$
12285.16 UZS
-59.45
148.62 UZS
-1.08
14514.92 UZS
13.71
31° Кечаси 18°

Инсондаги интеллектуал фаоллик 300 фоизгача ошиши мумкин. Айнан нечa ёшда?

16:52 / 09.06.2024

Янги Англиянинг тиббиёт журналида Жорж Вашингтон университети Тиббиёт коллежи директорининг илмий изланишларининг хулосалари эълон қилинди.

Ёш ўтган сари инсон миясининг ўнг ва чап яримшарлари фаолияти бир-бирига уйғунлашиб боради ва бунинг натижасида ижодий имкониятлар кенгаяди, фаоллашади. Шу сабабдан ҳам 60 ёшдан кейин фаолиятини бошлаган машҳур ижодкорларни кўп кузатиш мумкин.

Тўғри, бу даврда мия ёшликдаги каби тез ишламайди, аммо мослашувчанлиги, вазиятга киришимлилиги туфайли инсоннинг тўғри қарор қабул қилиши тезлашади, салбий ҳис-туйғуларга берилиши камаяди. Интеллектуал фаоллик 70 ёшларга тўғри келади, чунки бу даврда мия тўлиқ имкониятлари билан ишлай бошлайди.

Йиллар ўтиши билан одам миясида нейронлараро сигналларнинг тез узатилишига ёрдам берадиган милена элементи кўпаяди, оқибатда интеллектуал қобилиятлар 300 фоизгача юксалиши мумкин. Бу модда, айниқса, 60–80 ёшлар оралиғида фаол ҳосил бўлади. Шунингдек, 60 ёшдан кейин инсон ўз миясининг иккита яримшарини бир вақтда ишлата олади, бу ҳолат нисбатан мураккаб вазифаларни осон ечишга имкон беради.

Монреал университети профессори Мончи Урига кўра, улуғ ёшли одамларнинг мияси масалаларнинг кераксиз жиҳатларига эътибор қаратмай, тўғри вариантни танлаш билан ақлий қувватни тежар экан. Ҳар хил ёшдаги кишилар иштирокида илмий тадқиқот ўтказилганда, тест саволларига жавоб беришда кўпчилик ёшлар хато қилган, 60 ёшдан юқори бўлганлар тўғри қарорга келган.

Юқоридагилардан келиб чиқиб мутахассислар хулоса қиладилар:

60–80 ёшда, кўпчилик ўйлаганидек, бош мия нейронлари ўлмайди, балки улар орасидаги алоқа йўқолади.

60–70 оралиғи – инсон фаолиятининг энг сермаҳсул даври.

2-ўринда шунга яқин самарадорлик даври 70–80 ёшлар.

3-самарадорлик даври 50–60 ёшлар.

Олимлар ўз хулосаларини ҳаётий мисоллар билан далиллайдилар:

Нобел мукофоти лауреатларининг ўртача ёши – 62.

Дунёдаги 100 та энг йирик компаниялар президентларининг ўртача ёши – 63.

Кексаларнинг фикри тарқоқлиги, хотираси пасайиши улар миясида ахборотларнинг ҳаддан ташқари кўплиги билан боғлиқ. Шунинг учун ҳаётда кераксиз майда-чуйдаларга ўралашиб қолмаслик керак.

Агар инсон соғлом турмуш тарзига риоя қилса, ҳаракатда бўлса, имкониятига яраша жисмоний юкни кўтариб, ақлий фаолият билан банд бўлса, унинг интеллектуал қобилиятлари 80–90 ёшгача юксалиб боради.

 


Фойдали


														
														Қозоғистонда содир бўлган портлашда 3 нафар Ўзбекистон фуқароси ҳалок бўлди

Қозоғистонда содир бўлган портлашда 3 нафар Ўзбекистон фуқароси ҳалок бўлди

Шу йилнинг 11 сентябрь куни Қозоғистоннинг Олмаота вилоятида металл қабул қилиш шохобчасида содир бўлган портлаш оқибатида 3…
16:58 / 13.09.2025

														
														Telegram навбатдаги янгиланишларни тақдим этди

Telegram навбатдаги янгиланишларни тақдим этди

Профилга мусиқа қўшиш, бирламчи профиль саҳифасини танлаш ва бошқа имкониятлар пайдо бўлди
21:55 / 01.09.2025

														
														2025 йилнинг ўтган даврида стартапларга 264 млн доллар хорижий сармоя киритилди

2025 йилнинг ўтган даврида стартапларга 264 млн доллар хорижий сармоя киритилди

Бугунги кунда Ўзбекистонда 600 дан зиёд стартаплар фаолият юритмоқда. Саккиз йил илгари уларнинг сони бармоқ билан санарли э…
14:51 / 20.08.2025

														
														Чиқиндилар муаммоси – аҳоли англамаётган хавф

Чиқиндилар муаммоси – аҳоли англамаётган хавф

Ҳар куни уйимиздан чиққанимизда, кўчада чиқиндиларга кўзимиз тушади. Улар баъзан чиқинди қутиларида тўпланиб, баъзан эса очи…
17:18 / 11.08.2025

														
														Ўзбекистон қулупнай ва бошқа резавор мевалар етиштиришни кўпайтирмоқда

Ўзбекистон қулупнай ва бошқа резавор мевалар етиштиришни кўпайтирмоқда

2025 йилнинг ўтган 7 ойи ичида аввалги йилга нисбатан 6.6 фоиз кўпроқ маҳсулот етиштирилган
19:53 / 10.08.2025

														
														Йодланган ош тузи истеъмол қилиш қанчалик зарур?

Йодланган ош тузи истеъмол қилиш қанчалик зарур?

Нега бу масалага глобал миқёсида қаралади?
20:07 / 06.07.2025

														
														Телефонларнинг ҳаётимизга ва руҳиятимизга таъсири

Телефонларнинг ҳаётимизга ва руҳиятимизга таъсири

Мобил телефонлар аллақачон ҳаётимизнинг ажралмас қисмига айланишга улгурган. Кун давомида бу қурилма қўлимизда туради.
15:23 / 23.01.2025

														
														Зумерлар аслида ким?

Зумерлар аслида ким?

Бугунги ахборот даврида кўплаб янгидан-янги атамалар пайдо бўлмоқда ёки эски атамалар ижтимоий тармоқларнинг ривожланиши нат…
10:31 / 23.11.2024

														
														Темурий малика Гулбаданбегим ким эди?

Темурий малика Гулбаданбегим ким эди?

Темурийлар сулоласи деганда жудаям катта тарих кўз олдимизга келади. Темурийлар сулоласи тарихда иккита муҳим империя – Эрон…
16:54 / 13.11.2024

														
														Одамлар ис газидан нега заҳарланади?

Одамлар ис газидан нега заҳарланади?

ФВВ масъули қандай қилиб ис газидан заҳарланиш юзага келиши ҳамда у нега инсон ўлимига олиб келишини тушунтирди.
11:02 / 09.11.2024

Бу ҳам қизиқ

Ҳафта ўртасида ҳарорат 20 даражагача пасайиши кутилмоқда

Ҳафта ўртасида ҳарорат 20 даражагача пасайиши кутилмоқда

“Иш ҳафтаси давомида Ўзбекистон ҳудуди Жанубий Қозоғистон устидаги юқори циклон билан боғлиқ бўлган салқин ва нам ҳаво масса…
14:09 / 15.09.2025
Экология вазирлиги Тошкентда 20 та корхона фаолиятини вақтинча тўхтатди

Экология вазирлиги Тошкентда 20 та корхона фаолиятини вақтинча тўхтатди

“Жорий йилнинг дастлабки 8 ойи давомида Тошкент шаҳри атмосфера ҳавосини яхшилаш мақсадида бир қатор ижобий ўзгаришлар амалг…
13:05 / 15.09.2025
Болаларга нисбатан жинсий зўравонлик учун жавобгарлик кучайтирилиши мумкин

Болаларга нисбатан жинсий зўравонлик учун жавобгарлик кучайтирилиши мумкин

Олий Мажлис Сенатининг ялпи мажлисида вояга етмаганлар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тизимини такомиллаштириш доирасида “Ўзбекисто…
17:13 / 16.09.2025
Энди “келин ўғри”лари 10 йилгача қамалади

Энди “келин ўғри”лари 10 йилгача қамалади

Қозоғистонда бугундан бошлаб турмушга чиқишга мажбурлаганлик учун жиноий жавобгарлик тўғрисидаги қонун кучга кирди.
16:38 / 16.09.2025
Бухорода ҳоким ёрдамчиси пора билан ушланди

Бухорода ҳоким ёрдамчиси пора билан ушланди

Ҳозирда унга нисбатан Жиноят Кодексининг 210-моддаси 2-қисми “в” банди билан жиноят иши қўзғатилиб, қамоқ эҳтиёт чораси қўлл…
12:49 / 16.09.2025
Бугун Шавкат Мирзиёев Тошкент вилоятининг Бўстонлиқ туманига ташриф буюради

Бугун Шавкат Мирзиёев Тошкент вилоятининг Бўстонлиқ туманига ташриф буюради

Ташриф доирасида Президент ўқитувчи ва мураббийлар билан мулоқот қилади.
11:04 / 15.09.2025
Тошкентдаги жанжалда мактаб ўқувчиси пичоқланди

Тошкентдаги жанжалда мактаб ўқувчиси пичоқланди

Тошкент шаҳар ИИББ ҳодиса юзасидан расмий ахборот берди
21:41 / 14.09.2025
Нетаняху Хитой ва Қатарни Исроилни изоляция қилишга уринишда айблади

Нетаняху Хитой ва Қатарни Исроилни изоляция қилишга уринишда айблади

Исроил бош вазири бу ҳақда АҚШ давлат котиби Марко Рубио билан учрашувда айтиб ўтган.
10:00 / 16.09.2025
15 сентябрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

15 сентябрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

Кечаси 17-19, кундузи 27-29 даража илиқ бўлади
22:54 / 14.09.2025
Марказий осиёликларга Россия фуқаролигини беришни тўхтатиш таклиф қилинди

Марказий осиёликларга Россия фуқаролигини беришни тўхтатиш таклиф қилинди

Фикрларга кўра, мигрантлар оқимининг ортиши Россия миллий хавфсизлигига таҳдид солмоқда
20:59 / 14.09.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!