$
12699.14 UZS
84.07
162.16 UZS
0.14
14847.83 UZS
93.24
36° Kechasi 24°

Muzqaymoqni kim o‘ylab topgan?

18:05 / 22.09.2022

Hech o‘ylab ko‘rganmisiz, muzqaymoqni kim o‘ylab topgan ekan-a? Kim bo‘lsa ham, zo‘r ish qilgan ekan-da, o‘ziyam. Ammo saratonda yangi uzilgan mevalarni muz yoki qor bilan aralashtirib iste’mol qilish birinchi bo‘lib kimning hayoliga kelgani hanuzgacha noma’lum. Xitoyliklar ham, Qadimgi misrliklar ham, forslar ham bu ajoyib ne’matning o‘ziga xos variantlarini yaratishgan.  

Arablar dastlab asal yoki shakar qiyomini qor bilan aralashtirishgan, keyinchalik meva sharbatini qo‘shishgan. Shu tariqa dastlabki sharbatlar paydo bo‘lgan. Italiya janubida yashaydigan aholi esa jaziramada salqin shirinlik va ichimliklar tayyorlashni arablardan o‘rganishgan. Sitsiliyada hozir ham yoz oylarida maydalangan muz va meva sharbati aralashmasi – granit tayyorlashadi.    

Muz va mevadan tashqari ko‘pirtirilgan sut, qaymoq va tuxum sarig‘ini qo‘shib, qaymoqli muzqaymoq tayyorlash usuli esa XVI asrlarga kelib paydo bo‘lgan. U Florensiyada, o‘sha vaqtlarda shaharni boshqargan Medichilar saroyida ixtiro qilingan, degan taxminlar bor. Lorenso Medichining qizi Yekaterina Medichi fransuz qiroliga turmushga chiqqanidan keyin o‘zi bilan bu antiqa shirinlikni tayyorlovchi oshpazni ham olib ketgan. Qaymoqli muzqaymoq tayyorlash siri uzoq vaqtgacha maxfiy saqlangan. Oradan bir necha 10 yillar o‘tganidan so‘ng Yekaterina Medichining nevarasi ingliz qiroli Karl I’ga turmushga chiqqach, ingliz saroyida ham muzqaymoq tayyorlanadigan bo‘lgan. 

Uni tayyorlash usuli pazandalikka oid kitoblarda ilk bor XVIII asr boshlarida aks eta boshlagan. Misol uchun, fransiyada nashr etilgan L’Art de Faire des Glaces (“Muzqaymoq tayyorlash san’ati”) kitobini aytish mumkin. Xuddi o‘sha davrda Yevropada zodagonlarni muzqaymoqning turli xillarini tatib ko‘rishga taklif qiladigan ilk kafelar ochila boshlangan. O‘sha davrlarda bu ajoyib shirinlikni tayyorlash katta vaqt va mashaqqatli mehnatni talab qilgani uchun bahosi juda qimmat edi. Muzqaymoqqa qo‘shiladigan birgina massani ko‘pirtirish uchun deyarli bir soat to‘xtovsiz harakat qilish talab etilgan.  

100 yillar o‘tib, Nensi Jonson muzqaymoq tayyorlovchi birinchi uskunasiga patent olganidan keyin, vaziyat bir muncha o‘zgardi.  1851-yilda Jeykob Fassel qaymoqni ko‘pirtiruvchi va muzlatuvchi mashina yaratdi. XIX asrning ikkinchi yarmida Fransiyada plombir ixtiro qilinadi. Neapolda, ispan saroyida bir taqsimchaga muzqaymoqning bir necha turini qo‘yib, dasturxonga tortish urfga kiradi. Muzqaymoq tortishning bu usuli hali hamon neapolitancha deb ataladi.

Hammamiz yoqtiradigan vaflili muzqaymoq esa o‘tgan asr boshlarida urfga kirgan. Muzqaymoqni vaflidan yasalgan konus – shoxchalarga solib sotish g‘oyasi Agness Marshallning 1888-yilda nashr etilgan pazandalikka oid kitobida keltirilgan. Hozirga kelib esa muzqaymoqlarning juda ko‘plab turlari bor. 
Jaziramada muzqaymoqdan bahramand bo‘lish naqadar maza, to‘g‘rimi? Nima bo‘lganda ham me’yordan oshirib yubormang. Aks holda, yoz kunlarida shamollab qolishingiz hech gap emas!

 

 


Qiziqarli


														
														2024-yilda dunyo millionerlari soni 2,34 million kishidan oshdi

2024-yilda dunyo millionerlari soni 2,34 million kishidan oshdi

Bu haqda Knight Frank kompaniyasining yillik Wealth Report hisobotida keltirildi.
12:45 / 08.03.2025

														
														Mumtoz Mahal kim edi va Toj Mahal nima uchun unga atalgan?

Mumtoz Mahal kim edi va Toj Mahal nima uchun unga atalgan?

Dunyoning eng buyuk me’moriy obidalaridan biri bo‘lgan va haqiqiy sadoqat, sevgining timsoli hisoblanadigan Toj Mahal o‘zini…
17:04 / 06.02.2025

														
														O‘sha tun...

O‘sha tun...

Voqeiy hikoyaO‘sha kuni qo‘shni bolalar bilan qora kechgacha o‘ynadik.
16:27 / 03.02.2025

														
														Meduza niqobi: Sitsiliyada 2000 yildan oshiq noodatiy artefakt topildi

Meduza niqobi: Sitsiliyada 2000 yildan oshiq noodatiy artefakt topildi

Italiyalik arxeologlar Sitsiliya janubidagi Agrigento provinsiyasidagi zamonaviy Likata yaqinida joylashgan qadimiy Finziade…
11:14 / 27.01.2025

														
														Ilm-fan “otalari”

Ilm-fan “otalari”

Ilm-fan otalari tarix kitoblaridagi shunchaki nomlar emas. Ular g‘oyalari bilan insoniyat sivilizatsiyasiga hissa qo‘shgan o…
12:11 / 15.01.2025

														
														Gender testlari mojarosi bilan tanilgan Iman Halif Google’da eng ko‘p qidirilgan sportchi bo‘ldi

Gender testlari mojarosi bilan tanilgan Iman Halif Google’da eng ko‘p qidirilgan sportchi bo‘ldi

Google qidiruv tizimi orqali 2024-yilda eng ko‘p izlangan mavzularni sarhisob qildi va qidiruvlarni yo‘nalishlar bo‘yicha aj…
11:22 / 12.12.2024

														
														Yaponiyada odamlarni yuvadigan kir mashina yaratildi

Yaponiyada odamlarni yuvadigan kir mashina yaratildi

2025-yil aprel oyida Osaka shahrida bo‘lib o‘tadigan Butunjahon ko‘rgazmasida insonlar foydalanishi uchun mo‘ljallangan kir …
14:41 / 23.11.2024

														
														2024-yilning eng yaxshi pishlog‘i aniqlandi

2024-yilning eng yaxshi pishlog‘i aniqlandi

“Yilning eng yaxshi pishlog‘i” nomli an’anaviy xalqaro tanlov Portugaliyaning Vizeu shahrida o‘tkazildi.
10:26 / 20.11.2024

														
														“Titanik”dagi kapitanning soati auksionda sotildi

“Titanik”dagi kapitanning soati auksionda sotildi

Henry Aldridge and Son auksion uyining xabar berishicha, “Titanik”ning 700 dan ortiq yo‘lovchisini qutqargan “Karpatiya” kem…
10:22 / 18.11.2024

														
														Dunyodagi eng qimmat zumrad kimoshdi savdosida sotildi

Dunyodagi eng qimmat zumrad kimoshdi savdosida sotildi

CBS News nashrining xabar berishicha, shahzoda Sadriddin Og‘axon III ning Cartier broshidan zumradlari kimoshdi savdosida so…
09:34 / 16.11.2024

Bu ham qiziq

Donald Tramp Patriot komplekslarini Ukrainaga yetkazib berishga va'da berdi

Donald Tramp Patriot komplekslarini Ukrainaga yetkazib berishga va'da berdi

Mazkur sarf-xarajatlar NATO hisobidan amalga oshiriladi
19:53 / 14.07.2025
Yoaxim Lyov O‘zbekiston terma jamoasi bosh murabbiyi bo‘lishi mumkin

Yoaxim Lyov O‘zbekiston terma jamoasi bosh murabbiyi bo‘lishi mumkin

Bu bo'yicha murabbiy bilan muzokaralar olib borilmoqda
18:57 / 13.07.2025
Belarus prezidenti Emmanuel Makronga tabrik yo‘lladi

Belarus prezidenti Emmanuel Makronga tabrik yo‘lladi

U maktubida fransuz xalqiga tinchlik va osoyishtalik tiladi
20:06 / 14.07.2025
O‘zbekistonda sug‘urtaning qaysi turi ko‘proq qo‘llanilmoqda?

O‘zbekistonda sug‘urtaning qaysi turi ko‘proq qo‘llanilmoqda?

O‘zbekistonda sug‘urtaning qaysi turi ko‘proq qo‘llanilishi ma’lum qilindi.
15:06 / 13.07.2025
AOKA faoliyati tugatildi

AOKA faoliyati tugatildi

Prezident farmoni bilan uning asosida Milliy kontent ishlab chiqaruvchi markaz tashkil etiladi.
16:33 / 14.07.2025
Saida Mirziyoyevaga o‘rinbosarlar tayinlandi

Saida Mirziyoyevaga o‘rinbosarlar tayinlandi

Hilola Umrova vazirlikdan olindi.
17:27 / 14.07.2025
Surxondaryoda ikki bosh morxo‘r ovlagan shaxslar tabiatga 4,5 mlrd so‘m zarar yetkazdi

Surxondaryoda ikki bosh morxo‘r ovlagan shaxslar tabiatga 4,5 mlrd so‘m zarar yetkazdi

Ular ovlagan burama shoxli echkilar “Qizil kitob”ga kiritilgan bo‘lgan.
16:47 / 13.07.2025
Marg‘ilonda 2,5 yashar bolani bosib ketgan haydovchiga nisbatan jinoyat ishi qo‘zg‘atildi

Marg‘ilonda 2,5 yashar bolani bosib ketgan haydovchiga nisbatan jinoyat ishi qo‘zg‘atildi

Farg‘ona viloyati IIB haydovchiga nisbatan jinoyat ishi qo‘zg‘atilganini ma’lum qildi.
17:31 / 13.07.2025
15-iyul kuni kutilayotgan ob-havo ma’lumoti

15-iyul kuni kutilayotgan ob-havo ma’lumoti

Kechasi 22-24 daraja iliq, kunduzi 37-39 daraja issiq bo‘ladi
23:10 / 14.07.2025
O‘zbekistonda aholiga tegishli avtomobillar soni 4,5 mln.dan oshdi

O‘zbekistonda aholiga tegishli avtomobillar soni 4,5 mln.dan oshdi

Milliy statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2025-yilning 1-aprel holatiga O‘zbekiston Respublikasida jismoniy shaxslar…
12:50 / 14.07.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!