$
11985.10 UZS
12.75
148.86 UZS
1.34
13923.09 UZS
71.08
31° Kechasi 18°

Yerning ichki yadrosi aylanishi to‘xtadi

20:43 / 26.01.2023

Shu kunlarda Yerning ichki yadrosi sirtga nisbatan aylanishni to‘xtatgan bo‘lishi mumkin. Ta’kidlanishicha, bunda g‘ayrioddiy kutilma yo‘q, olimlar to‘xtash o‘nlab yillar davom etishi mumkin bo‘lgan siklning bir qismi, deb hisoblashadi.

Pekin universitetining geologlari 2009-yilda “Nature” (“Tabiat”) jurnalida chop etilgan yangi tadqiqot tufayli Yerning yadrosi sirtga nisbatan harakatini “to‘xtatib qo‘ygan” degan taxminiy xulosaga kelishdi. Buning sababi, ichki yadro suyuq tashqi yadroda suzuvchi qattiq temir shar bo‘lishi mumkin, shuning uchun uning harakati sayyoramizning qolgan qismi aylanishi bilan mutlaqo bog‘liq emas.

Ushbu hodisaning sababi ikkita asosiy qarama-qarshi kuch bo‘lishi mumkin. Tashqi yadro tomonidan hosil qilingan magnit maydon ichki qismning aylanishini tezlashtiradi. Shu bilan birga, mantiyaning ulkan tortishish ta’siri uni sekinlashtiradi. Shu sababli, turli vaqtlarda u sirtdan o‘tib ketishi yoki orqada qolishi mumkin. Bundan tashqari, ba’zida yerning markazi teskari yo‘nalishda aylanishi mumkin.

Ammo bu endi yadro umuman aylanmaydi degani emas. Olimlarning fikriga ko‘ra, bu hodisa Yerning o‘z o‘qi atrofida aylanishi bilan bir xil tezlikda sodir bo‘ladi.

Tadqiqotchilarning fikricha, bularning barchasi 70 yillik siklning bir qismidir. Oldingi o‘zgarishlar 1970-yillarning boshlarida sodir bo‘lgan. Bu hatto kunning uzunligi kabi Yer sikllarida kuzatilgan boshqa o‘zgarishlarga ham to‘g‘ri kelishi mumkin. Misol uchun, ilgari olimlar yadroning o‘zgaruvchan tezligi har 6 yilda kun uzunligini o‘zgartiradi, degan xulosaga kelishgan.

Biroq, barcha geofiziklar yangi tadqiqot natijalariga qo‘shilmaydi, chunki olimlar uchun Yer markazini kuzatish juda qiyin. Minglab kilometr qalinlikdagi tog‘ jinslari tufayli uni magnit maydon, qadimgi kristallar yoki zilzilalar natijasida paydo bo‘lgan seysmik to‘lqinlarning sayyoramiz turli qatlamlarida qanday tarqalishini tahlil qilish orqali bilvosita o‘rganish kerak.


Bu ham qiziq

Rossiya yil oxirigacha 120 ming aviabomba ishlab chiqarishni rejalashtirmoqda

Rossiya yil oxirigacha 120 ming aviabomba ishlab chiqarishni rejalashtirmoqda

Reuters agentligi bu haqda Ukraina Mudofaa vazirligi Bosh razvedka boshqarmasi (GUR) vakili Vadim Skibitskiyga tayanib xabar…
08:50 / 15.11.2025
Endi 14-18 yoshdagi o‘smirlar ham bank kartalarini ochishi mumkin bo‘ladi

Endi 14-18 yoshdagi o‘smirlar ham bank kartalarini ochishi mumkin bo‘ladi

Adliya vazirligi “O‘zbekiston Respublikasi hududida bank kartalarining chiqarilishi va muomalada bo‘lishi qoidalari to‘g‘ris…
14:47 / 13.11.2025
15-16-noyabr kunlari Toshkentda Markaziy Osiyo davlatlari rahbarlarining yettinchi Maslahat uchrashuvi bo‘lib o‘tadi

15-16-noyabr kunlari Toshkentda Markaziy Osiyo davlatlari rahbarlarining yettinchi Maslahat uchrashuvi bo‘lib o‘tadi

15-16-noyabr kunlari Toshkent shahrida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev raisligida Markaziy Osiyo davl…
10:27 / 14.11.2025
Vengriya Rossiya gazi to‘g‘risidagi qaror tufayli Yevropa Ittifoqini sudga bermoqchi

Vengriya Rossiya gazi to‘g‘risidagi qaror tufayli Yevropa Ittifoqini sudga bermoqchi

“Vengriya Rossiya gazidan voz kechish to‘g‘risidagi qarori tufayli Yevropa Ittifoqini sudga bermoqchi”, – dedi mamlakat bosh…
15:21 / 14.11.2025
Xitoy AQSh bilan harbiy hamkorlikni mustahkamlamoqchi

Xitoy AQSh bilan harbiy hamkorlikni mustahkamlamoqchi

Xitoyning Vashingtondagi elchixonasi vakili Liu Penyu Xitoy AQSh bilan harbiy yo‘nalishdagi hamkorlikni tenglik asosida chuq…
17:36 / 13.11.2025
ADM Jizzakh — O‘zbekistonda mahalliy ishlab chiqarilgan tovarlar sertifikatini olgan birinchi avtomobil ishlab chiqaruvchisi

ADM Jizzakh — O‘zbekistonda mahalliy ishlab chiqarilgan tovarlar sertifikatini olgan birinchi avtomobil ishlab chiqaruvchisi

2025-yil 7-noyabrda ADM Global kompaniyalar guruhiga kiruvchi ADM Jizzakh zavodi O‘zbekistonda birinchi bo‘lib yengil avtomo…
16:30 / 13.11.2025
14-noyabr kuni qanday ob-havo kuzatiladi?

14-noyabr kuni qanday ob-havo kuzatiladi?

O‘zbekiston Respublikasi Gidrometeorologiya xizmati agentligining xabar berishicha, 14-noyabr kuni Toshkentda havo o‘zgarib …
16:44 / 13.11.2025
O‘zbekistonda yangi hafta boshida qanday ob-havo kuzatiladi?

O‘zbekistonda yangi hafta boshida qanday ob-havo kuzatiladi?

“O‘zgidromet” 17–20-noyabr kunlari kuzatiladigan ob-havo ma’lumotini e’lon qildi.
14:30 / 15.11.2025
“Afg‘oniston bilan bog‘liq masalalarni hal etmasdan turib, mintaqaviy barqarorlikni mustahkamlab bo‘lmaydi…”

“Afg‘oniston bilan bog‘liq masalalarni hal etmasdan turib, mintaqaviy barqarorlikni mustahkamlab bo‘lmaydi…”

Prezident Shavkat Mirziyoyevning “Yangi O‘zbekiston” gazetasida “Markaziy Osiyo yangi davr ostonasida” nomli maqolasi chop e…
10:14 / 13.11.2025
Chery gibridi 1100+ km masofani qayta quvvatlashsiz bosib o‘tdi

Chery gibridi 1100+ km masofani qayta quvvatlashsiz bosib o‘tdi

Katta test-drayv davomida avtomobil Toshkentdan Urganchgacha bo‘lgan butun yo‘lni qayta quvvatlanmasdan va to‘la bir bak yon…
09:47 / 14.11.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!