NASA олимлари Марс атмосферасидан олинган маълумотлар ва “Perseverance” ровери томонидан ёзиб олинган товушлардан фойдаланиб, Марсда инсон овози қандай янграшини кўрсатувчи дастур ишлаб чиқди.

Таъкидланишича, Марс атмосфераси ҳарорати, зичлиги ва кимёвий таркиби жиҳатидан Ер сайёрасиникидан фарқ қилади. Бу фарқлар товушнинг баландлиги ва тарқалишига таъсир қилади. Селций шкаласи бўйича ўртача -63 даража атрофида бўлган ўртача ҳароратда Марсдаги товуш тезлиги Ердагига қараганда пастроқдир (тахминан 240 м/с. Ерда эса 340 м/с). Яқиндан бу сезилмайди, лекин узоқдан келаётган товушлар Ердагига қараганда секинроқ тарқалади.

Яна муҳим фарқ – бу қисқартирилган ҳажм. Марс атмосфераси зичлиги Ерникидан тахминан 100 баравар камроқ, шунинг учун уни Ердаги каби бир хил ҳажмда эшитиш учун товуш манбасига анча яқинроқ бўлиш керак.

Ниҳоят, 96 фоиз карбонат ангидрид бўлган Марс атмосфераси баланд товушларни ўзлаштиради. Ҳуштак, қўнғироқ ёки қушларнинг сайраши каби биз Ерда ўрганиб қолган баъзи товушлар Марсда деярли эшитилмайди.

Бу учта хусусият биргаликда Марс атмосферасида инсон овозини ўзгартиради. Буни билиш учун сиз NASA веб-сайтида Қатъийлик миссиясига бағишланган бўлимни топишингиз керак, сўнгра иштирок этиш бўлимида Марс товушлари ёрлиғини очишингиз керак.

2021 йил 7 май куни NASA ўзининг тўртинчи миссияси чоғида илк бор Марс “Ingenuity” вертолётининг товушларини чиқарди. Вертолёт парракларининг овози ровернинг “SuperCam” лазер асбобидаги иккита микрофондан бири ёрдамида олинган. Кейинчалик бу марсдаги монотон шовқин экани ойдинлашди.

• Karyera
• Mars
• НАСА
• kosmos