$
11988.32 UZS
16.92
152.02 UZS
0.21
13822.53 UZS
25.49
31° Кечаси 18°

Икки тиллилик Альтсгеймердан ҳимоя қилиши мумкин

14:00 / 23.03.2024


Икки ёки ундан ортиқ тилни билиш нафақат бизни бойитади, балки бошқа маданиятни ўрганишга, фикрларимизни баҳам кўришга ва дунёни чуқурроқ тушунишга имкон беради. Испаниянинг иккита тадқиқот маркази - Каталония университети ва Помпеу Фабра университети олимлари аниқлаганидек, бир вақтнинг ўзида иккита тильдан фаол фойдаланиш қариш билан боғлиқ когнитив пасайишдан ҳимоя қилиши мумкин.

Икки тильдан фойдаланиш одамларни маълум даражада кексаликдан ҳимоя қилиши узоқ вақтдан бери маълум.

"Икки тильда сўзлашадиган мамлакатларда деменсиянинг тарқалиши аҳолиси фақат битта тильда гапирадиган минтақаларга қараганда 50% пастроқ", дейди сўнгги тадқиқотни олиб борган профессор Марко Калабрия. Тадқиқотчилар кўнгиллилар сифатида Барселона аҳолисини танладилар, чунки у ерда деярли ҳамма испан ва каталон тилларида тенг сўзлашади ва улар орасида мутлақо соғлом одамлар ҳам, деманс ёки хотирани йўқотишдан азият чекадиганлар ҳам бор эди.

"Биз икки тиллилик даражаси юқори бўлган одамларга енгил когнитив бузилиш ташхиси қўйилганда, бу икки тильдан бирини пассив фойдаланувчиларга қараганда анча кечроқ эканлигини аниқладик", деб тушунтиради Калабрия.

Профессорнинг ўзи доимо икки тильдан фойдаланиш ва биридан иккинчисига ўтиш мия учун ажойиб машқ бўлиб хизмат қилади, деб ҳисоблайди.


саломатлик


														
														Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Расмийлар вафот этган болаларнинг уйидан топилган сиропларни вақтинча сотишни тўхтатди.
20:42 / 03.10.2025

														
														Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Тошкентдаги халқаро академик марказ — минтақавий инновацион марказга айланмоқда;
17:09 / 26.09.2025

														
														Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Ҳозирда беморлардан олинган таҳлиллар ва озиқ-овқат намуналари лабораторияда текширилмоқда. Расмий хулосалар чиққач, қўшимча…
10:08 / 25.09.2025

														
														Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Бу борада мутахассис фикри билан танишамиз
21:03 / 27.08.2025

														
														Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Президент соғлиқни сақлаш тизимидаги лойиҳаларнинг тақдимоти билан танишди
20:47 / 19.08.2025

														
														Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Олимлар ҳатто унутилган хотирани тиклашни ҳам ўрганишди
21:51 / 10.08.2025

														
														Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Мазкур ишларнинг таҳлили ҳақида Вирусология институти директори Эркин Мусабоев ахборот бериб ўтди
19:18 / 20.07.2025

														
														2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

Соғлиқни сақлаш вазирлиги бу бўйича расмий статистикани тақдим этди
21:26 / 08.07.2025

														
														Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Сўнгги ўн йилликда технология, овқатланиш маданияти ва турмуш тарзи кескин ўзгарди. Афсуски, бу ўзгаришлар фақат қулайликлар…
17:21 / 07.05.2025

														
														Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Ҳар куни миллионлаб инсонлар телефонга тикилганча, тун ярмида ҳам уйғоқ юришмоқда. Кимдир ишдан чарчаган, кимдир эса ТikTok …
17:23 / 26.04.2025

Бу ҳам қизиқ

Жиззахда Matiz ва ЗИЛ тўқнашуви оқибатида 3 киши ҳалок бўлди

Жиззахда Matiz ва ЗИЛ тўқнашуви оқибатида 3 киши ҳалок бўлди

Ҳозирда, мазкур ҳолат юзасидан Жиззах шаҳар Ички ишлар бошқармасининг Тергов бўлими томонидан жиноят кодексининг 266-моддаси…
17:05 / 24.11.2025
24 ноябрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

24 ноябрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

24 ноябрь куни Тошкентда ҳаво ўзгариб туради, ёғингарчилик кутилмайди. Шарқдан секундига 3-8 метр тезликда шамол эсади. Кеча…
15:13 / 23.11.2025

09:52 / 25.11.2025
Ҳафта давомида ёғингарчилик кутилмайди

Ҳафта давомида ёғингарчилик кутилмайди

“Ўзгидромет” 24—28 ноябрь кунлари учун об-ҳаво прогнозини эълон қилди.
12:49 / 24.11.2025
Ўзбекистонда қишлоқ хўжалиги суғуртаси жамғармаси ташкил этилди

Ўзбекистонда қишлоқ хўжалиги суғуртаси жамғармаси ташкил этилди

Президент Шавкат Мирзиёевнинг “Қишлоқ хўжалиги таваккалчиликларини суғурта қилиш механизмини самарали ташкил этиш тўғрисида”…
16:17 / 23.11.2025
Экология қўмитаси қурилиш ташкилотларига қатъий огоҳлантириш берди

Экология қўмитаси қурилиш ташкилотларига қатъий огоҳлантириш берди

Таъкидлаш жоиз, сўнгги ҳафтада пойтахт ҳаво сифати ёмонлиги бўйича дунёда етакчи шаҳарлар қаторида турибди.
09:55 / 24.11.2025
Ўзбекистонда молиявий хизматлар ҳажми 9 ой давомида 123,5 трлн сўмга етди

Ўзбекистонда молиявий хизматлар ҳажми 9 ой давомида 123,5 трлн сўмга етди

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра 2025 йил январь–сентябрь ойларида молиявий хизматлар ҳажми 123,5 трлн сўмга е…
16:57 / 23.11.2025
Покистоннинг Пешовар шаҳридаги чегара полицияси штаб-квартирасига ҳужум қилинди

Покистоннинг Пешовар шаҳридаги чегара полицияси штаб-квартирасига ҳужум қилинди

Reuters агентлиги манбаларининг айтишича, бинода икки нафар худкуш террорчи бомба портлатган.
18:01 / 24.11.2025
Олий таълимда контракт тўловлари муддатлари ўзгарди

Олий таълимда контракт тўловлари муддатлари ўзгарди

Унга кўра, абитуриентлар контракт тўловининг камида 25 фоизини 15 сентябргача, юқори курс талабалари эса 1 октябргача тўлаши…
17:53 / 24.11.2025
Гулистон шаҳрига 52 дона Yutong автобуси олиб келинди

Гулистон шаҳрига 52 дона Yutong автобуси олиб келинди

“Мазкур автобуслар шаҳар ичидаги 7 та йўналишда брутто-шартномаси асосида йўловчиларга хизмат кўрсатади”, – дейилади хабарда.
15:37 / 24.11.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!