$
12130.01 UZS
32.08
153.04 UZS
1.27
14245.48 UZS
50.98
31° Кечаси 18°

Икки тиллилик Альтсгеймердан ҳимоя қилиши мумкин

14:00 / 23.03.2024


Икки ёки ундан ортиқ тилни билиш нафақат бизни бойитади, балки бошқа маданиятни ўрганишга, фикрларимизни баҳам кўришга ва дунёни чуқурроқ тушунишга имкон беради. Испаниянинг иккита тадқиқот маркази - Каталония университети ва Помпеу Фабра университети олимлари аниқлаганидек, бир вақтнинг ўзида иккита тильдан фаол фойдаланиш қариш билан боғлиқ когнитив пасайишдан ҳимоя қилиши мумкин.

Икки тильдан фойдаланиш одамларни маълум даражада кексаликдан ҳимоя қилиши узоқ вақтдан бери маълум.

"Икки тильда сўзлашадиган мамлакатларда деменсиянинг тарқалиши аҳолиси фақат битта тильда гапирадиган минтақаларга қараганда 50% пастроқ", дейди сўнгги тадқиқотни олиб борган профессор Марко Калабрия. Тадқиқотчилар кўнгиллилар сифатида Барселона аҳолисини танладилар, чунки у ерда деярли ҳамма испан ва каталон тилларида тенг сўзлашади ва улар орасида мутлақо соғлом одамлар ҳам, деманс ёки хотирани йўқотишдан азият чекадиганлар ҳам бор эди.

"Биз икки тиллилик даражаси юқори бўлган одамларга енгил когнитив бузилиш ташхиси қўйилганда, бу икки тильдан бирини пассив фойдаланувчиларга қараганда анча кечроқ эканлигини аниқладик", деб тушунтиради Калабрия.

Профессорнинг ўзи доимо икки тильдан фойдаланиш ва биридан иккинчисига ўтиш мия учун ажойиб машқ бўлиб хизмат қилади, деб ҳисоблайди.


саломатлик


														
														Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Расмийлар вафот этган болаларнинг уйидан топилган сиропларни вақтинча сотишни тўхтатди.
20:42 / 03.10.2025

														
														Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Тошкентдаги халқаро академик марказ — минтақавий инновацион марказга айланмоқда;
17:09 / 26.09.2025

														
														Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Ҳозирда беморлардан олинган таҳлиллар ва озиқ-овқат намуналари лабораторияда текширилмоқда. Расмий хулосалар чиққач, қўшимча…
10:08 / 25.09.2025

														
														Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Бу борада мутахассис фикри билан танишамиз
21:03 / 27.08.2025

														
														Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Президент соғлиқни сақлаш тизимидаги лойиҳаларнинг тақдимоти билан танишди
20:47 / 19.08.2025

														
														Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Олимлар ҳатто унутилган хотирани тиклашни ҳам ўрганишди
21:51 / 10.08.2025

														
														Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Мазкур ишларнинг таҳлили ҳақида Вирусология институти директори Эркин Мусабоев ахборот бериб ўтди
19:18 / 20.07.2025

														
														2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

Соғлиқни сақлаш вазирлиги бу бўйича расмий статистикани тақдим этди
21:26 / 08.07.2025

														
														Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Сўнгги ўн йилликда технология, овқатланиш маданияти ва турмуш тарзи кескин ўзгарди. Афсуски, бу ўзгаришлар фақат қулайликлар…
17:21 / 07.05.2025

														
														Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Ҳар куни миллионлаб инсонлар телефонга тикилганча, тун ярмида ҳам уйғоқ юришмоқда. Кимдир ишдан чарчаган, кимдир эса ТikTok …
17:23 / 26.04.2025

Бу ҳам қизиқ

Рамзан Қодиров ҳокимиятдан тўйганини айтиб, кетишни инкор этмади

Рамзан Қодиров ҳокимиятдан тўйганини айтиб, кетишни инкор этмади

Чеченистон раҳбари Рамзан Қодиров ЧГТРК “Грозний” телеканалида бўлиб ўтган тўғридан-тўғри эфир давомида ҳокимиятдан чарчаган…
09:38 / 15.12.2025
Тошкентда Янги йил тадбирлари сабаб айрим ҳудудларда транспорт ҳаракати чекланади

Тошкентда Янги йил тадбирлари сабаб айрим ҳудудларда транспорт ҳаракати чекланади

Бу ҳақда Тошкент шаҳар ҳокимлиги матбуот хизмати хабар берди.
18:02 / 13.12.2025
Ўзбекистонда 318,3 мингта МЧЖ фаолият юритмоқда

Ўзбекистонда 318,3 мингта МЧЖ фаолият юритмоқда

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2025 йилнинг 1 декабрь ҳолатига Ўзбекистонда 405,5 мингта тижорат ташкилотла…
16:40 / 14.12.2025
Ўшда Алишер Навоий ҳайкали ва унинг номи билан аталган шоҳкўча очилди

Ўшда Алишер Навоий ҳайкали ва унинг номи билан аталган шоҳкўча очилди

“Ўш шаҳрида буюк ўзбек шоири, мутафаккир ва давлат арбоби Алишер Навоий ҳайкали ва унинг номи билан аталган шоҳкўчанинг очил…
14:22 / 15.12.2025
Жаҳон банки Ўзбекистонга 250 миллион доллар қарз беради

Жаҳон банки Ўзбекистонга 250 миллион доллар қарз беради

Жаҳон банкининг ижрочи директорлар кенгаши Ўзбекистон учун 250 миллион долларлик молиялаштириш пакетини маъқуллади.
17:31 / 15.12.2025
Ўзбекистонда ҳарорат пасайиб, ҳафта давомида ёмғир ва қор ёғади

Ўзбекистонда ҳарорат пасайиб, ҳафта давомида ёмғир ва қор ёғади

Республика ҳудудларида 16 декабрдан ҳаво ўзгарувчан бўлади. Айрим вилоятларда кечқурун ёмғир ёки қор ёғиши мумкин, туман туш…
15:08 / 15.12.2025
Урганчда МЧЖ 6 млрд сўмлик табиий газни ўмарди

Урганчда МЧЖ 6 млрд сўмлик табиий газни ўмарди

Ушбу қоидабузарлик натижасида, газ таъминоти корхонасининг дастлабки ҳисоб-китобларига кўра, 6 миллиард 33 миллион сўмлик за…
11:57 / 15.12.2025
Ҳасанбой Дўстматов Жаҳон чемпионатининг энг яхши боксчиси деб топилди

Ҳасанбой Дўстматов Жаҳон чемпионатининг энг яхши боксчиси деб топилди

Халқаро бокс ассоциацияси (ИБА) томонидан ташкил этилган нуфузли мусобақада Ўзбекистон делегацияси жамоаси сафида 13 нафар б…
17:03 / 14.12.2025
Исроил томонидан ХАМАСнинг юқори мартабали раҳбари йўқ қилинди

Исроил томонидан ХАМАСнинг юқори мартабали раҳбари йўқ қилинди

Исроил Мудофаа кучлари баёнотига кўра, 13 декабрь куни Исроил кучлари ХАМАСнинг қурол-яроғ ишлаб чиқариш штаби раҳбари, 7 ок…
10:36 / 14.12.2025
“Грязь” етакчиси Туркияда ушланди

“Грязь” етакчиси Туркияда ушланди

Ўзбекистонда бир қатор оғир жиноятларни содир этганликда айбланиб, узоқ вақт қидирувда бўлган “Грязь” лақабли жиноий уюшма е…
11:54 / 14.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!