Oʻzbekiston Markaziy bank boshqaruvi 16-martdagi yigʻilishda asosiy stavkani 1 foiz bandga pasaytirib, yillik 14 foiz darajasida belgiladi.

 

Qayd etilishicha, iqtisodiyotda inflyatsiya darajasi oʻzining yuqori nuqtasiga chiqib, pasayish tendensiyasiga oʻtganligi kuzatila boshladi. Ayni paytda qatʼiy tashqi moliyaviy sharoitlarning ichki iqtisodiy faollikka salbiy taʼsiri boʻyicha signallar paydo boʻlmoqda.

Bunda yillik 14 foiz darajasidagi asosiy stavka inflyatsiya prognozining pasayuvchi dinamikasida (8,5-9,5 foiz) nisbatan qatʼiy pul-kredit sharoitlar saqlanib qolinishini taʼminlaydi.

 

MB maʼlumotlarida keltirilishicha, joriy yilning yanvar-fevral oylarida yillik inflyatsiya koʻrsatkichi 12,2 foizgacha biroz pasaydi va kelgusi chorakda sezilarli pasayishi boʻyicha ishonch ortib bormoqda. Kuzatuvlarga koʻra, isteʼmol bozorlarida mart oyining dastlabki ikki haftasida asosiy oziq-ovqat narxlari nisbatan muvozanatlashib, yanvar oyidagi oʻsishdan keyin pasayish dinamikaga oʻtganligi kuzatilmoqda.

 

Mavsumiy va maʼmuriy taʼsirga ega boʻlgan ayrim tovarlar va xizmatlar narxlarining oʻzgarishini inobatga olmasdan hisoblangan bazaviy inflyatsiya koʻrsatkichi oʻtgan yilning ikkinchi choragidan boshlangan oʻsib borish trendi joriy yil boshidan pasayish tendensiyasiga oʻzgarib, dekabrdagi 13,8 foizdan yanvarda 13,3 foizgacha va fevralda 13,2 foizgacha sekinlashdi.

 

Fevraldagi soʻrov natijalariga koʻra, kelgusi 12 oylik inflyatsion kutilmalarning yanvar natijalariga nisbatan sezilarli darajada pasayganligini kuzatildi, bu esa bazaviy inflyatsiya dinamikasi bilan birgalikda, kelgusi oylarda narxlarning barqarorlashishi uchun sharoitlarni yaratadi.

 

Tashqi iqtisodiy sharoitlarda maʼlum darajadagi xatarlar va noaniqliklar saqlanib qolmoqda. Fevral oyida global inflyatsiya, asosan, energetika va oziq-ovqat sektoridagi narxlarning pasayishi taʼsirida sekinlashishda davom etdi.

 

Yetakchi markaziy banklarning inflyatsiyani pasaytirish boʻyicha qatʼiy pozitsiyalari bilan bir qatorda, xalqaro bank sohasida kuzatilayotgan vaziyatlar fonida xavfsiz aktivlarga boʻlgan talabning oshishi, moliya va xomashyo bozorlaridagi tebranuvchanlikni oshirmoqda.

 

Xalqaro moliya bozorlaridagi qatʼiy sharoitlar va ayrim savdo hamkorlardagi valyuta kurslarining qadrsizlanishi, bir tomondan, ichki iqtisodiy faollikni qoʻllab quvvatlashda tashqi resurslarni qayta jalb qilishni qiyinlashtirayotgan boʻlsa, ikkinchi tomondan, valyuta oqimlaridagi nomutanosibliklarni kengaytirib bormoqda.

 

Jahon oziq-ovqat bozorlarida shakllanayotgan narxlar va kutilmalar, mamlakatimizga import qilinadigan tovarlar boʻyicha qulay sharoitlar yuzaga kelishiga asoslarni yaratmoqda. Bu, oʻz navbatida, oziq-ovqat guruhlarida import inflyatsiyasining oshiruvchi taʼsirlarini jilovlovchi omil boʻlib xizmat qiladi.

 

Dastlabki maʼlumotlarga koʻra, 2023-yilning yanvar-fevral oylarida ichki iqtisodiy sharoitlarda qisqa muddatli xatarlar taʼsiri qisman namoyon boʻldi. Yanvar oyi yakuni boʻyicha chakana savdo, sanoat ishlab chiqarish va qurilish ishlari oʻsish surʼatlarida sekinlashish kuzatildi.

 

Xizmat koʻrsatish sohasidagi oʻsish oʻtgan yilning mos davriga nisbatan sekinlashgani bilan, ushbu sohadagi oʻsish surʼatlari boshqa sohalardan yuqori boʻlmoqda. Xatarlarning vaqtinchalik xususiyati va oʻz vaqtida koʻrilgan choralarni hisobga olganda, birinchi yarim yillik yakuniga borib iqtisodiy faollikning muvozanatlashuvi va tarmoq koʻrsatkichlarining tiklanishi kutilmoqda.

 

Joriy yilning dastlabki oylarida monetar sharoitlar indeksi real samarali almashuv kursi va real foiz stavkalar dinamikasi hisobiga nisbatan qatʼiy fazada shakllandi.

 

Ijobiy real foiz stavkalarining shakllanishi milliy valyutadagi muddatli depozitlarning oʻtgan yilning mos davriga nisbatan yuqori oʻsishiga xizmat qilmoqda. Joriy yilda milliy valyutada ajratilgan kreditlar oʻtgan yilning mos davriga nisbatan tezlashishi iqtisodiy faollik koʻrsatkichlarining tiklanishiga ijobiy turtki sifatida baholanmoqda.

 

Markaziy bank pul-kredit sharoitlarining iqtisodiyotdagi yalpi talab, narxlar va inflyasion kutilmalarga taʼsirini baholashda davom etishini qoʻshimcha qilgan.

 

Kelgusi harakatlar inflyatsiya darajasi prognoz koridori doirasida shakllanishiga, oʻrta muddatli maqsadli koʻrsatkichga erishishga hamda iqtisodiy faollikni qoʻllab-quvvatlash oʻrtasidagi muvozanatni taʼminlashga qaratiladi. 

 

Markaziy bank boshqaruvining asosiy stavkani koʻrib chiqish boʻyicha navbatdagi yigʻilishi 2023-yil 27-aprelga belgilangan.