Бир қарашда табассум - бу биз осонгина бошқара оладиган юз мушакларининг оддий ҳаракати. Аммо бу бизнинг кайфиятимизга таъсир қилса-чи? Сўнгги йилларда психологияда олиб борилган кўплаб тадқиқотлар жисмоний ҳаракатлар ва миянинг реакцияси ўртасидаги боғлиқликни кўрсатди. Бундай ҳаракатлардан бири табассумдир. Бу бизнинг миямизнинг ишлаш механизмларида ўз таъсирини кўрсатади.

1. Табассум эндорфинларни чиқаради
Биз табассум қилганимизда, миянинг эндорфинларни чиқарадиган қисми бўлган гипоталамус фаоллашади. Улар бизга яхши кайфият ва ажойиб фаровонлик бағишлайди. Айнан у ҳис-туйғуларни қайта ишлайди, хатти-ҳаракатларни тартибга солади, хотира ва таассуротларни идрок этишда иштирок этади. Кайфият яхшиланади ва стресс даражаси пасаяди.

2. Табассум кортизол даражасини пасайтиради
Табассум ҳам ушбу стресс гормони даражасига таъсир қилади. Аммо бу гормоннинг доимий юқори даражаси сурункали стресс омилларидан бири бўлиб, у аста-секин, лекин шубҳасиз танани йўқ қилади. Мисол учун, иммунитет тизими нотўғри ишлай бошлайди, юрак ва қон томирлари азобланади, руҳий касалликлар хавфи ортади. Бир тадқиқот шуни кўрсатдики, далда берувчи табассум стресс таъсирини енгиллаштирди ва ҳатто юрак уриш тезлигини пасайтиради. Гап шундаки, амигдалани алдаш орқали биз кайфиятимизни сунъий равишда оширамиз ва бу ўз навбатида жисмоний ва руҳий фаровонликни яхшилайди, стрессни камайтиради.

3. Табассум ўзингизни хавфсиз ҳис қилиш туйғусини беради
Биз табассум қилсак, бу мияга хавф остида эмаслигимизни англатиши мумкин. Шаҳар шароитида ёки сурункали стрессда тана доимо таранглашади, чунки у онгли равишда ҳужумни кутади. Мушаклар қаттиқ ва чекланган бўлади. Аммо эҳтимол, сиз дўстлар билан учрашганда ёки севимли комедиянгизни томоша қилганингизда, ичингиздан нимадир бўшатилгандек кулиб, дам олишингиз мумкин.

Бу табассумнинг физиологик таъсири. Тана буни ҳеч қандай хавф йўқлиги ҳақида сигнал сифатида қабул қилади. Шунинг учун юрак уриши секинлашади, босим пасаяди ва автоматик равишда эркин бўласиз.

4. Табассум акс эттириш эффектини келтириб чиқаради
Табассум бошқалар томонидан яхши ният белгиси сифатида қабул қилинади ва чуқурроқ даражада - хавфнинг йўқлигини билдиради. Бошқа одамга табассум қилиш орқали сиз онгсиз равишда уни ҳатто у буни сезмаса ҳам янада ижобий ва очиқ мулоқотга ўрнатасиз, бунга акс эттириш эффекти дейилади.

• tabassum