$
12078.47 UZS
10.87
155.23 UZS
1.52
14234.48 UZS
-5.29
31° Кечаси 18°

Икки тиллилик Альтсгеймердан ҳимоя қилиши мумкин

14:00 / 23.03.2024


Икки ёки ундан ортиқ тилни билиш нафақат бизни бойитади, балки бошқа маданиятни ўрганишга, фикрларимизни баҳам кўришга ва дунёни чуқурроқ тушунишга имкон беради. Испаниянинг иккита тадқиқот маркази - Каталония университети ва Помпеу Фабра университети олимлари аниқлаганидек, бир вақтнинг ўзида иккита тильдан фаол фойдаланиш қариш билан боғлиқ когнитив пасайишдан ҳимоя қилиши мумкин.

Икки тильдан фойдаланиш одамларни маълум даражада кексаликдан ҳимоя қилиши узоқ вақтдан бери маълум.

"Икки тильда сўзлашадиган мамлакатларда деменсиянинг тарқалиши аҳолиси фақат битта тильда гапирадиган минтақаларга қараганда 50% пастроқ", дейди сўнгги тадқиқотни олиб борган профессор Марко Калабрия. Тадқиқотчилар кўнгиллилар сифатида Барселона аҳолисини танладилар, чунки у ерда деярли ҳамма испан ва каталон тилларида тенг сўзлашади ва улар орасида мутлақо соғлом одамлар ҳам, деманс ёки хотирани йўқотишдан азият чекадиганлар ҳам бор эди.

"Биз икки тиллилик даражаси юқори бўлган одамларга енгил когнитив бузилиш ташхиси қўйилганда, бу икки тильдан бирини пассив фойдаланувчиларга қараганда анча кечроқ эканлигини аниқладик", деб тушунтиради Калабрия.

Профессорнинг ўзи доимо икки тильдан фойдаланиш ва биридан иккинчисига ўтиш мия учун ажойиб машқ бўлиб хизмат қилади, деб ҳисоблайди.


саломатлик


														
														Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Расмийлар вафот этган болаларнинг уйидан топилган сиропларни вақтинча сотишни тўхтатди.
20:42 / 03.10.2025

														
														Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Тошкентдаги халқаро академик марказ — минтақавий инновацион марказга айланмоқда;
17:09 / 26.09.2025

														
														Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Ҳозирда беморлардан олинган таҳлиллар ва озиқ-овқат намуналари лабораторияда текширилмоқда. Расмий хулосалар чиққач, қўшимча…
10:08 / 25.09.2025

														
														Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Бу борада мутахассис фикри билан танишамиз
21:03 / 27.08.2025

														
														Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Президент соғлиқни сақлаш тизимидаги лойиҳаларнинг тақдимоти билан танишди
20:47 / 19.08.2025

														
														Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Олимлар ҳатто унутилган хотирани тиклашни ҳам ўрганишди
21:51 / 10.08.2025

														
														Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Мазкур ишларнинг таҳлили ҳақида Вирусология институти директори Эркин Мусабоев ахборот бериб ўтди
19:18 / 20.07.2025

														
														2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

Соғлиқни сақлаш вазирлиги бу бўйича расмий статистикани тақдим этди
21:26 / 08.07.2025

														
														Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Сўнгги ўн йилликда технология, овқатланиш маданияти ва турмуш тарзи кескин ўзгарди. Афсуски, бу ўзгаришлар фақат қулайликлар…
17:21 / 07.05.2025

														
														Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Ҳар куни миллионлаб инсонлар телефонга тикилганча, тун ярмида ҳам уйғоқ юришмоқда. Кимдир ишдан чарчаган, кимдир эса ТikTok …
17:23 / 26.04.2025

Бу ҳам қизиқ

Ўзбекистонда 2026 йил учун Давлат бюджети тасдиқланди

Ўзбекистонда 2026 йил учун Давлат бюджети тасдиқланди

“2026 йил учун Ўзбекистон Республикасининг Давлат бюджети тўғрисида”ги Қонун қабул қилинди.
10:30 / 26.12.2025
27 декабрь Ўзбекистонда қандай об-ҳаво кузатилади?

27 декабрь Ўзбекистонда қандай об-ҳаво кузатилади?

27 декабрь куни Тошкентда ҳаво ўзгарувчан бўлади, ёғингарчилик кутилмайди. Кечаси ва эрталаб туман тушиши мумкин.
17:14 / 26.12.2025
26 декабрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

26 декабрь куни кутилаётган об-ҳаво маълумоти

26 декабрь куни Тошкентда ҳаво ўзгариб туради, куннинг биринчи ярмида бироз ёмғир ёғиши мумкин. Шарқдан секундига 3-8 метр т…
15:03 / 25.12.2025
Ўзбекистонга 11 ойда давомида 10 миллиондан зиёд туристлар ташриф буюрди

Ўзбекистонга 11 ойда давомида 10 миллиондан зиёд туристлар ташриф буюрди

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2025 йилнинг январь-ноябрь ойларида жами 10,7 млн нафар чет эл фуқаролари ту…
15:20 / 25.12.2025
Италия бош вазири Шавкат Мирзиёев берган совғани аукционда сотолмайдиган бўлди

Италия бош вазири Шавкат Мирзиёев берган совғани аукционда сотолмайдиган бўлди

Совғалар орасида қатор давлатлар раҳбарлари, жумладан, Ўзбекистон президенти берган қимматбаҳо тошли маржон ҳам бор.
16:35 / 25.12.2025
Ўмонда онаси томонидан ташлаб кетилган бола Ўзбекистонга қайтарилди

Ўмонда онаси томонидан ташлаб кетилган бола Ўзбекистонга қайтарилди

“Ўзбекистон элчихонаси томонидан Маскатдаги сурияликлар хонадонида ҳеч қандай ҳужжатларсиз қолдириб кетилган, 2023 йилда туғ…
12:48 / 25.12.2025
2026 йилдан Андижонда ҳам автобусларда нақд пул қабул қилинмайди

2026 йилдан Андижонда ҳам автобусларда нақд пул қабул қилинмайди

2026 йил 1 январдан бошлаб Андижон шаҳридаги автобусларда нақд пул қабул қилиш амалиёти тўхтатилади. Бу ҳақда Транспорт вази…
16:07 / 25.12.2025
Россиядан наркотик олиб кирган шахс қўлга олинди

Россиядан наркотик олиб кирган шахс қўлга олинди

Хусусан, Тошкент вилоятида жойлашган “Навоий” чегара божхона постига Қозоғистон Республикасидан кириб келган, Бухоро шаҳрида…
10:06 / 26.12.2025
Дам олиш кунлари Ўзбекистонда ёмғир ёғиши кутилмоқда

Дам олиш кунлари Ўзбекистонда ёмғир ёғиши кутилмоқда

“Ўзгидромет” прогнозларига кўра, 27 декабрь, шанба куни фақат Қорақалпоғистон Республикасида айрим жойларда ёғингарчилик (ём…
16:13 / 26.12.2025
Россияда янги купюра муомалага киритилди

Россияда янги купюра муомалага киритилди

Россия Марказий банки Волга федерал округи рамзлари туширилган, 1000 рубль номинал қийматдаги янгиланган купюрани тақдим этг…
18:14 / 26.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!