Har yili 28-oktabrda nishonlanadigan Xalqaro Animatsiya kuni 2002-yilda The International Animated Film Association (Xalqaro animatsiya kino assotsiatsiyasi), ASIFAning Fransiya bo‘limi tashabbusi bilan tashkil etilgan.

Bundan 127 yil avval, ya’ni 1892-yil 28-oktabr kuni Parijda rassom va ixtirochi Emil Reynaud birinchi marta harakatlanuvchi rasmlarni ko‘rsatuvchi praxinoskop qurilmasini ommaga namoyish etgan. Aynan shu voqeadan so‘ng animatsiya paydo bo‘ldi. Shuning uchun 28-oktabr animatsiya kuni sifatida keng nishonlanadi. Bugun dunyodagi ko‘plab animatorlar o‘zlarining yangi ijod namunalarini premyera qilishadi. 

Animatsiya kinodan oldin paydo bo‘lgan

Bunday deyishimizga asos bor. Chunki ilk kino 1895-yili namoyish etilgan. Bu haqida avval ma’lumot bergan edik. 

Gap shundaki, Lyumerlar ixtirosiga qadar Emil Reynaundning praxinoskop qurilmasi haqida deyarli unutilgan edi. 1894-yilga kelib esa, bu ikki ixtiro mualliflar tomonidan birlashtiriladi. Ana shundan so‘ng, animatsiya va kino birlashib, odamlarga chin ma’noda zavq ulasha boshlaydi. Keyinchalik, kompyuter paydo bo‘lishi bilan animatsiyalar ham kompyuterlar yordamida yaratila boshlandi. 

Bilasizmi? 10 soniyalik animatsion film uchun naq 3 kun vaqt sarflanadi.
 
Quyidagi multfilmning yaratilish bosqichlarini o‘qib chiqsangiz, bunga amin bo‘lasiz: 
– qiziqarli syujet ishlab chiqish (10 soniya ichida juda ko‘p harakatlar to‘plamini ishlab chiqish kerak);

– harakat joylarini aniqlash (haqiqiy multfilmni olish uchun kerak bo‘ladigan sahnalar soni, harakat joylari birma-bir aniqlab chiqiladi);

– dizaynerlik: sahna ko‘rinishini tayyorlash va qahramonlarning fe’l-atvorini o‘rganish (animator nafaqat rasm chizadi, haykallar-u qahramon yaratadi, balki obraz harakteri haqida to‘liq o‘ylab, keyin obrazni tasvirlaydi);

– suratga olish jarayoni (filmning bir soniyasini suratga olish uchun 24 ta kadr kerak bo‘ladi);  
– personajlarning ovozli ijrosi va sahna ortidagi musiqa hamda boshqa shovqinlarni tanlash kerak;
– tayyor film montaj qilnadi.

Mana shunday jarayonlardan so‘ng, 10 soniyalik animatsiya tayyor holga keladi. 

Nozima RAHMATOVA tayyorladi