“ETH Zurich” геофизиклари Ойнинг Ердан келиб чиқишига ишора қилувчи янги далилларни топдилар. Бу ҳақда “Science Advances” журналида мақола пайдо бўлди.

Гипотезага кўра, Ернинг табиий йўлдоши қадимги даврларда сайёрадан ажралиб чиққан. Бу тахминан 4,5 миллиард йил аввал Марсга тенг бўлган космик объект – “Theia” протопланетаси билан тўқнашув натижаси бўлиши мумкин. Ўша пайтда Ер “жуда ёш”, пайдо бўлганига тахминан 60 миллион йил ўтган эди.

Ўз назарияларини синаб кўриш учун олимлар Антарктида музидан топилган олтита ой метеоритининг таркибини ўрганиш учун масса спектрометридан фойдаланган. Тадқиқот натижалари гелий ва неоннинг асил газлари таркибини тасдиқлади. Уларнинг изотоплари қуёш шамоли, деб аталадиган изотопларга мос келади. Бироқ, базальт билан қопланган ой жинслари унга таъсир қилмаган. Олимларнинг фикрига кўра, бу ушбу жинслар дастлаб қуруқликдан келиб чиққанлигини исботлайди.

Ойнинг кичик массаси ва темирнинг йўқлиги ҳам сайёрамиз билан қариндошлик алоқасига ишора қилади. Айтганча, Ер массасининг тахминан 30 фоиз темирга бой ядрода тўпланган, тадқиқотлар шуни кўрсатадики, тўқнашув унга таъсир қилмаган. Шунингдек, Ой мантиясининг жинслари таркиби жиҳатидан Ерникига жуда ўхшаш, лекин айни пайтда улар марс метеоритларидан жуда фарқ қилади.

“Ойнинг ер юзидаги парчаларининг зарбаси сунъий йўлдошнинг атмосфераси йўқлиги, у доимо астероидлар томонидан “ҳужум” қилиниши билан осонликча изоҳланади. Эҳтимол, иккинчиси бир вақтлар Ойнинг кейинчалик Ерга тушиб қолган қисмларини оддийгина “нокаутга учратган” бўлиши мумкин”, дейди тадқиқот муаллифлари.

Келажакда олимлар Ой метеоритлари парчаларини ўрганишни давом эттиришга умид қилишмоқда, уларниг сони НАСА коллекциясида 70 мингдан ортиқ мавжуд.

• Asteroid
• Meteorit
• НАСА
• Oy tutilishi
• Quyosh
• Yer