$
12768.26 UZS
-62.87
162.63 UZS
1.56
14400.04 UZS
-142.76
27° Kechasi 17°

Telefonlarning hayotimizga va ruhiyatimizga ta’siri

15:23 / 23.01.2025

Mobil telefonlar allaqachon hayotimizning ajralmas qismiga aylanishga ulgurgan. Kun davomida bu qurilma qo‘limizda turadi. Undan ish, muloqot qilish, ko‘ngilochar faoliyat va o‘z-o‘zini rivojlantirish vositasi sifatida foydalanamiz. Telefonlar ko‘plab ishimizni yengillashtirishi bor gap. Lekin uning yordamidan tashqari, salbiy ta’sirini ham unutmasligimiz kerak. U avvalo ruhiyatimizga salbiy ta’sir qilishini unutmasligimiz lozim.

Telefonning ruhiyatimizga salbiy ta’siri

1. Stress va charchoq: ijtimoiy tarmoqlar orqali keladigan tinimsiz xabarlar, bildirishnomalar bizni doimiy ravishda tayyorgarlik holatida ushlab turadi. Bu esa stress va ruhiy charchoqqa olib keladi. American Psychological Association tadqiqotlariga ko‘ra, bu kabi uzluksiz qo‘zg‘atuvchilar stress gormoni – kortizol darajasini oshiradi.

2. Uyqu sifatining buzilishi: Harvard Medical School tadqiqotlariga ko‘ra, telefon ekranidan tarqaladigan yorug‘lik uyqu gormoni – melatoninning ishlab chiqarilishini kamaytiradi. Buning natijasida uyqu sifatsiz bo‘ladi. Qancha uxlasangiz ham uyquga to‘ymaysiz.

3. Diqqatni jamlash pasayib ketadi: telefon orqali turli xil ma’lumotlarning oqimi bizni ko‘p vazifalikka o‘rgatadi. Bu esa bir narsaga diqqatni jamlashni qiyinlashtiradi.

4. Yolg‘izlik hissi: yuzma-yuz muloqotning yetishmasligi ijtimoiy aloqalarning sifati pasayishiga olib keladi va yolg‘izlik hissini oshiradi.

5. O‘zini past baholash va ijtimoiy taqqoslash: ijtimoiy tarmoqlar orqali boshqalarning hayoti bizga ideal ko‘rinishi oqibatida o‘zimizni o‘zgalar bilan ko‘p solishtiramiz. Natijada o‘zimizga past baho beramiz, hayotga qiziqishimiz so‘nib, ishtiyoqimiz yo‘qoladi. Pew Research Center tadqiqotlariga ko‘ra, ijtimoiy tarmoqlar foydalanuvchilarining 64 foizi o‘zlarini boshqalar bilan solishtirish natijasida ruhiy siqilishga duchor bo‘lishadi.

 

Telefonga bo‘lgan qaramlikni cheklash bo‘yicha tavsiyalar

Quyida telefonni kamroq ishlatish va ruhiy sog‘likni yaxshilash uchun bir nechta tavsiyalarni keltirib o‘tamiz:

1. Bildirishnomalarni cheklang: faqatgina eng muhim xabarlar uchun bildirishnomalarni yoqib qo‘ying. Bu ortiqcha chalg‘imaslikka yordam beradi.

2. Vaqtni belgilab oling: telefonni ishlatish yoki ishlatmaslik uchun har kuni ma’lum vaqtni belgilab oling. Masalan, ertalab 1 soat, tushlikda 1 soat foydalaning va yotishdan avval telefon ishlatmang. Bu uyqu sifatini buzilishiga olib keladi.

3. Maxsus zonalarni belgilab oling: yotoqxonada, oshxonada telefon ishlatmaslikka rioya qiling.

4. Raqamli detoks kunini tashkillashtiring: haftaning bir kunini yoki ma’lum bir vaqtni telefonsiz o‘tkazing. Shu vaqtda kitob o‘qing, tabiat qo‘ynida sayr qiling, xullas, sevimli mashg‘ulotingiz bilan shug‘ullaning.

5. Ko‘z ekran vaqtini kuzating: telefoningizdagi maxsus dasturlar yoki funksiyalar orqali qancha vaqtni qaysi ilovalarda sarflayotganingizni kuzatib, ortiqcha vaqt sarflashni kamaytiring. Statistika tadqiqotlariga ko‘ra, odatiy foydalanuvchi kuniga o‘rtacha 4 soatni telefon ekranida o‘tkazadi.

6. Muqobil faoliyat toping: telefonda vaqt o‘tkazish o‘rniga boshqa foydali va qiziqarli faoliyatlar bilan shug‘ullaning, masalan, sport bilan shug‘ullanish, san’at asarlari yaratish yoki yaqinlaringiz bilan jonli muloqot qilish kabi.

Telefon hayotimizdagi ayrim ishlarni qulayroq, tezroq va samarali qilishda katta ahamiyatga ega. Lekin undan ko‘p foydalanish yaxshi emas. Telefonni ishlatish odatlarimizni qayta ko‘rib chiqishimiz kerak. hayotimizni balansda ushlab turishimiz shart va muhimdir. Zamonaviy dunyoda telefon bu qurol. Lekin uni qanday ishlatish o‘zimizga bog‘liq.

Maqola muallifi: Munisaxonim Irisova


Foydali


														
														Telefonlarning hayotimizga va ruhiyatimizga ta’siri

Telefonlarning hayotimizga va ruhiyatimizga ta’siri

Mobil telefonlar allaqachon hayotimizning ajralmas qismiga aylanishga ulgurgan. Kun davomida bu qurilma qo‘limizda turadi.
15:23 / 23.01.2025

														
														Zumerlar aslida kim?

Zumerlar aslida kim?

Bugungi axborot davrida ko‘plab yangidan yangi atamalar paydo bo‘lmoqda yoki eski atamalar ijtimoiy tarmoqlarning rivojlanis…
10:31 / 23.11.2024

														
														Temuriy malika Gulbadanbegim kim edi?

Temuriy malika Gulbadanbegim kim edi?

Temuriylar sulolasi deganda judayam katta tarix ko‘z oldimizga keladi. Temuriylar sulolasi tarixda ikkita muhim imperiya – E…
16:54 / 13.11.2024

														
														Odamlar is gazidan nega zaharlanadi?

Odamlar is gazidan nega zaharlanadi?

FVV mas’uli qanday qilib is gazidan zaharlanish yuzaga kelishi hamda u nega inson o‘limiga olib kelishini tushuntirdi.
11:02 / 09.11.2024

														
														Tabiiy mahsulotlar yordamida ona sutini ko‘paytirish mumkin

Tabiiy mahsulotlar yordamida ona sutini ko‘paytirish mumkin

Yangi oq uzum. Bir kunda ikki hissa yangi oq uzum iste’mol qilish ona sutini ko‘paytiradi.
15:18 / 02.11.2024

														
														Baliq yeyishning foydalarini bilib oling

Baliq yeyishning foydalarini bilib oling

Haftasiga 2 bo‘lak baliq go‘shti iste’mol qilganlarda o‘lim xavfi 3 martadan 1 martagacha kamayishi mumkin. Yurak kasallikla…
15:15 / 02.11.2024

														
														Ovqatni yaxshilab chaynab yeyishning foydalarini bilib oling

Ovqatni yaxshilab chaynab yeyishning foydalarini bilib oling

Taomni yaxshi chaynagan, kam chaynaganga nisbatan kam yeb-ichadi. Chunki taom quvvatini kamchiliksiz qabul qilgan bo‘ladi.
11:33 / 31.10.2024

														
														Barmoqlaringizni massaj qilib turing, chunki…

Barmoqlaringizni massaj qilib turing, chunki…

Bosh barmoq massaj qilinganda, miya faoliyati kuchayadi va bosh og‘rig‘i yengillashadi;Ko‘rsatkich barmoq massaj qilinganda …
11:10 / 28.10.2024

														
														Kundalik hayotingizda qancha miqdorda go‘sht yeyishingiz kerakligini bilib oling

Kundalik hayotingizda qancha miqdorda go‘sht yeyishingiz kerakligini bilib oling

Go‘sht iste’mol qilishning normasi turli omillarga, jumladan yosh, jismoniy faollik darajasi va umumiy sog‘lig‘ingizga bog‘l…
10:56 / 28.10.2024

														
														Ibn Sino non haqida nimalar degan edi?

Ibn Sino non haqida nimalar degan edi?

Non tuzli, yaxshi oshirilgan bo‘lishi, tandirda yaxshi pishirilishi, bir kechadan keyin yeyilishi kerak.
17:37 / 27.10.2024

Bu ham qiziq

O‘zbekistonda hududlar kesimida o‘rtacha yosh ko‘rsatkichi qanday?

O‘zbekistonda hududlar kesimida o‘rtacha yosh ko‘rsatkichi qanday?

Milliy statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, O‘zbekiston Respublikasida 2025-yil 1-yanvar holatiga aholining o‘rtacha y…
14:09 / 28.05.2025
O‘zbekistonning davlat qarzi 42 milliard dollardan oshdi

O‘zbekistonning davlat qarzi 42 milliard dollardan oshdi

Iqtisodiyot va moliya vazirligi O‘zbekistonning 2025-yil aprel oyi boshidagi davlat qarzini 42,4 milliard dollarga baholadi.…
18:41 / 28.05.2025
Isroil Muhammad Sinvarni yo‘q qilganligini tan oldi

Isroil Muhammad Sinvarni yo‘q qilganligini tan oldi

Isroil bosh vaziri Benyamin Netanyaxu chorshanba kuni G‘azo sektoridagi XAMAS rahbari va harakatning eng ko‘p qidirilayotgan…
19:45 / 28.05.2025
Ocharchilik sabab g‘azoliklar BMT omboriga bostirib kirishdi

Ocharchilik sabab g‘azoliklar BMT omboriga bostirib kirishdi

Bu haqda Birlashgan Millatlar Tashkilotining Jahon oziq-ovqat dasturi (WFP) o‘zining X ijtimoiy tarmog‘idagi sahifasida ma’l…
15:39 / 29.05.2025
28-may uchun ob-havo ma’lumoti

28-may uchun ob-havo ma’lumoti

Harorat kechasi 16-18 daraja, kunduzi 26-28 daraja bo‘ladi.
22:09 / 27.05.2025
Kanadada o‘rmon yong‘inlari avj oldi

Kanadada o‘rmon yong‘inlari avj oldi

Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, yil boshidan beri provinsiyada 102-yong‘in kuzatilmoqda — bu 20-yil davomidagi o‘rtacha ko‘rsatk…
10:09 / 30.05.2025
Ukraina Putinning vertolyoti “dronlar hujumi markazi”da bo‘lmaganini ma’lum qildi

Ukraina Putinning vertolyoti “dronlar hujumi markazi”da bo‘lmaganini ma’lum qildi

Avvalroq, Kursk viloyatiga tashrifi chog‘ida Putinning vertolyoti dron hujumga uchragani aytilgan edi.
10:03 / 28.05.2025
Endi nogironlik pensiyalari uchun alohida murojaat talab etilmaydi

Endi nogironlik pensiyalari uchun alohida murojaat talab etilmaydi

“Nogironlik pensiyalari va kompensatsiyalarni tayinlashda proaktiv xizmatlarni joriy etish to‘g‘risida”gi Prezident qarori q…
09:56 / 29.05.2025
Muhojirlarga Sankt-Peterburgda kuryer va taksi haydovchisi sifatida ishlash taqiqlanadi

Muhojirlarga Sankt-Peterburgda kuryer va taksi haydovchisi sifatida ishlash taqiqlanadi

Sankt-Peterburg hukumati muhojirlarga patentlar asosida kuryer va taksi haydovchisi sifatida ishlashni taqiqlashni taklif qi…
21:11 / 29.05.2025
O‘zbekistonliklar Qurbon hayitida necha kun dam olishadi

O‘zbekistonliklar Qurbon hayitida necha kun dam olishadi

2025-yilda Qurbon hayiti muqaddas bayramining birinchi kuni 6-iyunga to‘g‘ri keladi. Ushbu sana Islom taqvimi asosida O‘zbek…
18:44 / 29.05.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!