Fransiya Rossiya bilan orbita uchun maxsus qurilma yaratish dasturida hamkorlik qilishdan bosh tortdi. Bu haqda Rossiya Fanlar akademiyasi Kosmik tadqiqotlar instituti “EkzoMars” loyihasini qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha direktori Oleg Korablyov ma’lum qilgan. Qurilmani orbitaga yetkazishni dastur tashabbuskori bo‘lgan Hindiston kosmik tadqiqotlar tashkiloti amalga oshirishi kerak edi.
“Fransiya kosmik agentligi loyihada ishtirok etishga intilmayapti, lekin Rossiya buni o‘zi yakunlay oladi”, – dedi Korablyov. Uning so‘zlariga ko‘ra, qurilma komponentlari bilan bog‘liq muammo allaqachon hal qilingan.
Qayd etilishicha, ushbu qurilma Mars yuzasidagi jarayonlarni o‘rganish, sayoz yerosti stratigrafiyasini o‘tkazish, atmosferaning tuzilishi va dinamikasini tahlil qilish, quyosh shamolining sayyora ionosferasi bilan o‘zaro ta’sirini o‘rganish uchun mo‘ljallangan.
Korablyovning ta’kidlashicha, qurilmaning ayrim qismlari Fransiyada ishlab chiqarilgan. Ushbu qismlar rossiyalik mutaxassislar yaratgan “zapchast”larga almashtiriladi, yetkazib berish allaqachon Roskosmos bilan kelishilgan. Biroq, ularni ishlab chiqarish muddati oshadi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Hindiston tomoni haligacha Rossiya Fanlar akademiyasi Kosmik tadqiqotlar institutiga zarur mablag‘ ajratmagan.
Korablyovning fikricha, Xitoyda kerakli komponentlarning analoglari mavjud, biroq institut mahalliy yechimlardan foydalanish niyatida.
Hindistonning Marsga parvozi 2024-yil dekabriga mo‘ljallangan. Aslida stansiyani sayyora orbitasiga chiqarish 2025-yilga mo‘ljallangan edi. Agar boshlash kechiktirilsa, tegishli sharoitlar faqat 2031-yilda paydo bo‘ladi. Korablyovga ko‘ra, bu reys amalga oshishi haqida aniq ma’lumot yo‘q, chunki Rossiya tomoni ishni yakunlashga ulgurmasligi mumkin.
Mart oyida Yevropa kosmik agentligi (YeKA) “EkzoMars” dasturi bo‘yicha Roskosmos bilan hamkorlik qilishdan bosh tortgan. Rossiya tushish modulini, Yevropada esa parvoz modulini ishlab chiqarishi kerak edi. Loyihaning maqsadi Marsda hayot mavjudligini tasdiqlovchi dalillarni izlashdan iborat. YeKAning dasturdan chiqishiga Ukrainada harbiy harakatlar boshlangani sabab bo‘ldi.
Shu paytdan boshlab Yevropa kosmik agentligi NASA bilan “EkzoMars”da hamkorlik qilish imkoniyatini izlay boshladi. O‘tgan oy Yevropa agentligi Marsni tadqiq qilish dasturi bo‘yicha Roskosmos bilan hamkorlikni tugatish to‘g‘risida yakuniy qaror qabul qilgan.
O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!
O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!