$
12305.17 UZS
15.77
131.98 UZS
-2.19
13278.51 UZS
-33.37
Kechasi

Yer yadrosi aks etgan eng batafsil geologik xarita yaratildi

12:52 / 20.09.2023

Alabama universiteti (AQSh) olimlari sayyoramiz janubiy yarimsharining eng batafsil geologik xaritasini yaratdilar va uning yadrosi ulkan tog‘lar joylashgan qadimgi okean tubiga o‘ralgan bo‘lishi mumkin, degan xulosaga kelishdi. Qayd etilishicha, ularning balandligi Everestdan besh baravar yuqori.

Geologlar uzoq vaqtdan beri Yer yuzasidan 3200 kilometr pastda joylashgan mantiya va yadro o‘rtasidagi chegaradan hayratda qolishgan. U ultra past tezlik zonasi (ULVZ) deb ataladi, chunki bu hududda seysmik to‘lqinlar birdaniga sekinlashadi.

Ushbu anomaliyani yaxshiroq tushunish uchun mualliflar Antarktida muzidagi 15 ta kuzatuv stansiyasidan uch yil davomida zilzilalardan kelib chiqqan seysmik to‘lqinlarning xaritasini yaratishdi.

“Biz aniqlagan birinchi narsa shundaki, ULVZ zonasi ilgari o‘ylanganidan ancha kengroq. U “janubiy yarim sharning katta qismida mavjud”, bu qatlam esa butun yadroni qoplaydi.

Keyin mualliflar ushbu hududning tarkibini aniqlash uchun bir nechta kompyuter modellarini yaratdilar. Modellashtirish shuni ko'rsatdiki, u tektonik plitalar harakati davomida asrlar davomida sirtdan so'rilgan qadimgi qobiq bo'laklaridan iborat bo'lishi mumkin”, – deydi tadqiqotning yetakchi muallifi va Alabama universitetining geologiya fanlari professori Samanta Xansen.

Mualliflarning ta'kidlashicha, tarkibi tufayli okean tubi bu qatlam uchun ideal nomzoddir. U mantiya orqali tushish uchun juda zich va og‘ir. U yerda yadrodan kuchli bosimga duch keldi va issiqlikka chidamli bo‘lib qoladi, bu esa seysmik to'lqinlarning sekinlashishiga olib keladi. Bularning barchasi suv osti okean materiallari ULVZ’ning asosi ekanligini aniq ko‘rsatadi.

Biroq uni ilmiy haqiqatga aylantirish uchun yanda ko'proq tadqiqotlar talab etiladi.

Samanta Xansenning fikricha, seysmik anomaliyalarga biz toʻliq tushunmaydigan maxsus erish holati sabab boʻlgani haqida nazariya mavjud.

Bundan tashqari, ULVZ millionlab yillar oldin Yerning markazida sodir bo‘lgan noyob kimyoviy reaksiyalar natijasida hosil bo'lgan noma'lum materialdan kelib chiqishi mumkin. Hozircha bu nazariyalarning ishonchli raddiyalari mavjud emas, shuning uchun ish mualliflari haqiqatning tubiga yetishni davom ettirishni rejalashtirmoqda.


Ilm-fan


														
														Suvning 2100-yildagi fojiasi

Suvning 2100-yildagi fojiasi

2100-yilga kelib, dunyo bo‘ylab 5,5 milliardgacha odam ifloslangan suvga duchor bo‘lishi mumkin.
10:21 / 19.11.2023

														
														O‘quvchining ixtirosi

O‘quvchining ixtirosi

9-sinf o‘quvchisi odamlarni is gazidan saqlab qoladigan ixtiro yaratdi. U OAVlardagi xabarlardan ta’sirlangan va bu halokatn…
12:30 / 17.11.2023

														
														Yaqinlashayotgan 5 ta potensial xavfli asteroidlar aniqlandi

Yaqinlashayotgan 5 ta potensial xavfli asteroidlar aniqlandi

Ularning yaqinlashishi Yer uchun qanchalik xavfli bo‘lishiga izoh berildi.
17:30 / 15.11.2023

														
														Iqtisod bo‘yicha Nobel mukofoti Klaudiya Goldinga berildi

Iqtisod bo‘yicha Nobel mukofoti Klaudiya Goldinga berildi

U tadqiqotlarida mehnat bozoridagi gender farqlarining asosiy omillarini ochib bergan.
16:54 / 09.10.2023

														
														NASA olimlari “Bennu” asteroididan yuborilgan tosh namunalarini o‘rganishga kirishdi

NASA olimlari “Bennu” asteroididan yuborilgan tosh namunalarini o‘rganishga kirishdi

Ushbu kosmik jism yumshoq yuzali bo‘lishiga qaramay, hozirda ma’lum bo‘lgan eng xavfli asteroidlardan biri hisoblanadi.
11:01 / 28.09.2023

														
														Superkompyuter Yerning kelajagini bashorat qildi

Superkompyuter Yerning kelajagini bashorat qildi

Unga ko‘ra, taxminan 250 million yil ichida sutemizuvchilarning ommaviy qirilib ketishi mumkin.
17:08 / 27.09.2023

														
														Huawei yangi avlod aqlli ko‘zoynaklarini namoyish etdi

Huawei yangi avlod aqlli ko‘zoynaklarini namoyish etdi

Shuningdek, Xitoy kompaniyasi “FreeBuds Pro 3” simsiz quloqchinlari taqdimotini o‘tkazdi.
16:38 / 27.09.2023

														
														“Getty Images” sun’iy intellektga asoslangan yangi dasturni ishga tushirdi

“Getty Images” sun’iy intellektga asoslangan yangi dasturni ishga tushirdi

Endilikda, foydalanuvchilar o‘zlari yaratgan kontent orqali mablag‘ ishlab topishlari mumkin bo‘ladi.
17:09 / 26.09.2023

														
														Yer yadrosi aks etgan eng batafsil geologik xarita yaratildi

Yer yadrosi aks etgan eng batafsil geologik xarita yaratildi

Qayd etilishicha, amerikalik olimlar ushbu xaritani yaratish uchun 3 yil mobaynida izlanishlar olib borgan.
12:52 / 20.09.2023

														
														Butunlay yangi va insoniyatga noma’lum narsa! Olimlar Tinch okeani tubidan "oltin tuxum" topishdi

Butunlay yangi va insoniyatga noma’lum narsa! Olimlar Tinch okeani tubidan "oltin tuxum" topishdi

Tadqiqotchilar obyektning kelib chiqishini aniqlash uchun testlar va DNK tahlillarini o‘tkazmoqda.
09:34 / 08.09.2023

Bu ham qiziq

AQSh Xitoyga hujum qilsa, qanday muammolarga duch keladi?

AQSh Xitoyga hujum qilsa, qanday muammolarga duch keladi?

Qo‘shma Shtatlar Hind-Tinch okeani mintaqasida Xitoyga qarshi kurashish uchun muammolarga yechim izlamoqda – “Defence News”.
11:32 / 08.12.2023
Yangi yil yaqin: bayram dasturxonida qanday ovqatlanish kerak?

Yangi yil yaqin: bayram dasturxonida qanday ovqatlanish kerak?

Mutaxassislar bu bo‘yicha ayrim tavsiyalarni ulashdi.
11:59 / 08.12.2023
Xitoyda pandalarga atab tangalar zarb qilingan

Xitoyda pandalarga atab tangalar zarb qilingan

Ular orasida bir kilogrammli oltin tanga ham bor.
15:27 / 07.12.2023
Ikkita viloyatda qor ko‘chish xavfi e’lon qilindi

Ikkita viloyatda qor ko‘chish xavfi e’lon qilindi

Bu haqda, “O‘zgidromet” shoshilinch axborot berdi.
12:10 / 07.12.2023
Billie Eilishdan Bill Geytsgacha: iqlim o‘zgarishiga qarshi kurashning asosiy qahramonlari eʼlon qilindi

Billie Eilishdan Bill Geytsgacha: iqlim o‘zgarishiga qarshi kurashning asosiy qahramonlari eʼlon qilindi

100 kishilik ro‘yxatdan qo‘shiqchilar, blogerlar va siyosatchilar ham o‘rin olgan.
13:01 / 07.12.2023
O‘quvchi maktabda otishma sodir etdi

O‘quvchi maktabda otishma sodir etdi

Bryanskdagi maktabda sakkizinchi sinf qizi ov miltig‘i bilan o‘quvchilarni yaralagan va o‘ziga ham o‘q uzgan.
16:52 / 07.12.2023
Putin nega xorijlik elchilar bilan suhbatni rad etdi?

Putin nega xorijlik elchilar bilan suhbatni rad etdi?

Rossiya prezidenti Vladimir Putin Yaqin Sharqqa tashrifi chog‘ida BAA rasmiylari bilan iliq qo‘l berib ko‘rishdi, bir kun av…
11:36 / 07.12.2023
Toshkent xalqaro aeroporti estakadasiga chiqish yopiladi

Toshkent xalqaro aeroporti estakadasiga chiqish yopiladi

Shuningdek, terminalda rekonstruksiya ishlari olib borilishi munosabati bilan Toshkent xalqaro aeroportining uchib ketish za…
10:12 / 08.12.2023
8-dekabr kuni ayrim viloyatlarda yomg‘ir yog‘ib qorga aylanishi mumkin

8-dekabr kuni ayrim viloyatlarda yomg‘ir yog‘ib qorga aylanishi mumkin

Respublika Gidrometeorologiya xizmati agentligi ma’lumot berdi.
20:35 / 07.12.2023
Nega kosmosda tovush yo‘q?

Nega kosmosda tovush yo‘q?

Astronomik olim buning sababini tushuntirdi.
17:01 / 07.12.2023

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!