$
12447.35 UZS
86.49
146.08 UZS
0.42
14545.97 UZS
66.46
31° Кечаси 18°

Телефонларнинг ҳаётимизга ва руҳиятимизга таъсири

15:23 / 23.01.2025

Мобил телефонлар аллақачон ҳаётимизнинг ажралмас қисмига айланишга улгурган. Кун давомида бу қурилма қўлимизда туради. Ундан иш, мулоқот қилиш, кўнгилочар фаолият ва ўз-ўзини ривожлантириш воситаси сифатида фойдаланамиз. Телефонлар кўплаб ишимизни енгиллаштириши бор гап. Лекин унинг ёрдамидан ташқари, салбий таъсирини ҳaм унутмаслигимиз керак. У аввало руҳиятимизга салбий таъсир қилишини унутмаслигимиз лозим.

Телефоннинг руҳиятимизга салбий таъсири

1. Стресс ва чарчоқ: ижтимоий тармоқлар орқали келадиган тинимсиз хабарлар, билдиришномалар бизни доимий равишда тайёргарлик ҳолатида ушлаб туради. Бу эса стресс ва руҳий чарчоққа олиб келади. American Psychological Association тадқиқотларига кўра, бу каби узлуксиз қўзғатувчилар стресс гормони – кортизол даражасини оширади.

2. Уйқу сифатининг бузилиши: Harvard Medical School тадқиқотларига кўра, телефон экранидан тарқаладиган ёруғлик уйқу гормони – мелатониннинг ишлаб чиқарилишини камайтиради. Бунинг натижасида уйқу сифатсиз бўлади. Қанча ухласангиз ҳам уйқуга тўймайсиз.

3. Диққатни жамлаш пасайиб кетади: телефон орқали турли хил маълумотларнинг оқими бизни кўп вазифаликка ўргатади. Бу эса бир нарсага диққатни жамлашни қийинлаштиради.

4. Ёлғизлик ҳисси: юзма-юз мулоқотнинг етишмаслиги ижтимоий алоқаларнинг сифати пасайишига олиб келади ва ёлғизлик ҳиссини оширади.

5. Ўзини паст баҳолаш ва ижтимоий таққослаш: ижтимоий тармоқлар орқали бошқаларнинг ҳаёти бизга идеал кўриниши оқибатида ўзимизни ўзгалар билан кўп солиштирамиз. Натижада ўзимизга паст баҳо берамиз, ҳаётга қизиқишимиз сўниб, иштиёқимиз йўқолади. Pew Research Center тадқиқотларига кўра, ижтимоий тармоқлар фойдаланувчиларининг 64 фоизи ўзларини бошқалар билан солиштириш натижасида руҳий сиқилишга дучор бўлишади.

Телефонга бўлган қарамликни чеклаш бўйича тавсиялар

Қуйида телефонни камроқ ишлатиш ва руҳий соғликни яхшилаш учун бир нечта тавсияларни келтириб ўтамиз:

1. Билдиришномаларни чекланг: фақатгина энг муҳим хабарлар учун билдиришномаларни ёқиб қўйинг. Бу ортиқча чалғимасликка ёрдам беради.

2. Вақтни белгилаб олинг: телефонни ишлатиш ёки ишлатмаслик учун ҳар куни маълум вақтни белгилаб олинг. Масалан, эрталаб 1 соат, тушликда 1 соат фойдаланинг ва ётишдан аввал телефон ишлатманг. Бу уйқу сифатини бузилишига олиб келади.

3. Махсус зоналарни белгилаб олинг: ётоқхонада, ошхонада телефон ишлатмасликка риоя қилинг.

4. Рақамли детокс кунини ташкиллаштиринг: ҳафтанинг бир кунини ёки маълум бир вақтни телефонсиз ўтказинг. Шу вақтда китоб ўқинг, табиат қўйнида сайр қилинг, хуллас, севимли машғулотингиз билан шуғулланинг.

5. Кўз экран вақтини кузатинг: телефонингиздаги махсус дастурлар ёки функциялар орқали қанча вақтни қайси иловаларда сарфлаётганингизни кузатиб, ортиқча вақт сарфлашни камайтиринг. Статистика тадқиқотларига кўра, одатий фойдаланувчи кунига ўртача 4 соатни телефон экранида ўтказади.

6. Муқобил фаолият топинг: телефонда вақт ўтказиш ўрнига бошқа фойдали ва қизиқарли фаолиятлар билан шуғулланинг, масалан, спорт билан шуғулланиш, санъат асарлари яратиш ёки яқинларингиз билан жонли мулоқот қилиш каби.

Телефон ҳаётимиздаги айрим ишларни қулайроқ, тезроқ ва самарали қилишда катта аҳамиятга эга. Лекин ундан кўп фойдаланиш яхши эмас. Телефонни ишлатиш одатларимизни қайта кўриб чиқишимиз керак. ҳаётимизни балансда ушлаб туришимиз шарт ва муҳимдир. Замонавий дунёда телефон бу қурол. Лекин уни қандай ишлатиш ўзимизга боғлиқ.

Мақола муаллифи: Мунисахоним Ирисова


Фойдали


														
														Қозоғистонда содир бўлган портлашда 3 нафар Ўзбекистон фуқароси ҳалок бўлди

Қозоғистонда содир бўлган портлашда 3 нафар Ўзбекистон фуқароси ҳалок бўлди

Шу йилнинг 11 сентябрь куни Қозоғистоннинг Олмаота вилоятида металл қабул қилиш шохобчасида содир бўлган портлаш оқибатида 3…
16:58 / 13.09.2025

														
														Telegram навбатдаги янгиланишларни тақдим этди

Telegram навбатдаги янгиланишларни тақдим этди

Профилга мусиқа қўшиш, бирламчи профиль саҳифасини танлаш ва бошқа имкониятлар пайдо бўлди
21:55 / 01.09.2025

														
														2025 йилнинг ўтган даврида стартапларга 264 млн доллар хорижий сармоя киритилди

2025 йилнинг ўтган даврида стартапларга 264 млн доллар хорижий сармоя киритилди

Бугунги кунда Ўзбекистонда 600 дан зиёд стартаплар фаолият юритмоқда. Саккиз йил илгари уларнинг сони бармоқ билан санарли э…
14:51 / 20.08.2025

														
														Чиқиндилар муаммоси – аҳоли англамаётган хавф

Чиқиндилар муаммоси – аҳоли англамаётган хавф

Ҳар куни уйимиздан чиққанимизда, кўчада чиқиндиларга кўзимиз тушади. Улар баъзан чиқинди қутиларида тўпланиб, баъзан эса очи…
17:18 / 11.08.2025

														
														Ўзбекистон қулупнай ва бошқа резавор мевалар етиштиришни кўпайтирмоқда

Ўзбекистон қулупнай ва бошқа резавор мевалар етиштиришни кўпайтирмоқда

2025 йилнинг ўтган 7 ойи ичида аввалги йилга нисбатан 6.6 фоиз кўпроқ маҳсулот етиштирилган
19:53 / 10.08.2025

														
														Йодланган ош тузи истеъмол қилиш қанчалик зарур?

Йодланган ош тузи истеъмол қилиш қанчалик зарур?

Нега бу масалага глобал миқёсида қаралади?
20:07 / 06.07.2025

														
														Телефонларнинг ҳаётимизга ва руҳиятимизга таъсири

Телефонларнинг ҳаётимизга ва руҳиятимизга таъсири

Мобил телефонлар аллақачон ҳаётимизнинг ажралмас қисмига айланишга улгурган. Кун давомида бу қурилма қўлимизда туради.
15:23 / 23.01.2025

														
														Зумерлар аслида ким?

Зумерлар аслида ким?

Бугунги ахборот даврида кўплаб янгидан-янги атамалар пайдо бўлмоқда ёки эски атамалар ижтимоий тармоқларнинг ривожланиши нат…
10:31 / 23.11.2024

														
														Темурий малика Гулбаданбегим ким эди?

Темурий малика Гулбаданбегим ким эди?

Темурийлар сулоласи деганда жудаям катта тарих кўз олдимизга келади. Темурийлар сулоласи тарихда иккита муҳим империя – Эрон…
16:54 / 13.11.2024

														
														Одамлар ис газидан нега заҳарланади?

Одамлар ис газидан нега заҳарланади?

ФВВ масъули қандай қилиб ис газидан заҳарланиш юзага келиши ҳамда у нега инсон ўлимига олиб келишини тушунтирди.
11:02 / 09.11.2024

Бу ҳам қизиқ

ДХХ: Прокурор, адвокат ва судья катта ёрдамчиси пора билан ушланди

ДХХ: Прокурор, адвокат ва судья катта ёрдамчиси пора билан ушланди

Ҳозирда мазкур шахсларга нисбатан Жиноят Кодексининг 25,168-моддаси 3-қисми “в” банди ва 28,211-моддаси 1-қисми билан жиноят…
09:31 / 13.09.2025
Ўзбекистонда хусусий шифохоналарнинг сони йилдан-йилга кўпаймоқда

Ўзбекистонда хусусий шифохоналарнинг сони йилдан-йилга кўпаймоқда

Уларда кўрсатилаётган тиббий хизматларнинг сифати қай даражада?
22:51 / 13.09.2025
Қозоғистондаги портлашда ҳалок бўлган ўзбекистонликлар жасадлари ватанга қайтарилади — Миграция агентлиги

Қозоғистондаги портлашда ҳалок бўлган ўзбекистонликлар жасадлари ватанга қайтарилади — Миграция агентлиги

Шунингдек, хабарга кўра, марҳумларнинг яқинларига керакли амалий ёрдам кўрсатиш бўйича ҳудудий Миграция агентликлари масъул …
09:00 / 14.09.2025
Мадриддаги музокараларда TikTok масаласи ҳам муҳокама қилинади

Мадриддаги музокараларда TikTok масаласи ҳам муҳокама қилинади

Ҳар икки томоннинг баёнотларида, делегациялар 14-17 сентябрь кунлари бўлиб ўтадиган музокаралар чоғида икки томонлама иқтисо…
09:36 / 13.09.2025
Шавкат Мирзиёев Исроилнинг Доҳага берган ракета зарбаларини кескин қоралади

Шавкат Мирзиёев Исроилнинг Доҳага берган ракета зарбаларини кескин қоралади

Ўзбекистон ва Қатар етакчилари телефон орқали мулоқот қилдилар
22:36 / 12.09.2025
Рақобат қўмитаси: “Давлат харидларида 8,1 миллиард сўмлик қонунбузарлик ҳолатлари аниқланди”

Рақобат қўмитаси: “Давлат харидларида 8,1 миллиард сўмлик қонунбузарлик ҳолатлари аниқланди”

Қўмита барча ҳолатлар юзасидан батафсил ахборот бериб ўтди
19:33 / 12.09.2025
Темур Кападзе: “Қозоғистондан таклиф бўлса, ўйлаб кўраман”

Темур Кападзе: “Қозоғистондан таклиф бўлса, ўйлаб кўраман”

Кападзе УЭФА таснифидаги мусобақаларда ишлаш ўзи учун ҳам қизиқарли бўлиши мумкинлигини айтди
21:00 / 13.09.2025
АҚШ Давлат котиби Исроилнинг Қатарга ҳужумидан норозилигини билдирди

АҚШ Давлат котиби Исроилнинг Қатарга ҳужумидан норозилигини билдирди

АҚШ Давлат котиби Марко Рубио, Исроилнинг Қатарга уюштирган ҳужумидан мамнун эмасликларини ва бу мавзуда исроилликлар билан …
09:28 / 14.09.2025
БМТ Фаластин давлатини тан олиш ҳақидаги декларацияни қўллаб-қувватлади

БМТ Фаластин давлатини тан олиш ҳақидаги декларацияни қўллаб-қувватлади

Декларацияни қўллаб, 142 та давлат овоз берган, жумладан Ўзбекистон ҳам
19:52 / 13.09.2025
Қозоғистонда содир бўлган портлашда 3 нафар Ўзбекистон фуқароси ҳалок бўлди

Қозоғистонда содир бўлган портлашда 3 нафар Ўзбекистон фуқароси ҳалок бўлди

Шу йилнинг 11 сентябрь куни Қозоғистоннинг Олмаота вилоятида металл қабул қилиш шохобчасида содир бўлган портлаш оқибатида 3…
16:58 / 13.09.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!