$
12557.56 UZS
-34.15
159.44 UZS
-0.74
14809.13 UZS
-12.57
43° Kechasi 27°

Fransiya Marsni o‘rganish bo‘yicha Rossiya bilan hamkorlikdagi qo‘shma loyihadan voz kechdi

12:51 / 15.08.2022

Fransiya Rossiya bilan orbita uchun maxsus qurilma yaratish dasturida hamkorlik qilishdan bosh tortdi. Bu haqda Rossiya Fanlar akademiyasi Kosmik tadqiqotlar instituti “EkzoMars” loyihasini qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha direktori Oleg Korablyov ma’lum qilgan. Qurilmani orbitaga yetkazishni dastur tashabbuskori bo‘lgan Hindiston kosmik tadqiqotlar tashkiloti amalga oshirishi kerak edi.

“Fransiya kosmik agentligi loyihada ishtirok etishga intilmayapti, lekin Rossiya buni o‘zi yakunlay oladi”, – dedi Korablyov. Uning so‘zlariga ko‘ra, qurilma komponentlari bilan bog‘liq muammo allaqachon hal qilingan.

Qayd etilishicha, ushbu qurilma Mars yuzasidagi jarayonlarni o‘rganish, sayoz yerosti stratigrafiyasini o‘tkazish, atmosferaning tuzilishi va dinamikasini tahlil qilish, quyosh shamolining sayyora ionosferasi bilan o‘zaro ta’sirini o‘rganish uchun mo‘ljallangan.

Korablyovning ta’kidlashicha, qurilmaning ayrim qismlari Fransiyada ishlab chiqarilgan. Ushbu qismlar rossiyalik mutaxassislar yaratgan “zapchast”larga almashtiriladi, yetkazib berish allaqachon Roskosmos bilan kelishilgan. Biroq, ularni ishlab chiqarish muddati oshadi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Hindiston tomoni haligacha Rossiya Fanlar akademiyasi Kosmik tadqiqotlar institutiga zarur mablag‘ ajratmagan.

Korablyovning fikricha, Xitoyda kerakli komponentlarning analoglari mavjud, biroq institut mahalliy yechimlardan foydalanish niyatida.

Hindistonning Marsga parvozi 2024-yil dekabriga mo‘ljallangan. Aslida stansiyani sayyora orbitasiga chiqarish 2025-yilga mo‘ljallangan edi. Agar boshlash kechiktirilsa, tegishli sharoitlar faqat 2031-yilda paydo bo‘ladi. Korablyovga ko‘ra, bu reys amalga oshishi haqida aniq ma’lumot yo‘q, chunki Rossiya tomoni ishni yakunlashga ulgurmasligi mumkin.

Mart oyida Yevropa kosmik agentligi (YeKA) “EkzoMars” dasturi bo‘yicha Roskosmos bilan hamkorlik qilishdan bosh tortgan. Rossiya tushish modulini, Yevropada esa parvoz modulini ishlab chiqarishi kerak edi. Loyihaning maqsadi Marsda hayot mavjudligini tasdiqlovchi dalillarni izlashdan iborat. YeKAning dasturdan chiqishiga Ukrainada harbiy harakatlar boshlangani sabab bo‘ldi.

Shu paytdan boshlab Yevropa kosmik agentligi NASA bilan “EkzoMars”da hamkorlik qilish imkoniyatini izlay boshladi. O‘tgan oy Yevropa agentligi Marsni tadqiq qilish dasturi bo‘yicha Roskosmos bilan hamkorlikni tugatish to‘g‘risida yakuniy qaror qabul qilgan.


Ilm-fan


														
														Yangi moliyaviy inqilobning boshlanishi

Yangi moliyaviy inqilobning boshlanishi

Bugungi zamonaviy dunyoda insoniyat misli ko‘rilmagan ixtirolar-u, texnologiyalarning guvohiga aylandi. Raqamlashtirish odam…
22:24 / 31.01.2025

														
														Qo‘rqinchli yutuq: sun’iy intellekt inson yordamisiz o‘zining nusxasini yarata oladi

Qo‘rqinchli yutuq: sun’iy intellekt inson yordamisiz o‘zining nusxasini yarata oladi

Ushbu yutuq ilmiy hamjamiyatda jiddiy xavotir uyg‘otmoqda, chunki inson aralashuvisiz sun’iy intellektni muvaffaqiyatli o‘z-…
17:14 / 27.01.2025

														
														2028-yilda mamontlarni qaytadan dunyoga keltirishmoqchi

2028-yilda mamontlarni qaytadan dunyoga keltirishmoqchi

AQShda mamontning tug‘ilishi uchun abadiy muzliklarda topilgan DNKdan foydalaniladi.
10:06 / 18.01.2025

														
														“Vampir ko‘rshapalak”larning qonini energiya manbayi sifatida ishlatish mumkin” – olimlar

“Vampir ko‘rshapalak”larning qonini energiya manbayi sifatida ishlatish mumkin” – olimlar

Kanadalik olimlar ko‘rshapalaklar ustida tadqiqot o‘tkazishdi va “vampir ko‘rshapalaklar” o‘z o‘ljasining qoni yordamida ene…
12:30 / 11.11.2024

														
														Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

South China Morning Post nashrining xabar berishicha, xitoylik olimlar suv va havodan boshqa kimyoviy moddalarni yaratishga …
17:13 / 26.10.2024

														
														Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

Ushbu atlas sut emizuvchilarning butun miyasini embryonal bosqichlarda va erta postnatal davrda batafsil o‘rganish imkonini …
10:26 / 26.10.2024

														
														Endi shifokorlarga rentgen tasvirlari orqali suyaklar sinishini aniqlashda sun’iy intellekt yordam beradi

Endi shifokorlarga rentgen tasvirlari orqali suyaklar sinishini aniqlashda sun’iy intellekt yordam beradi

Britaniya Milliy sog‘liqni saqlash va tibbiy yordamni takomillashtirish instituti (NICE) sun’iy intellekt rentgen tasvirlari…
12:22 / 23.10.2024

														
														“Mikroblar endi antiseptiklar bilan oziqlanmoqda” – Tadqiqotchilar

“Mikroblar endi antiseptiklar bilan oziqlanmoqda” – Tadqiqotchilar

Xian Jiantong-Liverpul universiteti mutaxassislari tomonidan tadqiqot o‘tkazilganda, xitoylik olimlar noodatiy holatga duch …
10:22 / 19.10.2024

														
														Og‘izdagi bakteriyalar bilan bosh va bo‘yin saratoni o‘rtasida bog‘liqlik aniqlandi

Og‘izdagi bakteriyalar bilan bosh va bo‘yin saratoni o‘rtasida bog‘liqlik aniqlandi

Olimlar yangi tadqiqot o‘tkazishdi. Unda og‘iz bo‘shlig‘ida ko‘payadigan bakteriyalar bosh va bo‘yin saratoni rivojlanish xa…
09:53 / 02.10.2024

														
														Shvetsiyalik olimlar saratonni davolashning yangi yo‘lini topishdi

Shvetsiyalik olimlar saratonni davolashning yangi yo‘lini topishdi

Olimlar saraton hujayralarini qayta dasturlash usuli ustida ish olib borishdi. Bu yo‘l bilan xavfli hujayralarni onkologik o…
10:36 / 30.09.2024

Bu ham qiziq

Mirziyoyev Afg‘oniston bosh vaziri o‘rinbosari bilan uchrashdi

Mirziyoyev Afg‘oniston bosh vaziri o‘rinbosari bilan uchrashdi

O‘zbekiston Prezidenti Afg‘oniston bilan savdo-iqtisodiy hamkorlik masalalarini muhokama qildi
18:49 / 03.07.2025
Ukraina va Buyuk Britaniya dron ishlab chiqaruvchi qo‘shma korxona tashkil qildi

Ukraina va Buyuk Britaniya dron ishlab chiqaruvchi qo‘shma korxona tashkil qildi

Raybird turkumidagi razvedka dronlari Britaniyada ishlab chiqariladi va Ukraina hamda NATO armiyalariga yetkazib beriladi.
16:51 / 03.07.2025
Xorazmda sudya pora bilan qo‘lga olindi

Xorazmda sudya pora bilan qo‘lga olindi

15 ming AQSH dollari talab qilgan sudyaning noqonuniy harakatlari fosh etildi
19:21 / 03.07.2025
“Sevimli” telekanali jarimaga tortildi

“Sevimli” telekanali jarimaga tortildi

Telekanal mualliflik huquqini buzganligi aytilmoqda.
12:52 / 03.07.2025
O‘zbekiston kubogi chorak finali uchun qur’a tashlandi

O‘zbekiston kubogi chorak finali uchun qur’a tashlandi

Markaziy o‘yin Jizzaxda kechadigan bo‘ldi
20:43 / 03.07.2025
Haj ziyoratida 8 nafar o‘zbekistonlik vafot etdi

Haj ziyoratida 8 nafar o‘zbekistonlik vafot etdi

“Joriy yildagi “Haj-2025” mavsumi davomida O‘zbekistondan 15 mingdan ziyod hojilarning Haj amallarini tartibli va namunali a…
12:17 / 01.07.2025
O‘zbekistonda nodavlat OTMlar faoliyatini litsenziyalashning qo‘shimcha shartlari belgilandi

O‘zbekistonda nodavlat OTMlar faoliyatini litsenziyalashning qo‘shimcha shartlari belgilandi

Bu bo‘yicha Vazirlar Mahkamasining “Respublikada nodavlat ta’lim xizmatlari sifatini oshirishning qo‘shimcha chora-tadbirlar…
11:10 / 03.07.2025
Ozarbayjon Rossiyada fuqarolarining vafot etishi yuzasidan jinoiy ish qo‘zg‘atdi

Ozarbayjon Rossiyada fuqarolarining vafot etishi yuzasidan jinoiy ish qo‘zg‘atdi

Bu haqda Ozarbayjon Bosh prokuraturasi matbuot xizmatiga tayanib, Qafqazinfo xabar berdi.
16:51 / 01.07.2025
Nogironlik pensiyalari ham fuqaroning murojaatisiz tayinlanadi

Nogironlik pensiyalari ham fuqaroning murojaatisiz tayinlanadi

Ushbu ma’lumot fuqarolarga SMS-xabar ko‘rinishida yuboriladi.
13:07 / 01.07.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!