Финландиялик муҳандислар гуруҳи Канкаанпадаги “Ватажанкоски” электр стансияцида ортиқча яшил энергияни сақлайдиган қум батареясини ўрнатди.
Батарея қуйидагича ишлайди: қуёш панеллари ва шамол турбиналари томонидан ишлаб чиқарилган электр қуввати қум батареяларида сақланади. Қум аккумулятори 100 тонна қурилиш қумини сақлайдиган бункердир. Электр қуввати қумни 500 даражага қиздиради. Қум, шунингдек, иссиқлик алмаштиргич ёрдамида камера ичида айланиб юрадиган ҳавони иситади. Хонани иситиш учун қум аккумуляторидан чиққан иссиқ ҳаво марказий иситиш тизимига кирадиган сувни қиздиради.
Қумнинг исиши учун узоқ вақт керак бўлади, лекин унинг совиши ҳам узоқ вақт олади. Шунинг учун батарея бир неча ой давомида иссиқликни сақлаб туриши мумкин.
“Polar Night Energy” лойиҳаси муаллифларининг фикрича, технологияни осонлик билан кенгайтириб, ҳатто саноат ишлаб чиқаришида ҳам қўллаш мумкин.
Бу нимани англатади?
2022 йилда Россияга қарши қўлланилган санкциялар туфайли Европа давлатлари энергетика инқирозига дуч келди. Февраль ойи охирида электр энергияси нархи 1 мегаватт/соат учун 530 еврогача кўтарилди. Тўғри, кейинчалик нарх тушиб кетди, бироқ ҳозирги миқдор ҳам юқори бўлиб қолмоқда. Агар 2021 йилнинг май ойида Италияда бир МВт/соат нархи 70 еврони ташкил этган бўлса, 2022 йилда у 230 еврога тенг бўлади. Вазият 2022 йил июль ойидаги ғайритабиий иссиқлик туфайли янада оғирлашди – ҳарорат 40 даражадан ошди. Бундай ҳароратда табиий газда ишлайдиган кўплаб электр станциялари тўлиқ қувват билан фаолият юритмайди ва шунинг учун унумдорлиги пасаяди.
Муаммони ҳал қилишнинг бир йўли яшил энергияга ўтишдир. Бироқ, бир неча сабабларга кўра қисқа муддатда бунга эришиб бўлмайди. Асосий муаммо – муқобил энергияни ривожлантиришнинг юқори харажатлари ва зарур инфратузилманинг йўқлиги. Бундан ташқари, қуёш панеллари ва шамол тегирмонларини ишлаб чиқариш экологик жиҳатдан қулай эмас. Иқлим, об-ҳаво ва мавсумий шароитларга ҳам боғлиқлик мавжуд: йилнинг турли вақтлари ва кунларида ҳар хил миқдорда энергия ишлаб чиқарилади, бунинг натижасида уни етказиб беришда узилишлар бўлиши мумкин. Йил ва кун давомида энергия тенг тақсимланиши учун кучли батарея керак. Ҳозир улардан бири Финландия муҳандислари томонидан таклиф қилинган.
Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!
Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!