“Хусусан, давлат қарзининг ЯИМга нисбати 2021 йил бошида 39,0 фоиздан (2021 йил якунида – 38,0 фоиз) 2022 йил якунига қадар 36,4 фоизгача пасайди”, — дейилади шарҳда. 

Қуйида давлатнинг ташқи ва ички қарзлари миқдори келтирилган (ўлчов бирлиги млрд АҚШ доллари эквивалентида):

Давлат ташқи қарзи — 25,9

• ЯИМга нисбатан фоизда — 32,25
• Ўзбекистон Республикаси номидан жалб қилинган ташқи қарз қолдиғи — 19,8
• Давлат кафолати остида жалб қилинган ташқи қарз қолдиғи — 6,1

Давлат ички қарзи — 3,3

• ЯИМга нисбатан фоизда — 4,1
• Ўзбекистон Республикаси номидан чиқарилган давлат қимматли қоғозлари бўйича қарз қолдиғи (трлн сўмда) — 13,0
• Давлат кафолати остида жалб қилинган, давлат бюджетидан қайтариладиган ички қарз қолдиғи — 2,16

Давлат қарзи, жами — 29,2

• ЯИМга нисбатан фоизда — 36,4 фоиз

Давлат ички қарзи қолдиғи таркибида давлат қимматли қоғозлари, давлат томонидан кафолатланган ички қарз ҳамда давлат бюджетидан қайтариладиган ички мажбуриятлар қолдиғи акс эттирилган.

Давлат қарзини макроиқтисодий барқарор даражада сақлаш ва уни самарали бошқариш юзасидан амалга оширилаётган чоралар ҳамда миллий валюта алмашув курсининг барқарорлиги шароитларида республика иқтисодиётининг юқори суръатлар билан ўсишининг таъминланиши натижасида 2021 йилдан бошлаб давлат қарзининг ЯИМга нисбати барқарорлашиши кузатилмоқда.

Хусусан, давлат қарзининг ЯИМга нисбати 2022 йил бошида 38,0 фоиздан 2023 йилнинг 1 январь ҳолатига 36,4 фоизгача пасайди.

Давлат қарзи 2022 йил давомида 2,9 млрд долларга ошган бўлса-да, АҚШ доллари ҳисобида ялпи ички маҳсулот тез суратларда, яъни 11,1 млрд долларга ўсганлиги туфайли давлат қарзининг ЯИМга нисбати пасайган.

Сўнгги йилларда давлат қарзини мўтадил даражада сақлаш ва самарали бошқариш юзасидан амалга оширилаётган чоралар ҳозирда ўз самарасини бермоқда.

Хусусан:

• 2020 йилдан бошлаб янги жалб қилинадиган давлат ташқи қарзи миқдорларини қонуний чегаралаш амалиёти йўлга қўйилди.

Шундан:

• Ўзбекистон Республикасининг “2020 йил учун Ўзбекистон Республикасининг Давлат бюджети тўғрисида”ги қонуни билан 2020 йил давомида Ўзбекистон Республикаси номидан ёки Ўзбекистон Республикаси кафолати остида ташқи қарзни жалб этиш бўйича имзоланадиган янги шартномаларнинг чегараланган ҳажми 5,5 млрд АҚШ доллари миқдорида белгиланди.

2020 йилнинг якунига кўра, имзоланган янги давлат ташқи қарз битимларининг ҳажми 5,35 млрд АҚШ долларни ташкил этди.

2021 йилдан бошлаб, давлат қарзининг хавфсиз даражасини ҳамда янги жалб қилинадиган давлат ички ва ташқи қарз битимларига нисбатан ҳам чегараларини қонун даражасида белгилаш йўлга қўйилди.