$
12233.67 UZS
48.56
154.84 UZS
2.26
14233.88 UZS
152.77
31° Kechasi 18°

Yerning ichki yadrosi aylanishi to‘xtadi

20:43 / 26.01.2023

Shu kunlarda Yerning ichki yadrosi sirtga nisbatan aylanishni to‘xtatgan bo‘lishi mumkin. Ta’kidlanishicha, bunda g‘ayrioddiy kutilma yo‘q, olimlar to‘xtash o‘nlab yillar davom etishi mumkin bo‘lgan siklning bir qismi, deb hisoblashadi.

Pekin universitetining geologlari 2009-yilda “Nature” (“Tabiat”) jurnalida chop etilgan yangi tadqiqot tufayli Yerning yadrosi sirtga nisbatan harakatini “to‘xtatib qo‘ygan” degan taxminiy xulosaga kelishdi. Buning sababi, ichki yadro suyuq tashqi yadroda suzuvchi qattiq temir shar bo‘lishi mumkin, shuning uchun uning harakati sayyoramizning qolgan qismi aylanishi bilan mutlaqo bog‘liq emas.

Ushbu hodisaning sababi ikkita asosiy qarama-qarshi kuch bo‘lishi mumkin. Tashqi yadro tomonidan hosil qilingan magnit maydon ichki qismning aylanishini tezlashtiradi. Shu bilan birga, mantiyaning ulkan tortishish ta’siri uni sekinlashtiradi. Shu sababli, turli vaqtlarda u sirtdan o‘tib ketishi yoki orqada qolishi mumkin. Bundan tashqari, ba’zida yerning markazi teskari yo‘nalishda aylanishi mumkin.

Ammo bu endi yadro umuman aylanmaydi degani emas. Olimlarning fikriga ko‘ra, bu hodisa Yerning o‘z o‘qi atrofida aylanishi bilan bir xil tezlikda sodir bo‘ladi.

Tadqiqotchilarning fikricha, bularning barchasi 70 yillik siklning bir qismidir. Oldingi o‘zgarishlar 1970-yillarning boshlarida sodir bo‘lgan. Bu hatto kunning uzunligi kabi Yer sikllarida kuzatilgan boshqa o‘zgarishlarga ham to‘g‘ri kelishi mumkin. Misol uchun, ilgari olimlar yadroning o‘zgaruvchan tezligi har 6 yilda kun uzunligini o‘zgartiradi, degan xulosaga kelishgan.

Biroq, barcha geofiziklar yangi tadqiqot natijalariga qo‘shilmaydi, chunki olimlar uchun Yer markazini kuzatish juda qiyin. Minglab kilometr qalinlikdagi tog‘ jinslari tufayli uni magnit maydon, qadimgi kristallar yoki zilzilalar natijasida paydo bo‘lgan seysmik to‘lqinlarning sayyoramiz turli qatlamlarida qanday tarqalishini tahlil qilish orqali bilvosita o‘rganish kerak.


Bu ham qiziq

Samarqandda MDHga a’zo davlatlar xavfsizlik organlari va maxsus xizmatlari rahbarlari Kengashining 57-majlisi bo‘lib o‘tmoqda

Samarqandda MDHga a’zo davlatlar xavfsizlik organlari va maxsus xizmatlari rahbarlari Kengashining 57-majlisi bo‘lib o‘tmoqda

Bu yilgi tadbir O‘zbekiston Respublikasi Davlat xavfsizlik xizmati tomonidan tashkil etildi.
12:07 / 16.10.2025
Yangilangan Chevrolet Cobalt ishlab chiqarilishi boshlandi

Yangilangan Chevrolet Cobalt ishlab chiqarilishi boshlandi

UzAuto Motors AJ yangilangan Chevrolet Cobalt modifikatsiyalarini ommaviy ishlab chiqarishni boshladi.
16:55 / 15.10.2025
Toshkentda yuqori sinf o‘quvchisi 3-sinf o‘quvchisini kaltakladimi?

Toshkentda yuqori sinf o‘quvchisi 3-sinf o‘quvchisini kaltakladimi?

Holat aslida qanday bo‘lgan edi?
09:20 / 15.10.2025
Xitoyda dunyodagi eng yirik oltin koni aniqlandi

Xitoyda dunyodagi eng yirik oltin koni aniqlandi

Xitoyning Hunan provinsiyasidagi Wangu konida dunyodagi eng yirik oltin qatlam topildi.
10:13 / 16.10.2025
JCh-2026’da ishtirok etuvchi 28 ta jamoa nomi ma’lum bo‘ldi

JCh-2026’da ishtirok etuvchi 28 ta jamoa nomi ma’lum bo‘ldi

Kelasi yil AQSh, Kanada va Meksika yashil maydonlarida bo‘lib o‘tadigan mundial ishtirokchilari aniqlanishda davom etmoqda.
09:03 / 15.10.2025
Hindistondagi avtobus yong‘ini kamida 20 kishining o‘limiga sabab bo‘ldi

Hindistondagi avtobus yong‘ini kamida 20 kishining o‘limiga sabab bo‘ldi

Ma’lumotlarga ko‘ra, ichida 57 kishi bo‘lgan avtobus harakatlanayotganda to‘satdan yonib ketgan. Guvohlarning aytishicha, da…
11:52 / 15.10.2025
AQShda ayol ChatGPT yordamida sudda g‘alaba qozondi

AQShda ayol ChatGPT yordamida sudda g‘alaba qozondi

Nyu-Yorklik tadbirkor Steysi Dennett ChatGPT yordamida 2 ming dollarlik qarzdan qutuldi.
20:17 / 15.10.2025
Rossiyada qarovsiz qolgan besh nafar bola O‘zbekistonga qaytarildi

Rossiyada qarovsiz qolgan besh nafar bola O‘zbekistonga qaytarildi

“O‘zbekiston Bosh konsulxonasi ko‘magida Rossiyaning Chelyabinsk viloyatida ota-ona qaramog‘isiz qolgan besh nafar voyaga ye…
10:32 / 15.10.2025
Oksfordda o‘zbek tili o‘qitiladi

Oksfordda o‘zbek tili o‘qitiladi

“Oksford universitetida o‘zbek va eski o‘zbek tillari o‘rganiladi” – deya xabar berdi Saida Mirziyoyeva.
12:32 / 16.10.2025
Putin Rossiyada migrant oilalar sonini cheklovchi siyosatni tasdiqladi

Putin Rossiyada migrant oilalar sonini cheklovchi siyosatni tasdiqladi

Rossiya prezidenti Vladimir Putin 2026–2030-yillarga mo‘ljallangan davlat migratsiya siyosatining yangilangan konsepsiyasini…
11:27 / 16.10.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!