Ёзги овқатдан заҳарланиш ҳақида гапирганимизда биринчи навбатда қўзиқорин билан заҳарланиш хаёлга келади. Аммо ҳатто биз хавфсиз ва фойдали ҳисоблаган овқатлар ҳам жиддий соғлиқ муаммоларига олиб келиши мумкин. Қайси ёзги маҳсулотлардан эҳтиёт бўлишингиз кераклигини билиб олинг.
Қовун ва тарвуз
Ҳеч қаерда ва ҳеч қачон ўзгартирмаслик керак бўлган қоида: тарвузларни ва айниқса, қовунларни кесишдан олдин яхшилаб ювиб ташланг. Қовунлар том маънода ўсишининг бутун даври давомида ерда ётади ва пўстлоғида хавфли бактерияларнинг ҳақиқий тўпламини жамлайди, улардан энг хавфлиси салмонеллалар ва листериялардир. Кесилган қовунни музлаткичда сақлашни унутманг: қовунни столга қўйишингиз мумкин бўлган вақт бир ёки икки соатдан ошмаслиги керак.
Гўшт
Ёз оқшомида гўштни дудлаш ёки панжарада пишириш ёқимли бўлгани билан хавфлидир. Чунки E.coli бактериялари бўлиши эҳтимоли юқори. Яхшиси шундаки, у иссиқлик билан ишлов бериш пайтида ўлади. Ёмони, овқат пишириш вақтида эҳтиёт чораларини кўрмасангиз, у қўлларингизга, кейин эса оғзингизга тушиши мумкин. Қийма, шунингдек, пичоқ ва тахтакачдан фойдалангандан кейин қўлингизни яхшилаб ювинг. Гўштни яхшилаб пиширинг.
Янги сут
Бу мазали ва жуда фойдали, аммо хавфли: пастеризация пайтида сутнинг таъми ўзгариши мумкин, аммо хавфли бактериялар, албатта, ўлади. Бироқ ҳатто пастеризация қилинган сутни ҳам стол устида унутмаслик керак: ёзда, иссиқда, фақат музлаткичда сақланг!
Агар шунга қарамай, сиз хавфли бактериялардан заҳарланиш аломатларини пайқасангиз, дарҳол чоралар кўриш керак.
Заҳарланиш белгилари сезилганда зудлик билан чоралар кўриш муҳимдир.
Қорин бўшлиғида кучли буришиш;
Кўнгил айниши ва қайт қилиш;
Ҳароратнинг кўтарилиши (баъзан 39 даражагача);
Умумий заифлик.
Заҳарланишнинг биринчи белгисида дарҳол шифокорни чақиринг. Аммо бунинг иложи бўлмаса (масалан, таътилни шаҳар ташқарисида ўтказаётган бўлсангиз) ёки бирор сабабга кўра яқин келажакда ёрдам кела олмаса, қуйидаги чораларни кўриш керак:
Беморнинг ошқозонини ювинг. Бунинг учун тоза сувдан (камида бир литр) ёки калий перманганатнинг кучсиз эритмасидан фойдаланишингиз мумкин, сўнгра дарҳол қусишни қўзғатишингиз керак. Бу токсинларнинг қонга кейинги сўрилишининг олдини олади.
Агар беморда диарея бўлмаса, организмнинг ўз-ўзини тозалашини тезлаштириш учун унга ич келтирувчи препарат бериш лозим.
Ошқозонни ювишдан кейин бемор фаоллаштирилган кўмир ичиши керак. Шуни ҳам ёдда тутиш керакки, заҳарланишда организм намликни сезиларли даражада йўқотади, шунинг учун кўпроқ газсиз минерал сув ичиш керак.
Беморга ётоқда дам олишни таъминланг: заҳарланиш организмга оғир юк бўлиб, унга тикланиш имкониятини бериш зарур.
Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!
Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!