$
12078.47 UZS
10.87
155.23 UZS
1.52
14234.48 UZS
-5.29
31° Kechasi 18°

Navoiydagi "raqqosa" qizlarning ota-onalariga belgilangan jarima noqonuniy deb topildi

21:00 / 02.10.2022

Navoiy viloyatining Karmana tumani kasb-hunar maktabining faollar zalida bayramga tayyorgarlik jarayonida voyaga yetmagan o‘quvchi qizlarning raqsga tushgani videosi tarqalib, keng muhokamalarga sabab bo‘lgan, ularning ota-onalari jarimaga tortilgandi. Navoiy viloyat Adliya boshqarmasi qo‘llangan ma’muriy jarima noqonuniy ekanini va u bekor qilinganini ma’lum qildi.

Adliya boshqarmasi ushbu jarima qanday asoslarda bekor qilinganini izohladi. Unga ko‘ra:

Voyaga yetmagan o‘quvchi qizlarning ota-onalariga nisbatan Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 41-modda 1-qismida ko‘rsatilgan huquqbuzarlik sodir etilganligi aniqlanib, belgilangan tartibda jarimaga tortilandi. Voqeani aynan mana shu yeri tushunarsiz va shubhali bo'lib turgandi.

Sababi ushbu moddada — Haqorat qilish, ya’ni shaxsning sha’ni va qadr-qimmatini qasddan kamsitish qayd etilgan. Buning uchun bazaviy hisoblash miqdorining yigirma baravaridan qirq baravarigacha ya'ni 6 mln so'mdan 240 mln so'mgacha jarima solinadi. 

Ma’muriy huquqbuzarlik deganda ma’muriy javobgarlikka tortish nazarda tutilgan, shaxsga, fuqarolarning huquqlari va erkinliklariga, mulkchilikka, davlat va jamoat tartibiga, tabiiy muhitga tajovuz qiluvchi g‘ayrihuquqiy harakat yoki harakatsizlik tushuniladi (Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeks, 10-modda).

Shuningdek, MJTKning 47-moddasida ota-onalar yoki ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar tomonidan voyaga yetmagan bolalarni tarbiyalash va ularga ta’lim berish borasidagi majburiyatlarni bajarmaslik, shu jumladan voyaga yetmagan bolalarning ma’muriy huquqbuzarlik sodir etishiga olib kelishi belgilangan tartibda jarima solishga sabab bo‘lishi nazarda tutilgan.
 
Ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan ushbu videorolikdagi xatti-harakatlar, xususan, alohida bir holatda qizlar davrasida raqs tushilishi “ota-onalarning bolalarni tarbiyalash va ularga ta’lim berish borasidagi majburiyatlarni bajarmasligi” deb noto‘g‘ri huquqiy kvalifikatsiya qilingan, ya’ni mazkur holatda ma’muriy huquqbuzarlik tarkibi mavjud emas.

Voyaga yetmagan o‘quvchi qizlarning raqs uslublari O‘zbekiston jamiyatidagi umumtarqalgan ma’naviy qadriyatlarga to‘la mos kelmasligi mumkin, lekin insonlarning axloqiy o‘lchamlari va qarashlari qonunlar bilan belgilangan normalardan noto‘g‘ri foydalanishga, ayniqsa javobgarlikka tortishga olib kelmasligi lozim.

Qaysi harakat yoki harakatsizlik uchun javobgarlik kelib chiqishi, qonunlarda aniq belgilab qo‘yilgan. Shu asosga ko‘ra, qo‘llangan jarima bekor qilindi.

O‘zbekistonning “Bola huquqlari kafolatlari to‘g‘risida” qonuniga asosan:

  • bolaning sha’ni va qadr-qimmatini himoya qilish davlat siyosatining asosiy yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi (4-modda);
  • har bir bola erkinlik va shaxsiy daxlsizlik huquqiga, o‘z sha’ni va qadr-qimmatiga qilingan tajovuzlardan, shaxsiy hayotiga g‘ayriqonuniy aralashuvlardan himoyalanish huquqiga ega (10-modda).
Xalqaro huquq normalariga to‘la mos keluvchi ushbu qonunda belgilangan kafolatlar har bir bola uchun maktab hududi bo‘ladimi, shaxsiy uy-joy bo‘ladimi, har qanday holatda ta’minlanishi shart.

Bundan tashqari, ota-onalarning bayon etishiga ko‘ra, lavha rasmiy manbalar va markaziy telekanallar orqali yoritilish jarayonida maktab o‘quvchilari hamda ota-onalar intervyu berish yuzasidan bosim ostida qolgan.

Natijada, voyaga yetmagan bolalar o‘z tengdoshlari, maktab ma’muriyati, ota-onalari va keng jamoatchilik oldida sazoyi qilingan.

Ushbu nomaqbul harakatlar voyaga yetmaganlarning sog‘lig‘i va salomatligiga, ruhiy barqarorligiga o‘ta jiddiy ta’sir qilgan va ularning sha’ni va qadr-qimmati tahqirlanishiga olib kelgan. Eng asosiysi voyaga yetmaganlarga nisbatan bunday harakatlar noqonuniydir.

Yuqoridagi qonunga asosan, bola fikrlash erkinligi huquqiga ega (17-modda), inson qadr-qimmatini tahqirlovchi, bolalarga zararli ta’sir ko‘rsatuvchi ommaviy axborot vositalaridan foydalanish taqiqlanadi (16-modda).

Shuningdek, mazkur masalada ba’zi bir ijtimoiy tarmoqlardagi xabarlar hamda televideniye orqali berilgan intervyularda maktab ma’muriyati rahbari va ayrim o‘qituvchilariga nisbatan hayfsan va jarima intizomiy jazo chorasi qo‘llanganligi va ular egallab turgan lavozimidan ozod etilganligi bayon etilgan. Ushbu holat ham adliya organlari tomonidan o‘rganilganda maktabning hech bir xodimi bilan mehnat shartnomasi bekor qilinmaganligi ma’lum bo‘ldi.

“Shu o‘rinda adliya organlari tarbiya va axloq, xalqimizning ma’naviy qadriyatlari, ushbu qadriyatlarga mos ravishda kelajak avlodni tarbiyalash shubhasiz, jamiyatimizning muhim bo‘g‘ini ekanligini to‘liq e’tirof etadi, shu bilan birga axloqiy masalalarni hal etishda huquq normalarining asossiz qo‘llanishi va bu orqali shaxslarning Konstitutsiya va qonunlar bilan kafolatlangan huquq va manfaatlariga daxl etish mumkin emasligini eslatib o‘tadi”, — deyiladi Navoiy viloyati Adliya boshqarmasi xabarida.


Bu ham qiziq

27-dekabr O‘zbekistonda qanday ob-havo kuzatiladi?

27-dekabr O‘zbekistonda qanday ob-havo kuzatiladi?

27-dekabr kuni Toshkentda havo o‘zgaruvchan bo‘ladi, yog‘ingarchilik kutilmaydi. Kechasi va ertalab tuman tushishi mumkin.
17:14 / 26.12.2025
O‘zbekistonda 9 oyda 15,6 ming nafar egizak chaqaloq tug‘ilgan

O‘zbekistonda 9 oyda 15,6 ming nafar egizak chaqaloq tug‘ilgan

Milliy statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2025-yilning yanvar-sentyabr oylarida O‘zbekistonda 664,6 mingta tirik tug…
15:00 / 28.12.2025
O‘zbekiston bayram kunlariga oid “O‘zbekiston bayramlari” kitobi tayyorlanadi

O‘zbekiston bayram kunlariga oid “O‘zbekiston bayramlari” kitobi tayyorlanadi

Hukumat qarori bilan “O‘zbekistonda bayramlarning g‘oyaviy-ma’naviy mazmunini yanada kuchaytirish va ommalashtirish” konseps…
09:52 / 27.12.2025
O‘zbekistonda davlat organlarining xizmat mashinalari xatlovdan o‘tkazilib, ortiqchasi sotuvga chiqariladi

O‘zbekistonda davlat organlarining xizmat mashinalari xatlovdan o‘tkazilib, ortiqchasi sotuvga chiqariladi

O‘zbekistonda davlat organlarining xizmat avtotransport vositalari xatlovdan o‘tkazilib, ortiqchasi sotuvga qo‘yiladi. Bu ha…
13:15 / 28.12.2025
TikTok’da prezidentni haqorat qilgan erkak 4 yilga qamaldi

TikTok’da prezidentni haqorat qilgan erkak 4 yilga qamaldi

Davlat xavfsizlik xizmati xodimlari tomonidan amalga oshirilgan tezkor tadbirlar natijasida ushbu fuqaro Ozarbayjonda qo‘lga…
10:21 / 28.12.2025
Yaponiyada 50 dan ortiq avtomobil ishtirokida YTH sodir bo‘ldi. Qurbonlar bor

Yaponiyada 50 dan ortiq avtomobil ishtirokida YTH sodir bo‘ldi. Qurbonlar bor

Yaponiyaning Gunma prefekturasida, mamlakatning markaziy qismida 50 dan ortiq avtomobil ishtirokida sodir bo‘lgan yirik YTHd…
10:39 / 27.12.2025
O‘zbekistonda bozor xizmatlari hajmi 11 oyda 916 trln so‘mga yetdi

O‘zbekistonda bozor xizmatlari hajmi 11 oyda 916 trln so‘mga yetdi

Milliy statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2025-yilning yanvar–noyabr oylarida O‘zbekistonda ko‘rsatilgan bozor xizma…
09:17 / 27.12.2025
“Korrupsiyaga yo‘l qo‘yish – islohotlarimizga xiyonatdir!”, – Prezident

“Korrupsiyaga yo‘l qo‘yish – islohotlarimizga xiyonatdir!”, – Prezident

Prezident Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston xalqiga qilgan Murojaatnomasi davomida komplayens xizmatiga alohida urg‘u berdi.
13:53 / 26.12.2025
Toshkentda 24 yoshli yigit pirotexnika sabab kaftidan jiddiy jarohat oldi

Toshkentda 24 yoshli yigit pirotexnika sabab kaftidan jiddiy jarohat oldi

Xabarga ko‘ra, Yangihayot tumanida 24 yoshli yigit pirotexnika vositalari portlashi oqibatida og‘ir tan jarohatlari olgan. I…
14:35 / 27.12.2025
O‘zbekiston Prezidentining Oliy Majlis va O‘zbekiston xalqiga Murojaatnomasi: iqtisodiyotni texnologik va innovatsion o‘sish modeliga o‘tkazish

O‘zbekiston Prezidentining Oliy Majlis va O‘zbekiston xalqiga Murojaatnomasi: iqtisodiyotni texnologik va innovatsion o‘sish modeliga o‘tkazish

Davlat Rahbarining navbatdagi Murojaatnomasida kelgusi yili iqtisodiyotda 6,6 foiz o‘sishni ta’minlab, yalpi ichki mahsulotn…
15:22 / 26.12.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!