Atirgul suvi

Atirgul suvini tayyorlash uchun uni distillash kerakligi haqidagi ilk qaydlar 916-yilga tegishli. Oʻsha vaqtlarda atirgul suvini suyuqlik oʻrnida isteʼmol qilishgan, atir qilib sepishgan, hattoki dori oʻrnida ham foydalanishgan. Atirgul suvi Sharq mamlakatlaridagi eng qimmatbaho mahsulotlardan biri boʻlgan. Hozirgi kunda ayollar uchun moʻljallangan atirlarning 98 foizi, erkaklar uchun moʻljallangan atirlarning 48 foizi atirgul yaproqlaridan tayyorlanadi.

Diametri bir santimetrli atirgul gʻunchasi

Dunyodagi eng kichkina atirgul gʻunchasining diametri bir santimetrga teng boʻlgan va u hindistonlik olim tomonidan yetishtirilgan. Shisha kolba ichiga joylashtirilgan atirgul ikki oy davomida elektromagnit nurlanish taʼsiri ostida boʻlgan.

Qimmatbaho moy

Yangi siqib olingan atirgul yogʻi – dunyodagi eng qimmatbaho moy hisoblanadi. Bu turdagi moy narxi oltin va platina narxidan ham qimmatroq. Atirgul yogʻining bir litrini tayyorlash uchun 3 tonna gul yaproqlari kerak boʻladi.

Ulkan butalar

Eng katta atirgul butasi 1885-yilda AQShda yetishtirilgan, uning kattaligi 740 kvadrat metrga teng boʻlgan. Ushbu turga Londondagi Qirollik Botanika bogʻi direktorining rafiqasi sharafiga “Benks xonim” deb nom berilgan. Uning bitta novdasida 200 mingta sariq rangli atirgul ochilgan.

Tinchlantiruvchi vosita

Atirgullarning yoqimli hididan bahramand boʻlgan odamni xavotir hissi tark etishi fanda isbotlangan. Atirgul hidi tinchlantiruvchi taʼsirga ega, shuning uchun ham atirgul moyi aromaterapiyada keng qoʻllaniladi.

Shekspir va atirgullar

Ingliz yozuvchisi Uilyam Shekspir atirgulni oʻz asarlarida 50 martadan koʻproq tilga olgan. Shu sababli noodatiy shaklga ega boʻlgan atirgul turiga yozuvchining nomi berilgan.

Dunyodagi eng “keksa” atirgul

Dunyodagi eng “keksa” atirgul Germaniyada joylashgan ibodatxonalardan birining yonida oʻsadi. Atirgul butasining balandligi oʻsimlik yonidagi bino balandligiga teng kelib qolgan. Uning yoshi ming yildan oshgan. Urush yillarida atirgul butasiga zarar yetkazilgan, biroq oradan vaqt oʻtib butun qolgan ildiz qismidan yangi novdalar oʻsib chiqqan.

Limondan foydaliroq

Yovvoyi atirgul, yaʼni naʼmatak mevasi tarkibida limon tarkibidagiga nisbatan koʻproq C vitamini saqlanadi. Naʼmatak qaynatmasi salomatlikni mustahkamlaydi.

• fakt
• qiziqarli