$
12039.61 UZS
54.51
149.17 UZS
0.31
13992.43 UZS
69.34
31° Kechasi 18°

Navoiydagi "raqqosa" qizlarning ota-onalariga belgilangan jarima noqonuniy deb topildi

21:00 / 02.10.2022

Navoiy viloyatining Karmana tumani kasb-hunar maktabining faollar zalida bayramga tayyorgarlik jarayonida voyaga yetmagan o‘quvchi qizlarning raqsga tushgani videosi tarqalib, keng muhokamalarga sabab bo‘lgan, ularning ota-onalari jarimaga tortilgandi. Navoiy viloyat Adliya boshqarmasi qo‘llangan ma’muriy jarima noqonuniy ekanini va u bekor qilinganini ma’lum qildi.

Adliya boshqarmasi ushbu jarima qanday asoslarda bekor qilinganini izohladi. Unga ko‘ra:

Voyaga yetmagan o‘quvchi qizlarning ota-onalariga nisbatan Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 41-modda 1-qismida ko‘rsatilgan huquqbuzarlik sodir etilganligi aniqlanib, belgilangan tartibda jarimaga tortilandi. Voqeani aynan mana shu yeri tushunarsiz va shubhali bo'lib turgandi.

Sababi ushbu moddada — Haqorat qilish, ya’ni shaxsning sha’ni va qadr-qimmatini qasddan kamsitish qayd etilgan. Buning uchun bazaviy hisoblash miqdorining yigirma baravaridan qirq baravarigacha ya'ni 6 mln so'mdan 240 mln so'mgacha jarima solinadi. 

Ma’muriy huquqbuzarlik deganda ma’muriy javobgarlikka tortish nazarda tutilgan, shaxsga, fuqarolarning huquqlari va erkinliklariga, mulkchilikka, davlat va jamoat tartibiga, tabiiy muhitga tajovuz qiluvchi g‘ayrihuquqiy harakat yoki harakatsizlik tushuniladi (Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeks, 10-modda).

Shuningdek, MJTKning 47-moddasida ota-onalar yoki ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar tomonidan voyaga yetmagan bolalarni tarbiyalash va ularga ta’lim berish borasidagi majburiyatlarni bajarmaslik, shu jumladan voyaga yetmagan bolalarning ma’muriy huquqbuzarlik sodir etishiga olib kelishi belgilangan tartibda jarima solishga sabab bo‘lishi nazarda tutilgan.
 
Ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan ushbu videorolikdagi xatti-harakatlar, xususan, alohida bir holatda qizlar davrasida raqs tushilishi “ota-onalarning bolalarni tarbiyalash va ularga ta’lim berish borasidagi majburiyatlarni bajarmasligi” deb noto‘g‘ri huquqiy kvalifikatsiya qilingan, ya’ni mazkur holatda ma’muriy huquqbuzarlik tarkibi mavjud emas.

Voyaga yetmagan o‘quvchi qizlarning raqs uslublari O‘zbekiston jamiyatidagi umumtarqalgan ma’naviy qadriyatlarga to‘la mos kelmasligi mumkin, lekin insonlarning axloqiy o‘lchamlari va qarashlari qonunlar bilan belgilangan normalardan noto‘g‘ri foydalanishga, ayniqsa javobgarlikka tortishga olib kelmasligi lozim.

Qaysi harakat yoki harakatsizlik uchun javobgarlik kelib chiqishi, qonunlarda aniq belgilab qo‘yilgan. Shu asosga ko‘ra, qo‘llangan jarima bekor qilindi.

O‘zbekistonning “Bola huquqlari kafolatlari to‘g‘risida” qonuniga asosan:

  • bolaning sha’ni va qadr-qimmatini himoya qilish davlat siyosatining asosiy yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi (4-modda);
  • har bir bola erkinlik va shaxsiy daxlsizlik huquqiga, o‘z sha’ni va qadr-qimmatiga qilingan tajovuzlardan, shaxsiy hayotiga g‘ayriqonuniy aralashuvlardan himoyalanish huquqiga ega (10-modda).
Xalqaro huquq normalariga to‘la mos keluvchi ushbu qonunda belgilangan kafolatlar har bir bola uchun maktab hududi bo‘ladimi, shaxsiy uy-joy bo‘ladimi, har qanday holatda ta’minlanishi shart.

Bundan tashqari, ota-onalarning bayon etishiga ko‘ra, lavha rasmiy manbalar va markaziy telekanallar orqali yoritilish jarayonida maktab o‘quvchilari hamda ota-onalar intervyu berish yuzasidan bosim ostida qolgan.

Natijada, voyaga yetmagan bolalar o‘z tengdoshlari, maktab ma’muriyati, ota-onalari va keng jamoatchilik oldida sazoyi qilingan.

Ushbu nomaqbul harakatlar voyaga yetmaganlarning sog‘lig‘i va salomatligiga, ruhiy barqarorligiga o‘ta jiddiy ta’sir qilgan va ularning sha’ni va qadr-qimmati tahqirlanishiga olib kelgan. Eng asosiysi voyaga yetmaganlarga nisbatan bunday harakatlar noqonuniydir.

Yuqoridagi qonunga asosan, bola fikrlash erkinligi huquqiga ega (17-modda), inson qadr-qimmatini tahqirlovchi, bolalarga zararli ta’sir ko‘rsatuvchi ommaviy axborot vositalaridan foydalanish taqiqlanadi (16-modda).

Shuningdek, mazkur masalada ba’zi bir ijtimoiy tarmoqlardagi xabarlar hamda televideniye orqali berilgan intervyularda maktab ma’muriyati rahbari va ayrim o‘qituvchilariga nisbatan hayfsan va jarima intizomiy jazo chorasi qo‘llanganligi va ular egallab turgan lavozimidan ozod etilganligi bayon etilgan. Ushbu holat ham adliya organlari tomonidan o‘rganilganda maktabning hech bir xodimi bilan mehnat shartnomasi bekor qilinmaganligi ma’lum bo‘ldi.

“Shu o‘rinda adliya organlari tarbiya va axloq, xalqimizning ma’naviy qadriyatlari, ushbu qadriyatlarga mos ravishda kelajak avlodni tarbiyalash shubhasiz, jamiyatimizning muhim bo‘g‘ini ekanligini to‘liq e’tirof etadi, shu bilan birga axloqiy masalalarni hal etishda huquq normalarining asossiz qo‘llanishi va bu orqali shaxslarning Konstitutsiya va qonunlar bilan kafolatlangan huquq va manfaatlariga daxl etish mumkin emasligini eslatib o‘tadi”, — deyiladi Navoiy viloyati Adliya boshqarmasi xabarida.


Bu ham qiziq

Samarqandda Damas va Onix to‘qnashuvi oqibatida 1 kishi halok bo‘ldi

Samarqandda Damas va Onix to‘qnashuvi oqibatida 1 kishi halok bo‘ldi

Shu yilning 15-noyabr kuni soat 14:05 larda, Samarqand shahar “Al-Xorazmiy” MFY hududidan o‘tgan Nodirabegim va Cho‘lpon ko‘…
14:57 / 17.11.2025
Efiopiyada xavfli Marburg virusi tarqalmoqda

Efiopiyada xavfli Marburg virusi tarqalmoqda

Mutaxassislarning aytishicha, virusdan o‘lim darajasi 25–80 foizgacha yetadi.
17:44 / 16.11.2025
Germaniya AQShdan 3,5 mlrd dollarlik havo mudofaasi tizim raketalarini sotib oladi

Germaniya AQShdan 3,5 mlrd dollarlik havo mudofaasi tizim raketalarini sotib oladi

“Tramp ma’muriyati Berlin so‘ragan 173 ta SM-6 Block I va 577 ta SM-2 Block IIIC raketalarini sotishni dastlabki tarzda ma’q…
09:47 / 16.11.2025
UFC. Islam Maxachev yarim o‘rta vazn toifasi chempioniga aylandi

UFC. Islam Maxachev yarim o‘rta vazn toifasi chempioniga aylandi

Amerika Qo‘shma Shtatlarining Nyu-York shahrida joylashgan “Medison Skver-Garden” majmuasida aralash yakka kurash bo‘yicha U…
11:15 / 16.11.2025
Fransiyaliklar Makronning Ukrainaga yordamidan norozi

Fransiyaliklar Makronning Ukrainaga yordamidan norozi

“Urush tarafdorlari bayram qilishadi! Va kassa bo‘sh”, – degan norozilardan biri.
17:49 / 17.11.2025
Oziq-ovqat mahsulotlariga sanitariya-epidemiologik xulosa 3 yil muddatga beriladi

Oziq-ovqat mahsulotlariga sanitariya-epidemiologik xulosa 3 yil muddatga beriladi

Hukumat qarori bilan “Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi mahsulotlariga sanitariya-epidemiologik xulosa berish bo‘yicha davlat …
10:36 / 17.11.2025
Tramp Shveysariyaga bojlarni kamaytirish evaziga hadyalar olgan – manba

Tramp Shveysariyaga bojlarni kamaytirish evaziga hadyalar olgan – manba

Shuningdek, Oq uy rahbari oktyabr oyida Janubiy Koreya prezidenti Li Chje Myondan oltin tojni sovg‘a sifatida olgan.
13:17 / 17.11.2025
O‘zbekiston va Turkmaniston o‘rtasidagi savdo hajmi 1 milliard dollardan oshdi

O‘zbekiston va Turkmaniston o‘rtasidagi savdo hajmi 1 milliard dollardan oshdi

Bu haqda prezident matbuot xizmati xabar berdi.
14:18 / 17.11.2025
O‘zbekistonda yalpi ichki mahsulot hajmi 121,4 mlrd dollarga yetdi

O‘zbekistonda yalpi ichki mahsulot hajmi 121,4 mlrd dollarga yetdi

2025-yil 17-noyabrda Toshkentdagi “Renessans” kino uyida Milliy statistika tizimidagi islohotlarga bag‘ishlangan “Milliy sta…
15:31 / 17.11.2025
O‘zbekiston hamda Tojikiston rahbarlari uchrashdi

O‘zbekiston hamda Tojikiston rahbarlari uchrashdi

Ko‘ksaroy qarorgohida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Markaziy Osiyo davlatlari rahbarlarining yettin…
16:50 / 15.11.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!