$
11940.95 UZS
38.65
152.68 UZS
0.5
13814.49 UZS
34.01
31° Кечаси 18°

Олимлар сув ва ҳаводан кимёвий моддаларни яратишга муваффақ бўлишди

17:13 / 26.10.2024

South China Morning Post нашрининг хабар беришича, хитойлик олимлар сув ва ҳаводан бошқа кимёвий моддаларни яратишга имкон берадиган усулни ўйлаб топишди. Бу Хитой фан ва технология университети тадқиқотчиларининг ютуғи эканлиги айтилди.

Мутахассислар оддий компонентлар ёрдамида аминокислоталар яратишга муваффақ бўлди. Организмлар бундай молекулалардан оқсил ишлаб чиқариш учун фойдаланади. Глитсин синтези учун олимлар янги ёндашувни қўллади.

 

Одатда, глитсин ишлаб чиқариш учун нефтни қайта ишлаш маҳсулотлари, шу жумладан, альдегидлар ва цианидлардан фойдаланилади. Аммо бундай ёндашувнинг камчиликлари кўп.

Биринчидан, уларни ишлаб чиқариш учун катта миқдорда энергия талаб қилинади. Иккинчидан, улар туфайли атроф-муҳитни ифлослантирадиган кўплаб зарарли чиқиндилар пайдо бўлади. Янги усул ёрдамида олимлар карбонат ангидрид, сув ва кислороддан аминокислоталар ишлаб чиқариш учун углерод, азот, водород ва кислород олмоқда. Дастлаб тадқиқотчилар карбонат ангидридни оксалат кислотага айлантирди. Кейинги бир неча босқичдан сўнг, бошланғич материаллардан электролиз жараёни билан глитсин ҳосил қилинди.

Тажриба давомида олимлар бир кеча-кундузда тахминан 5,16 грамм юқори даражада тоза моддани синтез қилишга эришди. “Одатда органик синтез реакциялари маҳсулотларни миллиграммларда беради. Биз шунчалик кўп глитсин тайёрладикки, уни кафтга сиғдириш мумкин”, — деб таъкидлади янги усул муаллифлари.

Хитойлик тадқиқотчиларнинг айтишича, улар Ерда ҳаёт булутлардаги кимёвий реакциялар туфайли пайдо бўлган деган назариядан илҳомланган. Чақмоқлар таъсирида ҳаво ва сув аминокислоталарни синтез қилиш имкониятига эга бўлган.

Масалан, асрнинг ўрталарида америкалик олимлар Ернинг ибтидоий атмосферасини сув, метан, аммиак ва водород ёрдамида моделлаштирган эди. Электр зарядлари уларга чақмоққа тақлид қилиш имкониятини берган.

Хитойлик мутахассислар янги ёндашув келажакда янада мураккаб аминокислоталарни яратишга ёрдам беради, деб умид қилмоқда.


Илм-фан


														
														Кимё бўйича Нобел мукофоти ғолиблари аниқланди

Кимё бўйича Нобел мукофоти ғолиблари аниқланди

Кимё бўйича 2025 йилги Нобел мукофоти ғолиблари эълон қилинди.
18:32 / 08.10.2025

														
														Тиббиёт бўйича Нобел мукофоти топширилди

Тиббиёт бўйича Нобел мукофоти топширилди

2025-йилги Тиббиёт бўйича Нобел мукофоти Мери Брункоw, Фред Рамсделл ва Шимон Сакагучига топширилди.
17:53 / 06.10.2025

														
														Тил сертификатига эга бўлмаган чет тили ўқитувчилари йил якунига қадар ишлайди

Тил сертификатига эга бўлмаган чет тили ўқитувчилари йил якунига қадар ишлайди

Қорақалпоғистон, вилоятлар ва Тошкент шаҳридаги барча тегишли бўлимларга ушбу топшириқлар етказилди
16:14 / 24.09.2025

														
														Энди супер контракт миқдорини ОТМ ректорлари белгилайди

Энди супер контракт миқдорини ОТМ ректорлари белгилайди

Мақсадли қабул асосида тавсия этилган абитуриентлар ушбу имтиёзда
10:53 / 23.09.2025

														
														Олмалиқ давлат техника институти ташкил этилди

Олмалиқ давлат техника институти ташкил этилди

2025 йил 8 сентябрь куни Вазирлар Маҳкамасининг ПҚ‑279‑сон қарорига биноан, Олмалиқ давлат техника институти ташкил этилди.
16:41 / 19.09.2025

														
														Ўзбекистонга қайси давлат талабалари энг кўп ўқиш учун келган?

Ўзбекистонга қайси давлат талабалари энг кўп ўқиш учун келган?

Бу борадаги статистика билан танишамиз
17:54 / 10.09.2025

														
														Starlink Қозоғистонда ишга тушди

Starlink Қозоғистонда ишга тушди

Tехник ишлар ва ишга туширишгача бир йилдан ортиқроқ вақт кетган
21:53 / 14.08.2025

														
														Ўзбекистонга ўқиш мақсадида қайси давлат фуқаролари кўпроқ келяпти?

Ўзбекистонга ўқиш мақсадида қайси давлат фуқаролари кўпроқ келяпти?

Топ-10 таликдан 3 та қўшни давлат фуқаролари бор
19:48 / 04.08.2025

														
														Хитойлик олимлар 360 ТБ сиғимга эга дисклар яратишди

Хитойлик олимлар 360 ТБ сиғимга эга дисклар яратишди

Бундай олтита дискга Steamдаги барча ўйинларни ёзиб олиш мумкин
21:30 / 28.07.2025

Бу ҳам қизиқ

Трамп Байденнинг кўплаб фармонларини бекор қилади

Трамп Байденнинг кўплаб фармонларини бекор қилади

Доналд Трамп аввал ҳам Байденнинг афв этиш тўғрисидаги қарорлари ҳақиқий эмаслигини, чунки улар собиқ президентнинг хабариси…
14:23 / 29.11.2025
CNN: “Ермакнинг истеъфоси Зеленский учун жиддий синов бўлиши мумкин”

CNN: “Ермакнинг истеъфоси Зеленский учун жиддий синов бўлиши мумкин”

Канал шунингдек, вазиятни Киев режими учун “жиддий инқироз” деб таърифлади. “Энди Андрей Ермакнинг истеъфоси Зеленский учун …
17:35 / 29.11.2025
Бош вазир Нетаняху Исроил президентидан ўзига нисбатан афв сўради

Бош вазир Нетаняху Исроил президентидан ўзига нисбатан афв сўради

Исроил президенти Исъҳак Герцог аппарати вакилларининг маълум қилишича, Адлия вазирлигининг афв этиш бўлими барча тегишли ор…
17:06 / 30.11.2025
Кийим ишлаб чиқаришда етакчи ҳудудлар номи эълон қилинди

Кийим ишлаб чиқаришда етакчи ҳудудлар номи эълон қилинди

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2025 йилнинг январь– октябрь ойларида Ўзбекистонда йирик корхоналар томонида…
12:48 / 30.11.2025
Самарқандда келишмовчилик ортидан 3 та юк машинаси ёқиб юборилди

Самарқандда келишмовчилик ортидан 3 та юк машинаси ёқиб юборилди

Бу ҳақда Самарқанд вилояти ИИБ ахборот хизмати хабар берди.
15:31 / 30.11.2025
Тошкент вилоятида ҳоким ёрдамчиси пора билан ушланди

Тошкент вилоятида ҳоким ёрдамчиси пора билан ушланди

Ҳозирда унга нисбатан Жиноят Кодексининг 168-моддаси 3-қисми “в” банди ва 28,211-моддаси 1-қисми билан жиноят иши қўзғатилиб…
09:30 / 01.12.2025
Фарғонада қалин туман сабаб бир нечта ЙТҲ содир бўлди

Фарғонада қалин туман сабаб бир нечта ЙТҲ содир бўлди

Мазкур ҳолат юзасидан вилоят  ИИБ ЖХХ Йўл ҳаракати хавфсизлиги бошқармаси расмий муносабат билдирди.
14:51 / 29.11.2025
Трамп Байденнинг кўплаб фармонларини бекор қилади

Трамп Байденнинг кўплаб фармонларини бекор қилади

Доналд Трамп аввал ҳам Байденнинг афв этиш тўғрисидаги қарорлари ҳақиқий эмаслигини, чунки улар собиқ президентнинг хабариси…
14:23 / 29.11.2025
Энди солиқ тўлашда фаол маҳаллаларга ҳар йили 2 млрд сўмдан ажратилади

Энди солиқ тўлашда фаол маҳаллаларга ҳар йили 2 млрд сўмдан ажратилади

Жорий йил 28 ноябрда Президентнинг “Солиқларнинг йиғилувчанлик даражасини ошириш ва фаол солиқ тўловчиларни рағбатлантириш ч…
14:42 / 30.11.2025
Навоийда экология ходимига браконерлар томонидан куч ишлатилди

Навоийда экология ходимига браконерлар томонидан куч ишлатилди

Бу ҳақда Расул Кушербаев хабар берди.
10:10 / 01.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Энг кўп ўқилганлар

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!