$
12980.89 UZS
11.33
158.67 UZS
1.58
14722.93 UZS
-45.51
22° Кечаси 12°

Телефонларнинг ҳаётимизга ва руҳиятимизга таъсири

15:23 / 23.01.2025

Мобил телефонлар аллақачон ҳаётимизнинг ажралмас қисмига айланишга улгурган. Кун давомида бу қурилма қўлимизда туради. Ундан иш, мулоқот қилиш, кўнгилочар фаолият ва ўз-ўзини ривожлантириш воситаси сифатида фойдаланамиз. Телефонлар кўплаб ишимизни енгиллаштириши бор гап. Лекин унинг ёрдамидан ташқари, салбий таъсирини ҳaм унутмаслигимиз керак. У аввало руҳиятимизга салбий таъсир қилишини унутмаслигимиз лозим.

Телефоннинг руҳиятимизга салбий таъсири

1. Стресс ва чарчоқ: ижтимоий тармоқлар орқали келадиган тинимсиз хабарлар, билдиришномалар бизни доимий равишда тайёргарлик ҳолатида ушлаб туради. Бу эса стресс ва руҳий чарчоққа олиб келади. American Psychological Association тадқиқотларига кўра, бу каби узлуксиз қўзғатувчилар стресс гормони – кортизол даражасини оширади.

2. Уйқу сифатининг бузилиши: Harvard Medical School тадқиқотларига кўра, телефон экранидан тарқаладиган ёруғлик уйқу гормони – мелатониннинг ишлаб чиқарилишини камайтиради. Бунинг натижасида уйқу сифатсиз бўлади. Қанча ухласангиз ҳам уйқуга тўймайсиз.

3. Диққатни жамлаш пасайиб кетади: телефон орқали турли хил маълумотларнинг оқими бизни кўп вазифаликка ўргатади. Бу эса бир нарсага диққатни жамлашни қийинлаштиради.

4. Ёлғизлик ҳисси: юзма-юз мулоқотнинг етишмаслиги ижтимоий алоқаларнинг сифати пасайишига олиб келади ва ёлғизлик ҳиссини оширади.

5. Ўзини паст баҳолаш ва ижтимоий таққослаш: ижтимоий тармоқлар орқали бошқаларнинг ҳаёти бизга идеал кўриниши оқибатида ўзимизни ўзгалар билан кўп солиштирамиз. Натижада ўзимизга паст баҳо берамиз, ҳаётга қизиқишимиз сўниб, иштиёқимиз йўқолади. Pew Research Center тадқиқотларига кўра, ижтимоий тармоқлар фойдаланувчиларининг 64 фоизи ўзларини бошқалар билан солиштириш натижасида руҳий сиқилишга дучор бўлишади.

Телефонга бўлган қарамликни чеклаш бўйича тавсиялар

Қуйида телефонни камроқ ишлатиш ва руҳий соғликни яхшилаш учун бир нечта тавсияларни келтириб ўтамиз:

1. Билдиришномаларни чекланг: фақатгина энг муҳим хабарлар учун билдиришномаларни ёқиб қўйинг. Бу ортиқча чалғимасликка ёрдам беради.

2. Вақтни белгилаб олинг: телефонни ишлатиш ёки ишлатмаслик учун ҳар куни маълум вақтни белгилаб олинг. Масалан, эрталаб 1 соат, тушликда 1 соат фойдаланинг ва ётишдан аввал телефон ишлатманг. Бу уйқу сифатини бузилишига олиб келади.

3. Махсус зоналарни белгилаб олинг: ётоқхонада, ошхонада телефон ишлатмасликка риоя қилинг.

4. Рақамли детокс кунини ташкиллаштиринг: ҳафтанинг бир кунини ёки маълум бир вақтни телефонсиз ўтказинг. Шу вақтда китоб ўқинг, табиат қўйнида сайр қилинг, хуллас, севимли машғулотингиз билан шуғулланинг.

5. Кўз экран вақтини кузатинг: телефонингиздаги махсус дастурлар ёки функциялар орқали қанча вақтни қайси иловаларда сарфлаётганингизни кузатиб, ортиқча вақт сарфлашни камайтиринг. Статистика тадқиқотларига кўра, одатий фойдаланувчи кунига ўртача 4 соатни телефон экранида ўтказади.

6. Муқобил фаолият топинг: телефонда вақт ўтказиш ўрнига бошқа фойдали ва қизиқарли фаолиятлар билан шуғулланинг, масалан, спорт билан шуғулланиш, санъат асарлари яратиш ёки яқинларингиз билан жонли мулоқот қилиш каби.

Телефон ҳаётимиздаги айрим ишларни қулайроқ, тезроқ ва самарали қилишда катта аҳамиятга эга. Лекин ундан кўп фойдаланиш яхши эмас. Телефонни ишлатиш одатларимизни қайта кўриб чиқишимиз керак. ҳаётимизни балансда ушлаб туришимиз шарт ва муҳимдир. Замонавий дунёда телефон бу қурол. Лекин уни қандай ишлатиш ўзимизга боғлиқ.

Мақола муаллифи: Мунисахоним Ирисова


Фойдали


														
														Телефонларнинг ҳаётимизга ва руҳиятимизга таъсири

Телефонларнинг ҳаётимизга ва руҳиятимизга таъсири

Мобил телефонлар аллақачон ҳаётимизнинг ажралмас қисмига айланишга улгурган. Кун давомида бу қурилма қўлимизда туради.
15:23 / 23.01.2025

														
														Зумерлар аслида ким?

Зумерлар аслида ким?

Бугунги ахборот даврида кўплаб янгидан-янги атамалар пайдо бўлмоқда ёки эски атамалар ижтимоий тармоқларнинг ривожланиши нат…
10:31 / 23.11.2024

														
														Темурий малика Гулбаданбегим ким эди?

Темурий малика Гулбаданбегим ким эди?

Темурийлар сулоласи деганда жудаям катта тарих кўз олдимизга келади. Темурийлар сулоласи тарихда иккита муҳим империя – Эрон…
16:54 / 13.11.2024

														
														Одамлар ис газидан нега заҳарланади?

Одамлар ис газидан нега заҳарланади?

ФВВ масъули қандай қилиб ис газидан заҳарланиш юзага келиши ҳамда у нега инсон ўлимига олиб келишини тушунтирди.
11:02 / 09.11.2024

														
														Табиий маҳсулотлар ёрдамида она сутини кўпайтириш мумкин

Табиий маҳсулотлар ёрдамида она сутини кўпайтириш мумкин

Янги оқ узум. Бир кунда икки ҳисса янги оқ узум истеъмол қилиш она сутини кўпайтиради.
15:18 / 02.11.2024

														
														Балиқ ейишнинг фойдаларини билиб олинг

Балиқ ейишнинг фойдаларини билиб олинг

Ҳафтасига 2 бўлак балиқ гўшти истеъмол қилганларда ўлим хавфи 3 мартадан 1 мартагача камайиши мумкин.
15:15 / 02.11.2024

														
														Овқатни яхшилаб чайнаб ейишнинг фойдаларини билиб олинг

Овқатни яхшилаб чайнаб ейишнинг фойдаларини билиб олинг

Таомни яхши чайнаган, кам чайнаганга нисбатан кам еб-ичади. Чунки таом қувватини камчиликсиз қабул қилган бўлади.
11:33 / 31.10.2024

														
														Бармоқларингизни массаж қилиб туринг, чунки…

Бармоқларингизни массаж қилиб туринг, чунки…

Бош бармоқ массаж қилинганда, мия фаолияти кучаяди ва бош оғриғи енгиллашади;Кўрсаткич бармоқ массаж қилинганда ошқозон-ичак…
11:10 / 28.10.2024

														
														Кундалик ҳаётингизда қанча миқдорда гўшт ейишингиз кераклигини билиб олинг

Кундалик ҳаётингизда қанча миқдорда гўшт ейишингиз кераклигини билиб олинг

Гўшт истеъмол қилишнинг нормаси турли омилларга, жумладан ёш, жисмоний фаоллик даражаси ва умумий соғлиғингизга боғлиқ бўлиш…
10:56 / 28.10.2024

														
														Ибн Сино нон ҳақида нималар деган эди?

Ибн Сино нон ҳақида нималар деган эди?

Нон тузли, яхши оширилган бўлиши, тандирда яхши пиширилиши, бир кечадан кейин ейилиши керак.
17:37 / 27.10.2024

Бу ҳам қизиқ

Қишлоқ хўжалиги суғурта жамғармаси ташкил этилади

Қишлоқ хўжалиги суғурта жамғармаси ташкил этилади

“Қишлоқ хўжалиги таваккалчиликларини суғурта қилиш тўғрисида”ги қонун қабул қилинди.
10:20 / 16.04.2025
Қамчиқ довонида фура ёниб кетди

Қамчиқ довонида фура ёниб кетди

Ҳодиса оқибатида тан жароҳати олиш ва ҳалок бўлиш ҳолатлари қайд этилмаган.
10:05 / 16.04.2025
Ўзбекистонлик вояга етмаган қиз Туркиядан қайтарилди

Ўзбекистонлик вояга етмаган қиз Туркиядан қайтарилди

Ўзбекистон Республикасининг Туркиядаги Элчихонасига келиб тушган маълумотлар асосида, хорижда ота-онаси қарамоғидан маҳрум б…
09:37 / 16.04.2025
16 апрель куни қандай об-ҳаво кузатилади?

16 апрель куни қандай об-ҳаво кузатилади?

Ҳарорат кечаси 12-14 даража, кундузи 22-24 даража бўлади.
22:09 / 15.04.2025
АҚШ Суриядан босқичма-босқич қўшинларини олиб чиқишни бошлайди

АҚШ Суриядан босқичма-босқич қўшинларини олиб чиқишни бошлайди

“Қўшма Штатлар хавфсизлик хизмати вакиллари Исроил махсус хизматлари раҳбариятини Суриядан қўшинларни босқичма-босқич олиб ч…
11:35 / 16.04.2025
Тошкент ва Исломобод шаҳарлари ўртасида тўғридан-тўғри авиақатновлар йўлга қўйилади

Тошкент ва Исломобод шаҳарлари ўртасида тўғридан-тўғри авиақатновлар йўлга қўйилади

Жорий йилнинг 24 май санасидан бошлаб “Тошкент – Исломобод” йўналиши бўйича тўғридан-тўғри авиапарвозлар йўлга қўйилади, – д…
15:21 / 15.04.2025
Ўзбекистон Эронни 20:0 ҳисобида мағлуб этди

Ўзбекистон Эронни 20:0 ҳисобида мағлуб этди

Ўзбекистон хоккей терма жамоаси Эрон устидан 20:0 ҳисобида ғалаба қозонди. Бу Ўзбекистон терма жамоасининг жаҳон чемпионатид…
21:28 / 16.04.2025
Самарқандда жамоат транспортининг йўлкира нархлари ошди

Самарқандда жамоат транспортининг йўлкира нархлари ошди

Қарорга асосан аҳоли, пенсионер ва ногиронлар, талаба ва ўқувчилар ҳамда жамоат транспортидан бепул фойдаланиш ҳуқуқига эга …
13:06 / 16.04.2025
Наманганда 10-синф ўқувчиси Cobalt’да 4-синф ўқувчисини уриб юборди

Наманганда 10-синф ўқувчиси Cobalt’да 4-синф ўқувчисини уриб юборди

Жабрланувчи шифохонада вафот этган.
11:19 / 16.04.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!