$
12025.33 UZS
-31.99
155.25 UZS
0.09
14162.23 UZS
-30.44
31° Kechasi 18°

Yerning ichki yadrosi aylanishi to‘xtadi

20:43 / 26.01.2023

Shu kunlarda Yerning ichki yadrosi sirtga nisbatan aylanishni to‘xtatgan bo‘lishi mumkin. Ta’kidlanishicha, bunda g‘ayrioddiy kutilma yo‘q, olimlar to‘xtash o‘nlab yillar davom etishi mumkin bo‘lgan siklning bir qismi, deb hisoblashadi.

Pekin universitetining geologlari 2009-yilda “Nature” (“Tabiat”) jurnalida chop etilgan yangi tadqiqot tufayli Yerning yadrosi sirtga nisbatan harakatini “to‘xtatib qo‘ygan” degan taxminiy xulosaga kelishdi. Buning sababi, ichki yadro suyuq tashqi yadroda suzuvchi qattiq temir shar bo‘lishi mumkin, shuning uchun uning harakati sayyoramizning qolgan qismi aylanishi bilan mutlaqo bog‘liq emas.

Ushbu hodisaning sababi ikkita asosiy qarama-qarshi kuch bo‘lishi mumkin. Tashqi yadro tomonidan hosil qilingan magnit maydon ichki qismning aylanishini tezlashtiradi. Shu bilan birga, mantiyaning ulkan tortishish ta’siri uni sekinlashtiradi. Shu sababli, turli vaqtlarda u sirtdan o‘tib ketishi yoki orqada qolishi mumkin. Bundan tashqari, ba’zida yerning markazi teskari yo‘nalishda aylanishi mumkin.

Ammo bu endi yadro umuman aylanmaydi degani emas. Olimlarning fikriga ko‘ra, bu hodisa Yerning o‘z o‘qi atrofida aylanishi bilan bir xil tezlikda sodir bo‘ladi.

Tadqiqotchilarning fikricha, bularning barchasi 70 yillik siklning bir qismidir. Oldingi o‘zgarishlar 1970-yillarning boshlarida sodir bo‘lgan. Bu hatto kunning uzunligi kabi Yer sikllarida kuzatilgan boshqa o‘zgarishlarga ham to‘g‘ri kelishi mumkin. Misol uchun, ilgari olimlar yadroning o‘zgaruvchan tezligi har 6 yilda kun uzunligini o‘zgartiradi, degan xulosaga kelishgan.

Biroq, barcha geofiziklar yangi tadqiqot natijalariga qo‘shilmaydi, chunki olimlar uchun Yer markazini kuzatish juda qiyin. Minglab kilometr qalinlikdagi tog‘ jinslari tufayli uni magnit maydon, qadimgi kristallar yoki zilzilalar natijasida paydo bo‘lgan seysmik to‘lqinlarning sayyoramiz turli qatlamlarida qanday tarqalishini tahlil qilish orqali bilvosita o‘rganish kerak.


Bu ham qiziq

Tramp Putinning qarorgohiga uyushtirilgan dron hujumiga munosabat bildirdi

Tramp Putinning qarorgohiga uyushtirilgan dron hujumiga munosabat bildirdi

AQSh prezidenti Donald Tramp Rossiya rahbari Vladimir Putin bilan bo‘lib o‘tgan suhbatini samarali deb atadi va Putin unga N…
09:33 / 30.12.2025
Atambayevning barcha davlat mukofotlari bekor qilindi

Atambayevning barcha davlat mukofotlari bekor qilindi

Qirg‘iziston Respublikasining sobiq prezidenti Almazbek Atambayev erishgan barcha davlat mukofotlaridan mahrum etildi.
16:01 / 29.12.2025
O‘zbekistonda yanvar oyida qanday ob-havo sharoiti kutilmoqda?

O‘zbekistonda yanvar oyida qanday ob-havo sharoiti kutilmoqda?

1 – 2-yanvarda O‘zbekiston bo‘yicha quruq ob-havo bo‘lishi kutilmoqda.
16:20 / 31.12.2025
O‘zini distribyutor deb tanitgan Xayrullo Shokirov qamoqqa olindi

O‘zini distribyutor deb tanitgan Xayrullo Shokirov qamoqqa olindi

U o‘zini yirik distribyutor va tadbirkor sifatida tanishtirib, go‘yoki chet eldan katta miqdorda anor sharbati va salqin ich…
10:43 / 29.12.2025
Germaniyada o‘g‘rilar drell yordamida bankni tunashdi

Germaniyada o‘g‘rilar drell yordamida bankni tunashdi

Germaniyada o‘g‘rilar katta drell yordamida bankdagi seyfni teshib, taxminan 30 million yevroni va qimmatbaho buyumlarni o‘g…
17:52 / 31.12.2025
Samarqandda paxtani tomchilatib sug‘orish uchun gektariga 12 mln so‘mdan subsidiya ajratiladi

Samarqandda paxtani tomchilatib sug‘orish uchun gektariga 12 mln so‘mdan subsidiya ajratiladi

“Samarqand viloyatini ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishga qaratilgan chora-tadbirlarni yanada jadallashtirish to‘g‘risida”gi…
10:40 / 30.12.2025
O‘zbekistondan Afg‘onistonga navbatdagi gumanitar yordam yuki jo‘natildi

O‘zbekistondan Afg‘onistonga navbatdagi gumanitar yordam yuki jo‘natildi

29-dekabr kuni Balx viloyatining Hayraton shahrida O‘zbekiston Rahbariyati nomidan Afg‘oniston xalqiga navbatdagi gumanitar …
08:55 / 30.12.2025
Litva Belarus va Rossiya bilan chegaradagi ko‘priklarni portlatishga tayyorlanmoqda

Litva Belarus va Rossiya bilan chegaradagi ko‘priklarni portlatishga tayyorlanmoqda

Ko‘priklar va yo‘llar tabiiy to‘siqlarning joylashuvi hamda Litva mudofaa tizimi uchun strategik ahamiyatini inobatga olgan …
09:45 / 31.12.2025
O‘zbekistonlik ayollar necha yoshda ona bo‘lishmoqda?

O‘zbekistonlik ayollar necha yoshda ona bo‘lishmoqda?

Milliy statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2025-yilning yanvar-sentyabr oylarida O‘zbekistonda 664,6 mingta tirik tug…
09:41 / 31.12.2025
30 – 31-dekabr kunlari yomg‘ir yog‘ishi kutilmoqda

30 – 31-dekabr kunlari yomg‘ir yog‘ishi kutilmoqda

Yilning oxirgi kunlarida O‘zbekiston hududi bo‘yicha beqaror ob-havo bo‘lishi kutilmoqda.
12:21 / 29.12.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!