$
12014.94 UZS
-45.33
148.31 UZS
-0.56
13900.08 UZS
-16.27
31° Кечаси 18°

Икки тиллилик Альтсгеймердан ҳимоя қилиши мумкин

14:00 / 23.03.2024


Икки ёки ундан ортиқ тилни билиш нафақат бизни бойитади, балки бошқа маданиятни ўрганишга, фикрларимизни баҳам кўришга ва дунёни чуқурроқ тушунишга имкон беради. Испаниянинг иккита тадқиқот маркази - Каталония университети ва Помпеу Фабра университети олимлари аниқлаганидек, бир вақтнинг ўзида иккита тильдан фаол фойдаланиш қариш билан боғлиқ когнитив пасайишдан ҳимоя қилиши мумкин.

Икки тильдан фойдаланиш одамларни маълум даражада кексаликдан ҳимоя қилиши узоқ вақтдан бери маълум.

"Икки тильда сўзлашадиган мамлакатларда деменсиянинг тарқалиши аҳолиси фақат битта тильда гапирадиган минтақаларга қараганда 50% пастроқ", дейди сўнгги тадқиқотни олиб борган профессор Марко Калабрия. Тадқиқотчилар кўнгиллилар сифатида Барселона аҳолисини танладилар, чунки у ерда деярли ҳамма испан ва каталон тилларида тенг сўзлашади ва улар орасида мутлақо соғлом одамлар ҳам, деманс ёки хотирани йўқотишдан азият чекадиганлар ҳам бор эди.

"Биз икки тиллилик даражаси юқори бўлган одамларга енгил когнитив бузилиш ташхиси қўйилганда, бу икки тильдан бирини пассив фойдаланувчиларга қараганда анча кечроқ эканлигини аниқладик", деб тушунтиради Калабрия.

Профессорнинг ўзи доимо икки тильдан фойдаланиш ва биридан иккинчисига ўтиш мия учун ажойиб машқ бўлиб хизмат қилади, деб ҳисоблайди.


саломатлик


														
														Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Расмийлар вафот этган болаларнинг уйидан топилган сиропларни вақтинча сотишни тўхтатди.
20:42 / 03.10.2025

														
														Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Тошкентдаги халқаро академик марказ — минтақавий инновацион марказга айланмоқда;
17:09 / 26.09.2025

														
														Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Ҳозирда беморлардан олинган таҳлиллар ва озиқ-овқат намуналари лабораторияда текширилмоқда. Расмий хулосалар чиққач, қўшимча…
10:08 / 25.09.2025

														
														Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Бу борада мутахассис фикри билан танишамиз
21:03 / 27.08.2025

														
														Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Президент соғлиқни сақлаш тизимидаги лойиҳаларнинг тақдимоти билан танишди
20:47 / 19.08.2025

														
														Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Олимлар ҳатто унутилган хотирани тиклашни ҳам ўрганишди
21:51 / 10.08.2025

														
														Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Мазкур ишларнинг таҳлили ҳақида Вирусология институти директори Эркин Мусабоев ахборот бериб ўтди
19:18 / 20.07.2025

														
														2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

Соғлиқни сақлаш вазирлиги бу бўйича расмий статистикани тақдим этди
21:26 / 08.07.2025

														
														Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Сўнгги ўн йилликда технология, овқатланиш маданияти ва турмуш тарзи кескин ўзгарди. Афсуски, бу ўзгаришлар фақат қулайликлар…
17:21 / 07.05.2025

														
														Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Ҳар куни миллионлаб инсонлар телефонга тикилганча, тун ярмида ҳам уйғоқ юришмоқда. Кимдир ишдан чарчаган, кимдир эса ТikTok …
17:23 / 26.04.2025

Бу ҳам қизиқ

Президент Шавкат Мирзиёев тиббиёт ходимларини табриклади

Президент Шавкат Мирзиёев тиббиёт ходимларини табриклади

Бу ҳақда Президент матбуот хизмати хабар берди.
10:34 / 09.11.2025
Эрон ва Исроил ўртасида уруш хавфи тобора ортиб бормоқда

Эрон ва Исроил ўртасида уруш хавфи тобора ортиб бормоқда

“Теҳрон тажовуз юз берса, Исроил ҳужумига жуда кескин жавоб берилиши ва бир вақтнинг ўзида 2000 та ракета учирилишидан огоҳл…
09:39 / 11.11.2025
Тошкентда Spark дарахтга бориб урилди

Тошкентда Spark дарахтга бориб урилди

ЙТҲ натижасида Spark ҳайдовчисига биринчи тиббий ёрдам кўрсатилган.
10:21 / 11.11.2025
Ўзбекистонда хусусий боғчалар сони ортиб бормоқда

Ўзбекистонда хусусий боғчалар сони ортиб бормоқда

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2024 йил якуни бўйича Ўзбекистонда фаолият юритаётган мактабгача таълим ташк…
16:06 / 09.11.2025
Теҳронда қурғоқчилик сабаб сув таъминотига чекловлар жорий этилди

Теҳронда қурғоқчилик сабаб сув таъминотига чекловлар жорий этилди

Эрон мамлакатдаги кучли қурғоқчилик туфайли Теҳрон аҳолисига сув етказиб беришни чеклай бошлади.
08:40 / 10.11.2025
Наркожиноятлар учун жавобгарлик оғирлаштирилади

Наркожиноятлар учун жавобгарлик оғирлаштирилади

Бундан ташқари, айрим наркожиноятларни содир этган шахсларни жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилмаслик тартиби …
12:50 / 10.11.2025
Испанияда бўрон ва кучли тўлқинлар оқибатида уч киши ҳалок бўлди

Испанияда бўрон ва кучли тўлқинлар оқибатида уч киши ҳалок бўлди

Ҳалок бўлганлар орасида 79 ёшли Нидерландия фуқароси, 43 ёшли маҳаллий аҳоли вакили ва шахси ошкор этилмаган яна бир эркак б…
09:13 / 10.11.2025
Ҳиндистонда автомобиль портлаши оқибатида 13 киши ҳалок бўлди

Ҳиндистонда автомобиль портлаши оқибатида 13 киши ҳалок бўлди

“Нью-Деҳлининг аҳоли зич яшайдиган ҳудудида, тарихий Қизил қалъа (Red Fort) яқинида автомобиль портлаши содир бўлди”, дея ха…
08:57 / 11.11.2025
11 ноябрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

11 ноябрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

11 ноябрь куни Тошкентда ҳаво ўзгариб туради, ёғингарчилик кутилмайди. Шарқдан секундига 3-8 метр тезликда шамол эсади. Кеча…
15:44 / 10.11.2025
Самарқанд ва Қашқадарёда ер майдони сотиш билан боғлиқ коррупсион ҳолатлар фош этилди

Самарқанд ва Қашқадарёда ер майдони сотиш билан боғлиқ коррупсион ҳолатлар фош этилди

Давлат хавфсизлик хизмати ва вилоят ички ишлар бошқармаси ҳамкорлигида ўтказилган тезкор тадбирда фермер хўжалик раҳбари олд…
08:34 / 11.11.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!