$
12047.45 UZS
26.55
151.90 UZS
-3.59
14099.13 UZS
110.41
31° Kechasi 18°

Yerning ichki yadrosi aylanishi to‘xtadi

20:43 / 26.01.2023

Shu kunlarda Yerning ichki yadrosi sirtga nisbatan aylanishni to‘xtatgan bo‘lishi mumkin. Ta’kidlanishicha, bunda g‘ayrioddiy kutilma yo‘q, olimlar to‘xtash o‘nlab yillar davom etishi mumkin bo‘lgan siklning bir qismi, deb hisoblashadi.

Pekin universitetining geologlari 2009-yilda “Nature” (“Tabiat”) jurnalida chop etilgan yangi tadqiqot tufayli Yerning yadrosi sirtga nisbatan harakatini “to‘xtatib qo‘ygan” degan taxminiy xulosaga kelishdi. Buning sababi, ichki yadro suyuq tashqi yadroda suzuvchi qattiq temir shar bo‘lishi mumkin, shuning uchun uning harakati sayyoramizning qolgan qismi aylanishi bilan mutlaqo bog‘liq emas.

Ushbu hodisaning sababi ikkita asosiy qarama-qarshi kuch bo‘lishi mumkin. Tashqi yadro tomonidan hosil qilingan magnit maydon ichki qismning aylanishini tezlashtiradi. Shu bilan birga, mantiyaning ulkan tortishish ta’siri uni sekinlashtiradi. Shu sababli, turli vaqtlarda u sirtdan o‘tib ketishi yoki orqada qolishi mumkin. Bundan tashqari, ba’zida yerning markazi teskari yo‘nalishda aylanishi mumkin.

Ammo bu endi yadro umuman aylanmaydi degani emas. Olimlarning fikriga ko‘ra, bu hodisa Yerning o‘z o‘qi atrofida aylanishi bilan bir xil tezlikda sodir bo‘ladi.

Tadqiqotchilarning fikricha, bularning barchasi 70 yillik siklning bir qismidir. Oldingi o‘zgarishlar 1970-yillarning boshlarida sodir bo‘lgan. Bu hatto kunning uzunligi kabi Yer sikllarida kuzatilgan boshqa o‘zgarishlarga ham to‘g‘ri kelishi mumkin. Misol uchun, ilgari olimlar yadroning o‘zgaruvchan tezligi har 6 yilda kun uzunligini o‘zgartiradi, degan xulosaga kelishgan.

Biroq, barcha geofiziklar yangi tadqiqot natijalariga qo‘shilmaydi, chunki olimlar uchun Yer markazini kuzatish juda qiyin. Minglab kilometr qalinlikdagi tog‘ jinslari tufayli uni magnit maydon, qadimgi kristallar yoki zilzilalar natijasida paydo bo‘lgan seysmik to‘lqinlarning sayyoramiz turli qatlamlarida qanday tarqalishini tahlil qilish orqali bilvosita o‘rganish kerak.


Bu ham qiziq

“Daily Ittehad” gazetasi muxbirining “O‘zbekiston: Uchinchi Renessans — taraqqiyot konsepti” nomli kitobi chop etildi

“Daily Ittehad” gazetasi muxbirining “O‘zbekiston: Uchinchi Renessans — taraqqiyot konsepti” nomli kitobi chop etildi

Kitob muallifi Pokistonlik jurnalist va yozuvchi Muhammad Abbos Xon tahririyatning O‘zbekiston va Markaziy Osiyo mamlakatlar…
17:02 / 11.12.2025
12-dekabr kungi ob-havo ma’lumoti

12-dekabr kungi ob-havo ma’lumoti

O‘zbekiston Respublikasi Gidrometeorologiya xizmati agentligining xabar berishicha, 12-dekabr kuni Toshkentda havo o‘zgarib …
17:32 / 11.12.2025
Saida Mirziyoyeva “Al-Azhar” majmuasi Bosh imomi bilan uchrashdi

Saida Mirziyoyeva “Al-Azhar” majmuasi Bosh imomi bilan uchrashdi

Uchrashuv davomida tinchlik, o‘zaro anglashuv va inson qadr-qimmatini yuksaltirish orqali mukofot missiyasini amalga oshiris…
09:56 / 10.12.2025
Xitoyda 156 million dollar pora olgan amaldor qatl qilindi

Xitoyda 156 million dollar pora olgan amaldor qatl qilindi

Xitoyda 9-dekabr kuni kompaniyaning sobiq bosh direktori Bay Tyanxuy 1,1 milliard yuan (taxminan 156 million dollar) pora ol…
17:18 / 09.12.2025
“AQSh Yevropaning tanazzulga uchrashi va sivilizatsiya inqirozini tan oldi”, – Orban

“AQSh Yevropaning tanazzulga uchrashi va sivilizatsiya inqirozini tan oldi”, – Orban

“AQSh milliy xavfsizlikning yangi strategiyasida zaif va ishonchsiz ittifoqchiga aylangan sivilizatsiya inqirozi va Yevropan…
18:07 / 11.12.2025
Toshkentda piyodani avtobus va Haval urib yubordi

Toshkentda piyodani avtobus va Haval urib yubordi

YTH oqibatida piyoda olgan tan jarohatlari natijasida voqea joyida vafot etgan.
09:29 / 10.12.2025
Tadbirkorlik faoliyatiga asossiz aralashuvlar bartaraf etiladi

Tadbirkorlik faoliyatiga asossiz aralashuvlar bartaraf etiladi

Bunda tadbirkorlik subyektlarida o‘tkaziladigan tekshiruvlar bodi-kameradan foydalangan holda amalga oshiriladi.
09:48 / 11.12.2025
Qor ko‘chkisi xavfi sababli “Qamchiq” dovoni avtomobillar harakati uchun vaqtincha yopildi

Qor ko‘chkisi xavfi sababli “Qamchiq” dovoni avtomobillar harakati uchun vaqtincha yopildi

“Qamchiq" dovonini qayta ochilishi bo‘yicha FVV Axborot xizmati qo‘shimcha ma'lumot taqdim etadi.
08:56 / 10.12.2025
Ziroat Mirziyoyeva Paragvay Respublikasining Birinchi xonimi bilan uchrashdi

Ziroat Mirziyoyeva Paragvay Respublikasining Birinchi xonimi bilan uchrashdi

Oliy martabali mehmon o‘zbek amaliy san’ati ustalarining ijod namunalari, xalqimizning milliy an’ana va urf-odatlari bilan t…
09:01 / 12.12.2025
“Putin va Zelenskiy o‘rtasidagi antipatiya sababli muzokaralar qiyin kechmoqda” – Tramp

“Putin va Zelenskiy o‘rtasidagi antipatiya sababli muzokaralar qiyin kechmoqda” – Tramp

Tramp Ukraina bo‘yicha muzokaralar qiyin kechayotganining sababini aytdi. AQSh Prezidenti Donald Tramp, Rossiya Prezidenti V…
17:30 / 09.12.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!