$
12105.56 UZS
-24.45
152.56 UZS
-0.48
14232.51 UZS
-12.97
31° Кечаси 18°

Олимлар сув ва ҳаводан кимёвий моддаларни яратишга муваффақ бўлишди

17:13 / 26.10.2024

South China Morning Post нашрининг хабар беришича, хитойлик олимлар сув ва ҳаводан бошқа кимёвий моддаларни яратишга имкон берадиган усулни ўйлаб топишди. Бу Хитой фан ва технология университети тадқиқотчиларининг ютуғи эканлиги айтилди.

Мутахассислар оддий компонентлар ёрдамида аминокислоталар яратишга муваффақ бўлди. Организмлар бундай молекулалардан оқсил ишлаб чиқариш учун фойдаланади. Глитсин синтези учун олимлар янги ёндашувни қўллади.

 

Одатда, глитсин ишлаб чиқариш учун нефтни қайта ишлаш маҳсулотлари, шу жумладан, альдегидлар ва цианидлардан фойдаланилади. Аммо бундай ёндашувнинг камчиликлари кўп.

Биринчидан, уларни ишлаб чиқариш учун катта миқдорда энергия талаб қилинади. Иккинчидан, улар туфайли атроф-муҳитни ифлослантирадиган кўплаб зарарли чиқиндилар пайдо бўлади. Янги усул ёрдамида олимлар карбонат ангидрид, сув ва кислороддан аминокислоталар ишлаб чиқариш учун углерод, азот, водород ва кислород олмоқда. Дастлаб тадқиқотчилар карбонат ангидридни оксалат кислотага айлантирди. Кейинги бир неча босқичдан сўнг, бошланғич материаллардан электролиз жараёни билан глитсин ҳосил қилинди.

Тажриба давомида олимлар бир кеча-кундузда тахминан 5,16 грамм юқори даражада тоза моддани синтез қилишга эришди. “Одатда органик синтез реакциялари маҳсулотларни миллиграммларда беради. Биз шунчалик кўп глитсин тайёрладикки, уни кафтга сиғдириш мумкин”, — деб таъкидлади янги усул муаллифлари.

Хитойлик тадқиқотчиларнинг айтишича, улар Ерда ҳаёт булутлардаги кимёвий реакциялар туфайли пайдо бўлган деган назариядан илҳомланган. Чақмоқлар таъсирида ҳаво ва сув аминокислоталарни синтез қилиш имкониятига эга бўлган.

Масалан, асрнинг ўрталарида америкалик олимлар Ернинг ибтидоий атмосферасини сув, метан, аммиак ва водород ёрдамида моделлаштирган эди. Электр зарядлари уларга чақмоққа тақлид қилиш имкониятини берган.

Хитойлик мутахассислар янги ёндашув келажакда янада мураккаб аминокислоталарни яратишга ёрдам беради, деб умид қилмоқда.


Илм-фан


														
														Кимё бўйича Нобел мукофоти ғолиблари аниқланди

Кимё бўйича Нобел мукофоти ғолиблари аниқланди

Кимё бўйича 2025 йилги Нобел мукофоти ғолиблари эълон қилинди.
18:32 / 08.10.2025

														
														Тиббиёт бўйича Нобел мукофоти топширилди

Тиббиёт бўйича Нобел мукофоти топширилди

2025-йилги Тиббиёт бўйича Нобел мукофоти Мери Брункоw, Фред Рамсделл ва Шимон Сакагучига топширилди.
17:53 / 06.10.2025

														
														Тил сертификатига эга бўлмаган чет тили ўқитувчилари йил якунига қадар ишлайди

Тил сертификатига эга бўлмаган чет тили ўқитувчилари йил якунига қадар ишлайди

Қорақалпоғистон, вилоятлар ва Тошкент шаҳридаги барча тегишли бўлимларга ушбу топшириқлар етказилди
16:14 / 24.09.2025

														
														Энди супер контракт миқдорини ОТМ ректорлари белгилайди

Энди супер контракт миқдорини ОТМ ректорлари белгилайди

Мақсадли қабул асосида тавсия этилган абитуриентлар ушбу имтиёзда
10:53 / 23.09.2025

														
														Олмалиқ давлат техника институти ташкил этилди

Олмалиқ давлат техника институти ташкил этилди

2025 йил 8 сентябрь куни Вазирлар Маҳкамасининг ПҚ‑279‑сон қарорига биноан, Олмалиқ давлат техника институти ташкил этилди.
16:41 / 19.09.2025

														
														Ўзбекистонга қайси давлат талабалари энг кўп ўқиш учун келган?

Ўзбекистонга қайси давлат талабалари энг кўп ўқиш учун келган?

Бу борадаги статистика билан танишамиз
17:54 / 10.09.2025

														
														Starlink Қозоғистонда ишга тушди

Starlink Қозоғистонда ишга тушди

Tехник ишлар ва ишга туширишгача бир йилдан ортиқроқ вақт кетган
21:53 / 14.08.2025

														
														Ўзбекистонга ўқиш мақсадида қайси давлат фуқаролари кўпроқ келяпти?

Ўзбекистонга ўқиш мақсадида қайси давлат фуқаролари кўпроқ келяпти?

Топ-10 таликдан 3 та қўшни давлат фуқаролари бор
19:48 / 04.08.2025

														
														Хитойлик олимлар 360 ТБ сиғимга эга дисклар яратишди

Хитойлик олимлар 360 ТБ сиғимга эга дисклар яратишди

Бундай олтита дискга Steamдаги барча ўйинларни ёзиб олиш мумкин
21:30 / 28.07.2025

Бу ҳам қизиқ

Ўзгидромет 6 та вилоятда қор кўчиши хавфи ҳақида огоҳлантирди

Ўзгидромет 6 та вилоятда қор кўчиши хавфи ҳақида огоҳлантирди

17–22 декабрь кунлари кутилаётган ёғингарчилик ҳамда ҳаво ҳароратининг ўзгариши сабабли республиканинг қатор тоғли ҳудудлари…
16:45 / 16.12.2025
Тошкент шаҳрининг тўртта қисмида сунъий кўллар қурилади

Тошкент шаҳрининг тўртта қисмида сунъий кўллар қурилади

Тошкент шаҳрининг 4 та қисмида сунъий кўл ва ҳавзалар қурилади. Бу ҳақда кеча, Президент раислигида 16 декабрь куни бўлиб ўт…
10:36 / 17.12.2025
Фарғоналик табиб 10 суткага қамалди

Фарғоналик табиб 10 суткага қамалди

Қўқон шаҳар суди томонидан табибга жазо тайинланди.
18:04 / 17.12.2025
Тадбиркорлик соҳасидаги 1 600 дан ортиқ мажбурий талаблар бекор қилинади

Тадбиркорлик соҳасидаги 1 600 дан ортиқ мажбурий талаблар бекор қилинади

Адлия вазирлиги томонидан ишлаб чиқилган таклифлар асосида Ҳукумат қарори билан қонунчиликдаги тадбиркорликка оид 1600 та ма…
13:01 / 17.12.2025
Президент Юнусобод туманидаги йирик савдо маркази фаолияти билан танишди

Президент Юнусобод туманидаги йирик савдо маркази фаолияти билан танишди

Президент Шавкат Мирзиёев Юнусобод туманида жойлашган “Юнусобод галереяси” савдо, хизмат кўрсатиш ва бизнес марказига ташриф…
17:41 / 16.12.2025
АҚШ Украинага “катта хавфсизлик кафолатларини” ваъда қилди

АҚШ Украинага “катта хавфсизлик кафолатларини” ваъда қилди

Sky News, BBC ва The Guardian нашрлари хабарига кўра, президенти Доналд Трамп Берлинда Украина ва АҚШ делегациялари ўртасида…
09:14 / 16.12.2025
Ўзбекистон Қозоғистон билан Россия гази транзити бўйича стратегик келишувга эришди

Ўзбекистон Қозоғистон билан Россия гази транзити бўйича стратегик келишувга эришди

Қозоғистоннинг “ҚазақГаз” давлат компанияси ва “Ўзтрансгаз” Ўзбекистон ҳудуди орқали газ транзити бўйича шартнома имзолади. …
08:33 / 17.12.2025
Трамп BBC устидан судга даъво аризаси киритди

Трамп BBC устидан судга даъво аризаси киритди

Даъво аризаси берилишидан аввалроқ BBC ҳуқуқшунослари эътирозларга батафсил жавоб йўллаб, монтаждан ёмон мақсад кўзланмагани…
11:53 / 16.12.2025
Қирғизистонда вазир маст ҳолда машина бошқаргани учун ишдан бўшатилди

Қирғизистонда вазир маст ҳолда машина бошқаргани учун ишдан бўшатилди

Маълумот учун, Бактиёр Орозов 2025 йил май ойидан буён Қирғизистон фан, олий таълим ва инновациялар вазири лавозимида фаолия…
11:13 / 17.12.2025
"Инсон тақдири статистикадан минг карра муҳимроқ" - Саида Мирзиёева

"Инсон тақдири статистикадан минг карра муҳимроқ" - Саида Мирзиёева

Биз оилавий зўравонликка қарши қонун қабул қилган Марказий Осиёдаги биринчи давлатмиз. Болаларга нисбатан содир этилган жинс…
22:01 / 15.12.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!