$
12020.90 UZS
17.72
155.49 UZS
-1.19
13988.72 UZS
1.41
31° Kechasi 18°

Yerning ichki yadrosi aylanishi to‘xtadi

20:43 / 26.01.2023

Shu kunlarda Yerning ichki yadrosi sirtga nisbatan aylanishni to‘xtatgan bo‘lishi mumkin. Ta’kidlanishicha, bunda g‘ayrioddiy kutilma yo‘q, olimlar to‘xtash o‘nlab yillar davom etishi mumkin bo‘lgan siklning bir qismi, deb hisoblashadi.

Pekin universitetining geologlari 2009-yilda “Nature” (“Tabiat”) jurnalida chop etilgan yangi tadqiqot tufayli Yerning yadrosi sirtga nisbatan harakatini “to‘xtatib qo‘ygan” degan taxminiy xulosaga kelishdi. Buning sababi, ichki yadro suyuq tashqi yadroda suzuvchi qattiq temir shar bo‘lishi mumkin, shuning uchun uning harakati sayyoramizning qolgan qismi aylanishi bilan mutlaqo bog‘liq emas.

Ushbu hodisaning sababi ikkita asosiy qarama-qarshi kuch bo‘lishi mumkin. Tashqi yadro tomonidan hosil qilingan magnit maydon ichki qismning aylanishini tezlashtiradi. Shu bilan birga, mantiyaning ulkan tortishish ta’siri uni sekinlashtiradi. Shu sababli, turli vaqtlarda u sirtdan o‘tib ketishi yoki orqada qolishi mumkin. Bundan tashqari, ba’zida yerning markazi teskari yo‘nalishda aylanishi mumkin.

Ammo bu endi yadro umuman aylanmaydi degani emas. Olimlarning fikriga ko‘ra, bu hodisa Yerning o‘z o‘qi atrofida aylanishi bilan bir xil tezlikda sodir bo‘ladi.

Tadqiqotchilarning fikricha, bularning barchasi 70 yillik siklning bir qismidir. Oldingi o‘zgarishlar 1970-yillarning boshlarida sodir bo‘lgan. Bu hatto kunning uzunligi kabi Yer sikllarida kuzatilgan boshqa o‘zgarishlarga ham to‘g‘ri kelishi mumkin. Misol uchun, ilgari olimlar yadroning o‘zgaruvchan tezligi har 6 yilda kun uzunligini o‘zgartiradi, degan xulosaga kelishgan.

Biroq, barcha geofiziklar yangi tadqiqot natijalariga qo‘shilmaydi, chunki olimlar uchun Yer markazini kuzatish juda qiyin. Minglab kilometr qalinlikdagi tog‘ jinslari tufayli uni magnit maydon, qadimgi kristallar yoki zilzilalar natijasida paydo bo‘lgan seysmik to‘lqinlarning sayyoramiz turli qatlamlarida qanday tarqalishini tahlil qilish orqali bilvosita o‘rganish kerak.


Bu ham qiziq

Xitoyda 156 million dollar pora olgan amaldor qatl qilindi

Xitoyda 156 million dollar pora olgan amaldor qatl qilindi

Xitoyda 9-dekabr kuni kompaniyaning sobiq bosh direktori Bay Tyanxuy 1,1 milliard yuan (taxminan 156 million dollar) pora ol…
17:18 / 09.12.2025
Saida Mirziyoyeva “Al-Azhar” majmuasi Bosh imomi bilan uchrashdi

Saida Mirziyoyeva “Al-Azhar” majmuasi Bosh imomi bilan uchrashdi

Uchrashuv davomida tinchlik, o‘zaro anglashuv va inson qadr-qimmatini yuksaltirish orqali mukofot missiyasini amalga oshiris…
09:56 / 10.12.2025
Qor ko‘chkisi xavfi sababli “Qamchiq” dovoni avtomobillar harakati uchun vaqtincha yopildi

Qor ko‘chkisi xavfi sababli “Qamchiq” dovoni avtomobillar harakati uchun vaqtincha yopildi

“Qamchiq" dovonini qayta ochilishi bo‘yicha FVV Axborot xizmati qo‘shimcha ma'lumot taqdim etadi.
08:56 / 10.12.2025
Putin 11-12-dekabr kunlari Turkmanistonga boradi

Putin 11-12-dekabr kunlari Turkmanistonga boradi

Rossiya yetakchisi Ashxoboddagi forumda ishtirok etadi.
15:36 / 10.12.2025
Avstraliyada 16 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun ijtimoiy tarmoqlarga taqiq kuchga kirdi

Avstraliyada 16 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun ijtimoiy tarmoqlarga taqiq kuchga kirdi

2024-yil noyabrida qabul qilingan qonun bugun, 10-dekabrdan boshlab kuchga kirdi.
18:03 / 10.12.2025
11-dekabr kungi ob-havo ma’lumoti

11-dekabr kungi ob-havo ma’lumoti

11-dekabr kuni Toshkent shahrida havo o‘zgaruvchan bo‘ladi, yog‘ingarchilik kutilmaydi. Kechasi va ertalab tuman tushishi mu…
15:30 / 10.12.2025
Aholining jamoat transportidan foydalanish darajasi 60 foizga yetkaziladi

Aholining jamoat transportidan foydalanish darajasi 60 foizga yetkaziladi

“Toshkent shahrida transport tizimi boshqaruvini takomillashtirish hamda tirbandliklarning oldini olishga qaratilgan qo‘shim…
09:38 / 09.12.2025
9-dekabr kungi ob-havo ma’lumoti

9-dekabr kungi ob-havo ma’lumoti

Toshkentda havo o‘zgarib turadi, yomg‘ir yog‘adi. G‘arbdan sekundiga 3-8 metr tezlikda shamol esadi. Kechasi 1-3, kunduzi 5-…
20:47 / 08.12.2025
Ertaga O‘zbekiston bo‘ylab yomg‘ir va qor yog‘ishi kutilmoqda

Ertaga O‘zbekiston bo‘ylab yomg‘ir va qor yog‘ishi kutilmoqda

9-dekabr kuni mamlakatning deyarli barcha hududlarida yomg‘ir yog‘ishi ehtimoli yuqori ekani ma’lum qilindi. “O‘zgidromet”ni…
13:02 / 08.12.2025
Putinning Donbassdagi urushni davom ettirishdan maqsadi nima?

Putinning Donbassdagi urushni davom ettirishdan maqsadi nima?

“Keng ko‘lamli urushdan maqsad — faqatgina yangi hududlarni egallab olish emas”, — deb yozadi The Times.
17:29 / 10.12.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!