Mana 130 yildirki, Butun dunyoga mashhur Eyfel minorasi odamlarni o‘ziga mahliyo qilib kelmoqda. Minora 1889-yil 25-oktabr kuni qurib bitkazilgan. 

Nima maqsadda qurilgan?

Eyfel minorasi inqilobning 100 yilligi munosabati bilan tashkillashtirilayotgan butunjahon ko‘rgazmasini o‘tkazish uchun qurilgan. 

Nega aynan Eyfel deb nom berilgan?

Sababi bu betakror bino dizaynini yuqori darajali temiryo‘l ko‘priklarini qurish tajribasiga ega bo‘lgan muhandis Gustav Eyfel ishlab chiqqan. Odamlarga go‘zallik ulashuvchi inson sharafiga bino hamon Eyfel nomi bilan atab kelinadi.

Qurilishi

Bino qurilishi 1887-yili boshlangan va ikki yil davomida 300 kishilik quruvchilar jamoasi bilan aniq hisob-kitoblar asosida juda tez sur’atda qurib bitkazilgan. Qurilishda 12 000 dan ortiq metal detallar va 2,5 mln. dan ortiq mixparchinlardan foydalanilgan. 300 metrlik "Temir xonim" huddi bolalarning "konstruktor" o‘yinchig‘iga o‘xshab qurilgan. 
Metall konstruksiyalar ogʻirligi 7 300 tonnani tashkil etadi (umumiy ogʻirligi esa 10 100 tonna). Poydevor beton asosdan iborat. Kuchli shamol vaqtida minora 15 sm. gacha chayqalishi mumkin.
Avvaliga muhandislar bino qurilganidan 20 yil o‘tgach, ya’ni 1909-yilda Eyfelni demontaj qilishni rejalashtirishgan. Ammo bu yerdagi tinimsiz sayyohlar oqimi sabab ular binoni o‘z holicha qoldirishga qaror qilishgan. Tashrif buyuruvchilarning ko‘pligi sabab bino ochilganidan bir yil o‘tib qurilish uchun sarflangan xarajatning to‘rtdan uch qismi to‘li qoplangan.

Minoraga kirish

Hozirda binoga kirish uchun avvaldan chipta buyurtma qilib qo‘yish kerak. Bo‘lmasa yarim soat, bir soatlab navbat kutib qolishingiz mumkin. Binoning birinchi darajali ko‘rish zaliga liftda chiqish uchun 11 yevro to‘lanadi, ikkinchi balandlikdagi zal uchun esa 17 yevro to‘lash kerak. Umuman olgan 7 yevro to‘lab, tepaga piyoda chiqsangiz ham bo‘ladi. Biroq biz sizga buni maslaxat bermaymiz, chunki Eyfelga chiqib tushganingizdan keyin qattiq charchab qolib, Parijning boshqa go‘zal joylarini ko‘rolmay qolishingiz mumkin. 

Ma’lumot uchun

Shuningdek, yurtimizda qad rostlab turgan Toshkent teleminorasining balandligi 375 metrni tashkil etadi. Teleminora 1978-yildan boshlab 6 yil davomida qurilgan va 1985-yilning 15-yanvarida ishga tushirilgan.
 

Nozima RAHMATOVA tayyorladi