$
12965.34 UZS
-14.82
161.34 UZS
-0.29
14525.07 UZS
-81.5
26° Кечаси 16°

Олимлар сув ва ҳаводан кимёвий моддаларни яратишга муваффақ бўлишди

17:13 / 26.10.2024

South China Morning Post нашрининг хабар беришича, хитойлик олимлар сув ва ҳаводан бошқа кимёвий моддаларни яратишга имкон берадиган усулни ўйлаб топишди. Бу Хитой фан ва технология университети тадқиқотчиларининг ютуғи эканлиги айтилди.

Мутахассислар оддий компонентлар ёрдамида аминокислоталар яратишга муваффақ бўлди. Организмлар бундай молекулалардан оқсил ишлаб чиқариш учун фойдаланади. Глитсин синтези учун олимлар янги ёндашувни қўллади.

 

Одатда, глитсин ишлаб чиқариш учун нефтни қайта ишлаш маҳсулотлари, шу жумладан, альдегидлар ва цианидлардан фойдаланилади. Аммо бундай ёндашувнинг камчиликлари кўп.

Биринчидан, уларни ишлаб чиқариш учун катта миқдорда энергия талаб қилинади. Иккинчидан, улар туфайли атроф-муҳитни ифлослантирадиган кўплаб зарарли чиқиндилар пайдо бўлади. Янги усул ёрдамида олимлар карбонат ангидрид, сув ва кислороддан аминокислоталар ишлаб чиқариш учун углерод, азот, водород ва кислород олмоқда. Дастлаб тадқиқотчилар карбонат ангидридни оксалат кислотага айлантирди. Кейинги бир неча босқичдан сўнг, бошланғич материаллардан электролиз жараёни билан глитсин ҳосил қилинди.

Тажриба давомида олимлар бир кеча-кундузда тахминан 5,16 грамм юқори даражада тоза моддани синтез қилишга эришди. “Одатда органик синтез реакциялари маҳсулотларни миллиграммларда беради. Биз шунчалик кўп глитсин тайёрладикки, уни кафтга сиғдириш мумкин”, — деб таъкидлади янги усул муаллифлари.

Хитойлик тадқиқотчиларнинг айтишича, улар Ерда ҳаёт булутлардаги кимёвий реакциялар туфайли пайдо бўлган деган назариядан илҳомланган. Чақмоқлар таъсирида ҳаво ва сув аминокислоталарни синтез қилиш имкониятига эга бўлган.

Масалан, асрнинг ўрталарида америкалик олимлар Ернинг ибтидоий атмосферасини сув, метан, аммиак ва водород ёрдамида моделлаштирган эди. Электр зарядлари уларга чақмоққа тақлид қилиш имкониятини берган.

Хитойлик мутахассислар янги ёндашув келажакда янада мураккаб аминокислоталарни яратишга ёрдам беради, деб умид қилмоқда.


Илм-фан


														
														Янги молиявий инқилобнинг бошланиши

Янги молиявий инқилобнинг бошланиши

Бугунги замонавий дунёда инсоният мисли кўрилмаган ихтиролар-у, технологияларнинг гувоҳига айланди. Рақамлаштириш одамларнин…
22:24 / 31.01.2025

														
														Қўрқинчли ютуқ: сунъий интеллект инсон ёрдамисиз ўзининг нусхасини ярата олади

Қўрқинчли ютуқ: сунъий интеллект инсон ёрдамисиз ўзининг нусхасини ярата олади

Ушбу ютуқ илмий ҳамжамиятда жиддий хавотир уйғотмоқда, чунки инсон аралашувисиз сунъий интеллектни муваффақиятли ўз-ўзини қа…
17:14 / 27.01.2025

														
														2028 йилда мамонтларни қайтадан дунёга келтиришмоқчи

2028 йилда мамонтларни қайтадан дунёга келтиришмоқчи

АҚШда мамонтнинг туғилиши учун абадий музликларда топилган ДНКдан фойдаланилади.
10:06 / 18.01.2025

														
														“Вампир кўршапалак”ларнинг қонини энергия манбаи сифатида ишлатиш мумкин” – олимлар

“Вампир кўршапалак”ларнинг қонини энергия манбаи сифатида ишлатиш мумкин” – олимлар

Канадалик олимлар кўршапалаклар устида тадқиқот ўтказишди ва “вампир кўршапалаклар” ўз ўлжасининг қони ёрдамида энергия ҳоси…
12:30 / 11.11.2024

														
														Олимлар сув ва ҳаводан кимёвий моддаларни яратишга муваффақ бўлишди

Олимлар сув ва ҳаводан кимёвий моддаларни яратишга муваффақ бўлишди

South China Morning Post нашрининг хабар беришича, хитойлик олимлар сув ва ҳаводан бошқа кимёвий моддаларни яратишга имкон б…
17:13 / 26.10.2024

														
														Олимлар томонидан миянинг 3D атласи яратилди

Олимлар томонидан миянинг 3D атласи яратилди

Ушбу атлас сут эмизувчиларнинг бутун миясини эмбрёнал босқичларда ва эрта постнатал даврда батафсил ўрганиш имконини беради.…
10:26 / 26.10.2024

														
														Энди шифокорларга рентген тасвирлари орқали суяклар синишини аниқлашда сунъий интеллект ёрдам беради

Энди шифокорларга рентген тасвирлари орқали суяклар синишини аниқлашда сунъий интеллект ёрдам беради

Британия Миллий соғлиқни сақлаш ва тиббий ёрдамни такомиллаштириш институти (НИCЕ) сунъий интеллект рентген тасвирларини таҳ…
12:22 / 23.10.2024

														
														“Микроблар энди антисептиклар билан озиқланмоқда” – Тадқиқотчилар

“Микроблар энди антисептиклар билан озиқланмоқда” – Тадқиқотчилар

Хиан Жиантонг-Ливерпул университети мутахассислари томонидан тадқиқот ўтказилганда, хитойлик олимлар ноодатий ҳолатга дуч ке…
10:22 / 19.10.2024

														
														Оғиздаги бактериялар билан бош ва бўйин саратони ўртасида боғлиқлик аниқланди

Оғиздаги бактериялар билан бош ва бўйин саратони ўртасида боғлиқлик аниқланди

Олимлар янги тадқиқот ўтказишди. Унда оғиз бўшлиғида кўпаядиган бактериялар бош ва бўйин саратони ривожланиш хавфини ошириши…
09:53 / 02.10.2024

														
														Швециялик олимлар саратонни даволашнинг янги йўлини топишди

Швециялик олимлар саратонни даволашнинг янги йўлини топишди

Олимлар саратон ҳужайраларини қайта дастурлаш усули устида иш олиб боришди. Бу йўл билан хавфли ҳужайраларни онкологик ўсмал…
10:36 / 30.09.2024

Бу ҳам қизиқ

Ўзбекистон ва Туркия ўзаро товар айирбошлаш ҳажмини 10 миллиард долларга етказиш ниятида

Ўзбекистон ва Туркия ўзаро товар айирбошлаш ҳажмини 10 миллиард долларга етказиш ниятида

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев 15 май куни Туркия Республикаси витсе-президенти Жевдет Йилмаз бошчилигид…
19:36 / 16.05.2025
АҚШда мигрантлар реалити-шоуда мамлакат фуқаролиги учун кураш олиб боради

АҚШда мигрантлар реалити-шоуда мамлакат фуқаролиги учун кураш олиб боради

Қўшма Штатларда The American номли реалити-шоуси ташкил этилади.
11:47 / 17.05.2025
Навоийда завод ишчилари 2 млрд сўмлик олтинни “ухлатмоқчи” бўлишди

Навоийда завод ишчилари 2 млрд сўмлик олтинни “ухлатмоқчи” бўлишди

Давлат хавфсизлик хизматининг Навоий вилояти бўйича бошқармаси ходимлари томонидан ички ишлар органлари билан ҳамкорликда ўт…
10:18 / 17.05.2025
ЯНГИ ҚОНУН ЛОЙИҲАСИ: нотўғри маълумотлар тарқалишининг олдини олиш қандай амалга оширилади?

ЯНГИ ҚОНУН ЛОЙИҲАСИ: нотўғри маълумотлар тарқалишининг олдини олиш қандай амалга оширилади?

Одамларнинг кундалик ҳаётига дезинформация, фейк, тролл ва бот каби тушунчалар чуқур кириб борар экан, давлатларнинг хавфсиз…
11:03 / 16.05.2025
Бухорода аёлни экскаватор босиб кетди

Бухорода аёлни экскаватор босиб кетди

“Тергов якунига кўра ҳолатга ҳуқуқий баҳо берилиб, жавобгарликнинг муқаррарлиги таъминланади”, – дейилади Бухоро вилояти ИИБ…
13:01 / 16.05.2025
Қишлоқ хўжалиги вазирлиги дала ишларини вақтинча тўхтатиш бўйича мурожаат билан чиқди

Қишлоқ хўжалиги вазирлиги дала ишларини вақтинча тўхтатиш бўйича мурожаат билан чиқди

Қишлоқ хўжалиги ходимларидан белгиланган вақт оралиғида ишларни кечиктирмасдан эрталаб ёки кечқурунги соатларга кўчириш сўра…
10:09 / 16.05.2025
17 май куни қандай об-ҳаво кузатилади?

17 май куни қандай об-ҳаво кузатилади?

Ҳарорат кечаси 22-24 даража, кундузи 36-38 даража бўлади.
04:30 / 17.05.2025
Болалар учун мўлжалланган контентлар яратувчи юридик шахслар фойда солиғидан озод қилинади

Болалар учун мўлжалланган контентлар яратувчи юридик шахслар фойда солиғидан озод қилинади

“Болалар учун мўлжалланган миллий контентлар яратиш ва уларни оммалаштиришни қўллаб-қувватлаш чора-тадбирлари тўғрисида” ги …
22:10 / 17.05.2025
Сурия миллий валютасини БАА ва Германияда босиб чиқаришни режалаштирмоқда

Сурия миллий валютасини БАА ва Германияда босиб чиқаришни режалаштирмоқда

Мамлакат миллий валютаси ўн йилдан кўпроқ вақт давомида Россияда босиб келинган. Европа Иттифоқи февраль ойида Дамашққа қарш…
13:47 / 17.05.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Энг кўп ўқилганлар

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!