$
12634.34 UZS
-18.98
162.37 UZS
0.48
14821.34 UZS
-0.76
36° Kechasi 23°

Yerning eng katta muz qatlami erishi oqibatlari bashorat qilindi

13:34 / 15.08.2022

Angliyaning Durem universiteti olimlari bir necha asrlar ichida o‘rtacha yillik harorat selsiy shkalasi bo‘yicha 2 darajaga ko‘tarilsa, dunyo okeanlari sathi bir necha metrga ko‘tariladi, degan xulosaga kelishdi.

Buyuk Britaniya, Fransiya, Avstraliya va AQSHdan kelgan mutaxassislar jamoasi kelajakdagi iqlim sharoitini bashorat qiluvchi kompyuter modelini ishlab chiqdi. Tahlil shuni ko‘rsatdiki, Sharqiy Antarktida muz qatlamining erishi 2100-yilga kelib dengiz sathining kamida yarim metrga ko‘tarilishiga olib keladi. 2300-yilga kelib u deyarli uch metrga, 2500-yilga kelib esa besh metrga yetishi mumkin.

Shunga qaramay, olimlar global isishning eng yomon ssenariysi ehtimoldan yiroq emasligini ta’kidlamoqda. Ekologlarning fikricha, agar uglerod izi hozir tubdan kamaysa, asr oxiriga kelib okeandagi suv sathi ikki santimetrdan oshmaydi. Bu Sharqiy Antarktida va Grenlandiyada kutilayotgan muz qatlami yo‘qotishlariga nisbatan juda optimistik prognozdir.

“Antarktida muz qatlami taqdiri bizning qo‘limizda. Bu sayyoradagi eng katta muzlik bo‘lib, balandligi dengiz sathidan 52 metrga teng. Agar insoniyat o‘rtacha yillik harorat o‘sishini 2 dan past darajada ushlab turishga muvaffaq bo‘lsa, dastlab Parij kelishuvida, 2020-yildan boshlab atmosferada karbonat angidridni kamaytirish bo‘yicha chora-tadbirlarni tartibga soluvchi BMTning iqlim o‘zgarishi bo‘yicha doiraviy konvensiyasi doirasidagi bitimda nazarda tutilgan. Uning maqsadi global o‘rtacha haroratning ko‘tarilishini 2 darajadan “yaxshiroq” ushlab turishdan iborat bo‘lib, so‘ngra biz dunyo dengizlari sathi keskin ko‘tarilishining oldini olish imkoniyatiga ega bo‘lamiz”, – dedi Durem universiteti xodimi va tadqiqot direktori Kris Stokes

Olimlar, shuningdek, uch million yil avval Sharqiy Antarktida muz qatlami parchalanib, dengiz sathining bir necha metrga ko‘tarilishiga sabab bo‘lganiga oid dalillarni ham topishgan. Ta’kidlanishicha, o‘sha paytda Yerdagi o‘rtacha harorat hozirgidan 3-4 daraja yuqori bo‘lgan. Bundan 400 000 yil oldin esa global isish natijasida muz qatlamining bir qismi 700 kilometr chuqurlikkacha chekingan.

Yana bir jihatni unutmaslik kerak, Arktikaning suv resurslari butun sayyora uchun strategik ahamiyatga ega. Chuchuk suvning ulkan zaxiralari Arktika doirasidan tashqarida joylashgan. Yer sayyorasidagi barcha suv resurslarining deyarli 70 foizi Arktika va Antarktidaning muzliklarida to‘plangan. Ma’lumotlarga ko‘ra, kelajakda toza chuchuk suv uglevodorodlardan ham muhimroq manbaga aylanadi. Mutaxassislar bugungi kunda uni “kelajak nefti” deb atashadi va suv narxi yoqilg‘idan o‘tib ketishini bashorat qilinmoqda.


Ilm-fan


														
														Magistraturaga qabul boshlandi

Magistraturaga qabul boshlandi

Bu haqda Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi xabar berdi
22:04 / 07.07.2025

														
														Yangi moliyaviy inqilobning boshlanishi

Yangi moliyaviy inqilobning boshlanishi

Bugungi zamonaviy dunyoda insoniyat misli ko‘rilmagan ixtirolar-u, texnologiyalarning guvohiga aylandi. Raqamlashtirish odam…
22:24 / 31.01.2025

														
														Qo‘rqinchli yutuq: sun’iy intellekt inson yordamisiz o‘zining nusxasini yarata oladi

Qo‘rqinchli yutuq: sun’iy intellekt inson yordamisiz o‘zining nusxasini yarata oladi

Ushbu yutuq ilmiy hamjamiyatda jiddiy xavotir uyg‘otmoqda, chunki inson aralashuvisiz sun’iy intellektni muvaffaqiyatli o‘z-…
17:14 / 27.01.2025

														
														2028-yilda mamontlarni qaytadan dunyoga keltirishmoqchi

2028-yilda mamontlarni qaytadan dunyoga keltirishmoqchi

AQShda mamontning tug‘ilishi uchun abadiy muzliklarda topilgan DNKdan foydalaniladi.
10:06 / 18.01.2025

														
														“Vampir ko‘rshapalak”larning qonini energiya manbayi sifatida ishlatish mumkin” – olimlar

“Vampir ko‘rshapalak”larning qonini energiya manbayi sifatida ishlatish mumkin” – olimlar

Kanadalik olimlar ko‘rshapalaklar ustida tadqiqot o‘tkazishdi va “vampir ko‘rshapalaklar” o‘z o‘ljasining qoni yordamida ene…
12:30 / 11.11.2024

														
														Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

Olimlar suv va havodan kimyoviy moddalarni yaratishga muvaffaq bo‘lishdi

South China Morning Post nashrining xabar berishicha, xitoylik olimlar suv va havodan boshqa kimyoviy moddalarni yaratishga …
17:13 / 26.10.2024

														
														Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

Olimlar tomonidan miyaning 3D atlasi yaratildi

Ushbu atlas sut emizuvchilarning butun miyasini embryonal bosqichlarda va erta postnatal davrda batafsil o‘rganish imkonini …
10:26 / 26.10.2024

														
														Endi shifokorlarga rentgen tasvirlari orqali suyaklar sinishini aniqlashda sun’iy intellekt yordam beradi

Endi shifokorlarga rentgen tasvirlari orqali suyaklar sinishini aniqlashda sun’iy intellekt yordam beradi

Britaniya Milliy sog‘liqni saqlash va tibbiy yordamni takomillashtirish instituti (NICE) sun’iy intellekt rentgen tasvirlari…
12:22 / 23.10.2024

														
														“Mikroblar endi antiseptiklar bilan oziqlanmoqda” – Tadqiqotchilar

“Mikroblar endi antiseptiklar bilan oziqlanmoqda” – Tadqiqotchilar

Xian Jiantong-Liverpul universiteti mutaxassislari tomonidan tadqiqot o‘tkazilganda, xitoylik olimlar noodatiy holatga duch …
10:22 / 19.10.2024

Bu ham qiziq

Saudiya Arabistoni Rossiya va AQSh muzokaralariga vositachilik qilishga tayyor

Saudiya Arabistoni Rossiya va AQSh muzokaralariga vositachilik qilishga tayyor

Saudiya Arabistoni jahon hamjamiyatiga kelishuvga erishish uchun hamma narsani qilmoqda va Rossiya-Amerika muloqoti uchun pl…
11:02 / 12.07.2025
O‘zbekistonda sug‘urtaning qaysi turi ko‘proq qo‘llanilmoqda?

O‘zbekistonda sug‘urtaning qaysi turi ko‘proq qo‘llanilmoqda?

O‘zbekistonda sug‘urtaning qaysi turi ko‘proq qo‘llanilishi ma’lum qilindi.
15:06 / 13.07.2025
Fransiyada X va uning rahbariyatiga nisbatan tergov boshlandi

Fransiyada X va uning rahbariyatiga nisbatan tergov boshlandi

Milliy matbuotda chop etilgan xabarlarga ko‘ra, Parij Bosh prokurori Laure Beccuau yozma bayonotida, Parij prokuraturasi X p…
10:57 / 12.07.2025
Tennis. Karlos Alkaras Uimbldon finaliga yo‘l oldi

Tennis. Karlos Alkaras Uimbldon finaliga yo‘l oldi

Londonda davom etayotgan tennis bo‘yicha “Katta Dubulg‘a” turkumiga kiruvchi Uimbldon turnirining erkaklar o‘rtasidagi bahsl…
13:13 / 12.07.2025
Taxtiqoracha dovoni orqali pulli tunnel qurilishi bo‘yicha shartnoma imzolanadi

Taxtiqoracha dovoni orqali pulli tunnel qurilishi bo‘yicha shartnoma imzolanadi

Tunnel qurilishidagi asosiy murakkabliklar geologik sharoit va tog‘lik hududda ish olib borish bilan bog‘liq.
18:01 / 12.07.2025
Yangi Kaledoniya davlati tuziladi

Yangi Kaledoniya davlati tuziladi

Bu haqda Fransiya prezidenti Emmanuel Makron X ijtimoiy tarmog‘idagi sahifasida ma’lum qildi.
09:27 / 13.07.2025
“Mazkur holatlar mutlaqo kechirilmas va keskin qoralovga loyiq harakat” – Qo‘ng‘irotboy Sharipov

“Mazkur holatlar mutlaqo kechirilmas va keskin qoralovga loyiq harakat” – Qo‘ng‘irotboy Sharipov

Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vaziri ta’lim tizimidagi korrupsiya holatiga munosabat bildirdi.
10:00 / 13.07.2025
Putin AQShdan sanksiyalar kutmoqda

Putin AQShdan sanksiyalar kutmoqda

Amerikaning The New York Times nashri yozishicha, Rossiya prezidenti Vladimir Putin AQSh prezidenti Donald Trampning Moskvag…
12:22 / 12.07.2025
Surxondaryoda ikki bosh morxo‘r ovlagan shaxslar tabiatga 4,5 mlrd so‘m zarar yetkazdi

Surxondaryoda ikki bosh morxo‘r ovlagan shaxslar tabiatga 4,5 mlrd so‘m zarar yetkazdi

Ular ovlagan burama shoxli echkilar “Qizil kitob”ga kiritilgan bo‘lgan.
16:47 / 13.07.2025
DXX tezkor tadbir davomida noqonuniy psixotrop moddalar savdosiga chek qo‘ydi

DXX tezkor tadbir davomida noqonuniy psixotrop moddalar savdosiga chek qo‘ydi

Farg'onadagi tadbirda kuchli ta'sir ko'rsatuvchi dori vositalarining faoliyatiga chek qo'yildi
22:54 / 12.07.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!