$
12940.58 UZS
14.07
153.22 UZS
-2.78
14044.41 UZS
-48.07
16° Кечаси

“Росатом” Марказий Осиёни забт этмоқчи

18:00 / 08.10.2024

АЭС қурилиши ҳақидаги миш-мишлар, унинг атрофидаги ҳар хил гаплардан оммавий ахборот воситаларини кузатаётган ҳар бир шахс яхшигина хабардор. Россия раҳбари Владимир Путиннинг Ўзбекистонга ташрифидан кейин мамлакатда АЭС қурилиши ҳақидаги гаплар тез тарқалди ва турли муҳокамаларга сабаб бўлди. Кимлардир унинг қурилиши тезроқ ривожланишга туртки бўлишини даъво қилган бир пайтда бошқалар унинг қурилишидан бироз чўчияпти. Сабаби, Чернобил ва Фукусима фожиалари уларнинг йодидан чиқмаган. Эслатиб ўтиш жоиз, Ўзбекистонга 11 миллиард долларга тушиши айтилаётган кам қувватли атом электр станциясининг биринчи реакторини 5 йилдан кейин ишга тушириш режалаштирилган. Мазкур лойиҳа Жиззах вилоятининг Фориш тумани Тузкон кўли яқинидаги дастлаб йирик атом электр станциясини жойлаштириш масаласи кўриб чиқилган аввал тасдиқланган майдонда амалга оширилиши кутилмоқда. Кичик АЭСнинг биринчи реактори қувватини ишга тушириш жорий йилнинг ёзида бошланиши керак бўлган устувор ишлар тугаганидан 60 ой (5 йил) ўтиб амалга оширилади.

Ҳар бир кейинги реактор олти ой ичида ишга туширилади. Олтита реакторли кичик АЭСнинг тўлиқ ишга туширилиши 2032 йил ёки ундан кейинга режа қилинган.

Хўш, бу борада қўшни мамлакатларнинг позицияси қандай?

2024 йилнинг 6 октябрь санасида Тўқаев бошчилигидаги Қозоғистонда АЭС қурилиши юзасидан референдум ўтказилди. Маълумотларга кўра, овоз берувчиларнинг 64 фоизи Атом электр Станцияси қурилишини ёқлаб овоз берган. Бу эса Марказий Осиёдаги биринчи АЭС қурилишидан дарак беради.

Аввалроқ, мамлакатда станция қурилишига қарши бўлганлар ҳибсга олингани ҳақида хабарлар тарқалганди. Президент Тўқаев эса АЭС қурилишига қарши эмаслигини очиқча билдириб, атом электр станциясини қуриш режасини “Мустақил Қозоғистон тарихидаги энг йирик лойиҳа”деб атади. Бундан ташқари, у атом электр станциясини “энг замонавий технологияларга эга глобал компаниялар консорциуми” томонидан қурилиши кераклигини айтган. Атом электр станцияларини қуриш бўйича шартнома тузиш учун Франция, Хитой, Жанубий Корея ва ўша машҳур “Росатом” компаниялари мурожаат йўллаган.

Маълумки, Қозоғистон дунёнинг энг йирик уран ишлаб чиқарувчиси, аммо электр энергияси етишмаслигидан азият чекади. Атом электр станцияси эса бу вазиятни юмшатиши мумкин. Кўплаб экологлар ва фаоллар АЭС қурилишига қарши. Уларнинг таъкидлашича, келажакда станцияни ишдан чиқариш учун катта маблағ керак бўлади. Бундан ташқари, улар атом электр станциясини қуриш ғояси Қозоғистон ҳукумати томонидан фақат Россия манфаати учун илгари сурилаётганидан қўрқишади. Демак, Балхаш кўли ёнида қурилиши режа қилинаётган АЭСни ҳам “Росатом” қуради.

Тўқаевнинг айтишича, мазкур АЭС Қозоғистонни ўнлаб йиллар давомида барқарор ривожлантиради. Мамлакат энергетика вазирлигининг таъкидлашича, яқин 10 йил ичида мамлакатда энергия манбаи қурилмаса 2035 йилга бориб жиддий энергия тақчиллиги юзага келишидан огоҳлантирмоқда. Қозоғистонга 10-12 миллиард долларга тушиши кутилаётган АЭСни қуриш учун Қозоғистон Атом электр станциялари компанияси қурилиш учун эҳтимолий ҳудудларни кўриб чиқмоқда. Қурилишга асосий ҳудуд сифатида Алмати областидаги Балхаш кўли эканлиги айтилмоқда. 6 октябрь куни ўтказилган референдум арафасида қурилишга қарши чиққан фаоллардан 20 нафари ҳибсга ҳам олинган.

Бундан ташқари, “Росатом” Қирғизистон билан ҳам АЭС қуришни режа қилмоқда. Ҳозирча расмий келишувга эришилмаган, лекин Қирғизистон ҳукумати “Росатом” билан ҳамкорликда атом энергетикасини ривожлантириш имкониятларини ўрганиб, АЭС қурилиши учун муқобил ҳудуд қидиришда давом этмоқда.

Қирғизистон Энергетика вазири Таалайбек Ибраев энг ишончли энергия ташувчиси 360 кун, 24 соат ишлайдигани бу АЭС эканлигини айтган. Вазирнинг қўшимча қилишича, дунё мамлакатлари АЭСга ўтган ва бу борада қўшни мамлакатлар ҳам анча фаол ва унинг қурилиши учун 5-6 йил вақт керак бўлади.

Шундай қилиб, Ўзбекистон билан келишувга эришган “Росатом” Қирғизистон ва Қозоғистонга ҳам АЭС қуриб беришни таклиф қилмоқда.


Тайёрлади: Илёс Болтаев


Жаҳон


														
														Жанубий Кореяда афв этилган бош вазирнинг президент вазифасини бажарувчи ваколати тикланди

Жанубий Кореяда афв этилган бош вазирнинг президент вазифасини бажарувчи ваколати тикланди

“Жанубий Корея Конституциявий суди Бош вазир Хан Дак Суга нисбатан импичментни бекор қилиб, унинг мамлакат президенти вазифа…
13:07 / 24.03.2025

														
														ChatGPT билан мунтазам мулоқотнинг қандай хавфли оқибатлари бор?

ChatGPT билан мунтазам мулоқотнинг қандай хавфли оқибатлари бор?

Чат-бот қарамликка олиб келадими ёки ёлғиз одамлар унга кўпроқ мурожаат қиладими, ҳозирча номаълум.
12:48 / 24.03.2025

														
														Сурия раҳбари Путиндан Башар Асадни мамлакатга топширишни талаб қилди

Сурия раҳбари Путиндан Башар Асадни мамлакатга топширишни талаб қилди

Суриянинг янги ҳукумати Россия раҳбари Владимир Путиндан собиқ президент Башар Асадни суд жараёни учун экстрадиция қилишни с…
10:33 / 24.03.2025

														
														Экрем Имомўғлу расман Туркия президентлигига номзод бўлди

Экрем Имомўғлу расман Туркия президентлигига номзод бўлди

Коррупцияда айбланиб ҳибсга олинган Истанбул мери Экрем Имомўғлу расман Туркия президентлигига номзод бўлди.
09:38 / 24.03.2025

														
														Энди Россияда айрим мигрантлар патентсиз ишлай олиши мумкин

Энди Россияда айрим мигрантлар патентсиз ишлай олиши мумкин

Бунинг учун улар бармоқ изларини топшириши, гиёҳванд моддалар ва хавфли инфекцион касалликлар бўйича тиббий кўрикдан ўтиши к…
08:53 / 24.03.2025

														
														Исроил ҳаво кучлари Ливан ҳудудига зарбалар берди

Исроил ҳаво кучлари Ливан ҳудудига зарбалар берди

Исроил ноябрь ойида ўт очишни тўхтатиш бўйича келишув кучга кирганидан бери биринчи марта Ливанга қатор кучли авиазарбалар б…
08:39 / 23.03.2025

														
														Алишер Усмоновнинг синглиси Швейсария санкциялар рўйхатидан чиқарилди

Алишер Усмоновнинг синглиси Швейсария санкциялар рўйхатидан чиқарилди

Швейсария санкциялар рўйхатидан Алишер Усмоновнинг синглиси Гулбаҳор Исмоиловани, шунингдек олтита бошқа Россия фуқароларини…
20:08 / 20.03.2025

														
														Қозоғистонга дрон қулаб тушди

Қозоғистонга дрон қулаб тушди

Бу ҳақда “Закон” нашри хабар бермоқда.
09:48 / 20.03.2025

														
														Имомўғлунинг ҳибсга олиниши ортидан Туркияда намойиш бошланди

Имомўғлунинг ҳибсга олиниши ортидан Туркияда намойиш бошланди

Туркияда президентлик сайловларида мухолифатдан асосий номзод, Истанбул мери Экрем Имомўғлу қўлга олинган.
16:12 / 19.03.2025

														
														Доналд Трамп: Зеленский билан тортишув режанинг бир қисми эди

Доналд Трамп: Зеленский билан тортишув режанинг бир қисми эди

“Оқ уйда Украина президенти Володимир Зеленскийнинг ташрифи чоғида юзага келган тортишув Украинага босим ўтказиш учун режала…
14:34 / 18.03.2025

Бу ҳам қизиқ

Пойтахтнинг Мирзо Улуғбек туманида автомобиль ёниб кетди

Пойтахтнинг Мирзо Улуғбек туманида автомобиль ёниб кетди

Кеча, 21 март куни соат 18:40 да Тошкент шаҳар Мирзо Улуғбек тумани, Абдулла Қодирий кўчасида, автомобиль ёнаётганлиги тўғри…
11:22 / 22.03.2025
Жанубий Кореяда афв этилган бош вазирнинг президент вазифасини бажарувчи ваколати тикланди

Жанубий Кореяда афв этилган бош вазирнинг президент вазифасини бажарувчи ваколати тикланди

“Жанубий Корея Конституциявий суди Бош вазир Хан Дак Суга нисбатан импичментни бекор қилиб, унинг мамлакат президенти вазифа…
13:07 / 24.03.2025
Фарғонада “Ташаббусли бюджет” ғолибларига 363,5 млрд сўм ажратилди

Фарғонада “Ташаббусли бюджет” ғолибларига 363,5 млрд сўм ажратилди

“Ташаббусли бюджет” лойиҳасида 4 млн аҳолиси бўлган Фарғона вилоятидан “Ташаббусли бюджет”нинг 2025 йилги биринчи мавсумида …
11:37 / 24.03.2025
ChatGPT билан мунтазам мулоқотнинг қандай хавфли оқибатлари бор?

ChatGPT билан мунтазам мулоқотнинг қандай хавфли оқибатлари бор?

Чат-бот қарамликка олиб келадими ёки ёлғиз одамлар унга кўпроқ мурожаат қиладими, ҳозирча номаълум.
12:48 / 24.03.2025
Ўзбекистонда янги қўмита ташкил этилади

Ўзбекистонда янги қўмита ташкил этилади

Бу ҳақда фармонни Ўзбекистон Республикаси президенти Шавкат Мирзиёев имзолади.
18:40 / 22.03.2025
Хитойдан Наманганга яна 30 та янги автобус етказиб берилди

Хитойдан Наманганга яна 30 та янги автобус етказиб берилди

Наврўз байрами арафасида Наманган аҳолисига Хитойнинг "Зҳонгтонг Bus" компанияси томонидан ишлаб чиқарилган 30 та замонавий …
19:25 / 23.03.2025
Сергелида қурилиши давом этаётган бинода ёнғин содир бўлди

Сергелида қурилиши давом этаётган бинода ёнғин содир бўлди

Бугун, 23 март куни соат 09:18 да  Тошкент шаҳар Сергели тумани, Хонобод кўчасида жойлашган, Янги қурилаётган бино фасад қис…
10:35 / 23.03.2025
Болаларни зўравонликдан ҳимоя қилиш қонунчилиги кучайтирилмоқда

Болаларни зўравонликдан ҳимоя қилиш қонунчилиги кучайтирилмоқда

Олий Мажлис Қонунчилик палатасида болаларни зўравонлик ва жинсий тазйиқдан ҳимоя қилиш бўйича қонун муҳокама қилинди.
15:36 / 23.03.2025
Баҳодир Жалолов Остонада жанг қилади

Баҳодир Жалолов Остонада жанг қилади

Жорий йилнинг 5 апрель кунида Қозоғистоннинг Остона шаҳрида Top Rank промоутерлик компанияси томонидан профессионал бокс оқш…
15:00 / 22.03.2025
Қувайтда Бухоро амирлигига тегишли заргарлик буюмлари топилди

Қувайтда Бухоро амирлигига тегишли заргарлик буюмлари топилди

Қувайтда Бухоро амирлигига тегишли заргарлик буюмлари топилди. Бу ҳақда Ислом цивилизацияси маркази матбуот хизмати хабар бе…
18:57 / 23.03.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!