$
11990.09 UZS
26.86
157.95 UZS
2.6
13974.45 UZS
3.79
31° Кечаси 18°

Икки тиллилик Альтсгеймердан ҳимоя қилиши мумкин

14:00 / 23.03.2024


Икки ёки ундан ортиқ тилни билиш нафақат бизни бойитади, балки бошқа маданиятни ўрганишга, фикрларимизни баҳам кўришга ва дунёни чуқурроқ тушунишга имкон беради. Испаниянинг иккита тадқиқот маркази - Каталония университети ва Помпеу Фабра университети олимлари аниқлаганидек, бир вақтнинг ўзида иккита тильдан фаол фойдаланиш қариш билан боғлиқ когнитив пасайишдан ҳимоя қилиши мумкин.

Икки тильдан фойдаланиш одамларни маълум даражада кексаликдан ҳимоя қилиши узоқ вақтдан бери маълум.

"Икки тильда сўзлашадиган мамлакатларда деменсиянинг тарқалиши аҳолиси фақат битта тильда гапирадиган минтақаларга қараганда 50% пастроқ", дейди сўнгги тадқиқотни олиб борган профессор Марко Калабрия. Тадқиқотчилар кўнгиллилар сифатида Барселона аҳолисини танладилар, чунки у ерда деярли ҳамма испан ва каталон тилларида тенг сўзлашади ва улар орасида мутлақо соғлом одамлар ҳам, деманс ёки хотирани йўқотишдан азият чекадиганлар ҳам бор эди.

"Биз икки тиллилик даражаси юқори бўлган одамларга енгил когнитив бузилиш ташхиси қўйилганда, бу икки тильдан бирини пассив фойдаланувчиларга қараганда анча кечроқ эканлигини аниқладик", деб тушунтиради Калабрия.

Профессорнинг ўзи доимо икки тильдан фойдаланиш ва биридан иккинчисига ўтиш мия учун ажойиб машқ бўлиб хизмат қилади, деб ҳисоблайди.


саломатлик


														
														Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Расмийлар вафот этган болаларнинг уйидан топилган сиропларни вақтинча сотишни тўхтатди.
20:42 / 03.10.2025

														
														Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Тошкентдаги халқаро академик марказ — минтақавий инновацион марказга айланмоқда;
17:09 / 26.09.2025

														
														Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Ҳозирда беморлардан олинган таҳлиллар ва озиқ-овқат намуналари лабораторияда текширилмоқда. Расмий хулосалар чиққач, қўшимча…
10:08 / 25.09.2025

														
														Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Бу борада мутахассис фикри билан танишамиз
21:03 / 27.08.2025

														
														Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Президент соғлиқни сақлаш тизимидаги лойиҳаларнинг тақдимоти билан танишди
20:47 / 19.08.2025

														
														Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Олимлар ҳатто унутилган хотирани тиклашни ҳам ўрганишди
21:51 / 10.08.2025

														
														Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Мазкур ишларнинг таҳлили ҳақида Вирусология институти директори Эркин Мусабоев ахборот бериб ўтди
19:18 / 20.07.2025

														
														2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

Соғлиқни сақлаш вазирлиги бу бўйича расмий статистикани тақдим этди
21:26 / 08.07.2025

														
														Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Сўнгги ўн йилликда технология, овқатланиш маданияти ва турмуш тарзи кескин ўзгарди. Афсуски, бу ўзгаришлар фақат қулайликлар…
17:21 / 07.05.2025

														
														Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Ҳар куни миллионлаб инсонлар телефонга тикилганча, тун ярмида ҳам уйғоқ юришмоқда. Кимдир ишдан чарчаган, кимдир эса ТikTok …
17:23 / 26.04.2025

Бу ҳам қизиқ

БМТ Хавфсизлик кенгаши Украина бўйича йиғилиш ўтказади

БМТ Хавфсизлик кенгаши Украина бўйича йиғилиш ўтказади

Бу ҳақда декабрь ойида БМТга раислик қилаётган Словениянинг БМТдаги доимий ваколатхонаси матбуот хизмати журналистларга маъл…
12:10 / 08.12.2025
Аҳолининг жамоат транспортидан фойдаланиш даражаси 60 фоизга етказилади

Аҳолининг жамоат транспортидан фойдаланиш даражаси 60 фоизга етказилади

“Тошкент шаҳрида транспорт тизими бошқарувини такомиллаштириш ҳамда тирбандликларнинг олдини олишга қаратилган қўшимча чора-…
09:38 / 09.12.2025
Ер муносабатларига оид йирик фирибгарликлар фош қилинди

Ер муносабатларига оид йирик фирибгарликлар фош қилинди

Тошкент, Қашқадарё ва Бухоро вилоятларида ерларни ноқонуний сотиш билан шуғулланган шахслар қўлга олинди.
10:01 / 08.12.2025
8 декабрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

8 декабрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

8 декабрь куни Тошкентда ҳаво ўзгариб туради, ёмғир ёғади. Шарқдан эсаётган шамол ўз йўналишини ўзгартириб, ғарбдан секундиг…
14:53 / 07.12.2025
Қозоғистондаги автобус ҳалокатида икки нафар ўзбекистонлик вафот этди

Қозоғистондаги автобус ҳалокатида икки нафар ўзбекистонлик вафот этди

Бу ҳақда Ўзбекистон ФВВ матбуот хизмати хабар берди.
16:23 / 07.12.2025
Саида Мирзиёева Хитой Халқаро коммуникация маркази раиси билан учрашди

Саида Мирзиёева Хитой Халқаро коммуникация маркази раиси билан учрашди

Марказ Ўзбекистон-Хитой алоқаларини мустаҳкамлаш, шунингдек, турли соҳалардаги лойиҳаларни илгари суришда муҳим ўрин тутаётг…
17:38 / 06.12.2025
Самарқандда 498 туп дарахт кесилиши ортидан табиатга 2,2 млрд зарар етказилди

Самарқандда 498 туп дарахт кесилиши ортидан табиатга 2,2 млрд зарар етказилди

Экология миллий қўмитаси томонидан ҳужжатлар расмийлаштирилиб, қонуний чора кўриш учун Бош прокуратурага юборилган.
17:53 / 06.12.2025
Тошкент вилояти прокуратураси учун 4,5 млрд сўмга автотураргоҳ қурилади

Тошкент вилояти прокуратураси учун 4,5 млрд сўмга автотураргоҳ қурилади

Бу бўйича Тошкент вилояти ҳокимининг 2025 йил 6 декабрдаги фармойиши “э-қарор” порталига жойлаштирилган.
16:44 / 07.12.2025
Жисмоний шахсларга тегишли автомобиллар сони 4,7 млндан ошди

Жисмоний шахсларга тегишли автомобиллар сони 4,7 млндан ошди

Миллий статистика қўмитаси Ўзбекистонда жисмоний шахсларга тегишли автотранспорт воситалари ҳақида маълумот берди.
10:20 / 09.12.2025
Трамп нега Зеленскийдан норози?

Трамп нега Зеленскийдан норози?

АҚШ президенти Доналд Трамп Украина етакчиси Владимир Зеленский ҳали Америка томонидан ишлаб чиқилган тинчлик режаси билан т…
12:54 / 08.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!