Uppsala universiteti fiziklari ko‘plab Ridberg atomlari hosil qilgan noyob “barmoq izlari” asosida vaqtni o‘lchash usulini ishlab chiqdilar. Uning yordamida siz eng qisqa muddatli jarayonlarni tuzatishingiz mumkin.

Vaqtni o‘lchashning an’anaviy yondashuvi vaqtning ikkita berilgan nuqtasi o‘rtasida o‘tgan vaqt birliklari sonini taqqoslashga asoslanadi, deya tushuntiradi tadqiqotchilar. Ammo kvant darajasida vaqtning boshlang‘ich momentini o‘lchash ko‘pincha qiyin, bunday vaziyatda hatto an’anaviy juda aniq sekundomer ham ishlamaydi.

O‘z ishlarida olimlar vaqtni boshlang‘ich nuqtasisiz o‘lchash uchun ko‘plab Ridberg atomlaridan foydalanganlar. Bular vodorodga o‘xshash atomlar va ishqoriy metall atomlari bo‘lib, ularda tashqi elektron juda qo‘zg‘aluvchan holatda bo‘ladi. Ular havo o‘rniga lazer energiyasi bilan shishirilgan sharlarga o‘xshaydi, deb tushuntiradi fiziklar.

Tadqiqotchilar lazer yordamida bir nechta geliy atomlarini qo‘zg‘atdilar va natijada olingan to‘lqin paketlarining kesishishi natijalarini nazariy bashoratlar bilan taqqosladilar. Bir qator tajribalar shuni ko'rsatdiki, ular kvant vaqt tamg‘asi shakli sifatida xizmat qilish uchun yetarlicha ishonchli hisoblanadi.

Yangi usul yordamida olimlar vaqtni 1,7 pikosekund (sekundning trilliondan bir qismi) aniqlik bilan o‘lchashga muvaffaq bo‘lishdi.

• Fizika
• Vaqt
• qiziqarli