$
12787.03 UZS
-7.85
133.05 UZS
0.06
14049.11 UZS
27.2
26° Kechasi 13°

2024-yildan abituriyentlar qabuli o‘zgaradi

18:03 / 07.12.2023

Bilim va malakalarni baholash agentligi xodimi Jamshidbek Odilov Kun.uz nashriga bergan intervyuda bunga oydinlik kiritdi. 

Hozirgi tizim bo‘yicha abituriyentlar dastlab 1 oy muddat davomida OTMlarga kirish uchun ro‘yxatdan o‘tishadi. Bunda ular 5 ta ta’lim yo‘nalishi va ta’lim shakllarini tanlaydi. Lekin abituriyent qancha ball to‘plashini oldindan bilmaydi. Masalan, bir abituriyent o‘zi haqida noto‘g‘ri prognoz qilib, tanlagan yo‘nalishlariga qaraganda kamroq ball to‘plashi, boshqasi esa topshirgan yo‘nalishlariga qaraganda ancha yuqori ball to‘plashi mumkin. Shuning uchun to‘plagan ballari aniq bo‘lgach abituriyentlarda "Men tanlagan yo‘nalishlarimni o‘zgartirsam bo‘ladimi?" degan savol ham paydo bo‘lardi. Lekin buning iloji yo‘q edi.

Keyingi yildan yangi tartib ishga tushsa, ro‘yxatdan o‘tish 2 bosqichdan iborat bo‘ladi. Birinchi bosqichda abituriyentlar agentlik tizimiga o‘zining shaxsiy ma’lumotlari bilan birgalikda faqatgina test topshirish fanlari, test topshirish tili va joyini tanlaydi. Lekin OTMlar va yo‘nalishlarni tanlamaydi. Dastlabki ma’lumotlar abituriyentlarning test sinovida ishtirok etishi uchun yetarli bo‘ladi xolos. So‘ng abituriyentlar imtihonga kirib chiqadi. Mana shundan keyin abituriyentning qo‘lida o‘z to‘plagan balli bo‘ladi va u prognoz qila oladi.

Masalan, abituriyent imtihonda 120 ball to‘plagan va u tibbiyot oliygohlariga kontraktga o‘tish balli 150 dan kam bo‘lmasligini biladi. Tibbiyot yo‘nalishlarini tanlasa, kira olmasligi ehtimoli yuqori. Buni oldindan to‘la prognoz qilib bo‘lmasligi mumkin, biroq oldingi yillardagi o‘tish ballariga asoslanib, ancha aniq qaror qabul qilish mumkin. Shunda abituriyent balli pastroqligini hisobga olib, bir yil yo‘qotmaslik uchun biologiya yo‘nalishini tanlashi mumkin.

Yoki teskari holat ham bo‘lishi mumkin. O‘zim abituriyent bo‘lgan vaqtda bir kursdoshim poytaxtdagi OTMga grantga kira olmayman deb viloyatdagi OTMga hujjat topshirgan. Lekin u juda yuqori ball to‘plagandi va balli bemalol Toshkentdagi OTMlarga grantga yetardi.

Yangi tizimda abituriyent avval imtihon topshirib, keyin yo‘nalish tanlasa, bu kabi abituriyentlar to‘g‘ri tanlov qila olishi mumkin. Tizimning maqsadi shunday.

“Endi hamma o‘qishga kirib ketadimi?”

Bunaqa narsa yo‘q. OTMlarga qabulda kvota bor, o‘rinlar cheklangan. Har qanaqa tizim ishlaganda ham qabul uchun 200 ming o‘rin bo‘lsa (mln abituriyentga nisbatan), bu hamma ham birday talaba bo‘lmasligini anglatadi.

Bilimlilar ko‘proq saralanadi

Avval test, so‘ng yo‘nalish tanlash imkoni bo‘lsa, bilimli abituriyentlar ko‘proq tanlab olinadi. Hozirgi holatda 140-150 ball to‘plab o‘qishga kira olmagan abituriyentlar bor. Aksincha, 100 balldan ham past to‘plab grantga o‘qishga kirganlar ham ko‘p.

Agar abituriyentlar o‘zi to‘plagan ballni yo‘nalish tanlashdan oldin bilsa, u o‘z imkoniyatlarini hisobga olib tanlov qiladi. Va ballarda ham balans paydo bo‘ladi. Ya’ni hamma bilimi yetgan joyga boradi.

5 ta yo‘nalish tanlash imkoni cheklanmaydimi?

Yo‘q, hozirgi rejaga ko‘ra, 5 ta yo‘nalish tanlash, tanlov ustuvorligini, ta’lim shakllarini tanlash imkoniyatlari saqlangan, olib tashlanmagan. Agar hukumat qarori qabul qilinishida biror o‘zgarish bo‘lmasa, abituriyentlarda shu paytgacha bor bo‘lgan imkoniyatlar olib tashlanmaydi. Faqat yangi tizimga muvaffaqiyatli o‘tib olish masalasi ko‘rilyapti.

Abituriyentlar nimalarni hisobga olishi kerak?

Yuqorida aytilganidek, hujjat topshirish 2 ta bosqichda bo‘ladi va abituriyentlar o‘z imkoniyatlarini hisobga olib, to‘plagan ballariga qarab prognoz qila olishlari kerak. Asosiysi, qaysi fanlardan imtihon topshirishlarini bilishlari va shunga qarab tayyorgarlik ko‘rishlari kerak.


Bu ham qiziq

BMT Isroilni gumanitar huquqlarni buzganlikda aybladi

BMT Isroilni gumanitar huquqlarni buzganlikda aybladi

Birlashgan Millatlar Tashkilotining qochqinlar bo‘yicha oliy komissari Filippo Grandi Yaqin Sharqdagi mojaro taraflarini G‘a…
19:04 / 07.10.2024
Tramp Ukrainaga qariyb 300 mlrd dollar ajratilishini qoraladi

Tramp Ukrainaga qariyb 300 mlrd dollar ajratilishini qoraladi

Bu haqda Amerikaning Fox News telekanali xabar berdi.
09:30 / 08.10.2024
8-oktyabr kuni qanday ob-havo kuzatiladi?

8-oktyabr kuni qanday ob-havo kuzatiladi?

O‘zbekiston Respublikasi Gidrometeorologiya xizmati agentligining xabar berishicha, 8-oktyabr kuni Toshkentda havo biroz bul…
22:28 / 07.10.2024
Charlz III saratonga qarshi davolanishni to‘xtatdi

Charlz III saratonga qarshi davolanishni to‘xtatdi

Ta’kidlanishicha, monarx o‘zining Qirollik vazifalarini juda yuqori darajada bajaradi.
21:05 / 07.10.2024
Shavkat Mirziyoyev MDH Davlat rahbarlari kengashida ishtirok etdi

Shavkat Mirziyoyev MDH Davlat rahbarlari kengashida ishtirok etdi

Shavkat Mirziyoyev o‘z nutqida Rossiyaning Hamdo‘stlikda raisligi davrida ko‘p tomonlama hamkorlik barcha yo‘nalishlarda riv…
21:32 / 08.10.2024
“Gitler qanday to‘xtatilgan bo‘lsa, Netanyaxu ham shunday to‘xtatiladi” – Erdo‘g‘an

“Gitler qanday to‘xtatilgan bo‘lsa, Netanyaxu ham shunday to‘xtatiladi” – Erdo‘g‘an

7-oktyabr kuni Yaqin Sharqdagi mojaro avj olganiga bir yil bo‘ldi.
18:54 / 08.10.2024
Qarshidagi “zapravka”da portlash bo‘ldi

Qarshidagi “zapravka”da portlash bo‘ldi

Bu haqda viloyat FVV xabar bermoqda.
17:59 / 07.10.2024
Toshkent aeroportida kasal bo‘lib qolgan ayol shifoxonada vafot etdi

Toshkent aeroportida kasal bo‘lib qolgan ayol shifoxonada vafot etdi

Uzbekistan Airports matbuot xizmati ushbu hodisa yuzasidan munosabat bildirdi.
20:27 / 08.10.2024
Putin Turkmanistonga borib, Eron prezidenti bilan uchrashadi

Putin Turkmanistonga borib, Eron prezidenti bilan uchrashadi

Rossiya prezidenti yordamchisi Yuriy Ushakovning ma’lum qilishicha, Vladimir Putin 11-oktyabr kuni Turkmanistonga amaliy tas…
10:20 / 08.10.2024
9-oktyabr kuni qanday ob-havo kuzatiladi?

9-oktyabr kuni qanday ob-havo kuzatiladi?

O‘zbekiston Respublikasi Gidrometeorologiya xizmati agentligining xabar berishicha, 9-oktyabr kuni Toshkentda havo biroz bul…
22:30 / 08.10.2024

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!