Тошкент 17 октябрь куни юридик дипломатия марказига айланди. Тошкентда Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги (МДҲ) иштирокчи давлатлари Адлия вазирлари кенгашининг 18-мажлиси бўлиб ўтди.

Унда Беларус, Қирғизистон, Россия, Тожикистон ва Ўзбекистон адлия вазирлари иштирок этди.

Таъкидланганидек, глобаллашув ва давлатлараро алоқаларнинг кучайиши шароитида МДҲ мамлакатлари ҳуқуқий соҳада фаол мулоқот ва ҳамкорликни талаб этадиган янги муаммоларга дуч келмоқда. Адлия вазирлари кенгаши иштирокчи мамлакатлар фаолиятини мувофиқлаштириш, ҳуқуқий базани мустаҳкамлаш ва қонунчиликни ривожлантиришда муҳим роль ўйнамоқда. Бу фуқаролар ҳуқуқларини янада самарали ҳимоя қилиш, ҳуқуқий хизматлар сифатини ошириш ва халқаро мажбуриятларни бажаришга хизмат қилади.

Минтақавий ва глобал муаммолар кучайиб бораётган бир пайтда Ўзбекистон пойтахтида ўтказилган ушбу учрашув нафақат долзарб масалаларни муҳокама қилиш майдони, балки МДҲ мамлакатларининг ҳуқуқий тизимини сезиларли даражада ўзгартира оладиган стратегик ечимларни ишлаб чиқиш майдонига айланди.

Тошкентдаги мажлис қўшма ташаббусларни муҳокама қилиш, миллий даражада қабул қилинган муваффақиятли амалиётлар ва ҳуқуқий қарорлар билан ўртоқлашиш имкониятини берди. Иштирокчилар Ҳамдўстлик маконида ҳуқуқий маърифат, жумладан, ёшларни ҳуқуқий тарбиялаш, маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг юридик хизмати сифатини ошириш каби кенг кўламли масалаларни кўриб чиқдилар.

Бир қатор муҳим ташкилий масалалар муҳокама қилинди. Хусусан, Тошкент шаҳрида Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигининг Адлия вазирлари кенгашидаги раислиги якунлари сарҳисоб қилинди, илгари қабул қилинган қарорлар ижросининг бориши кўриб чиқилди.

Кун тартибидаги асосий масалалардан бири Ўзбекистон Республикасининг МДҲга аъзо давлатлар адлия вазирликлари ўртасида ахборот алмашишнинг электрон тизимини яратиш концепциясини ишлаб чиқиш бўйича ташаббусини муҳокама қилиш бўлди.

Ягона электрон тизимни яратиш сўровларнинг самарадорлиги ва тезкорлигини ошириш, ҳужжатларни қайта ишлаш, ижро этиш ва сақлаш устидан назоратни кучайтириш, ҳужжатларни йўқотиш ҳолатларини бартараф этишга қаратилган. Бу тарқоқ ҳужжатлар оқимини ягона тизимга бирлаштириш, ҳужжат яратиш вазифасидан тортиб, уни архивга топшириш ва сақлашни таъминлашгача бўлган ҳужжат айланишининг бутун жараёнини қамраб олиш, пировардида вақтни тежаш имконини беради.

Умуман олганда, ушбу ташаббус Ҳамдўстлик маконида ҳуқуқий ҳамкорликни жадаллаштиришга, шунингдек, ҳуқуқни қўллаш амалиёти самарадорлигини оширишга қаратилган. Бунда Ягона электрон тизимни яратиш давлат сири ёки бошқа ҳимояланувчи ахборотни ўз ичига олган маълумотларни алмашишни назарда тутмайди.

МДҲ иштирокчи давлатлари адлия вазирлари кенгашининг 2025 йилга мўлжалланган асосий тадбирлар режаси, 19-йиғилиш кун тартиби лойиҳаси тасдиқланди. Хусусан, 2025 йилда Кенгаш ишчи гуруҳлари ва органларининг йиғилишлари билан бир қаторда “Ташкент Law Spring” ИВ Халқаро юридик форумини ўтказиш, нотариат вакиллари учун стажировкалар, МДҲга аъзо давлатларнинг стажёрлари ва ёш адвокатлари учун вебинарлар туркумини ташкил этиш режалаштирилган.

Экспертларнинг фикрича, Тошкент мажлиси натижалари МДҲ ҳуқуқий тизимларидаги кейинги ўзгаришларнинг туртки бўлиши мумкин. Қабул қилинган қарорлар мамлакатлар ичида ҳам, халқаро майдонда ҳам қонунчилик, ҳуқуқни қўллаш амалиёти ва институционал ҳамкорлик ривожига таъсир кўрсатади.

• Адлия
• МДҲ
• Тошкент