$
12052.33 UZS
41.9
153.71 UZS
2.46
14213.31 UZS
125.08
31° Кечаси 18°

Икки тиллилик Альтсгеймердан ҳимоя қилиши мумкин

14:00 / 23.03.2024


Икки ёки ундан ортиқ тилни билиш нафақат бизни бойитади, балки бошқа маданиятни ўрганишга, фикрларимизни баҳам кўришга ва дунёни чуқурроқ тушунишга имкон беради. Испаниянинг иккита тадқиқот маркази - Каталония университети ва Помпеу Фабра университети олимлари аниқлаганидек, бир вақтнинг ўзида иккита тильдан фаол фойдаланиш қариш билан боғлиқ когнитив пасайишдан ҳимоя қилиши мумкин.

Икки тильдан фойдаланиш одамларни маълум даражада кексаликдан ҳимоя қилиши узоқ вақтдан бери маълум.

"Икки тильда сўзлашадиган мамлакатларда деменсиянинг тарқалиши аҳолиси фақат битта тильда гапирадиган минтақаларга қараганда 50% пастроқ", дейди сўнгги тадқиқотни олиб борган профессор Марко Калабрия. Тадқиқотчилар кўнгиллилар сифатида Барселона аҳолисини танладилар, чунки у ерда деярли ҳамма испан ва каталон тилларида тенг сўзлашади ва улар орасида мутлақо соғлом одамлар ҳам, деманс ёки хотирани йўқотишдан азият чекадиганлар ҳам бор эди.

"Биз икки тиллилик даражаси юқори бўлган одамларга енгил когнитив бузилиш ташхиси қўйилганда, бу икки тильдан бирини пассив фойдаланувчиларга қараганда анча кечроқ эканлигини аниқладик", деб тушунтиради Калабрия.

Профессорнинг ўзи доимо икки тильдан фойдаланиш ва биридан иккинчисига ўтиш мия учун ажойиб машқ бўлиб хизмат қилади, деб ҳисоблайди.


саломатлик


														
														Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Расмийлар вафот этган болаларнинг уйидан топилган сиропларни вақтинча сотишни тўхтатди.
20:42 / 03.10.2025

														
														Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Тошкентдаги халқаро академик марказ — минтақавий инновацион марказга айланмоқда;
17:09 / 26.09.2025

														
														Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Ҳозирда беморлардан олинган таҳлиллар ва озиқ-овқат намуналари лабораторияда текширилмоқда. Расмий хулосалар чиққач, қўшимча…
10:08 / 25.09.2025

														
														Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Бу борада мутахассис фикри билан танишамиз
21:03 / 27.08.2025

														
														Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Президент соғлиқни сақлаш тизимидаги лойиҳаларнинг тақдимоти билан танишди
20:47 / 19.08.2025

														
														Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Олимлар ҳатто унутилган хотирани тиклашни ҳам ўрганишди
21:51 / 10.08.2025

														
														Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Мазкур ишларнинг таҳлили ҳақида Вирусология институти директори Эркин Мусабоев ахборот бериб ўтди
19:18 / 20.07.2025

														
														2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

Соғлиқни сақлаш вазирлиги бу бўйича расмий статистикани тақдим этди
21:26 / 08.07.2025

														
														Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Сўнгги ўн йилликда технология, овқатланиш маданияти ва турмуш тарзи кескин ўзгарди. Афсуски, бу ўзгаришлар фақат қулайликлар…
17:21 / 07.05.2025

														
														Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Ҳар куни миллионлаб инсонлар телефонга тикилганча, тун ярмида ҳам уйғоқ юришмоқда. Кимдир ишдан чарчаган, кимдир эса ТikTok …
17:23 / 26.04.2025

Бу ҳам қизиқ

Россияда ўлдирилган 10 ёшли  Қобилжоннинг онасига уй берилди

Россияда ўлдирилган 10 ёшли  Қобилжоннинг онасига уй берилди

“Асиа-Плюс”га бу ҳақида марҳумнинг қариндошларидан бири маълум қилган.
15:36 / 23.12.2025
Ўзбекистон ва Туркия савдо ҳажмини 5 млрд долларга етказишни режалаштирмоқда

Ўзбекистон ва Туркия савдо ҳажмини 5 млрд долларга етказишни режалаштирмоқда

“Ўзбекистон элчиси Илҳом Ҳайдаров Туркия савдо вазири ўринбосари Мустафа Тузжу билан учрашув ўтказди”, – деб хабар қилмоқда …
09:53 / 23.12.2025
Россия 11 ой давомида Хитойга 1,6 млрд евролик олтин сотган

Россия 11 ой давомида Хитойга 1,6 млрд евролик олтин сотган

Financial Times манбаларига кўра, ўтган ойда Россия Федерацияси Хитой Халқ Республикасига умумий қиймати 818,6 миллион еврог…
10:48 / 22.12.2025
Президент фармонидан сўнг 25 кун ичида Ўзбекистонга 13,7 минг дона ҳаво тозалагич импорт қилинди

Президент фармонидан сўнг 25 кун ичида Ўзбекистонга 13,7 минг дона ҳаво тозалагич импорт қилинди

Эслатиб ўтамиз, бундан аввал 2025 йилнинг 10 ойи давомида Ўзбекистонга умумий қиймати 1,3 млн АҚШ долларига тенг бўлган 18,1…
09:15 / 22.12.2025
Афғонистонда очарчилик кучаймоқда

Афғонистонда очарчилик кучаймоқда

“Толибон” ҳокимиятни қайта қўлга олганидан сўнг Афғонистонга йўналтирилаётган халқаро ёрдам ҳажми сезиларли даражада қисқарг…
18:08 / 21.12.2025
24 декабрь кунги об-ҳаво маълумоти

24 декабрь кунги об-ҳаво маълумоти

Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати агентлигининг хабар беришича, 24 декабрь куни Тошкентда ҳаво ўзгариб турад…
17:43 / 23.12.2025
АҚШ Байден даврида тайинланган 29 нафар элчиларини чақириб олмоқда

АҚШ Байден даврида тайинланган 29 нафар элчиларини чақириб олмоқда

АҚШ маъмурияти бошқа давлатлардаги 29 нафар элчиларни чақириб олмоқда. Бу ҳақда АҚШ Давлат департаментининг икки нафар ходим…
13:04 / 22.12.2025
Москвада автомобиль портлаши оқибатида рус генерали ҳалок бўлди

Москвада автомобиль портлаши оқибатида рус генерали ҳалок бўлди

Россия Тергов қўмитаси маълумотларига кўра, 22 декабрь куни эрталаб Москвада автомобилга ўрнатилган портловчи мослама ишга т…
15:25 / 22.12.2025
Путин Эмомали Раҳмонга ҳамдардлик билдирди

Путин Эмомали Раҳмонга ҳамдардлик билдирди

Владимир Путин бу ҳақда МДҲ давлатлари раҳбарларининг норасмий саммити доирасида Тожикистон президенти Эмомали Раҳмон билан …
08:43 / 23.12.2025
Экостикер тизимида жарималар 2028 йилдан бошлаб қўлланилади

Экостикер тизимида жарималар 2028 йилдан бошлаб қўлланилади

Сўнгги кунларда ижтимоий тармоқлар ва айрим ОАВларда 2026 йилдан бошлаб, “экологик ҳудуд”га кирувчи қизил ва сариқ тоифадаги…
10:55 / 23.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!