1881 yili Janubiy Afrika Respublikasida xizmat vaqtida ikkala oyog‘idan ayrilgan temiryo‘l signalchisi Jeyms Uayd bozordan Jek laqabli pavianni (ittumshuq maymun) sotib oladi. Shundan so‘ng unga baʼzi narsalarni o‘rgatishga bel bog‘laydi. Tez orada maymun nogironlar aravachasini surish, egasiga suv olib kelish va uning xonasini tozalashni o‘rganib oladi. Eng qizig‘i, u ko‘p o‘tmay poyezdlar harakatini o‘zgartirish va temiryo‘l semaforini boshqarishni ham o‘ziga kasb qiladi.

Jek o‘z vazifalarini aʼlo darajada bajarardi, biroq bu holat rahbariyatga yetib boradi va maxsus komissiya bu holat yuzasidan tekshiruv o‘tkazishga kirishadi. Tekshiruvdan so‘ng temiryo‘l rahbariyati Jekning vazifalarni bajarish malakasi yuqori degan qarorga keldi va uni rasman ishga oldi — maymunga kuniga 20 sent va haftasiga yarim shisha pivo berilgan.

Jek bu ishda 9 yil ishladi va biror marta xato qilmadi. U 1890 yilda sil kasalligidan vafot etdi. Uning bosh suyagi hozirgacha davlat muzeyida saqlanmoqda.

• Hayvon