Yozgi ovqatdan zaharlanish haqida gapirganimizda birinchi navbatda qo‘ziqorin bilan zaharlanish xayolga keladi. Ammo hatto biz xavfsiz va foydali hisoblagan ovqatlar ham jiddiy sog‘liq muammolariga olib kelishi mumkin. Qaysi yozgi mahsulotlardan ehtiyot bo‘lishingiz kerakligini bilib oling.
Qovun va tarvuz
Hech qayerda va hech qachon o‘zgartirmaslik kerak bo‘lgan qoida: tarvuzlarni va ayniqsa, qovunlarni kesishdan oldin yaxshilab yuvib tashlang. Qovunlar tom ma’noda o‘sishining butun davri davomida yerda yotadi va po‘stlog‘ida xavfli bakteriyalarning haqiqiy to‘plamini jamlaydi, ulardan eng xavflisi salmonellalar va listeriyalardir. Kesilgan qovunni muzlatkichda saqlashni unutmang: qovunni stolga qo‘yishingiz mumkin bo‘lgan vaqt bir yoki ikki soatdan oshmasligi kerak.
Go‘sht
Yoz oqshomida go‘shtni dudlash yoki panjarada pishirish yoqimli bo‘lgani bilan xavflidir. Chunki E.coli bakteriyalari bo‘lishi ehtimoli yuqori. Yaxshisi shundaki, u issiqlik bilan ishlov berish paytida o‘ladi. Yomoni, ovqat pishirish vaqtida ehtiyot choralarini ko‘rmasangiz, u qo‘llaringizga, keyin esa og‘zingizga tushishi mumkin. Qiyma, shuningdek, pichoq va taxtakachdan foydalangandan keyin qo‘lingizni yaxshilab yuving. Go‘shtni yaxshilab pishiring.
Yangi sut
Bu mazali va juda foydali, ammo xavfli: pasterizatsiya paytida sutning ta’mi o‘zgarishi mumkin, ammo xavfli bakteriyalar, albatta, o‘ladi. Biroq hatto pasterizatsiya qilingan sutni ham stol ustida unutmaslik kerak: yozda, issiqda, faqat muzlatkichda saqlang!
Agar shunga qaramay, siz xavfli bakteriyalardan zaharlanish alomatlarini payqasangiz, darhol choralar ko‘rish kerak.
Zaharlanish belgilari sezilganda zudlik bilan choralar ko‘rish muhimdir.
Qorin bo‘shlig‘ida kuchli burishish;
Ko‘ngil aynishi va qayt qilish;
Haroratning ko‘tarilishi (ba’zan 39 darajagacha);
Umumiy zaiflik.
Zaharlanishning birinchi belgisida darhol shifokorni chaqiring. Ammo buning iloji bo‘lmasa (masalan, ta’tilni shahar tashqarisida o‘tkazayotgan bo‘lsangiz) yoki biror sababga ko‘ra yaqin kelajakda yordam kela olmasa, quyidagi choralarni ko‘rish kerak:
Bemorning oshqozonini yuving. Buning uchun toza suvdan (kamida bir litr) yoki kaliy permanganatning kuchsiz eritmasidan foydalanishingiz mumkin, so‘ngra darhol qusishni qo‘zg‘atishingiz kerak. Bu toksinlarning qonga keyingi so‘rilishining oldini oladi.
Agar bemorda diareya bo‘lmasa, organizmning o‘z-o‘zini tozalashini tezlashtirish uchun unga ich keltiruvchi preparat berish lozim.
Oshqozonni yuvishdan keyin bemor faollashtirilgan ko‘mir ichishi kerak. Shuni ham yodda tutish kerakki, zaharlanishda organizm namlikni sezilarli darajada yo‘qotadi, shuning uchun ko‘proq gazsiz mineral suv ichish kerak.
Bemorga yotoqda dam olishni ta’minlang: zaharlanish organizmga og‘ir yuk bo‘lib, unga tiklanish imkoniyatini berish zarur.
O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!
O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!