$
11912.38 UZS
31.45
153.39 UZS
0.11
13873.16 UZS
78.21
31° Kechasi 18°

Navoiydagi "raqqosa" qizlarning ota-onalariga belgilangan jarima noqonuniy deb topildi

21:00 / 02.10.2022

Navoiy viloyatining Karmana tumani kasb-hunar maktabining faollar zalida bayramga tayyorgarlik jarayonida voyaga yetmagan o‘quvchi qizlarning raqsga tushgani videosi tarqalib, keng muhokamalarga sabab bo‘lgan, ularning ota-onalari jarimaga tortilgandi. Navoiy viloyat Adliya boshqarmasi qo‘llangan ma’muriy jarima noqonuniy ekanini va u bekor qilinganini ma’lum qildi.

Adliya boshqarmasi ushbu jarima qanday asoslarda bekor qilinganini izohladi. Unga ko‘ra:

Voyaga yetmagan o‘quvchi qizlarning ota-onalariga nisbatan Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 41-modda 1-qismida ko‘rsatilgan huquqbuzarlik sodir etilganligi aniqlanib, belgilangan tartibda jarimaga tortilandi. Voqeani aynan mana shu yeri tushunarsiz va shubhali bo'lib turgandi.

Sababi ushbu moddada — Haqorat qilish, ya’ni shaxsning sha’ni va qadr-qimmatini qasddan kamsitish qayd etilgan. Buning uchun bazaviy hisoblash miqdorining yigirma baravaridan qirq baravarigacha ya'ni 6 mln so'mdan 240 mln so'mgacha jarima solinadi. 

Ma’muriy huquqbuzarlik deganda ma’muriy javobgarlikka tortish nazarda tutilgan, shaxsga, fuqarolarning huquqlari va erkinliklariga, mulkchilikka, davlat va jamoat tartibiga, tabiiy muhitga tajovuz qiluvchi g‘ayrihuquqiy harakat yoki harakatsizlik tushuniladi (Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeks, 10-modda).

Shuningdek, MJTKning 47-moddasida ota-onalar yoki ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar tomonidan voyaga yetmagan bolalarni tarbiyalash va ularga ta’lim berish borasidagi majburiyatlarni bajarmaslik, shu jumladan voyaga yetmagan bolalarning ma’muriy huquqbuzarlik sodir etishiga olib kelishi belgilangan tartibda jarima solishga sabab bo‘lishi nazarda tutilgan.
 
Ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan ushbu videorolikdagi xatti-harakatlar, xususan, alohida bir holatda qizlar davrasida raqs tushilishi “ota-onalarning bolalarni tarbiyalash va ularga ta’lim berish borasidagi majburiyatlarni bajarmasligi” deb noto‘g‘ri huquqiy kvalifikatsiya qilingan, ya’ni mazkur holatda ma’muriy huquqbuzarlik tarkibi mavjud emas.

Voyaga yetmagan o‘quvchi qizlarning raqs uslublari O‘zbekiston jamiyatidagi umumtarqalgan ma’naviy qadriyatlarga to‘la mos kelmasligi mumkin, lekin insonlarning axloqiy o‘lchamlari va qarashlari qonunlar bilan belgilangan normalardan noto‘g‘ri foydalanishga, ayniqsa javobgarlikka tortishga olib kelmasligi lozim.

Qaysi harakat yoki harakatsizlik uchun javobgarlik kelib chiqishi, qonunlarda aniq belgilab qo‘yilgan. Shu asosga ko‘ra, qo‘llangan jarima bekor qilindi.

O‘zbekistonning “Bola huquqlari kafolatlari to‘g‘risida” qonuniga asosan:

  • bolaning sha’ni va qadr-qimmatini himoya qilish davlat siyosatining asosiy yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi (4-modda);
  • har bir bola erkinlik va shaxsiy daxlsizlik huquqiga, o‘z sha’ni va qadr-qimmatiga qilingan tajovuzlardan, shaxsiy hayotiga g‘ayriqonuniy aralashuvlardan himoyalanish huquqiga ega (10-modda).
Xalqaro huquq normalariga to‘la mos keluvchi ushbu qonunda belgilangan kafolatlar har bir bola uchun maktab hududi bo‘ladimi, shaxsiy uy-joy bo‘ladimi, har qanday holatda ta’minlanishi shart.

Bundan tashqari, ota-onalarning bayon etishiga ko‘ra, lavha rasmiy manbalar va markaziy telekanallar orqali yoritilish jarayonida maktab o‘quvchilari hamda ota-onalar intervyu berish yuzasidan bosim ostida qolgan.

Natijada, voyaga yetmagan bolalar o‘z tengdoshlari, maktab ma’muriyati, ota-onalari va keng jamoatchilik oldida sazoyi qilingan.

Ushbu nomaqbul harakatlar voyaga yetmaganlarning sog‘lig‘i va salomatligiga, ruhiy barqarorligiga o‘ta jiddiy ta’sir qilgan va ularning sha’ni va qadr-qimmati tahqirlanishiga olib kelgan. Eng asosiysi voyaga yetmaganlarga nisbatan bunday harakatlar noqonuniydir.

Yuqoridagi qonunga asosan, bola fikrlash erkinligi huquqiga ega (17-modda), inson qadr-qimmatini tahqirlovchi, bolalarga zararli ta’sir ko‘rsatuvchi ommaviy axborot vositalaridan foydalanish taqiqlanadi (16-modda).

Shuningdek, mazkur masalada ba’zi bir ijtimoiy tarmoqlardagi xabarlar hamda televideniye orqali berilgan intervyularda maktab ma’muriyati rahbari va ayrim o‘qituvchilariga nisbatan hayfsan va jarima intizomiy jazo chorasi qo‘llanganligi va ular egallab turgan lavozimidan ozod etilganligi bayon etilgan. Ushbu holat ham adliya organlari tomonidan o‘rganilganda maktabning hech bir xodimi bilan mehnat shartnomasi bekor qilinmaganligi ma’lum bo‘ldi.

“Shu o‘rinda adliya organlari tarbiya va axloq, xalqimizning ma’naviy qadriyatlari, ushbu qadriyatlarga mos ravishda kelajak avlodni tarbiyalash shubhasiz, jamiyatimizning muhim bo‘g‘ini ekanligini to‘liq e’tirof etadi, shu bilan birga axloqiy masalalarni hal etishda huquq normalarining asossiz qo‘llanishi va bu orqali shaxslarning Konstitutsiya va qonunlar bilan kafolatlangan huquq va manfaatlariga daxl etish mumkin emasligini eslatib o‘tadi”, — deyiladi Navoiy viloyati Adliya boshqarmasi xabarida.


Bu ham qiziq

Ukraina va Irlandiya Rossiyaning muzlatilgan aktivlaridan foydalanish masalasini muhokama qildi

Ukraina va Irlandiya Rossiyaning muzlatilgan aktivlaridan foydalanish masalasini muhokama qildi

Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy Dublinga tashrifi chog‘ida Irlandiya bosh vaziri Mixol Martin bilan Rossiyaning muzlat…
08:56 / 03.12.2025
Kia Toshkentda yangilangan K8 va Carnival flagmanlarini taqdim etdi

Kia Toshkentda yangilangan K8 va Carnival flagmanlarini taqdim etdi

Kia Toshkentda yangilangan K8 va Carnival avtomobillarini taqdim etdi — narxlar rasman e’lon qilinib, muhim o‘zgarishlar och…
14:56 / 04.12.2025
Prezident Gulistondagi mahallalardan biriga bordi

Prezident Gulistondagi mahallalardan biriga bordi

Bu haqda Prezident matbuot xizmati xabar berdi.
15:43 / 04.12.2025
Prezident Shavkat Mirziyoyev Rossiya delegatsiyasini qabul qildi

Prezident Shavkat Mirziyoyev Rossiya delegatsiyasini qabul qildi

Bu haqda Prezident matbuot xizmati xabar berdi.
08:33 / 04.12.2025
Gulistondagi portlash ortidan bir kishi qamoqqa olindi

Gulistondagi portlash ortidan bir kishi qamoqqa olindi

Sirdaryo viloyati IIB matbuot xizmati xabar berdi.
12:00 / 03.12.2025
Isroilning G‘azoga uyushtirgan hujumlarida 7 kishi halok bo‘ldi

Isroilning G‘azoga uyushtirgan hujumlarida 7 kishi halok bo‘ldi

Isroil harbiylari 3-dekabr kuni G‘azoga hujum uyushtirdi, oqibatida yetti nafar falastinlik, jumladan, ikki nafar bola halok…
11:02 / 04.12.2025
Prezident topshirig‘i bilan, Gulistondagi portlash bo‘yicha Ochilboy Ramatov boshchiligida Hukumat komissiyasi tuzildi

Prezident topshirig‘i bilan, Gulistondagi portlash bo‘yicha Ochilboy Ramatov boshchiligida Hukumat komissiyasi tuzildi

Baxtsiz hodisa oqibatida 29 nafar fuqaro turli darajada tan jarohati olgan, ulardan 3 nafari vafot etgan.
18:00 / 03.12.2025
Andijonda aholi xonadonlaridan birida yong‘in sodir bo‘ldi

Andijonda aholi xonadonlaridan birida yong‘in sodir bo‘ldi

“Yong‘in natijasida tan jarohati olgan fuqarolar to‘g‘risida xabar kelib tushmadi”, – deyiladi xabarda.
10:33 / 03.12.2025
2025-yilda O‘zbekistonga o‘qish uchun eng ko‘p Hindistondan talabalar kelgan

2025-yilda O‘zbekistonga o‘qish uchun eng ko‘p Hindistondan talabalar kelgan

O‘zbekistonga o‘qish maqsadida kelgan TOP-15 davlat fuqarolari nomi ma’lum qilindi.
12:21 / 04.12.2025
Prezidentning Sirdaryoga tashrifi “River Med Pharm” korxonasidan boshlandi

Prezidentning Sirdaryoga tashrifi “River Med Pharm” korxonasidan boshlandi

Prezident Shavkat Mirziyoyev 4-dekabr kuni Sirdaryo viloyatiga tashrif buyurdi. Safarning birinchi manzili Sirdaryo tumanida…
12:35 / 04.12.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!