$
12586.41 UZS
54.63
160.42 UZS
0.6
14758.82 UZS
220.7
32° Kechasi 20°

Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

10:26 / 26.10.2024

Tadqiqotchilar sichqon miyasining rivojlanishini ko‘rsatuvchi uch o‘lchamli atlasni yaratdi.

Ushbu atlas sut emizuvchilarning butun miyasini embryonal bosqichlarda va erta postnatal davrda batafsil o‘rganish imkonini beradi. Bu olimlarga miyaning qanday shakllanishi, ishlashi, rivojlanishida nima noto‘g‘ri ketishi mumkinligini yaxshiroq tushunishga yordam beradi.

Atlas qanday yaratildi?
Bu atlas neyron rivojlanishi va u bilan bog‘liq kasalliklarni o‘rganish uchun yangi imkoniyatlar eshigini ochadi. Ishlanma rivojlanishning barcha bosqichlari uchun ilg‘or vizualizatsiya va mikroskopiya usullaridan foydalangan holda yaratildi.

3D-atlasni Pensilvaniya shtati tibbiyot kolleji jamoasi yana beshta ilmiy institut bilan hamkorlikda Nature Communications jurnalida taqdim etdi. Ushbu atlas miya tuzilishining rivojlanish dinamikasini har tomonlama qamrab oluvchi tasvirini ko‘rsatadi, bu esa tadqiqotchilarga vaqt o‘tishi bilan miyaning shakli va hajmidagi o‘zgarishlarni tahlil qilish imkonini beradi.

Tadqiqotning yetakchi mualliflaridan biri doktor Yonsu Kimning ta’kidlashicha, bunday xaritani yaratish miyaning normal sharoitda qanday ishlashi va uning buzilishlarida qanday o‘zgarishlar sodir bo‘lishini tushunish yo‘lida muhim qadam bo‘ldi. Ilgari olimlar faqat ikki o‘lchovli tasvirlar bilan cheklanib qolardi, bu esa neyron aloqalari va tuzilmaviy o‘zgarishlarni o‘rganishni murakkablashtirgan. Endilikda MRT va yorug‘lik varag‘i fluoressent mikroskopiyasi kabi yuqori texnologik usullardan foydalanish orqali, tadqiqotchilar miyani alohida hujayralar darajasida tasvirlash imkoniyatiga ega bo‘ldi. Olimlar yangi usulni GAMKergik neyronlar — miya ichidagi kommunikatsiyada muhim rol o‘ynaydigan hujayralarni kuzatish uchun qo‘lladi. Bu hujayralar shizofreniya va autizm kabi kasalliklarga aloqador bo‘lishi mumkin.

Yaratilgan atlas ushbu hujayralar miyaning turli qismlarida turli bosqichlarda qanday rivojlanishi va tashkil etilishini aniqlashga yordam berdi.Jahon miqyosidagi ilmiy tadqiqotlarni qo‘llab-quvvatlash maqsadida, jamoa barcha foydalanuvchilar uchun atlasning interaktiv versiyasini yaratdi. Ushbu manba dunyo bo‘ylab olimlarga o‘z tadqiqotlari uchun ma’lumotlardan erkin foydalanish imkoniyatini beradi. Bunday ishlanmalar olimlarning turli tadqiqotlar natijalarini o‘z loyihalariga birlashtirish jarayonini osonlashtiradi, shu bilan birga mashinali o‘rganish va sun’iy intellekt usullaridan foydalangan holda neyrofan rivojiga hissa qo‘shadi.


Ilm-fan


														
														Yangi moliyaviy inqilobning boshlanishi

Yangi moliyaviy inqilobning boshlanishi

Bugungi zamonaviy dunyoda insoniyat misli ko‘rilmagan ixtirolar-u, texnologiyalarning guvohiga aylandi. Raqamlashtirish odam…
22:24 / 31.01.2025

														
														Qo‘rqinchli yutuq: sun’iy intellekt inson yordamisiz o‘zining nusxasini yarata oladi

Qo‘rqinchli yutuq: sun’iy intellekt inson yordamisiz o‘zining nusxasini yarata oladi

Ushbu yutuq ilmiy hamjamiyatda jiddiy xavotir uyg‘otmoqda, chunki inson aralashuvisiz sun’iy intellektni muvaffaqiyatli o‘z-…
17:14 / 27.01.2025

														
														2028-yilda mamontlarni qaytadan dunyoga keltirishmoqchi

2028-yilda mamontlarni qaytadan dunyoga keltirishmoqchi

AQShda mamontning tug‘ilishi uchun abadiy muzliklarda topilgan DNKdan foydalaniladi.
10:06 / 18.01.2025

														
														“Vampir ko‘rshapalak”larning qonini energiya manbayi sifatida ishlatish mumkin” – olimlar

“Vampir ko‘rshapalak”larning qonini energiya manbayi sifatida ishlatish mumkin” – olimlar

Kanadalik olimlar ko‘rshapalaklar ustida tadqiqot o‘tkazishdi va “vampir ko‘rshapalaklar” o‘z o‘ljasining qoni yordamida ene…
12:30 / 11.11.2024

														
														Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

South China Morning Post nashrining xabar berishicha, xitoylik olimlar suv va havodan boshqa kimyoviy moddalarni yaratishga …
17:13 / 26.10.2024

														
														Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

Ushbu atlas sut emizuvchilarning butun miyasini embryonal bosqichlarda va erta postnatal davrda batafsil o‘rganish imkonini …
10:26 / 26.10.2024

														
														Endi shifokorlarga rentgen tasvirlari orqali suyaklar sinishini aniqlashda sun’iy intellekt yordam beradi

Endi shifokorlarga rentgen tasvirlari orqali suyaklar sinishini aniqlashda sun’iy intellekt yordam beradi

Britaniya Milliy sog‘liqni saqlash va tibbiy yordamni takomillashtirish instituti (NICE) sun’iy intellekt rentgen tasvirlari…
12:22 / 23.10.2024

														
														“Mikroblar endi antiseptiklar bilan oziqlanmoqda” – Tadqiqotchilar

“Mikroblar endi antiseptiklar bilan oziqlanmoqda” – Tadqiqotchilar

Xian Jiantong-Liverpul universiteti mutaxassislari tomonidan tadqiqot o‘tkazilganda, xitoylik olimlar noodatiy holatga duch …
10:22 / 19.10.2024

														
														Og‘izdagi bakteriyalar bilan bosh va bo‘yin saratoni o‘rtasida bog‘liqlik aniqlandi

Og‘izdagi bakteriyalar bilan bosh va bo‘yin saratoni o‘rtasida bog‘liqlik aniqlandi

Olimlar yangi tadqiqot o‘tkazishdi. Unda og‘iz bo‘shlig‘ida ko‘payadigan bakteriyalar bosh va bo‘yin saratoni rivojlanish xa…
09:53 / 02.10.2024

														
														Shvetsiyalik olimlar saratonni davolashning yangi yo‘lini topishdi

Shvetsiyalik olimlar saratonni davolashning yangi yo‘lini topishdi

Olimlar saraton hujayralarini qayta dasturlash usuli ustida ish olib borishdi. Bu yo‘l bilan xavfli hujayralarni onkologik o…
10:36 / 30.09.2024

Bu ham qiziq

Shavkat Mirziyoyev Gurbanguli Berdimuhamedovni tavallud kuni bilan qutladi

Shavkat Mirziyoyev Gurbanguli Berdimuhamedovni tavallud kuni bilan qutladi

Turkman xalqining milliy yetakchisi O‘zbekiston Prezidentiga Turkmaniston Prezidenti Serdar Berdimuhamedovning salomini yetk…
16:24 / 29.06.2025
Urganchda shoqollar yurgani yuzasidan ma’lumot berildi

Urganchda shoqollar yurgani yuzasidan ma’lumot berildi

Xorazm viloyati Ekologiya boshqarmasi bunga rasmiy munosabat bildirdi.
09:53 / 28.06.2025
Farg‘onada xorijga ishga yuborishni va’da qilib, 10 500 dollar olgan MChJ rahbari ushlandi

Farg‘onada xorijga ishga yuborishni va’da qilib, 10 500 dollar olgan MChJ rahbari ushlandi

Mazkur holat yuzasidan Jinoyat kodeksining 168-moddasi (firibgarlik) bilan jinoyat ishi qo‘zg‘atilib, tergov harakatlari o‘t…
11:55 / 26.06.2025
Ziplayn va kanatli park qurish rejalashtirilgan tuman va shaharlar ro‘yxati e’lon qilindi

Ziplayn va kanatli park qurish rejalashtirilgan tuman va shaharlar ro‘yxati e’lon qilindi

O‘zbekistonda tadbirkorlik subyektlarining tog‘li va cho‘l hududlarda ziplayn xizmatlari va kanatli park (taypark) ekstremal…
16:46 / 29.06.2025
Toshkentda IIO xodimiga pichoq bilan tajovuz qilgan shaxs ushlandi

Toshkentda IIO xodimiga pichoq bilan tajovuz qilgan shaxs ushlandi

Gumonlanuvchi avvalroq boshqa bir fuqaroga tan jarohati yetkazgan.
15:01 / 28.06.2025
O‘zbekiston Prezidenti YOII sammitida ishtirok etdi

O‘zbekiston Prezidenti YOII sammitida ishtirok etdi

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 27-iyun kuni Minsk shahrida Oliy Yevroosiyo iqtisodiy kengashining na…
17:50 / 27.06.2025
AQSh Oliy sudi tug‘ilganlik orqali fuqarolik berish masalasida Tramp qarorini qo‘llab-quvvatladi

AQSh Oliy sudi tug‘ilganlik orqali fuqarolik berish masalasida Tramp qarorini qo‘llab-quvvatladi

Ushbu farmon Qo‘shma Shtatlardagi noqonuniy muhojirlarning mamlakatda tug‘ilgan bolalariga fuqarolik berishni taqiqlaydi.
14:18 / 28.06.2025
O‘zbekistonda qidiruvda bo‘lgan 12 kishi BAAda ushlandi

O‘zbekistonda qidiruvda bo‘lgan 12 kishi BAAda ushlandi

“Bu shaxslar mamlakat sud organlari oldida javob berish va munosib jazo olish uchun topshiriladi”, – deyiladi xabarda.
10:11 / 26.06.2025
G‘azoda Isroil tarqatayotgan un qoplarida giyohvand moddalar topildi

G‘azoda Isroil tarqatayotgan un qoplarida giyohvand moddalar topildi

Bu haqda Quds news network xabar berdi.
15:56 / 28.06.2025
Toshkentda qariyb 2 mlrd so‘mlik gazdan o‘g‘rincha foydalangan novvoyxona va kafel sexi aniqlandi

Toshkentda qariyb 2 mlrd so‘mlik gazdan o‘g‘rincha foydalangan novvoyxona va kafel sexi aniqlandi

Toshkent viloyatida 1,9 mlrd so‘mlik tabiiy gazdan noqonuniy foydalangan tadbirkorlar aniqlandi. Bu haqda “Hududgazta’minot”…
13:08 / 28.06.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!