$
12900.00 UZS
-20.16
157.32 UZS
-1.29
14595.06 UZS
-86.12
28° Kechasi 15°

Oyga yetib borish uchun ancha uchish kerakmi?  

13:34 / 12.02.2020

Ma’lumki, sayyoramizning sun’iy yo‘ldoshi tomon yo‘naltirilgan barcha parvozlar faqat kosmik kemalarda amalga oshiriladi va bu safar uchun taxminan 3 kun, 3 soat va 49 daqiqa kifoya qiladi. 380 000 kilometrlik masofa uchun bu yaxshi natija. Ammo, NASA olimlari bundan ham tez uchishlarni yo‘lga qo‘yishgan. Misol uchun, soatiga 58 000 kilometr tezlikda uchuvchi yo‘ldosh Oyga yetib borishi uchun 8 soatu 35 daqiqa sarflagan. Dvigatel va kosmik apparatlarining turli modifikatsiyalari kuchaytirilishi esa uchish vaqtini yanada qisqartirishga imkon yaratmoqda. Endi ozgina fantaziyaga berilaylik. Agar Yerdan Oyga tomon velosipedda yoki havo sharida yo‘lga chiqsak, nima bo‘ladi? Bir necha yuz ming kilometrni bosib o‘tish uchun qancha vaqtimiz ketishi mumkin? 
 
Oyga uchish 
Shu kunga qadar kosmonavtlar Oyni, uning orbitasini o‘rganish uchun bir necha martalab ekspeditsiyalar uyushtirishdi. Oyga kosmik kemada borish uchun o‘rtacha 3 kundan 5 kungacha vaqt kerak bo‘ladi. Bu hisobda kemaga start berilishi, o‘rtacha 380 ming kilometrni bosib o‘tish, ekspeditsiyadan ko‘zlangan aniq maqsadni bajarish nazarda tutilmoqda. Ammo, uchish vaqtida nazarda tutilgan va kutilmagan omillar ta’sir qiladi. Shuningdek, kemaning iqtisodiy jihatlari, tezligi ham muhim ahamiyatga ega. Masalan, 2003- yilda Oyga uyushtirilgan va 1 yil 1 oy-yu 2 kunga mo‘ljallangan ekspeditsiya hozirgi kungacha eng iqtisodiy parvoz hisoblanadi.
  
Science101.com sayti hozirgi mutaxassislar turli transport vositalarida Oyga sayohat uyushtirish mumkin bo‘lsa, qancha vaqt va xarajat ketishini hisoblab chiqishgani haqida ma’lumot bergan.
 
Tasavvur qiling, Oymomo tarafga avtomobilda yo‘l oldingiz deylik. Bu sayohatga qancha vaqtingiz ketadi? Astronomlar, Yer atmosferasidan chiqib olish 60 kilometr tezlikda yuruvchi avtomobilga taxminan 1 soat vaqt ketadi. Ko‘zlangan masofa ekvator uzunligidan 10 baravar  ortiq. Bu haydovchi ekvatorni 10 marta aylanib chiqishi kerak, deganidir.   

Tesla kompaniyasining ajabtovur aksiyasi tufayli koinot bo‘ylab avtomobilda sayohat haqida butun dunyo biladi. 
 
Agar shu sayohatga velosipedda chiqilsa-chi? Qancha vaqtda Oyga yetib borish mumkin? 

O‘zingiz ham yaxshi bilasiz, velosipedda yo‘l uchun Shattle yoki avtomobilga qaraganda ko‘proq vaqt sarflanadi. Agar velosipedchining o‘rtacha tezligi soatiga 16 kilometr bo‘lsa, Yerning atmosferasidan chiqish uchun to‘xtamasdan 6 soat pedalni aylantirishi kerak. Shundan kelib chiqib, aytish mumkinki, avtomobil haydovchisinikiga qaraganda 6 baravar ko‘proq vaqt sarflaydi.

Agar ixtiyoringizda havo shari bo‘lsa-yu, u bilan Oyga uchishni istasangiz, bilib qo‘yishingiz kerakki, havo shariga o‘xshash moslamada kosmik sayohat allaqachonlar amalga oshirilmoqda. Shu sababdan yolg‘iz o‘zingiz safarga chiqishingiz ilmiy nuqtai- nazardan ham qiziq emas. 
 
Stratosferaga parvoz uchun stratostatlarning yangi turlari yaratilmoqda 
 
Agar havo shari sizni eson-omon Oyga yetkazib qo‘ya oladi, deb ishonadigan bo‘lsak, unda Siz ham xuddi velosipedchidek vaqt sarflaysiz. Soatiga 8 kilometr tezlikdan tashqari uchishga kuchli shamollar xalaqit berishini, Yerdan uzoqlashganingiz sayin kislorod yetishmasligini, albatta, hisobga olish lozim.


Bu ham qiziq

Toshkentdagi texnopark hududida yong‘in sodir bo‘ldi

Toshkentdagi texnopark hududida yong‘in sodir bo‘ldi

Shunga ko‘ra yong‘in-qutqaruv ekipajlari  soat 07:04 da hodisa joyiga yetib borib, yong‘in 07:45 da qurshab olingan va  soat…
08:28 / 01.05.2025
Ko‘chmas mulk bozoridagi faollik ketma-ket ikkinchi oy pasaymoqda

Ko‘chmas mulk bozoridagi faollik ketma-ket ikkinchi oy pasaymoqda

2025-yil mart oyida O‘zbekistonda ko‘chmas mulk bilan bog‘liq bitimlar hajmi 8,8 foizga kamayib, 20,4 mingni tashkil etdi. B…
21:14 / 29.04.2025
2025-yilning birinchi choragida 9 mingdan ortiq oila ajrashdi

2025-yilning birinchi choragida 9 mingdan ortiq oila ajrashdi

Joriy yilning birinchi choragida fuqarolik ishlari bo‘yicha sudlar nikohni bekor qilish to‘g‘risidagi 9 mingdan ortiq da’von…
20:32 / 01.05.2025
Apple O‘zbekistondagi IT-kompaniyalar orasida eng yirik soliq to‘lovchiga aylandi

Apple O‘zbekistondagi IT-kompaniyalar orasida eng yirik soliq to‘lovchiga aylandi

2025-yilning yanvar-mart oylarida O‘zbekistondagi xorijiy IT-kompaniyalardan soliq tushumlari qariyb 1,5 barobarga oshdi.
18:41 / 30.04.2025
AQShdan 100 nafardan ortiq noqonuniy o‘zbekistonliklar vatanga qaytariladi

AQShdan 100 nafardan ortiq noqonuniy o‘zbekistonliklar vatanga qaytariladi

Ushbu operatsiya uchun Nyu York-Toshkent yo‘nalishida maxsus reys tashkil etiladi.
08:24 / 30.04.2025
Bugun poytaxtning ayrim hududlarida tabiiy gaz vaqtincha bo‘lmaydi

Bugun poytaxtning ayrim hududlarida tabiiy gaz vaqtincha bo‘lmaydi

Ta’mirlash ishlari tufayli Yangihayot, Yunusobod va Shayxontohur tumanlarining ayrim hududlariga 30-aprel kuni soat 10:00 da…
10:00 / 30.04.2025
Urganch shahrida Al-Xorazmiy universiteti tashkil etiladi

Urganch shahrida Al-Xorazmiy universiteti tashkil etiladi

Prezident Shavkat Mirziyoyev 30-aprel kuni Al-Xorazmiy universitetini tashkil etish bo‘yicha taqdimot bilan tanishdi.
21:48 / 30.04.2025
Ukraina bilan urushda Rossiya tomonida Fransiya fuqarolari ham qatnashmoqda

Ukraina bilan urushda Rossiya tomonida Fransiya fuqarolari ham qatnashmoqda

Bu haqda Rossiya Federatsiyasi prezidenti Vladimir Putin ma’lum qildi.
12:09 / 01.05.2025
Uy bekalari uchun motivatsion tavsiyalar

Uy bekalari uchun motivatsion tavsiyalar

Uy bekasi bo‘lish — bu oddiylikda mukammallik yaratish san’atidir. Uy bekalari — oilaning yuragi, muhitning me’mori.
15:19 / 30.04.2025
O‘zbekistonning 8 ta hududida sel xavfi e’lon qilindi

O‘zbekistonning 8 ta hududida sel xavfi e’lon qilindi

Gidrometeorologiya xizmati agentligi tomonidan berilgan ma’lumotga ko‘ra, joriy yilning 1-2 may kunlari kutilayotgan yomg‘ir…
20:59 / 30.04.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!