$
12926.51 UZS
-9.17
156.00 UZS
-2.8
14092.48 UZS
-72.09
28° Kechasi 13°

Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

17:13 / 26.10.2024

South China Morning Post nashrining xabar berishicha, xitoylik olimlar suv va havodan boshqa kimyoviy moddalarni yaratishga imkon beradigan usulni o‘ylab topishdi. Bu Xitoy fan va texnologiya universiteti tadqiqotchilarining yutug‘i ekanligi aytildi.

Mutaxassislar oddiy komponentlar yordamida aminokislotalar yaratishga muvaffaq bo‘ldi. Organizmlar bunday molekulalardan oqsil ishlab chiqarish uchun foydalanadi. Glitsin sintezi uchun olimlar yangi yondashuvni qo‘lladi.

Odatda, glitsin ishlab chiqarish uchun neftni qayta ishlash mahsulotlari, shu jumladan, aldegidlar va sianidlardan foydalaniladi. Ammo bunday yondashuvning kamchiliklari ko‘p.

Birinchidan, ularni ishlab chiqarish uchun katta miqdorda energiya talab qilinadi. Ikkinchidan, ular tufayli atrof-muhitni ifloslantiradigan ko‘plab zararli chiqindilar paydo bo‘ladi. Yangi usul yordamida olimlar karbonat angidrid, suv va kisloroddan aminokislotalar ishlab chiqarish uchun uglerod, azot, vodorod va kislorod olmoqda. Dastlab tadqiqotchilar karbonat angidridni oksalat kislotaga aylantirdi. Keyingi bir necha bosqichdan so‘ng, boshlang‘ich materiallardan elektroliz jarayoni bilan glitsin hosil qilindi.

Tajriba davomida olimlar bir kecha-kunduzda taxminan 5,16 gramm yuqori darajada toza moddani sintez qilishga erishdi. “Odatda organik sintez reaksiyalari mahsulotlarni milligrammlarda beradi. Biz shunchalik ko‘p glitsin tayyorladikki, uni kaftga sig‘dirish mumkin”, — deb ta’kidladi yangi usul mualliflari.

Xitoylik tadqiqotchilarning aytishicha, ular Yerda hayot bulutlardagi kimyoviy reaksiyalar tufayli paydo bo‘lgan degan nazariyadan ilhomlangan. Chaqmoqlar ta’sirida havo va suv aminokislotalarni sintez qilish imkoniyatiga ega bo‘lgan.

Masalan, asrning o‘rtalarida amerikalik olimlar Yerning ibtidoiy atmosferasini suv, metan, ammiak va vodorod yordamida modellashtirgan edi. Elektr zaryadlari ularga chaqmoqqa taqlid qilish imkoniyatini bergan.

Xitoylik mutaxassislar yangi yondashuv kelajakda yanada murakkab aminokislotalarni yaratishga yordam beradi, deb umid qilmoqda.


Ilm-fan


														
														Yangi moliyaviy inqilobning boshlanishi

Yangi moliyaviy inqilobning boshlanishi

Bugungi zamonaviy dunyoda insoniyat misli ko‘rilmagan ixtirolar-u, texnologiyalarning guvohiga aylandi. Raqamlashtirish odam…
22:24 / 31.01.2025

														
														Qo‘rqinchli yutuq: sun’iy intellekt inson yordamisiz o‘zining nusxasini yarata oladi

Qo‘rqinchli yutuq: sun’iy intellekt inson yordamisiz o‘zining nusxasini yarata oladi

Ushbu yutuq ilmiy hamjamiyatda jiddiy xavotir uyg‘otmoqda, chunki inson aralashuvisiz sun’iy intellektni muvaffaqiyatli o‘z-…
17:14 / 27.01.2025

														
														2028-yilda mamontlarni qaytadan dunyoga keltirishmoqchi

2028-yilda mamontlarni qaytadan dunyoga keltirishmoqchi

AQShda mamontning tug‘ilishi uchun abadiy muzliklarda topilgan DNKdan foydalaniladi.
10:06 / 18.01.2025

														
														“Vampir ko‘rshapalak”larning qonini energiya manbayi sifatida ishlatish mumkin” – olimlar

“Vampir ko‘rshapalak”larning qonini energiya manbayi sifatida ishlatish mumkin” – olimlar

Kanadalik olimlar ko‘rshapalaklar ustida tadqiqot o‘tkazishdi va “vampir ko‘rshapalaklar” o‘z o‘ljasining qoni yordamida ene…
12:30 / 11.11.2024

														
														Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

South China Morning Post nashrining xabar berishicha, xitoylik olimlar suv va havodan boshqa kimyoviy moddalarni yaratishga …
17:13 / 26.10.2024

														
														Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

Ushbu atlas sut emizuvchilarning butun miyasini embryonal bosqichlarda va erta postnatal davrda batafsil o‘rganish imkonini …
10:26 / 26.10.2024

														
														Endi shifokorlarga rentgen tasvirlari orqali suyaklar sinishini aniqlashda sun’iy intellekt yordam beradi

Endi shifokorlarga rentgen tasvirlari orqali suyaklar sinishini aniqlashda sun’iy intellekt yordam beradi

Britaniya Milliy sog‘liqni saqlash va tibbiy yordamni takomillashtirish instituti (NICE) sun’iy intellekt rentgen tasvirlari…
12:22 / 23.10.2024

														
														“Mikroblar endi antiseptiklar bilan oziqlanmoqda” – Tadqiqotchilar

“Mikroblar endi antiseptiklar bilan oziqlanmoqda” – Tadqiqotchilar

Xian Jiantong-Liverpul universiteti mutaxassislari tomonidan tadqiqot o‘tkazilganda, xitoylik olimlar noodatiy holatga duch …
10:22 / 19.10.2024

														
														Og‘izdagi bakteriyalar bilan bosh va bo‘yin saratoni o‘rtasida bog‘liqlik aniqlandi

Og‘izdagi bakteriyalar bilan bosh va bo‘yin saratoni o‘rtasida bog‘liqlik aniqlandi

Olimlar yangi tadqiqot o‘tkazishdi. Unda og‘iz bo‘shlig‘ida ko‘payadigan bakteriyalar bosh va bo‘yin saratoni rivojlanish xa…
09:53 / 02.10.2024

														
														Shvetsiyalik olimlar saratonni davolashning yangi yo‘lini topishdi

Shvetsiyalik olimlar saratonni davolashning yangi yo‘lini topishdi

Olimlar saraton hujayralarini qayta dasturlash usuli ustida ish olib borishdi. Bu yo‘l bilan xavfli hujayralarni onkologik o…
10:36 / 30.09.2024

Bu ham qiziq

O‘zbekistonda birinchi marta ma’muriy huquqbuzarlik qilgan tadbirkor javobgarlikdan ozod qilinadi

O‘zbekistonda birinchi marta ma’muriy huquqbuzarlik qilgan tadbirkor javobgarlikdan ozod qilinadi

Unga kamchilikni bartaraf etish uchun imkoniyat beriladi.
12:39 / 19.03.2025
Toshkentda yer maydonlari olib berishni va’da qilgan firibgarlar ushlandi

Toshkentda yer maydonlari olib berishni va’da qilgan firibgarlar ushlandi

Mazkur holatlar yuzasidan Jinoyat kodeksining 168-moddasi (firibgarlik) va 28, 211-moddasi (pora berish) bilan jinoyat ishla…
21:00 / 18.03.2025
Oltin qiymati ketma ket ikki kun ko‘tarildi

Oltin qiymati ketma ket ikki kun ko‘tarildi

O‘zbekiston Markaziy banki ma’lumot berishicha, 18-mart holatiga ko‘ra, besh gramm oltin quymasi narxi 6,427 million so‘mni …
22:37 / 18.03.2025
Endi qamoqqa olinganlar tibbiy ko‘rikdan o‘tadi

Endi qamoqqa olinganlar tibbiy ko‘rikdan o‘tadi

Yangi qonunga ko‘ra, endilikda qamoqqa olinganlar tergov hibsxonasiga joylashtirilishidan oldin majburiy tibbiy ko‘rikdan o‘…
09:49 / 18.03.2025
Majburiy ovoz to‘plangan loyihalar ovoz berish bosqichidan chetlatiladi

Majburiy ovoz to‘plangan loyihalar ovoz berish bosqichidan chetlatiladi

Ijtimoiy tarmoqlarda Farg‘ona viloyati Quva tumanidagi 37-maktabda majburiy ovoz berish holatlari yuzasidan xabarlar tarqald…
11:25 / 18.03.2025
Andijon xalqaro aeroporti 20-mart kuni ochiladi

Andijon xalqaro aeroporti 20-mart kuni ochiladi

Andijon aeroporti 20-martdan muntazam yo‘lovchi qatnovlarini qabul qila boshlaydi. Birinchi reys Toshkent – Andijon – Toshke…
15:35 / 18.03.2025
O‘zbekistonda noqonuniy haj va umra safarini tashkil etgan 19 ta sayyohlik firmasi jarimaga tortildi

O‘zbekistonda noqonuniy haj va umra safarini tashkil etgan 19 ta sayyohlik firmasi jarimaga tortildi

O‘zbekistonda haj va umraning noqonuniy tashkil etilishining oldini olishga qaratilgan tekshiruvlar o‘tkazildi.
22:00 / 19.03.2025
Bu yil kichik va o‘rta biznes loyihalari infratuzilmasiga ajratilishi belgilangan 1 trillion so‘mga qo‘shimcha 500 milliard so‘m ajratiladi

Bu yil kichik va o‘rta biznes loyihalari infratuzilmasiga ajratilishi belgilangan 1 trillion so‘mga qo‘shimcha 500 milliard so‘m ajratiladi

Ushbu tumanlarda davlat idoralaridan bo‘shaydigan 150 ta bino esa auksionda tadbirkorlarga taklif qilinadi.
11:46 / 19.03.2025
20-mart kuni qanday ob-havo kuzatiladi?

20-mart kuni qanday ob-havo kuzatiladi?

Harorat kechasi 12-14 daraja iliq, kunduzi 25-27 daraja iliq bo‘ladi.
23:14 / 19.03.2025
O‘zbekiston mudofaa xarajatlari bo‘yicha Markaziy Osiyoda yetakchi

O‘zbekiston mudofaa xarajatlari bo‘yicha Markaziy Osiyoda yetakchi

2024-yilda O‘zbekiston mudofaaga 2,8 milliard dollar sarfladi va Markaziy Osiyoda harbiy xarajatlar bo‘yicha birinchi o‘rinn…
18:41 / 19.03.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!