Европа ва АҚШ шифокорлари болаларнинг жигарига таъсир этувчи ва уларни оғир гепатитга олиб келадиган вирус тарқалишини қайд этишди. Олимлар инфекция коронавирус билан боғлиқ бўлиши мумкинлигини тахмин қилмоқда.
Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) маълумотларига кўра, дунёнинг 20 мамлакатида 228 бола вирус туфайли гепатитнинг оғир шакли билан касалланган, ҳатто улардан бири вафот этган. Январ ойида британиялик шифокорлар инфекциянинг биринчи ҳолатлари ҳақида хабар беришди. Апрел ойи охирига келиб мамлакатда 145 нафар бемор бола аниқланган.
Агентлик маълумотларига кўра, бир ойликдан 16 ёшгача бўлган болалар номаълум инфекцияга мойил, аммо касал бўлганларнинг аксарияти ўн ёшга тўлмаган. Инфекция белгилари гастроентеритга ўхшайди. Болалар қорин оғриғи, диарея ва кўнгил айниши, баъзи ҳолларда иситма ҳақида шикоят қиладилар.
Бироз вақт ўтгач, беморларда гепатит белгилари пайдо бўлади: сарғиш тери ва кўз оқлари, очиқ рангли нажас, тўқ рангли сийдик, бўғимларда ва мушакларда оғриқ. Бундан ташқари, қондаги жигар ферментларининг сони 10-40 бирлик тезлигида – литр учун 500-2000 халқаро бирликкача кўтарилади. Баъзи болаларда жигар шу қадар жиддий шикастланганки, улар шошилинч трансплантацияга муҳтож.
Қайд этилишича, беморларнинг кўпчилиги Ф41 аденовирусини юқтириб олган. Ушбу турдаги вируслар инсонни ҳаёт давомида ўраб олади, аммо катталарда уларга антикорлар мавжуд, чунки улар болалигида касалликдан тузалган бўлишади.
Олимлар нима учун аденовирус гепатитга олиб кела бошлаганлигининг учта версиясини илгари сурмоқда. Бунинг сабабларидан бири улар вирус билан касалланган одамнинг кеч учрашини жамиятнинг икки йил давомида пандемия шароитида яшагани билан боғлиқ. 2022 йил бошида кўплаб мамлакатларда чекловчи чоралар бекор қилина бошланди, шундан сўнг ўсмирлар биринчи бўлиб енгил шаклга эга бўлган вирусга дуч келишди.
Иккинчи версия – аденовируснинг коронавирусга қўшилиши. Олимларнинг фикрича, CОВИД-19 ундан тузалган болаларнинг иммун тизимига таъсир қилиши мумкин. Натижада, аденовирус инфекцияси жигарнинг жиддий шикастланишига олиб кела бошлади.
Вирус пайдо бўлишининг учинчи версияси унинг мутациясидир. Одатда, аденовирус шамоллаш ёки грипп белгиларини келтириб чиқаради.
“Касаллик қисқа муддатли ва оғир кечмайди, агар болаларда иммунитет заифлашмаган бўлса. Шунинг учун, агар бу ҳолатларнинг сабаби ҳақиқатан ҳам аденовирус бўлса, унинг гепатитни келтириб чиқарадиган янги варианти пайдо бўлган”, деди вирусолог Винод Баласубраманиам.
Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!
Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!