$
12913.19 UZS
4
154.17 UZS
0.87
13908.80 UZS
-26.67
21° Kechasi

Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

17:13 / 26.10.2024

South China Morning Post nashrining xabar berishicha, xitoylik olimlar suv va havodan boshqa kimyoviy moddalarni yaratishga imkon beradigan usulni o‘ylab topishdi. Bu Xitoy fan va texnologiya universiteti tadqiqotchilarining yutug‘i ekanligi aytildi.

Mutaxassislar oddiy komponentlar yordamida aminokislotalar yaratishga muvaffaq bo‘ldi. Organizmlar bunday molekulalardan oqsil ishlab chiqarish uchun foydalanadi. Glitsin sintezi uchun olimlar yangi yondashuvni qo‘lladi.

Odatda, glitsin ishlab chiqarish uchun neftni qayta ishlash mahsulotlari, shu jumladan, aldegidlar va sianidlardan foydalaniladi. Ammo bunday yondashuvning kamchiliklari ko‘p.

Birinchidan, ularni ishlab chiqarish uchun katta miqdorda energiya talab qilinadi. Ikkinchidan, ular tufayli atrof-muhitni ifloslantiradigan ko‘plab zararli chiqindilar paydo bo‘ladi. Yangi usul yordamida olimlar karbonat angidrid, suv va kisloroddan aminokislotalar ishlab chiqarish uchun uglerod, azot, vodorod va kislorod olmoqda. Dastlab tadqiqotchilar karbonat angidridni oksalat kislotaga aylantirdi. Keyingi bir necha bosqichdan so‘ng, boshlang‘ich materiallardan elektroliz jarayoni bilan glitsin hosil qilindi.

Tajriba davomida olimlar bir kecha-kunduzda taxminan 5,16 gramm yuqori darajada toza moddani sintez qilishga erishdi. “Odatda organik sintez reaksiyalari mahsulotlarni milligrammlarda beradi. Biz shunchalik ko‘p glitsin tayyorladikki, uni kaftga sig‘dirish mumkin”, — deb ta’kidladi yangi usul mualliflari.

Xitoylik tadqiqotchilarning aytishicha, ular Yerda hayot bulutlardagi kimyoviy reaksiyalar tufayli paydo bo‘lgan degan nazariyadan ilhomlangan. Chaqmoqlar ta’sirida havo va suv aminokislotalarni sintez qilish imkoniyatiga ega bo‘lgan.

Masalan, asrning o‘rtalarida amerikalik olimlar Yerning ibtidoiy atmosferasini suv, metan, ammiak va vodorod yordamida modellashtirgan edi. Elektr zaryadlari ularga chaqmoqqa taqlid qilish imkoniyatini bergan.

Xitoylik mutaxassislar yangi yondashuv kelajakda yanada murakkab aminokislotalarni yaratishga yordam beradi, deb umid qilmoqda.


Ilm-fan


														
														Yangi moliyaviy inqilobning boshlanishi

Yangi moliyaviy inqilobning boshlanishi

Bugungi zamonaviy dunyoda insoniyat misli ko‘rilmagan ixtirolar-u, texnologiyalarning guvohiga aylandi. Raqamlashtirish odam…
22:24 / 31.01.2025

														
														Qo‘rqinchli yutuq: sun’iy intellekt inson yordamisiz o‘zining nusxasini yarata oladi

Qo‘rqinchli yutuq: sun’iy intellekt inson yordamisiz o‘zining nusxasini yarata oladi

Ushbu yutuq ilmiy hamjamiyatda jiddiy xavotir uyg‘otmoqda, chunki inson aralashuvisiz sun’iy intellektni muvaffaqiyatli o‘z-…
17:14 / 27.01.2025

														
														2028-yilda mamontlarni qaytadan dunyoga keltirishmoqchi

2028-yilda mamontlarni qaytadan dunyoga keltirishmoqchi

AQShda mamontning tug‘ilishi uchun abadiy muzliklarda topilgan DNKdan foydalaniladi.
10:06 / 18.01.2025

														
														“Vampir ko‘rshapalak”larning qonini energiya manbayi sifatida ishlatish mumkin” – olimlar

“Vampir ko‘rshapalak”larning qonini energiya manbayi sifatida ishlatish mumkin” – olimlar

Kanadalik olimlar ko‘rshapalaklar ustida tadqiqot o‘tkazishdi va “vampir ko‘rshapalaklar” o‘z o‘ljasining qoni yordamida ene…
12:30 / 11.11.2024

														
														Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

South China Morning Post nashrining xabar berishicha, xitoylik olimlar suv va havodan boshqa kimyoviy moddalarni yaratishga …
17:13 / 26.10.2024

														
														Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

Ushbu atlas sut emizuvchilarning butun miyasini embryonal bosqichlarda va erta postnatal davrda batafsil o‘rganish imkonini …
10:26 / 26.10.2024

														
														Endi shifokorlarga rentgen tasvirlari orqali suyaklar sinishini aniqlashda sun’iy intellekt yordam beradi

Endi shifokorlarga rentgen tasvirlari orqali suyaklar sinishini aniqlashda sun’iy intellekt yordam beradi

Britaniya Milliy sog‘liqni saqlash va tibbiy yordamni takomillashtirish instituti (NICE) sun’iy intellekt rentgen tasvirlari…
12:22 / 23.10.2024

														
														“Mikroblar endi antiseptiklar bilan oziqlanmoqda” – Tadqiqotchilar

“Mikroblar endi antiseptiklar bilan oziqlanmoqda” – Tadqiqotchilar

Xian Jiantong-Liverpul universiteti mutaxassislari tomonidan tadqiqot o‘tkazilganda, xitoylik olimlar noodatiy holatga duch …
10:22 / 19.10.2024

														
														Og‘izdagi bakteriyalar bilan bosh va bo‘yin saratoni o‘rtasida bog‘liqlik aniqlandi

Og‘izdagi bakteriyalar bilan bosh va bo‘yin saratoni o‘rtasida bog‘liqlik aniqlandi

Olimlar yangi tadqiqot o‘tkazishdi. Unda og‘iz bo‘shlig‘ida ko‘payadigan bakteriyalar bosh va bo‘yin saratoni rivojlanish xa…
09:53 / 02.10.2024

														
														Shvetsiyalik olimlar saratonni davolashning yangi yo‘lini topishdi

Shvetsiyalik olimlar saratonni davolashning yangi yo‘lini topishdi

Olimlar saraton hujayralarini qayta dasturlash usuli ustida ish olib borishdi. Bu yo‘l bilan xavfli hujayralarni onkologik o…
10:36 / 30.09.2024

Bu ham qiziq

Mirziyoyev Xo‘jandga yetib bordi

Mirziyoyev Xo‘jandga yetib bordi

O‘zbekiston Respublikasi prezidenti Shavkat Mirziyoyev amaliy tashrif bilan Xo‘jand shahriga keldi.
10:47 / 31.03.2025
Ukraina kosmik kuchlarni yaratish ustida ishlamoqda

Ukraina kosmik kuchlarni yaratish ustida ishlamoqda

Ukraina Mudofaa vazirligi davlat va xususiy kompaniyalar, shuningdek, olimlarning mudofaa kuchlari bilan o‘zaro hamkorligini…
08:49 / 30.03.2025
Hayit namozi qanday o‘qiladi?

Hayit namozi qanday o‘qiladi?

Alloh rizoligi uchun Ramazon hayiti namozini o‘qishga niyat qilinadi.
22:22 / 29.03.2025
O‘zbekiston eksportida yetakchi 10 ta davlat ma’lum qilindi

O‘zbekiston eksportida yetakchi 10 ta davlat ma’lum qilindi

Milliy statistika qo‘mitasining dastlabki ma’lumotlariga ko‘ra, 2025-yil yanvar-fevral oylarida O‘zbekiston eksportida yuqor…
09:17 / 30.03.2025
Namanganda yong‘in oqibatida 4 yoshli bola halok bo‘ldi

Namanganda yong‘in oqibatida 4 yoshli bola halok bo‘ldi

Namangan viloyati Yangiqo‘rg‘on tumanida 4 yoshli bola yong‘inda qolib vafot etdi. Bu haqda Milliy telekanalining “Millar” d…
15:32 / 30.03.2025
Hayit namozi kuni ayrim ko‘chalar yopiladi

Hayit namozi kuni ayrim ko‘chalar yopiladi

2025-yil 30-mart kuni poytaxtimizdagi 124 ta masjidda hayit namozi o‘qilishi kutilmoqda. Shu munosabat bilan, 30-mart kuni s…
20:13 / 29.03.2025
Mirziyoyev va Erdo‘g‘an Ramazon hayiti munosabati bilan bir-birlarini qutladi

Mirziyoyev va Erdo‘g‘an Ramazon hayiti munosabati bilan bir-birlarini qutladi

O‘zbekiston-Turkiya keng qamrovli strategik sheriklik munosabatlarini yanada rivojlantirish va mustahkamlashning dolzarb mas…
17:32 / 30.03.2025
Tailandda insultga uchragan o'zbekistonlik oilasiga qaytarildi

Tailandda insultga uchragan o'zbekistonlik oilasiga qaytarildi

28-mart, juma kuni insultga uchragan o'zbekistonlik Tailanddan O'zbekistonga olib ketildi. Bu haqda, Dunyo axborot agentligi…
19:56 / 30.03.2025
Orol madaniyat sammiti o‘tkaziladi

Orol madaniyat sammiti o‘tkaziladi

“Orol madaniyat sammitini yuqori saviyada o‘tkazish to‘g‘risida”gi prezident qarori qabul qilindi.
12:50 / 31.03.2025
O‘zbekistonning tashqi qarzi 64 milliard dollardan oshdi

O‘zbekistonning tashqi qarzi 64 milliard dollardan oshdi

2025-yil 1-yanvar holatiga ko‘ra, O‘zbekistonning umumiy tashqi qarzi 64,1 milliard dollarga yetdi. Bu haqda Markaziy bank x…
19:22 / 29.03.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!