$
12971.00 UZS
-1.08
126.04 UZS
-0.57
13308.25 UZS
84.51
10° Kechasi

Fransiya Marsni o‘rganish bo‘yicha Rossiya bilan hamkorlikdagi qo‘shma loyihadan voz kechdi

12:51 / 15.08.2022

Fransiya Rossiya bilan orbita uchun maxsus qurilma yaratish dasturida hamkorlik qilishdan bosh tortdi. Bu haqda Rossiya Fanlar akademiyasi Kosmik tadqiqotlar instituti “EkzoMars” loyihasini qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha direktori Oleg Korablyov ma’lum qilgan. Qurilmani orbitaga yetkazishni dastur tashabbuskori bo‘lgan Hindiston kosmik tadqiqotlar tashkiloti amalga oshirishi kerak edi.

“Fransiya kosmik agentligi loyihada ishtirok etishga intilmayapti, lekin Rossiya buni o‘zi yakunlay oladi”, – dedi Korablyov. Uning so‘zlariga ko‘ra, qurilma komponentlari bilan bog‘liq muammo allaqachon hal qilingan.

Qayd etilishicha, ushbu qurilma Mars yuzasidagi jarayonlarni o‘rganish, sayoz yerosti stratigrafiyasini o‘tkazish, atmosferaning tuzilishi va dinamikasini tahlil qilish, quyosh shamolining sayyora ionosferasi bilan o‘zaro ta’sirini o‘rganish uchun mo‘ljallangan.

Korablyovning ta’kidlashicha, qurilmaning ayrim qismlari Fransiyada ishlab chiqarilgan. Ushbu qismlar rossiyalik mutaxassislar yaratgan “zapchast”larga almashtiriladi, yetkazib berish allaqachon Roskosmos bilan kelishilgan. Biroq, ularni ishlab chiqarish muddati oshadi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Hindiston tomoni haligacha Rossiya Fanlar akademiyasi Kosmik tadqiqotlar institutiga zarur mablag‘ ajratmagan.

Korablyovning fikricha, Xitoyda kerakli komponentlarning analoglari mavjud, biroq institut mahalliy yechimlardan foydalanish niyatida.

Hindistonning Marsga parvozi 2024-yil dekabriga mo‘ljallangan. Aslida stansiyani sayyora orbitasiga chiqarish 2025-yilga mo‘ljallangan edi. Agar boshlash kechiktirilsa, tegishli sharoitlar faqat 2031-yilda paydo bo‘ladi. Korablyovga ko‘ra, bu reys amalga oshishi haqida aniq ma’lumot yo‘q, chunki Rossiya tomoni ishni yakunlashga ulgurmasligi mumkin.

Mart oyida Yevropa kosmik agentligi (YeKA) “EkzoMars” dasturi bo‘yicha Roskosmos bilan hamkorlik qilishdan bosh tortgan. Rossiya tushish modulini, Yevropada esa parvoz modulini ishlab chiqarishi kerak edi. Loyihaning maqsadi Marsda hayot mavjudligini tasdiqlovchi dalillarni izlashdan iborat. YeKAning dasturdan chiqishiga Ukrainada harbiy harakatlar boshlangani sabab bo‘ldi.

Shu paytdan boshlab Yevropa kosmik agentligi NASA bilan “EkzoMars”da hamkorlik qilish imkoniyatini izlay boshladi. O‘tgan oy Yevropa agentligi Marsni tadqiq qilish dasturi bo‘yicha Roskosmos bilan hamkorlikni tugatish to‘g‘risida yakuniy qaror qabul qilgan.


Ilm-fan


														
														“Vampir ko‘rshapalak”larning qonini energiya manbayi sifatida ishlatish mumkin” – olimlar

“Vampir ko‘rshapalak”larning qonini energiya manbayi sifatida ishlatish mumkin” – olimlar

Kanadalik olimlar ko‘rshapalaklar ustida tadqiqot o‘tkazishdi va “vampir ko‘rshapalaklar” o‘z o‘ljasining qoni yordamida ene…
12:30 / 11.11.2024

														
														Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

South China Morning Post nashrining xabar berishicha, xitoylik olimlar suv va havodan boshqa kimyoviy moddalarni yaratishga …
17:13 / 26.10.2024

														
														Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

Ushbu atlas sut emizuvchilarning butun miyasini embryonal bosqichlarda va erta postnatal davrda batafsil o‘rganish imkonini …
10:26 / 26.10.2024

														
														Endi shifokorlarga rentgen tasvirlari orqali suyaklar sinishini aniqlashda sun’iy intellekt yordam beradi

Endi shifokorlarga rentgen tasvirlari orqali suyaklar sinishini aniqlashda sun’iy intellekt yordam beradi

Britaniya Milliy sog‘liqni saqlash va tibbiy yordamni takomillashtirish instituti (NICE) sun’iy intellekt rentgen tasvirlari…
12:22 / 23.10.2024

														
														“Mikroblar endi antiseptiklar bilan oziqlanmoqda” – Tadqiqotchilar

“Mikroblar endi antiseptiklar bilan oziqlanmoqda” – Tadqiqotchilar

Xian Jiantong-Liverpul universiteti mutaxassislari tomonidan tadqiqot o‘tkazilganda, xitoylik olimlar noodatiy holatga duch …
10:22 / 19.10.2024

														
														Og‘izdagi bakteriyalar bilan bosh va bo‘yin saratoni o‘rtasida bog‘liqlik aniqlandi

Og‘izdagi bakteriyalar bilan bosh va bo‘yin saratoni o‘rtasida bog‘liqlik aniqlandi

Olimlar yangi tadqiqot o‘tkazishdi. Unda og‘iz bo‘shlig‘ida ko‘payadigan bakteriyalar bosh va bo‘yin saratoni rivojlanish xa…
09:53 / 02.10.2024

														
														Shvetsiyalik olimlar saratonni davolashning yangi yo‘lini topishdi

Shvetsiyalik olimlar saratonni davolashning yangi yo‘lini topishdi

Olimlar saraton hujayralarini qayta dasturlash usuli ustida ish olib borishdi. Bu yo‘l bilan xavfli hujayralarni onkologik o…
10:36 / 30.09.2024

														
														Yerda vaqtincha “ikkinchi Oy” paydo bo‘ladi

Yerda vaqtincha “ikkinchi Oy” paydo bo‘ladi

Bu haqda “The Guardian” nashri xabar berdi.
17:24 / 22.09.2024

														
														Robert  Oppengeymer. Atom bombasining otasi

Robert Oppengeymer. Atom bombasining otasi

Sizga taqdim etmoqchi bo‘lgan bugungi maqolamizda ushbu daho insonning hayoti, atom bombasining kashf qilinishi va boshqa bi…
17:14 / 15.09.2024

														
														Pavel Durov Nobel mukofotini qo‘lga kiritishi mumkin

Pavel Durov Nobel mukofotini qo‘lga kiritishi mumkin

Konstantin Klimenko Pavel Durovni Tinchlik bo‘yicha Nobel mukofotiga rasman nomzod qilib ko‘rsatdi.
11:10 / 28.08.2024

Bu ham qiziq

Qozog‘istonda 18 ta mashina to‘qnashdi

Qozog‘istonda 18 ta mashina to‘qnashdi

Qayd etilishicha, baxtsiz hodisada qurbonlar va jarohatlanganlar yo‘q.
09:45 / 15.01.2025
Kaliforniyadagi yong‘in zarari 275 mlrd dollarga baholanmoqda

Kaliforniyadagi yong‘in zarari 275 mlrd dollarga baholanmoqda

So‘nggi ma’lumotlarga ko‘ra, olov 160 kilometr kvadratdan ortiq maydonga tarqalgan.
10:43 / 15.01.2025
Navoiy viloyatida 30 gektar yer maydonini sotmoqchi bo‘lgan rahbar ushlandi

Navoiy viloyatida 30 gektar yer maydonini sotmoqchi bo‘lgan rahbar ushlandi

Bu haqda Prokuratura Departamenti xabar bermoqda.
12:49 / 14.01.2025
Avtobus yo‘laklarida boshqa transport vositalari harakatlansa javobgarlikka tortiladi

Avtobus yo‘laklarida boshqa transport vositalari harakatlansa javobgarlikka tortiladi

Deputatlar avtobus uchun ajratilgan yo‘laklarda boshqa transport vositalari harakatlangani uchun javobgarlik ko‘zda tutilgan…
12:51 / 14.01.2025
15-yanvar kuni ob-havo qanday bo‘ladi?

15-yanvar kuni ob-havo qanday bo‘ladi?

Harorat kechasi 0-2 daraja iliq, kunduzi 8-10 daraja iliq bo‘ladi.
22:42 / 14.01.2025
2024-yilda eng yuqori daromad keltirgan filmlar ro‘yxati

2024-yilda eng yuqori daromad keltirgan filmlar ro‘yxati

2024-yil kino sanoati uchun juda muvaffaqiyatli yil bo‘ldi. Ko‘plab kutilgan premyeralar va kutilmagan xitlar tomoshabinlarn…
15:40 / 15.01.2025
Ilm-fan “otalari”

Ilm-fan “otalari”

Ilm-fan otalari tarix kitoblaridagi shunchaki nomlar emas. Ular g‘oyalari bilan insoniyat sivilizatsiyasiga hissa qo‘shgan o…
12:11 / 15.01.2025
Turkiyada 6 nafar o‘zbekistonlik alkogoldan zaharlanib vafot etdi

Turkiyada 6 nafar o‘zbekistonlik alkogoldan zaharlanib vafot etdi

Anadolu agentligi xabar berishicha, Istanbulda bir kunda 11 kishi qalbaki alkogoldan zaharlanib, qurbon bo‘lgan.
09:18 / 15.01.2025
Nig‘matilla Yo‘ldoshev O‘zbekiston sport kurashlari assotsiatsiyasi raisi etib saylandi

Nig‘matilla Yo‘ldoshev O‘zbekiston sport kurashlari assotsiatsiyasi raisi etib saylandi

Bugun Milliy Olimpiya qo‘mitasida O‘zbekiston sport kurashlari assotsiatsiyasining navbatdan tashqari hisobot-saylov konfere…
16:45 / 14.01.2025
Navoiyda 30 gektar yer maydonini sotmoqchi bo‘lgan MCHJ rahbari qo‘lga olindi

Navoiyda 30 gektar yer maydonini sotmoqchi bo‘lgan MCHJ rahbari qo‘lga olindi

Mazkur holat yuzasidan Jinoyat kodeksining 168-moddasi (firibgarlik) bilan jinoyat ishi qo‘zg‘atilib, tergov harakatlari o‘t…
18:28 / 14.01.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!