$
12025.33 UZS
-31.99
155.25 UZS
0.09
14162.23 UZS
-30.44
31° Кечаси 18°

Икки тиллилик Альтсгеймердан ҳимоя қилиши мумкин

14:00 / 23.03.2024


Икки ёки ундан ортиқ тилни билиш нафақат бизни бойитади, балки бошқа маданиятни ўрганишга, фикрларимизни баҳам кўришга ва дунёни чуқурроқ тушунишга имкон беради. Испаниянинг иккита тадқиқот маркази - Каталония университети ва Помпеу Фабра университети олимлари аниқлаганидек, бир вақтнинг ўзида иккита тильдан фаол фойдаланиш қариш билан боғлиқ когнитив пасайишдан ҳимоя қилиши мумкин.

Икки тильдан фойдаланиш одамларни маълум даражада кексаликдан ҳимоя қилиши узоқ вақтдан бери маълум.

"Икки тильда сўзлашадиган мамлакатларда деменсиянинг тарқалиши аҳолиси фақат битта тильда гапирадиган минтақаларга қараганда 50% пастроқ", дейди сўнгги тадқиқотни олиб борган профессор Марко Калабрия. Тадқиқотчилар кўнгиллилар сифатида Барселона аҳолисини танладилар, чунки у ерда деярли ҳамма испан ва каталон тилларида тенг сўзлашади ва улар орасида мутлақо соғлом одамлар ҳам, деманс ёки хотирани йўқотишдан азият чекадиганлар ҳам бор эди.

"Биз икки тиллилик даражаси юқори бўлган одамларга енгил когнитив бузилиш ташхиси қўйилганда, бу икки тильдан бирини пассив фойдаланувчиларга қараганда анча кечроқ эканлигини аниқладик", деб тушунтиради Калабрия.

Профессорнинг ўзи доимо икки тильдан фойдаланиш ва биридан иккинчисига ўтиш мия учун ажойиб машқ бўлиб хизмат қилади, деб ҳисоблайди.


саломатлик


														
														Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Ҳиндистонда йўтал сироплари вақтинча тақиқланди

Расмийлар вафот этган болаларнинг уйидан топилган сиропларни вақтинча сотишни тўхтатди.
20:42 / 03.10.2025

														
														Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Ўзбекистондаги соҳасида ислоҳотлари омон“The Lancet”да эътироф этилди

Тошкентдаги халқаро академик марказ — минтақавий инновацион марказга айланмоқда;
17:09 / 26.09.2025

														
														Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Пискент ва Бўка туманларида боғча тарбияланувчилари заҳарланди

Ҳозирда беморлардан олинган таҳлиллар ва озиқ-овқат намуналари лабораторияда текширилмоқда. Расмий хулосалар чиққач, қўшимча…
10:08 / 25.09.2025

														
														Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Ортиқча вазн кўркамлик эмас!

Бу борада мутахассис фикри билан танишамиз
21:03 / 27.08.2025

														
														Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Гипертония, юрак ишемик касаллиги ва қандли диабет 85 фоиз ҳолатларда охир-оқибат ногиронликка олиб келмоқда

Президент соғлиқни сақлаш тизимидаги лойиҳаларнинг тақдимоти билан танишди
20:47 / 19.08.2025

														
														Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Шифокорлар алцгеймерга шифо топди

Олимлар ҳатто унутилган хотирани тиклашни ҳам ўрганишди
21:51 / 10.08.2025

														
														Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Гепатит касалликларини аниқлаш мақсадида 1.6 миллион киши скрининг текширувидан ўтказилди

Мазкур ишларнинг таҳлили ҳақида Вирусология институти директори Эркин Мусабоев ахборот бериб ўтди
19:18 / 20.07.2025

														
														2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

2025 йилнинг 6 ойи давомида тез ёрдамга қанча мурожаат келиб тушди?

Соғлиқни сақлаш вазирлиги бу бўйича расмий статистикани тақдим этди
21:26 / 08.07.2025

														
														Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Замонавий болалик: ортиқча вазн эпидемияси ва унинг илдизлари

Сўнгги ўн йилликда технология, овқатланиш маданияти ва турмуш тарзи кескин ўзгарди. Афсуски, бу ўзгаришлар фақат қулайликлар…
17:21 / 07.05.2025

														
														Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Уйқу етишмовчилиги – яширин эпидемия

Ҳар куни миллионлаб инсонлар телефонга тикилганча, тун ярмида ҳам уйғоқ юришмоқда. Кимдир ишдан чарчаган, кимдир эса ТikTok …
17:23 / 26.04.2025

Бу ҳам қизиқ

Германияда Алишер Усмоновга қарши иккинчи тергов ҳам тўхтатилди

Германияда Алишер Усмоновга қарши иккинчи тергов ҳам тўхтатилди

Германия прокуратураси тадбиркор Алишер Усмоновга нисбатан санкцияларни бузиш бўйича олиб борилган иккинчи терговни тўхтатди…
16:19 / 30.12.2025
Ўзбекистондан Афғонистонга навбатдаги гуманитар ёрдам юки жўнатилди

Ўзбекистондан Афғонистонга навбатдаги гуманитар ёрдам юки жўнатилди

29 декабрь куни Балх вилоятининг Ҳайратон шаҳрида Ўзбекистон Раҳбарияти номидан Афғонистон халқига навбатдаги гуманитар ёрда…
08:55 / 30.12.2025
Ўзбекистонга нечта давлатдан туристлар ташриф буюрган?

Ўзбекистонга нечта давлатдан туристлар ташриф буюрган?

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2025 йилнинг январь-ноябрь ойларида жами 10,7 млн нафар чет эл фуқаролари ту…
10:47 / 30.12.2025
Ўзбекистон Президенти Қозоғистоннинг биринчи Президенти билан телефон орқали мулоқот қилди

Ўзбекистон Президенти Қозоғистоннинг биринчи Президенти билан телефон орқали мулоқот қилди

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев 29 декабрь куни Қозоғистон Республикаси биринчи Президенти Нурсултон Наза…
18:05 / 29.12.2025
2025 йилда “свет” ва газдан ноқонуний фойдаланиш ортидан давлат манфаатларига 1 трлн 243 млрд сўм зарар етказилди

2025 йилда “свет” ва газдан ноқонуний фойдаланиш ортидан давлат манфаатларига 1 трлн 243 млрд сўм зарар етказилди

Мазкур ҳолатларга ҳуқуқий баҳо берилиши учун 2 696 та ҳужжатлар тўплами ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларга тақдим этилган.
12:38 / 31.12.2025
30 – 31 декабрь кунлари ёмғир ёғиши кутилмоқда

30 – 31 декабрь кунлари ёмғир ёғиши кутилмоқда

Йилнинг охирги кунларида Ўзбекистон ҳудуди бўйича беқарор об-ҳаво бўлиши кутилмоқда.
12:21 / 29.12.2025
30 декабрь кунги об-ҳаво маълумоти

30 декабрь кунги об-ҳаво маълумоти

30-31 декабрь кунлари республиканинг кўпчилик вилоятларида вақти-вақти билан ёмғир ёғади, шимолда қорга айланади. Фақат Фарғ…
15:47 / 29.12.2025
Трамп Путиннинг қароргоҳига уюштирилган дрон ҳужумига муносабат билдирди

Трамп Путиннинг қароргоҳига уюштирилган дрон ҳужумига муносабат билдирди

АҚШ президенти Доналд Трамп Россия раҳбари Владимир Путин билан бўлиб ўтган суҳбатини самарали деб атади ва Путин унга Новго…
09:33 / 30.12.2025
Хонадонида сауна ташкил қилган фуқаро 1 млрд сўмлик табиий газдан ноқонуний фойдаланди

Хонадонида сауна ташкил қилган фуқаро 1 млрд сўмлик табиий газдан ноқонуний фойдаланди

Ушбу қоидабузарлик натижасида, газ таъминоти корхонасининг дастлабки ҳисоб-китобларига кўра, 1 миллиард 81 миллион сўмлик за…
16:21 / 28.12.2025
Ўзбекистонда 2026 йил 1 январдан нималар ўзгаради?

Ўзбекистонда 2026 йил 1 январдан нималар ўзгаради?

Ўзбекистонда 1 январдан бошлаб ҳукумат қарори билан мопед ва скутерларни бошқариш учун “А1” ҳайдовчилик гувоҳномасининг кичи…
12:59 / 31.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!