$
12694.97 UZS
40.84
161.60 UZS
0.42
14878.50 UZS
60.51
37° Кечаси 24°

Кофеин семизлик ва диабет хавфини камайтириши мумкин

00:10 / 16.03.2023

Швеция ва Англия олимлари томонидан олиб борилган янги тадқиқот кофеиннинг (ичимликлар таркибида мавжуд бўлган психоактив модда) юқори қон даражаси, семириш ва 2-тоифа диабет хавфи ўртасидаги боғлиқликни аниқлаган.

Олимлар аввалроқ қаҳва истеъмол қилиш ва диабет хавфини камайтириш ўртасидаги боғлиқликни аниқлаган эди. Аммо бундай тадқиқотлар асосан кузатиш маълумотларига асосланган, шунинг учун улар сабаб ва таъсир ҳақида эмас, балки фақат фактларнинг ўзаро боғлиқлиги ҳақида фикр билдиришлари мумкин эди. Менделиан рандомизация (натижага таъсир қилишнинг сабабини ўрганиш учун генлардаги ўзгаришлардан фойдаланиш усули) ёрдамида янги маълумотлар олинган. Бу битта белги учун маълум генетик омиллар мавжудлиги иккинчи белгининг имкониятларига бевосита таъсир қилиши мумкинлигини текшириш имконини беради.

Бу ҳолатда, мутахассислар жамоаси одамларда секинроқ кофеин алмашинуви билан боғлиқ иккита кенг тарқалган генетик вариантга эътибор қаратди. Натижада, бу одамлар бошқа одамларга қараганда ўртача кофеинни камроқ истеъмол қилсалар ҳам, қонда унинг миқдори юқори бўлади.

Бошқа узоқ муддатли тадқиқотларда 10 000 га яқин кўнгиллиларнинг маълумотларини таҳлил қилиб, улар ушбу генетик вариантларга эга бўлганда 2-тоифа диабет, юрак-қон томир касалликлари ва бошқа хавф омилларининг ривожланиш эҳтимоли камроқ ёки йўқлигини кузатишган.

Маълум бўлишича, кофеиннинг юқори қон даражасига генетик мойил бўлган одамларда тана массаси индекси юқори, тана ёғи ва 2-тоифа диабетга эга бўлиш эҳтимоли эса камроқ. Олимлар шунингдек, вазни паст бўлган одамларда қандли диабетга чалиниш эҳтимоли 43 фоизга кам бўлишини ҳисоблаб чиқди. Аммо генетик вариантлар ва юрак-қон томир касалликлари хавфи ўртасидаги боғлиқликни аниқлаб бўлмайди.

Муаллифлар ушбу тадқиқотда чекловлар борлигини тан олишади. Хусусан, барча иштирокчилар европаликлар эди, шунинг учун натижалар, масалан, осиёлик одамлар учун фарқ қилиши мумкин. Шуни ҳам ҳисобга олиш керакки, Мендел рандомизацияси одатда икки омил ўртасидаги сабаб-оқибат муносабатларини аниқлашда бошқа турдаги тадқиқотларга қараганда яхшироқ бўлса-да, у ҳам мукаммал эмас. Бундан ташқари, худди шу турдаги тадқиқотлар ҳам мавжуд бўлиб, уларда кофеинни истеъмол қилиш ва диабет хавфини камайтириш ўртасида ҳеч қандай боғлиқлик аниқланмаган.

Аммо тадқиқот натижаларини бутунлай рад этмаслик керак. Инсон танасида қаҳва ичиш қандли диабет ва семириб кетиш хавфини қандай камайтириши мумкинлигини аниқ кўрсатадиган механизмлар мавжуд. Хусусан, кофеин иштаҳага қисқа муддатли таъсир кўрсатади ва шунингдек, тананинг ёғларни эритиш ва энергия чиқариш қобилиятини оширади.

Муаллифларнинг таъкидлашича, калориясиз кофеинли ичимликлар семириш ва 2-тоифа диабет хавфини камайтиришга ёрдам берадими ёки йўқлигини баҳолаш учун янги рандомизацияланган назорат остида синовлар ўтказиш зарур.


Илм-фан


														
														Янги молиявий инқилобнинг бошланиши

Янги молиявий инқилобнинг бошланиши

Бугунги замонавий дунёда инсоният мисли кўрилмаган ихтиролар-у, технологияларнинг гувоҳига айланди. Рақамлаштириш одамларнин…
22:24 / 31.01.2025

														
														Қўрқинчли ютуқ: сунъий интеллект инсон ёрдамисиз ўзининг нусхасини ярата олади

Қўрқинчли ютуқ: сунъий интеллект инсон ёрдамисиз ўзининг нусхасини ярата олади

Ушбу ютуқ илмий ҳамжамиятда жиддий хавотир уйғотмоқда, чунки инсон аралашувисиз сунъий интеллектни муваффақиятли ўз-ўзини қа…
17:14 / 27.01.2025

														
														2028 йилда мамонтларни қайтадан дунёга келтиришмоқчи

2028 йилда мамонтларни қайтадан дунёга келтиришмоқчи

АҚШда мамонтнинг туғилиши учун абадий музликларда топилган ДНКдан фойдаланилади.
10:06 / 18.01.2025

														
														“Вампир кўршапалак”ларнинг қонини энергия манбаи сифатида ишлатиш мумкин” – олимлар

“Вампир кўршапалак”ларнинг қонини энергия манбаи сифатида ишлатиш мумкин” – олимлар

Канадалик олимлар кўршапалаклар устида тадқиқот ўтказишди ва “вампир кўршапалаклар” ўз ўлжасининг қони ёрдамида энергия ҳоси…
12:30 / 11.11.2024

														
														Олимлар сув ва ҳаводан кимёвий моддаларни яратишга муваффақ бўлишди

Олимлар сув ва ҳаводан кимёвий моддаларни яратишга муваффақ бўлишди

South China Morning Post нашрининг хабар беришича, хитойлик олимлар сув ва ҳаводан бошқа кимёвий моддаларни яратишга имкон б…
17:13 / 26.10.2024

														
														Олимлар томонидан миянинг 3D атласи яратилди

Олимлар томонидан миянинг 3D атласи яратилди

Ушбу атлас сут эмизувчиларнинг бутун миясини эмбрёнал босқичларда ва эрта постнатал даврда батафсил ўрганиш имконини беради.…
10:26 / 26.10.2024

														
														Энди шифокорларга рентген тасвирлари орқали суяклар синишини аниқлашда сунъий интеллект ёрдам беради

Энди шифокорларга рентген тасвирлари орқали суяклар синишини аниқлашда сунъий интеллект ёрдам беради

Британия Миллий соғлиқни сақлаш ва тиббий ёрдамни такомиллаштириш институти (НИCЕ) сунъий интеллект рентген тасвирларини таҳ…
12:22 / 23.10.2024

														
														“Микроблар энди антисептиклар билан озиқланмоқда” – Тадқиқотчилар

“Микроблар энди антисептиклар билан озиқланмоқда” – Тадқиқотчилар

Хиан Жиантонг-Ливерпул университети мутахассислари томонидан тадқиқот ўтказилганда, хитойлик олимлар ноодатий ҳолатга дуч ке…
10:22 / 19.10.2024

														
														Оғиздаги бактериялар билан бош ва бўйин саратони ўртасида боғлиқлик аниқланди

Оғиздаги бактериялар билан бош ва бўйин саратони ўртасида боғлиқлик аниқланди

Олимлар янги тадқиқот ўтказишди. Унда оғиз бўшлиғида кўпаядиган бактериялар бош ва бўйин саратони ривожланиш хавфини ошириши…
09:53 / 02.10.2024

														
														Швециялик олимлар саратонни даволашнинг янги йўлини топишди

Швециялик олимлар саратонни даволашнинг янги йўлини топишди

Олимлар саратон ҳужайраларини қайта дастурлаш усули устида иш олиб боришди. Бу йўл билан хавфли ҳужайраларни онкологик ўсмал…
10:36 / 30.09.2024

Бу ҳам қизиқ

Клублар ўртасидаги ЖЧ. “Манчестер Сити” ва “Интер” мусобақани тарк этди

Клублар ўртасидаги ЖЧ. “Манчестер Сити” ва “Интер” мусобақани тарк этди

Энди чорак финалда “Флуминенсе” - “Ал-Ҳилол” қарама-қаршилигига гувоҳ бўламиз.
09:39 / 01.07.2025
Халқаро қидирувда бўлган шахс Полшадан Ўзбекистонга экстрадиция қилинди

Халқаро қидирувда бўлган шахс Полшадан Ўзбекистонга экстрадиция қилинди

“Ўзбекистонда жиноят содир этгани учун халқаро қидирувга берилган А.А. Полшадан мамлакатимизга экстрадиция қилинди”, – деб х…
17:00 / 28.06.2025
Урганчда шоқоллар юргани юзасидан маълумот берилди

Урганчда шоқоллар юргани юзасидан маълумот берилди

Хоразм вилояти Экология бошқармаси бунга расмий муносабат билдирди.
09:53 / 28.06.2025
ДХХ томонидан Наманганда қалбаки доллар савдоси фош қилинди

ДХХ томонидан Наманганда қалбаки доллар савдоси фош қилинди

Ҳолат юзасидан қонунбузарларга нисбатан Жиноят Кодексининг 176-моддаси 3-қисми “а” банди билан жиноят иши қўзғатилиб, қамоқ …
10:38 / 01.07.2025
Ўқишга кира олмаган мактаб битирувчиларини банд этиш бўйича дастур қабул қилинди

Ўқишга кира олмаган мактаб битирувчиларини банд этиш бўйича дастур қабул қилинди

Ўзбекистонда ўқишга кира олмаган мактаб битирувчилари ҳамда техникум ва олийгоҳларни тугатаётган талабаларни банд этиш бўйич…
14:43 / 30.06.2025
1 июлдан Тошкент-Чорвоқ йўналишида автобус қатнови йўлга қўйилади

1 июлдан Тошкент-Чорвоқ йўналишида автобус қатнови йўлга қўйилади

Йўналишда нақд пулда ва банк карталари орқали тўлов амалга ошириш имконияти мавжуд.
13:11 / 29.06.2025
Тошкентда ИИО ходимига пичоқ билан тажовуз қилган шахс ушланди

Тошкентда ИИО ходимига пичоқ билан тажовуз қилган шахс ушланди

Гумонланувчи аввалроқ бошқа бир фуқарога тан жароҳати етказган.
15:01 / 28.06.2025
Андижонда аҳоли хонадонларидан бирида ёнғин содир бўлди

Андижонда аҳоли хонадонларидан бирида ёнғин содир бўлди

Ҳозирда ёнғин содир бўлиш омиллари ва моддий зарар миқдори аниқланмоқда.
17:34 / 29.06.2025
Шавкат Мирзиёев Гурбангули Бердимуҳамедовни таваллуд куни билан қутлади

Шавкат Мирзиёев Гурбангули Бердимуҳамедовни таваллуд куни билан қутлади

Туркман халқининг миллий етакчиси Ўзбекистон Президентига Туркманистон Президенти Сердар Бердимуҳамедовнинг саломини етказди.
16:24 / 29.06.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!