$
12858.15 UZS
-58.95
159.71 UZS
-0.43
14505.28 UZS
44.59
31° Кечаси 18°

Олимлар сув ва ҳаводан кимёвий моддаларни яратишга муваффақ бўлишди

17:13 / 26.10.2024

South China Morning Post нашрининг хабар беришича, хитойлик олимлар сув ва ҳаводан бошқа кимёвий моддаларни яратишга имкон берадиган усулни ўйлаб топишди. Бу Хитой фан ва технология университети тадқиқотчиларининг ютуғи эканлиги айтилди.

Мутахассислар оддий компонентлар ёрдамида аминокислоталар яратишга муваффақ бўлди. Организмлар бундай молекулалардан оқсил ишлаб чиқариш учун фойдаланади. Глитсин синтези учун олимлар янги ёндашувни қўллади.

 

Одатда, глитсин ишлаб чиқариш учун нефтни қайта ишлаш маҳсулотлари, шу жумладан, альдегидлар ва цианидлардан фойдаланилади. Аммо бундай ёндашувнинг камчиликлари кўп.

Биринчидан, уларни ишлаб чиқариш учун катта миқдорда энергия талаб қилинади. Иккинчидан, улар туфайли атроф-муҳитни ифлослантирадиган кўплаб зарарли чиқиндилар пайдо бўлади. Янги усул ёрдамида олимлар карбонат ангидрид, сув ва кислороддан аминокислоталар ишлаб чиқариш учун углерод, азот, водород ва кислород олмоқда. Дастлаб тадқиқотчилар карбонат ангидридни оксалат кислотага айлантирди. Кейинги бир неча босқичдан сўнг, бошланғич материаллардан электролиз жараёни билан глитсин ҳосил қилинди.

Тажриба давомида олимлар бир кеча-кундузда тахминан 5,16 грамм юқори даражада тоза моддани синтез қилишга эришди. “Одатда органик синтез реакциялари маҳсулотларни миллиграммларда беради. Биз шунчалик кўп глитсин тайёрладикки, уни кафтга сиғдириш мумкин”, — деб таъкидлади янги усул муаллифлари.

Хитойлик тадқиқотчиларнинг айтишича, улар Ерда ҳаёт булутлардаги кимёвий реакциялар туфайли пайдо бўлган деган назариядан илҳомланган. Чақмоқлар таъсирида ҳаво ва сув аминокислоталарни синтез қилиш имкониятига эга бўлган.

Масалан, асрнинг ўрталарида америкалик олимлар Ернинг ибтидоий атмосферасини сув, метан, аммиак ва водород ёрдамида моделлаштирган эди. Электр зарядлари уларга чақмоққа тақлид қилиш имкониятини берган.

Хитойлик мутахассислар янги ёндашув келажакда янада мураккаб аминокислоталарни яратишга ёрдам беради, деб умид қилмоқда.


Илм-фан


														
														Янги молиявий инқилобнинг бошланиши

Янги молиявий инқилобнинг бошланиши

Бугунги замонавий дунёда инсоният мисли кўрилмаган ихтиролар-у, технологияларнинг гувоҳига айланди. Рақамлаштириш одамларнин…
22:24 / 31.01.2025

														
														Қўрқинчли ютуқ: сунъий интеллект инсон ёрдамисиз ўзининг нусхасини ярата олади

Қўрқинчли ютуқ: сунъий интеллект инсон ёрдамисиз ўзининг нусхасини ярата олади

Ушбу ютуқ илмий ҳамжамиятда жиддий хавотир уйғотмоқда, чунки инсон аралашувисиз сунъий интеллектни муваффақиятли ўз-ўзини қа…
17:14 / 27.01.2025

														
														2028 йилда мамонтларни қайтадан дунёга келтиришмоқчи

2028 йилда мамонтларни қайтадан дунёга келтиришмоқчи

АҚШда мамонтнинг туғилиши учун абадий музликларда топилган ДНКдан фойдаланилади.
10:06 / 18.01.2025

														
														“Вампир кўршапалак”ларнинг қонини энергия манбаи сифатида ишлатиш мумкин” – олимлар

“Вампир кўршапалак”ларнинг қонини энергия манбаи сифатида ишлатиш мумкин” – олимлар

Канадалик олимлар кўршапалаклар устида тадқиқот ўтказишди ва “вампир кўршапалаклар” ўз ўлжасининг қони ёрдамида энергия ҳоси…
12:30 / 11.11.2024

														
														Олимлар сув ва ҳаводан кимёвий моддаларни яратишга муваффақ бўлишди

Олимлар сув ва ҳаводан кимёвий моддаларни яратишга муваффақ бўлишди

South China Morning Post нашрининг хабар беришича, хитойлик олимлар сув ва ҳаводан бошқа кимёвий моддаларни яратишга имкон б…
17:13 / 26.10.2024

														
														Олимлар томонидан миянинг 3D атласи яратилди

Олимлар томонидан миянинг 3D атласи яратилди

Ушбу атлас сут эмизувчиларнинг бутун миясини эмбрёнал босқичларда ва эрта постнатал даврда батафсил ўрганиш имконини беради.…
10:26 / 26.10.2024

														
														Энди шифокорларга рентген тасвирлари орқали суяклар синишини аниқлашда сунъий интеллект ёрдам беради

Энди шифокорларга рентген тасвирлари орқали суяклар синишини аниқлашда сунъий интеллект ёрдам беради

Британия Миллий соғлиқни сақлаш ва тиббий ёрдамни такомиллаштириш институти (НИCЕ) сунъий интеллект рентген тасвирларини таҳ…
12:22 / 23.10.2024

														
														“Микроблар энди антисептиклар билан озиқланмоқда” – Тадқиқотчилар

“Микроблар энди антисептиклар билан озиқланмоқда” – Тадқиқотчилар

Хиан Жиантонг-Ливерпул университети мутахассислари томонидан тадқиқот ўтказилганда, хитойлик олимлар ноодатий ҳолатга дуч ке…
10:22 / 19.10.2024

														
														Оғиздаги бактериялар билан бош ва бўйин саратони ўртасида боғлиқлик аниқланди

Оғиздаги бактериялар билан бош ва бўйин саратони ўртасида боғлиқлик аниқланди

Олимлар янги тадқиқот ўтказишди. Унда оғиз бўшлиғида кўпаядиган бактериялар бош ва бўйин саратони ривожланиш хавфини ошириши…
09:53 / 02.10.2024

														
														Швециялик олимлар саратонни даволашнинг янги йўлини топишди

Швециялик олимлар саратонни даволашнинг янги йўлини топишди

Олимлар саратон ҳужайраларини қайта дастурлаш усули устида иш олиб боришди. Бу йўл билан хавфли ҳужайраларни онкологик ўсмал…
10:36 / 30.09.2024

Бу ҳам қизиқ

Путин Россия қўшинлари йил якунига қадар Украина мудофаасини енгиб ўтишига ишонмоқда

Путин Россия қўшинлари йил якунига қадар Украина мудофаасини енгиб ўтишига ишонмоқда

“Россия президенти Владимир Путин рус қўшинлари 2025 йил охиригача Украинанинг мудофаа чизиғини ёриб ўтиб, Россия даъво қила…
12:38 / 19.05.2025
ОТМларнинг кундузги таълим шаклида қанча талаба таҳсил олаётганлиги маълум қилинди

ОТМларнинг кундузги таълим шаклида қанча талаба таҳсил олаётганлиги маълум қилинди

Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2024/2025-ўқув йили бошида Ўзбекистон Республикасида фаолият юритаётган олий…
10:04 / 19.05.2025
Янги Рим папаси бугундан ўз лавозимига киришди

Янги Рим папаси бугундан ўз лавозимига киришди

18 май куни Рим папаси Лео XIV ўзининг руҳий ҳокимиятининг асосий белгилари - паллиум ва “балиқчи узуги”ни қабул қилиб, расм…
19:39 / 18.05.2025
Бухарест мери Руминия президентлик сайловида ғалаба қозонди

Бухарест мери Руминия президентлик сайловида ғалаба қозонди

“Либерал сиёсатчи президентлик сайловларининг иккинчи турида 53,60 фоиз овоз олиб ғалаба қозонди”, – деб хабар бермоқда Руми…
12:25 / 19.05.2025
Ўзбекистонда автомобиль йўлларининг умумий узунлиги 42 минг километрдан ошди

Ўзбекистонда автомобиль йўлларининг умумий узунлиги 42 минг километрдан ошди

2025 йил бошига кўра, Ўзбекистон Республикасида умумий фойдаланишдаги автомобиль йўлларининг умумий узунлиги 42,4 минг килом…
18:53 / 18.05.2025
Тошкент метроси кенгайиши кутилмоқда

Тошкент метроси кенгайиши кутилмоқда

Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевга пойтахт метрополитенини ривожлантириш лойиҳаси тақдим этилди. Метрони ТТЗ мажмуасига…
21:05 / 19.05.2025
“Судья”ликка даъвогарлик қилган 2 нафар ички ишлар ходими катта миқдорда пора билан ушланди

“Судья”ликка даъвогарлик қилган 2 нафар ички ишлар ходими катта миқдорда пора билан ушланди

ДХХ Cалл-марказига мурожаат қилган Тошкент вилоятида яшовчи фуқародан, вилоят ички ишлар ходимининг ўз хизмат ваколатини суи…
14:00 / 18.05.2025
Сўнгги суткада Исроил ҳужумлари натижасида Ғазода 150 дан ортиқ киши ҳалок бўлди

Сўнгги суткада Исроил ҳужумлари натижасида Ғазода 150 дан ортиқ киши ҳалок бўлди

18 май куни Исроилнинг Ғазо секторига берган зарбалари оқибатида камида 151 киши ҳалок бўлди.
09:47 / 19.05.2025
“Ўзгидромет” янги ҳафта бошида қандай об-ҳаво кузатилишини маълум қилди

“Ўзгидромет” янги ҳафта бошида қандай об-ҳаво кузатилишини маълум қилди

“Ўзгидромет” ҳафта бошида, 19—21 май кунлари қандай об-ҳаво бўлишини маълум қилди.
18:20 / 17.05.2025
“Талабалар учун форма жорий этилиши ҳақидаги хабарлар асоссиз” — Олий таълим вазирлиги

“Талабалар учун форма жорий этилиши ҳақидаги хабарлар асоссиз” — Олий таълим вазирлиги

Ушбу хабарлар юзасидан Олий таълим вазирлиги маълумот берди.
16:50 / 18.05.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Энг кўп ўқилганлар

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!