$
11914.67 UZS
3.74
148.27 UZS
0.78
13735.23 UZS
-49.29
31° Кечаси 18°

Икки тиллилик Альтсгеймердан ҳимоя қилиши мумкин

14:00 / 23.03.2024


Икки ёки ундан ортиқ тилни билиш нафақат бизни бойитади, балки бошқа маданиятни ўрганишга, фикрларимизни баҳам кўришга ва дунёни чуқурроқ тушунишга имкон беради. Испаниянинг иккита тадқиқот маркази - Каталония университети ва Помпеу Фабра университети олимлари аниқлаганидек, бир вақтнинг ўзида иккита тильдан фаол фойдаланиш қариш билан боғлиқ когнитив пасайишдан ҳимоя қилиши мумкин.

Икки тильдан фойдаланиш одамларни маълум даражада кексаликдан ҳимоя қилиши узоқ вақтдан бери маълум.

"Икки тильда сўзлашадиган мамлакатларда деменсиянинг тарқалиши аҳолиси фақат битта тильда гапирадиган минтақаларга қараганда 50% пастроқ", дейди сўнгги тадқиқотни олиб борган профессор Марко Калабрия. Тадқиқотчилар кўнгиллилар сифатида Барселона аҳолисини танладилар, чунки у ерда деярли ҳамма испан ва каталон тилларида тенг сўзлашади ва улар орасида мутлақо соғлом одамлар ҳам, деманс ёки хотирани йўқотишдан азият чекадиганлар ҳам бор эди.

"Биз икки тиллилик даражаси юқори бўлган одамларга енгил когнитив бузилиш ташхиси қўйилганда, бу икки тильдан бирини пассив фойдаланувчиларга қараганда анча кечроқ эканлигини аниқладик", деб тушунтиради Калабрия.

Профессорнинг ўзи доимо икки тильдан фойдаланиш ва биридан иккинчисига ўтиш мия учун ажойиб машқ бўлиб хизмат қилади, деб ҳисоблайди.


саломатлик


														
														Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Расмийлар вафот этган болаларнинг уйидан топилган сиропларни вақтинча сотишни тўхтатди.
20:42 / 03.10.2025

														
														Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Тошкентдаги халқаро академик марказ — минтақавий инновацион марказга айланмоқда;
17:09 / 26.09.2025

														
														Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Ҳозирда беморлардан олинган таҳлиллар ва озиқ-овқат намуналари лабораторияда текширилмоқда. Расмий хулосалар чиққач, қўшимча…
10:08 / 25.09.2025

														
														Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Бу борада мутахассис фикри билан танишамиз
21:03 / 27.08.2025

														
														Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Президент соғлиқни сақлаш тизимидаги лойиҳаларнинг тақдимоти билан танишди
20:47 / 19.08.2025

														
														Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Олимлар ҳатто унутилган хотирани тиклашни ҳам ўрганишди
21:51 / 10.08.2025

														
														Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Мазкур ишларнинг таҳлили ҳақида Вирусология институти директори Эркин Мусабоев ахборот бериб ўтди
19:18 / 20.07.2025

														
														2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

Соғлиқни сақлаш вазирлиги бу бўйича расмий статистикани тақдим этди
21:26 / 08.07.2025

														
														Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Сўнгги ўн йилликда технология, овқатланиш маданияти ва турмуш тарзи кескин ўзгарди. Афсуски, бу ўзгаришлар фақат қулайликлар…
17:21 / 07.05.2025

														
														Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Ҳар куни миллионлаб инсонлар телефонга тикилганча, тун ярмида ҳам уйғоқ юришмоқда. Кимдир ишдан чарчаган, кимдир эса ТikTok …
17:23 / 26.04.2025

Бу ҳам қизиқ

АҚШ Донбасс ва Қримни Россияга тегишли деб тан олиши мумкин – манба

АҚШ Донбасс ва Қримни Россияга тегишли деб тан олиши мумкин – манба

Бу имтиёзлар эвазига АҚШ Украина ва Европага хавфсизлик кафолатларини таклиф қилмоқда, аммо уларнинг аниқ мазмуни ҳозирча ма…
12:03 / 20.11.2025
“Ақлли” туризм даври келди

“Ақлли” туризм даври келди

Энди билет сотиб олиш ёки меҳмонхона топиш учун оворагарчилик бўлмайди. Президент қарорига кўра, туризм соҳаси тўлиқ рақамла…
16:17 / 20.11.2025
Шавкат Мирзиёев Хитой Ташқи ишлар вазири Ван И бошчилигидаги делегацияни қабул қилди

Шавкат Мирзиёев Хитой Ташқи ишлар вазири Ван И бошчилигидаги делегацияни қабул қилди

Учрашув аввалида Хитой ташқи ишлар вазири мамлакатимиз етакчисига Хитой Халқ Республикаси Раиси Си Цзинпиннинг самимий салом…
17:10 / 21.11.2025
Тошкентда бозор автотураргоҳларидаги нарх дам олиш кунлари оширилади

Тошкентда бозор автотураргоҳларидаги нарх дам олиш кунлари оширилади

Ҳокимлик бу борада қўшимча тушунтириш берди.
12:20 / 20.11.2025
Ўзбекистон ташқи савдо айланмаси 10 ойда 66,5 млрд долларни ташкил этди

Ўзбекистон ташқи савдо айланмаси 10 ойда 66,5 млрд долларни ташкил этди

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2025 йил январь–октябрь ойларида Ўзбекистоннинг ташқи савдо айланмаси 66,5 м…
10:51 / 22.11.2025
21 ноябрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

21 ноябрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

Республиканинг тоғолди ва тоғли ҳудудларида ҳаво ўзгариб туради, ёғингарчилик кутилмайди. Шарқдан секундига 7-12 метр тезлик…
15:36 / 20.11.2025
Хитой ташқи ишлар вазири Ўзбекистонга келди

Хитой ташқи ишлар вазири Ўзбекистонга келди

Бахтиёр Саидов Ван И билан савдо-иқтисодий ҳамкорлик кўламини кенгайтириш, маданий-гуманитар алмашинувларни ривожлантириш ма…
11:16 / 21.11.2025
Марказий тергов ҳибсхонасида 4 мингдан ортиқ шахс сақланмоқда

Марказий тергов ҳибсхонасида 4 мингдан ортиқ шахс сақланмоқда

Мажлисда қонунчилик таклифи депутатлар томонидан маъқулланган ва тегишли қарор қабул қилинган.
17:01 / 19.11.2025
22 ноябрь кунги об-ҳаво маълумоти

22 ноябрь кунги об-ҳаво маълумоти

Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлигининг хабар беришича, 22 ноябрь куни Тошкентда ҳаво ўзгариб туради…
17:15 / 21.11.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!