$
12254.27 UZS
-30.89
147.89 UZS
-0.73
14516.41 UZS
1.49
31° Кечаси 18°

Олимлар сув ва ҳаводан кимёвий моддаларни яратишга муваффақ бўлишди

17:13 / 26.10.2024

South China Morning Post нашрининг хабар беришича, хитойлик олимлар сув ва ҳаводан бошқа кимёвий моддаларни яратишга имкон берадиган усулни ўйлаб топишди. Бу Хитой фан ва технология университети тадқиқотчиларининг ютуғи эканлиги айтилди.

Мутахассислар оддий компонентлар ёрдамида аминокислоталар яратишга муваффақ бўлди. Организмлар бундай молекулалардан оқсил ишлаб чиқариш учун фойдаланади. Глитсин синтези учун олимлар янги ёндашувни қўллади.

 

Одатда, глитсин ишлаб чиқариш учун нефтни қайта ишлаш маҳсулотлари, шу жумладан, альдегидлар ва цианидлардан фойдаланилади. Аммо бундай ёндашувнинг камчиликлари кўп.

Биринчидан, уларни ишлаб чиқариш учун катта миқдорда энергия талаб қилинади. Иккинчидан, улар туфайли атроф-муҳитни ифлослантирадиган кўплаб зарарли чиқиндилар пайдо бўлади. Янги усул ёрдамида олимлар карбонат ангидрид, сув ва кислороддан аминокислоталар ишлаб чиқариш учун углерод, азот, водород ва кислород олмоқда. Дастлаб тадқиқотчилар карбонат ангидридни оксалат кислотага айлантирди. Кейинги бир неча босқичдан сўнг, бошланғич материаллардан электролиз жараёни билан глитсин ҳосил қилинди.

Тажриба давомида олимлар бир кеча-кундузда тахминан 5,16 грамм юқори даражада тоза моддани синтез қилишга эришди. “Одатда органик синтез реакциялари маҳсулотларни миллиграммларда беради. Биз шунчалик кўп глитсин тайёрладикки, уни кафтга сиғдириш мумкин”, — деб таъкидлади янги усул муаллифлари.

Хитойлик тадқиқотчиларнинг айтишича, улар Ерда ҳаёт булутлардаги кимёвий реакциялар туфайли пайдо бўлган деган назариядан илҳомланган. Чақмоқлар таъсирида ҳаво ва сув аминокислоталарни синтез қилиш имкониятига эга бўлган.

Масалан, асрнинг ўрталарида америкалик олимлар Ернинг ибтидоий атмосферасини сув, метан, аммиак ва водород ёрдамида моделлаштирган эди. Электр зарядлари уларга чақмоққа тақлид қилиш имкониятини берган.

Хитойлик мутахассислар янги ёндашув келажакда янада мураккаб аминокислоталарни яратишга ёрдам беради, деб умид қилмоқда.


Илм-фан


														
														Ўзбекистонга қайси давлат талабалари энг кўп ўқиш учун келган?

Ўзбекистонга қайси давлат талабалари энг кўп ўқиш учун келган?

Бу борадаги статистика билан танишамиз
17:54 / 10.09.2025

														
														Starlink Қозоғистонда ишга тушди

Starlink Қозоғистонда ишга тушди

Tехник ишлар ва ишга туширишгача бир йилдан ортиқроқ вақт кетган
21:53 / 14.08.2025

														
														Ўзбекистонга ўқиш мақсадида қайси давлат фуқаролари кўпроқ келяпти?

Ўзбекистонга ўқиш мақсадида қайси давлат фуқаролари кўпроқ келяпти?

Топ-10 таликдан 3 та қўшни давлат фуқаролари бор
19:48 / 04.08.2025

														
														Хитойлик олимлар 360 ТБ сиғимга эга дисклар яратишди

Хитойлик олимлар 360 ТБ сиғимга эга дисклар яратишди

Бундай олтита дискга Steamдаги барча ўйинларни ёзиб олиш мумкин
21:30 / 28.07.2025

														
														Олий таълим, фан ва инновациялар вазири абитуриентларга мурожаат қилди

Олий таълим, фан ва инновациялар вазири абитуриентларга мурожаат қилди

Тест синовлари олдидан вазир ёшларни хотиржам бўлишга чақирди
20:39 / 13.07.2025

														
														Магистратурага қабул бошланди

Магистратурага қабул бошланди

Бу ҳақда Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги хабар берди
22:04 / 07.07.2025

														
														Янги молиявий инқилобнинг бошланиши

Янги молиявий инқилобнинг бошланиши

Бугунги замонавий дунёда инсоният мисли кўрилмаган ихтиролар-у, технологияларнинг гувоҳига айланди. Рақамлаштириш одамларнин…
22:24 / 31.01.2025

														
														Қўрқинчли ютуқ: сунъий интеллект инсон ёрдамисиз ўзининг нусхасини ярата олади

Қўрқинчли ютуқ: сунъий интеллект инсон ёрдамисиз ўзининг нусхасини ярата олади

Ушбу ютуқ илмий ҳамжамиятда жиддий хавотир уйғотмоқда, чунки инсон аралашувисиз сунъий интеллектни муваффақиятли ўз-ўзини қа…
17:14 / 27.01.2025

														
														2028 йилда мамонтларни қайтадан дунёга келтиришмоқчи

2028 йилда мамонтларни қайтадан дунёга келтиришмоқчи

АҚШда мамонтнинг туғилиши учун абадий музликларда топилган ДНКдан фойдаланилади.
10:06 / 18.01.2025

Бу ҳам қизиқ

Шавкат Мирзиёев Наманганга жўнаб кетди

Шавкат Мирзиёев Наманганга жўнаб кетди

Давлат раҳбари “Камбағалликдан фаровонлик сари” III халқаро форумида ҳам иштирок этади.
10:41 / 16.09.2025
Бугун “Насаф” Элит Чемпионлар лигасида ўз юришини бошлайди

Бугун “Насаф” Элит Чемпионлар лигасида ўз юришини бошлайди

Бугун, 15 сентябрь куни Қаршининг “Насаф” клуби ОФК Элит Чемпионлар лигаси мусобақасидаги юришини бошлайди. Қаршиликлар Сауд…
18:03 / 15.09.2025
Президент Наманган ва бухоролик икки нафар ўқитувчига машина совға қилди

Президент Наманган ва бухоролик икки нафар ўқитувчига машина совға қилди

Бу ҳақда мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги ахборот хизмати хабар берди.
10:03 / 17.09.2025
Президент педагоглар учун янги имтиёзларни эълон қилди

Президент педагоглар учун янги имтиёзларни эълон қилди

Янги йилдан камида 15 йил стажга эга олий тоифали педагогларга ипотека кредити бошланғич бадалининг 25 фоизи қоплаб берилади.
15:56 / 15.09.2025
2026 йилда 32 та туман ва 328 та оғир маҳалла танланиб, уларни ривожлантириш бўйича дастур қабул қилинади

2026 йилда 32 та туман ва 328 та оғир маҳалла танланиб, уларни ривожлантириш бўйича дастур қабул қилинади

Шавкат Мирзиёев ҳудудларда инфратузилмани яхшилаш ва одамларга яшаш учун қулай шароит яратиш камбағалликни қисқартиришда муҳ…
13:11 / 17.09.2025
Самарқандда оилавий корхона 2,1 млрд сўмлик “свет”ни ўмарди

Самарқандда оилавий корхона 2,1 млрд сўмлик “свет”ни ўмарди

Ушбу қоидабузарлик натижасида дастлабки ҳисоб-китобларга кўра электр таъминоти корхонасига 2 миллиард 160 миллион сўмлик зар…
14:42 / 17.09.2025
Энди “келин ўғри”лари 10 йилгача қамалади

Энди “келин ўғри”лари 10 йилгача қамалади

Қозоғистонда бугундан бошлаб турмушга чиқишга мажбурлаганлик учун жиноий жавобгарлик тўғрисидаги қонун кучга кирди.
16:38 / 16.09.2025
Хитойда иккита учар машина тўқнашди

Хитойда иккита учар машина тўқнашди

“Хитойнинг Чангчун шаҳрида бўлиб ўтган ҳаво шоуси машқлари пайтида иккита учар машина тўқнашди”, – дея хабар бермоқда Bloomb…
16:32 / 17.09.2025
Бухорода ҳоким ёрдамчиси пора билан ушланди

Бухорода ҳоким ёрдамчиси пора билан ушланди

Ҳозирда унга нисбатан Жиноят Кодексининг 210-моддаси 2-қисми “в” банди билан жиноят иши қўзғатилиб, қамоқ эҳтиёт чораси қўлл…
12:49 / 16.09.2025
Ўзбекистонда зилзила содир бўлди

Ўзбекистонда зилзила содир бўлди

Бугун соат 09:14 да Навоий вилояти Конимех туманида 3,9 магнитудали зилзила содир бўлди.
09:28 / 17.09.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!