Buning uchun quyidagi buyruqlarni amalga oshirish zarur:

- Sichqoncha ko‘rsatkichi "Ishga tushirish" (Пуск) tugmasiga keltirilib, o‘ng tarafi bosiladi. Hosil bo‘lgan kontekst menyudan "Internetga ulanish" bo‘limi tanlanadi;
- "Adapter sozlamasini o‘zgartirish" bo‘limi tanlanadi va sichqonchaning o‘ng tugmasi orqali "Xususiyatlar" (Свойства) tugmasi bosiladi;
- Internet protokolining to‘rtinchi versiyasi (TCP/IPv4) tanlanadi va "Xususiyatlar" tugmasi bosiladi;
- Paydo bo‘lgan maydonga ma'qul bo‘lgan DNS manzili kiritiladi;
- "Ok" tugmasi bosiladi.

MAC (Media Access Control)da boshqa DNS xizmatiga ulanish uchun:

- Sozlamalar ichidan "Tarmoq" tanlanadi;
- "Qo‘shimcha" tugmasi bosiladi;
- DNS yorlig‘i bosiladi;
- "DNS serverlari" ustunidagi "+" tugmachasi bosiladi;
- Manzil kiritilgandan so‘ng "Ok" tugmachasi bosiladi.

iPhone'da DNS serverni sozlash uchun:
- Sozlamalar ilovasi ochiladi;
- Wi-Fi sozlamalari bo‘limiga o‘tiladi;
- O‘z tarmog‘ingizni tanlang  -  "DNSni sozlash"  - "Qo‘l orqali";
- Ishlatilgan manzil "-" tugmasi bosish bilan o‘chiriladi;
- Endi "+" tugmasi bosilib, yangi server kiritiladi;
- "Ok" tugmasi orqali tasdiqlanadi.

Androidlarda server o‘rnatish uchun:

- DNSni o‘zgartirish dastur yuklab olinadi;
- Ilova ochiladi, "Qo‘l orqali kiritish" tugmasi bosiladi;
- Server manzili kiritiladi va "Boshlash" tugmasi bosiladi.

Shunday qilib internet tezligini oshirish uchun avval qurilmani o‘rganib chiqish va imkoni bo‘lsa buni sozlamaning o‘zida amalga oshirish har tomonlama foydali. Yuqoridagi tavsiyalar internet foydalanuvchilari uchun yaxshi yangilik bo‘lishiga ishonamiz.