2023-yil uchun fiziologiya yoki tibbiyot bo‘yicha Nobel mukofoti Pensilvaniya universiteti (AQSh)dan Dryu Vaysman va Katalin Karikoga berildi, ularning ishlari koronavirusga qarshi mRNK vaksinalarini yaratishga asos bo‘lgan. Bu haqda 2-oktyabr, dushanba kuni Shvetsiya poytaxtida ushbu mukofotni topshiruvchi Stokholmdagi qirollik Karolina tibbiy-jarrohlik instituti ma’lum qildi.
mRNK COVID vaksinasi hozir butun dunyo bo‘ylab millionlab odamlarga ularni jiddiy COVID-19’dan himoya qilmoqda. Qolaversa, mRNK texnologiyasi boshqa kasalliklar, jumladan, saraton uchun ham tadqiq qilinmoqda.
Nobel mukofoti qo‘mitasining ta’kidlashicha, “laureatlar zamonaviy davrda inson salomatligi uchun eng katta tahdidlardan biri bo‘lgan davrda vaksinani ishlab chiqishning misli ko‘rinmagan tezligiga hissa qo‘shdilar”.
Tibbiyot va fiziologiya bo‘yicha mukofot an’anaviy tarzda Nobel haftaligini ochib berdi. Bugun, 3-oktyabr kuni fizika bo‘yicha, 4-oktyabrda kimyo, 5-oktyabrda adabiyot, 6-oktyabr kuni Osloda tinchlik bo‘yicha Nobel mukofoti laureatlari nomi e’lon qilinadi.
Shvetsiya banki tomonidan 1968-yilda ta’sis etilgan Alfred Nobel mukofotining iqtisod bo‘yicha sovrindori nomi 9-oktyabr kuni e’lon qilinishi rejalashtirilgan.
Tibbiyot bo‘yicha Nobel mukofoti jami 113 marta berilgan bo‘lib, 2022-yilgacha 225 nafar g‘olib aniqlangan.
Shvetsiyalik biolog Svante Pabo 2022-yilgi tibbiyot bo‘yicha Nobel mukofotiga sazovor bo‘ldi. U yo‘q bo‘lib ketgan gominidlar genomi va inson evolyutsiyasi sohasidagi kashfiyotlari uchun laureatga aylandi.
2021-yilda amerikalik tadqiqotchilar Devid Julius va Ardem Pataputyan fiziologiya yoki tibbiyot bo‘yicha Nobel mukofotiga sazovor bo‘ldi. Ular inson tanasining harorat va teginishni his qilishiga imkon beruvchi retseptorlarni kashf etgani uchun mukofotni oldi. 2020-yilda gepatit C virusini aniqlashga katta hissa qo‘shgan amerikalik virusologlar Xarvi Olter, Charlz Rays va britaniyalik Maykl Xauton mukofot g‘oliblari bo‘ldi.
O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!
O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!