$
12668.14 UZS
-46.99
161.15 UZS
-0.6
14640.57 UZS
-89.91
40° Кечаси 25°

“Росатом” Марказий Осиёни забт этмоқчи

18:00 / 08.10.2024

АЭС қурилиши ҳақидаги миш-мишлар, унинг атрофидаги ҳар хил гаплардан оммавий ахборот воситаларини кузатаётган ҳар бир шахс яхшигина хабардор. Россия раҳбари Владимир Путиннинг Ўзбекистонга ташрифидан кейин мамлакатда АЭС қурилиши ҳақидаги гаплар тез тарқалди ва турли муҳокамаларга сабаб бўлди. Кимлардир унинг қурилиши тезроқ ривожланишга туртки бўлишини даъво қилган бир пайтда бошқалар унинг қурилишидан бироз чўчияпти. Сабаби, Чернобил ва Фукусима фожиалари уларнинг йодидан чиқмаган. Эслатиб ўтиш жоиз, Ўзбекистонга 11 миллиард долларга тушиши айтилаётган кам қувватли атом электр станциясининг биринчи реакторини 5 йилдан кейин ишга тушириш режалаштирилган. Мазкур лойиҳа Жиззах вилоятининг Фориш тумани Тузкон кўли яқинидаги дастлаб йирик атом электр станциясини жойлаштириш масаласи кўриб чиқилган аввал тасдиқланган майдонда амалга оширилиши кутилмоқда. Кичик АЭСнинг биринчи реактори қувватини ишга тушириш жорий йилнинг ёзида бошланиши керак бўлган устувор ишлар тугаганидан 60 ой (5 йил) ўтиб амалга оширилади.

Ҳар бир кейинги реактор олти ой ичида ишга туширилади. Олтита реакторли кичик АЭСнинг тўлиқ ишга туширилиши 2032 йил ёки ундан кейинга режа қилинган.

Хўш, бу борада қўшни мамлакатларнинг позицияси қандай?

2024 йилнинг 6 октябрь санасида Тўқаев бошчилигидаги Қозоғистонда АЭС қурилиши юзасидан референдум ўтказилди. Маълумотларга кўра, овоз берувчиларнинг 64 фоизи Атом электр Станцияси қурилишини ёқлаб овоз берган. Бу эса Марказий Осиёдаги биринчи АЭС қурилишидан дарак беради.

Аввалроқ, мамлакатда станция қурилишига қарши бўлганлар ҳибсга олингани ҳақида хабарлар тарқалганди. Президент Тўқаев эса АЭС қурилишига қарши эмаслигини очиқча билдириб, атом электр станциясини қуриш режасини “Мустақил Қозоғистон тарихидаги энг йирик лойиҳа”деб атади. Бундан ташқари, у атом электр станциясини “энг замонавий технологияларга эга глобал компаниялар консорциуми” томонидан қурилиши кераклигини айтган. Атом электр станцияларини қуриш бўйича шартнома тузиш учун Франция, Хитой, Жанубий Корея ва ўша машҳур “Росатом” компаниялари мурожаат йўллаган.

Маълумки, Қозоғистон дунёнинг энг йирик уран ишлаб чиқарувчиси, аммо электр энергияси етишмаслигидан азият чекади. Атом электр станцияси эса бу вазиятни юмшатиши мумкин. Кўплаб экологлар ва фаоллар АЭС қурилишига қарши. Уларнинг таъкидлашича, келажакда станцияни ишдан чиқариш учун катта маблағ керак бўлади. Бундан ташқари, улар атом электр станциясини қуриш ғояси Қозоғистон ҳукумати томонидан фақат Россия манфаати учун илгари сурилаётганидан қўрқишади. Демак, Балхаш кўли ёнида қурилиши режа қилинаётган АЭСни ҳам “Росатом” қуради.

Тўқаевнинг айтишича, мазкур АЭС Қозоғистонни ўнлаб йиллар давомида барқарор ривожлантиради. Мамлакат энергетика вазирлигининг таъкидлашича, яқин 10 йил ичида мамлакатда энергия манбаи қурилмаса 2035 йилга бориб жиддий энергия тақчиллиги юзага келишидан огоҳлантирмоқда. Қозоғистонга 10-12 миллиард долларга тушиши кутилаётган АЭСни қуриш учун Қозоғистон Атом электр станциялари компанияси қурилиш учун эҳтимолий ҳудудларни кўриб чиқмоқда. Қурилишга асосий ҳудуд сифатида Алмати областидаги Балхаш кўли эканлиги айтилмоқда. 6 октябрь куни ўтказилган референдум арафасида қурилишга қарши чиққан фаоллардан 20 нафари ҳибсга ҳам олинган.

Бундан ташқари, “Росатом” Қирғизистон билан ҳам АЭС қуришни режа қилмоқда. Ҳозирча расмий келишувга эришилмаган, лекин Қирғизистон ҳукумати “Росатом” билан ҳамкорликда атом энергетикасини ривожлантириш имкониятларини ўрганиб, АЭС қурилиши учун муқобил ҳудуд қидиришда давом этмоқда.

Қирғизистон Энергетика вазири Таалайбек Ибраев энг ишончли энергия ташувчиси 360 кун, 24 соат ишлайдигани бу АЭС эканлигини айтган. Вазирнинг қўшимча қилишича, дунё мамлакатлари АЭСга ўтган ва бу борада қўшни мамлакатлар ҳам анча фаол ва унинг қурилиши учун 5-6 йил вақт керак бўлади.

Шундай қилиб, Ўзбекистон билан келишувга эришган “Росатом” Қирғизистон ва Қозоғистонга ҳам АЭС қуриб беришни таклиф қилмоқда.


Тайёрлади: Илёс Болтаев


Жаҳон


														
														Трамп музокаралар учун Эроннинг “тўлиқ таслим бўлишини” кутмоқда

Трамп музокаралар учун Эроннинг “тўлиқ таслим бўлишини” кутмоқда

Шу билан бирга, у Теҳрон билан музокара столига қайтишга тайёрлигини ҳам билдирди.
17:57 / 17.06.2025

														
														Трамп Исроилга Оятуллоҳ Хоминаийнинг ўлдирилиши бўйича тақиқ қўймаган

Трамп Исроилга Оятуллоҳ Хоминаийнинг ўлдирилиши бўйича тақиқ қўймаган

Нетаняху шу ҳақидаги хабарларни “ёлғон” деб атади.
12:19 / 16.06.2025

														
														Эроннинг сўнгги ҳужумларидан кейин Исроилда қурбонлар 10 нафарга етган

Эроннинг сўнгги ҳужумларидан кейин Исроилда қурбонлар 10 нафарга етган

AFP маълумотида ҳалок бўлганлар орасида ўн ёшли бола ҳам бўлгани келтирилган. Times of  Israel эса вайроналар орасида 8 ёшли…
16:03 / 15.06.2025

														
														Исроилнинг кейинги нишони Оятуллоҳ Али Хоманаий бўлиши мумкин

Исроилнинг кейинги нишони Оятуллоҳ Али Хоманаий бўлиши мумкин

The Wall Street Journal бу ҳақда исроиллик манбаларига таяниб хабар бермоқда.
12:41 / 15.06.2025

														
														“Сионистик тузум оғир жазо кутишини билсин” – Хоманаий

“Сионистик тузум оғир жазо кутишини билсин” – Хоманаий

Эрон олий раҳномаси Оятуллоҳ Али Хоманаий Х тармоғида яҳудийларга мурожаат қилди.
11:16 / 13.06.2025

														
														АҚШ Хитой билан ноёб металлар бўйича битим тузди

АҚШ Хитой билан ноёб металлар бўйича битим тузди

AFP агентлигининг қайд этишича, мазкур келишув икки иқтисодий кучли давлатлар ўртасидаги савдо муносабатларидаги тарангликни…
12:38 / 12.06.2025

														
														Исроил Эронга ҳужум қилишга яқин

Исроил Эронга ҳужум қилишга яқин

Reuters’нинг ёзишича, Қўшма Штатларнинг Ироқ пойтахти Бағдод шаҳрида жойлашган элчихонаси дипломатларни шошилинч эвакуация қ…
10:00 / 12.06.2025

														
														АҚШда Трампга қарши катта намойишларга тайёргарлик кўрилмоқда

АҚШда Трампга қарши катта намойишларга тайёргарлик кўрилмоқда

“Демократик партияга яқин бўлган 100 дан ортиқ ташкилотлар 14 июнь куни, яъни Трампнинг туғилган кунида, бутун АҚШ бўйлаб пр…
17:22 / 11.06.2025

														
														Францияда 15 ёшгача бўлган болаларга ижтимоий тармоқлардан фойдаланиш тақиқланади

Францияда 15 ёшгача бўлган болаларга ижтимоий тармоқлардан фойдаланиш тақиқланади

Бу ҳақда мамлакат президенти Эммануел Макрон сешанба куни France 2 телеканали эфирида эълон қилди. Унинг айтишича, агар Евро…
14:15 / 11.06.2025

														
														Лос-Анжелесдаги норозилик намойишлари сабаб комендантлик соати жорий қилинди

Лос-Анжелесдаги норозилик намойишлари сабаб комендантлик соати жорий қилинди

Лос-Анжелес полиция департаменти комендантлик соати жорий этилганига қарамай, шаҳар марказида одамлар тўпланишда давом этаёт…
11:17 / 11.06.2025

Бу ҳам қизиқ

18 июнда кутилаётган об-ҳаво маълумоти

18 июнда кутилаётган об-ҳаво маълумоти

Республиканинг тоғолди ва тоғли ҳудудларида ҳаво бироз булутли, баъзи жойларда ўзгарувчан бўлади, ёғингарчилик кутилмайди. Ш…
18:05 / 17.06.2025
Ута Абе бешинчи марта Жаҳон чемпионати олтин медалини қўлга киритди

Ута Абе бешинчи марта Жаҳон чемпионати олтин медалини қўлга киритди

Венгрия пойтахти Будапештда дзюдо бўйича катталар ўртасидаги Жаҳон чемпионати ўтказилмоқда.
17:58 / 15.06.2025
“Иссиқ кунларда газда шунча муаммо бўлса, қишда одамлар қозонини нимада қайнатади?” – Мирзиёев

“Иссиқ кунларда газда шунча муаммо бўлса, қишда одамлар қозонини нимада қайнатади?” – Мирзиёев

Президент суюлтирилган газ етказишдаги муаммолар ҳақида гапирди.
10:37 / 16.06.2025
Ўзбекистон ТИВ Исроил ва Эрон ўртасидаги қуролли тўқнашувлар юзасидан фуқароларига мурожаат қилди

Ўзбекистон ТИВ Исроил ва Эрон ўртасидаги қуролли тўқнашувлар юзасидан фуқароларига мурожаат қилди

Шунингдек, Ташқи ишлар вазирлиги аҳолини турли провокацияларга учмасликка ва босиқ муносабатни сақлаб қолишга чақирган.
15:44 / 17.06.2025
Мирзиёев: “Тинчлик, адолат ва инсон қадрини улуғлашга бўлган эҳтиёж ҳар қачонгидан ҳам ошиб боряпти”

Мирзиёев: “Тинчлик, адолат ва инсон қадрини улуғлашга бўлган эҳтиёж ҳар қачонгидан ҳам ошиб боряпти”

Президент раислигида видеоселектор йиғилиши давом этмоқда.
10:02 / 16.06.2025
Шавкат Мирзиёев Қозоғистонга етиб борди

Шавкат Мирзиёев Қозоғистонга етиб борди

Агентлик маълумот беришича, 2024 йил якунларига кўра Қозоғистон ва Ўзбекистон ўртасидаги товар айирбошлаш ҳажми 4,1 миллиард…
11:29 / 17.06.2025
Эроннинг сўнгги ҳужумларидан кейин Исроилда қурбонлар 10 нафарга етган

Эроннинг сўнгги ҳужумларидан кейин Исроилда қурбонлар 10 нафарга етган

AFP маълумотида ҳалок бўлганлар орасида ўн ёшли бола ҳам бўлгани келтирилган. Times of  Israel эса вайроналар орасида 8 ёшли…
16:03 / 15.06.2025
Трамп музокаралар учун Эроннинг “тўлиқ таслим бўлишини” кутмоқда

Трамп музокаралар учун Эроннинг “тўлиқ таслим бўлишини” кутмоқда

Шу билан бирга, у Теҳрон билан музокара столига қайтишга тайёрлигини ҳам билдирди.
17:57 / 17.06.2025
Қозоғистонда Мирзиёев ва Цзиньпин музокаралари бўлиб ўтди

Қозоғистонда Мирзиёев ва Цзиньпин музокаралари бўлиб ўтди

Бу ҳақда Президент матбуот хизмати хабар берди.
14:19 / 17.06.2025
Ўзбекистонда ҳаво ҳарорати 44 даражагача кўтарилади

Ўзбекистонда ҳаво ҳарорати 44 даражагача кўтарилади

“Ўзгидромет” эртага, 18 июнь куни кутилаётган об-ҳаво прогнозини эълон қилди.
12:21 / 17.06.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Энг кўп ўқилганлар

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!