$
11902.30 UZS
20.7
152.18 UZS
1.13
13780.48 UZS
31.09
31° Кечаси 18°

Олимлар сув ва ҳаводан кимёвий моддаларни яратишга муваффақ бўлишди

17:13 / 26.10.2024

South China Morning Post нашрининг хабар беришича, хитойлик олимлар сув ва ҳаводан бошқа кимёвий моддаларни яратишга имкон берадиган усулни ўйлаб топишди. Бу Хитой фан ва технология университети тадқиқотчиларининг ютуғи эканлиги айтилди.

Мутахассислар оддий компонентлар ёрдамида аминокислоталар яратишга муваффақ бўлди. Организмлар бундай молекулалардан оқсил ишлаб чиқариш учун фойдаланади. Глитсин синтези учун олимлар янги ёндашувни қўллади.

 

Одатда, глитсин ишлаб чиқариш учун нефтни қайта ишлаш маҳсулотлари, шу жумладан, альдегидлар ва цианидлардан фойдаланилади. Аммо бундай ёндашувнинг камчиликлари кўп.

Биринчидан, уларни ишлаб чиқариш учун катта миқдорда энергия талаб қилинади. Иккинчидан, улар туфайли атроф-муҳитни ифлослантирадиган кўплаб зарарли чиқиндилар пайдо бўлади. Янги усул ёрдамида олимлар карбонат ангидрид, сув ва кислороддан аминокислоталар ишлаб чиқариш учун углерод, азот, водород ва кислород олмоқда. Дастлаб тадқиқотчилар карбонат ангидридни оксалат кислотага айлантирди. Кейинги бир неча босқичдан сўнг, бошланғич материаллардан электролиз жараёни билан глитсин ҳосил қилинди.

Тажриба давомида олимлар бир кеча-кундузда тахминан 5,16 грамм юқори даражада тоза моддани синтез қилишга эришди. “Одатда органик синтез реакциялари маҳсулотларни миллиграммларда беради. Биз шунчалик кўп глитсин тайёрладикки, уни кафтга сиғдириш мумкин”, — деб таъкидлади янги усул муаллифлари.

Хитойлик тадқиқотчиларнинг айтишича, улар Ерда ҳаёт булутлардаги кимёвий реакциялар туфайли пайдо бўлган деган назариядан илҳомланган. Чақмоқлар таъсирида ҳаво ва сув аминокислоталарни синтез қилиш имкониятига эга бўлган.

Масалан, асрнинг ўрталарида америкалик олимлар Ернинг ибтидоий атмосферасини сув, метан, аммиак ва водород ёрдамида моделлаштирган эди. Электр зарядлари уларга чақмоққа тақлид қилиш имкониятини берган.

Хитойлик мутахассислар янги ёндашув келажакда янада мураккаб аминокислоталарни яратишга ёрдам беради, деб умид қилмоқда.


Илм-фан


														
														Кимё бўйича Нобел мукофоти ғолиблари аниқланди

Кимё бўйича Нобел мукофоти ғолиблари аниқланди

Кимё бўйича 2025 йилги Нобел мукофоти ғолиблари эълон қилинди.
18:32 / 08.10.2025

														
														Тиббиёт бўйича Нобел мукофоти топширилди

Тиббиёт бўйича Нобел мукофоти топширилди

2025-йилги Тиббиёт бўйича Нобел мукофоти Мери Брункоw, Фред Рамсделл ва Шимон Сакагучига топширилди.
17:53 / 06.10.2025

														
														Тил сертификатига эга бўлмаган чет тили ўқитувчилари йил якунига қадар ишлайди

Тил сертификатига эга бўлмаган чет тили ўқитувчилари йил якунига қадар ишлайди

Қорақалпоғистон, вилоятлар ва Тошкент шаҳридаги барча тегишли бўлимларга ушбу топшириқлар етказилди
16:14 / 24.09.2025

														
														Энди супер контракт миқдорини ОТМ ректорлари белгилайди

Энди супер контракт миқдорини ОТМ ректорлари белгилайди

Мақсадли қабул асосида тавсия этилган абитуриентлар ушбу имтиёзда
10:53 / 23.09.2025

														
														Олмалиқ давлат техника институти ташкил этилди

Олмалиқ давлат техника институти ташкил этилди

2025 йил 8 сентябрь куни Вазирлар Маҳкамасининг ПҚ‑279‑сон қарорига биноан, Олмалиқ давлат техника институти ташкил этилди.
16:41 / 19.09.2025

														
														Ўзбекистонга қайси давлат талабалари энг кўп ўқиш учун келган?

Ўзбекистонга қайси давлат талабалари энг кўп ўқиш учун келган?

Бу борадаги статистика билан танишамиз
17:54 / 10.09.2025

														
														Starlink Қозоғистонда ишга тушди

Starlink Қозоғистонда ишга тушди

Tехник ишлар ва ишга туширишгача бир йилдан ортиқроқ вақт кетган
21:53 / 14.08.2025

														
														Ўзбекистонга ўқиш мақсадида қайси давлат фуқаролари кўпроқ келяпти?

Ўзбекистонга ўқиш мақсадида қайси давлат фуқаролари кўпроқ келяпти?

Топ-10 таликдан 3 та қўшни давлат фуқаролари бор
19:48 / 04.08.2025

														
														Хитойлик олимлар 360 ТБ сиғимга эга дисклар яратишди

Хитойлик олимлар 360 ТБ сиғимга эга дисклар яратишди

Бундай олтита дискга Steamдаги барча ўйинларни ёзиб олиш мумкин
21:30 / 28.07.2025

Бу ҳам қизиқ

Байрам бошландими?

Байрам бошландими?

“Фарғона” божхона постида 26,5 мингдан зиёд пиротехника воситалари тўхтатиб қолинди.
11:57 / 26.11.2025
Иш ҳақи ва пенсиялар 2030 йилгача инфляциядан юқори ошириб борилади

Иш ҳақи ва пенсиялар 2030 йилгача инфляциядан юқори ошириб борилади

Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2026 йилга мўлжалланган бюджетномасига кўра, Ўзбекистонда иш ҳақи, пенсия ва нафақалар 203…
16:56 / 26.11.2025
Сомалининг Ўзбекистондаги биринчи элчисини тайинланди

Сомалининг Ўзбекистондаги биринчи элчисини тайинланди

Бу ҳақда вазир ўзининг Telegram саҳифасида маълум қилди.
12:45 / 27.11.2025
Оқ уй яқинида отишма юз берди

Оқ уй яқинида отишма юз берди

Яраланган  ҳарбийлар шифохонага етказилган, уларнинг иккаласи ҳам ўта оғир аҳволдалиги айтилмоқда.
10:17 / 27.11.2025
Тошкентда дўкон ёниб кетди

Тошкентда дўкон ёниб кетди

Бугун, 26 ноябрь соат 14:54 да 112 тизими орқали Тошкент шаҳар, Шайхонтоҳур тумани, Истироҳат кўчасида жойлашган икки қаватл…
15:57 / 26.11.2025
Ўзбекистон экспортида юқори улушга эга давлатлар маълум қилинди

Ўзбекистон экспортида юқори улушга эга давлатлар маълум қилинди

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2025 йилнинг январь-октябрь ойларида Ўзбекистоннинг ташқи савдо айланмасида …
14:32 / 26.11.2025
Шайхонтоҳурдаги қурилиш майдонларида рейдлар ўтказилди

Шайхонтоҳурдаги қурилиш майдонларида рейдлар ўтказилди

Тошкент шаҳрида қурилиш майдонларида экологик меъёрларга риоя этилишини таъминлаш мақсадида доимий “Назорат гуруҳлари” ташки…
15:02 / 27.11.2025
Бир кунда 137 нафар аёл-қиз ўз яқини томонидан ўлдирилмоқда — БМТ

Бир кунда 137 нафар аёл-қиз ўз яқини томонидан ўлдирилмоқда — БМТ

Маълумотлар БМТнинг Наркотиклар ва жиноятчилик бўйича бошқармаси (НЖБ) ва “БМТ-аёллар” тузилмасининг 25 ноябрь — Хотин-қизла…
17:06 / 26.11.2025
Афғонистон томондан Тожикистон чегарасига қуролли ҳужум уюштирилди

Афғонистон томондан Тожикистон чегарасига қуролли ҳужум уюштирилди

Бу ҳақда мамлакат Ташқи ишлар вазирлиги хабар берди.
17:04 / 27.11.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!