$
12844.21 UZS
-11.72
127.35 UZS
-0.81
13508.26 UZS
-62.46
14° Kechasi

Kun tarixi: 3-mart – Yovvoyi tabiatni asrash kuni

11:53 / 03.03.2022

Har yilning 3-mart sanasi BMT Bosh assambleyasi tashabbusiga binoan “Yovvoyi tabiat kuni”sifatida nishonlanadi. Aynan mana shu kuni jahon hamjamiyatining eʼtibori yovvoyi tabiatni asrash masalasiga qaratiladi.

1970-yildan 2014-yilga qadar sutemizuvchilar, qushlar, baliqlar, sudralib yuruvchilar va amfibiyalarning global populyatsiyasi 60 foizga qisqargan.

Biologik xilma-xillikning yoʻqotilishi – shunchaki ekologik muammo emas. Bu holat oxir-oqibatda iqtisodiyot, insoniyat taraqqiyoti va xavfsizligiga ham tahdid soladi.

Insoniyatning ekotizimga taʼsiri

– XIX asr oxirlaridan beri Yer sayyorasidagi oʻrmonlarning uchdan bir qismi kesib tashlangan. Oxirgi 50 yillik vaqt ichida Amazonka oʻrmonlarining beshdan bir qismi Yer yuzidan yoʻq boʻlib ketgan.

– Bugungi kunda 2 milliard aholi asosiy quvvat manbai sifatida yogʻoch yoqilgʻisidan foydalanadi. 1990-2015-yillarda oʻrmonlarning kesilishi oqibatida Yer sayyorasining 6 foiz hududi (290 million gektar) tabiiy oʻrmonlaridan mahrum boʻlgan.

– 1700-yildan 2000-yilgacha boʻlgan davrda botqoqliklarning 85 foizi butunlay yoʻq boʻlib ketgan. Ularning yoʻqotilish tezligi oʻrmonlarning kesilishi koʻrsatkichidan uch baravarga koʻp.

– 1870-yildan boshlab Yer sayyorasi tirik marjon rifi qatlamining teng yarmidan mahrum boʻlgan.

– Bugungi kunda Yer sayyorasida 8 million turga mansub boʻlgan jonivorlar va oʻsimliklar mavjud. Ularning 1 millioni yoʻqolib ketish xavfi ostida boʻlgan turlardir.

– Dengizda yashovchi sut emizuvchilar va akulalarning 33 foizi ham yoʻqolib ketish xavfi ostida turibdi.

Olimlar yovvoyi tabiatga xavf soluvchi asosiy 5 omil mavjud ekanligini aytishadi.

Bular:

– Quruqlikdagi va dengizdagi resurslardan foydalanishdagi oʻzgarishlar;

– Yovvoyi tabiatni toʻgʻridan toʻgʻri yoʻq qilish;

– Iqlim oʻzgarishlari;

– Atrof-muhitning ifloslanishi;

– Insoniyat tomonidan ekotizimga invaziv turlarning kiritilishi.

Yovvoyi tabiatni asrab qolish uchun nima qila olamiz?

1. Suvni uvol qilmang. Atrofingizdagi odamlar va farzandlaringizni suvning har bir tomchisi qadrlashga oʻrgating.

2. Chiqindini saralang. Qayta ishlash imkoniyati mavjud boʻlgan chiqindini alohida ajrating. Bu sizdan biroz eʼtibor hamda vaqt talab qilishi mumkin, ammo tabiatni asrash uchun kichik boʻlsa-da oʻz hissangizni qoʻshgan hisoblanasiz.

3. Ekologik savodxonlikni oshiring. “Bir oʻzim nimani ham oʻzgartira olardim?” degan fikrdan butunlay voz keching. Ekologik savodxonlikni oshirish oxir-oqibatda ekologik madaniyatning shakllanishiga sabab boʻladi.


Qiziqarli


														
														2024-yilning eng yaxshi pishlog‘i aniqlandi

2024-yilning eng yaxshi pishlog‘i aniqlandi

“Yilning eng yaxshi pishlog‘i” nomli an’anaviy xalqaro tanlov Portugaliyaning Vizeu shahrida o‘tkazildi.
10:26 / 20.11.2024

														
														“Titanik”dagi kapitanning soati auksionda sotildi

“Titanik”dagi kapitanning soati auksionda sotildi

Henry Aldridge and Son auksion uyining xabar berishicha, “Titanik”ning 700 dan ortiq yo‘lovchisini qutqargan “Karpatiya” kem…
10:22 / 18.11.2024

														
														Dunyodagi eng qimmat zumrad kimoshdi savdosida sotildi

Dunyodagi eng qimmat zumrad kimoshdi savdosida sotildi

CBS News nashrining xabar berishicha, shahzoda Sadriddin Og‘axon III ning Cartier broshidan zumradlari kimoshdi savdosida so…
09:34 / 16.11.2024

														
														Qo‘shni davlatda 85 mln yillik dinozavr qoldiqlari topildi

Qo‘shni davlatda 85 mln yillik dinozavr qoldiqlari topildi

Tojikistonning So‘g‘d viloyati Kansay qishlog‘ida dinozavrlarning boy majmuasi, terizinozavrlar qoldiqlari topildi.
10:00 / 13.11.2024

														
														Marsda qadimiy okean izlari topildi

Marsda qadimiy okean izlari topildi

Xitoylik planetologlar “Chjunjun” marsoxodi Mars sayyorasida taxminan 3,5 milliard yil oldin ulkan okean bo‘lganini tasdiqlo…
09:54 / 11.11.2024

														
														Amir Temur hayoti haqida eski qo‘lyozma topildi

Amir Temur hayoti haqida eski qo‘lyozma topildi

Bu haqda Tojikiston Milliy universiteti professori, filologiya fanlari doktori Badriddin Maqsudov ma’lum qildi. Qo‘lyozma To…
12:25 / 10.11.2024

														
														132 yil oldin yozilgan maktub topildi

132 yil oldin yozilgan maktub topildi

BBC nashrining xabar berishicha, Shotlandiya janubidagi Korsvoll mayog‘i devorlari ostidan ichida 132 yil avval yozilgan mak…
12:20 / 10.11.2024

														
														Hyundai yangi texnologik tankni taqdim etdi

Hyundai yangi texnologik tankni taqdim etdi

Hyundai kompaniyasi yaqinda vodorod dvigateliga ega bo‘lgan, dron va avtopilot funksiyasi bilan jihozlangan yangi turdagi “H…
09:29 / 06.11.2024

														
														Velosiped haydayotganda telefondan foydalangan shaxslar endi qamaladi

Velosiped haydayotganda telefondan foydalangan shaxslar endi qamaladi

BBCning ma’lumotiga ko‘ra, endi Yaponiyada velosiped haydab ketayotib, mobil telefondan foydalangan fuqarolar olti oygacha q…
16:44 / 04.11.2024

														
														Elektromobillar uchun g‘ildirakli poverbanklar yaratildi

Elektromobillar uchun g‘ildirakli poverbanklar yaratildi

Xitoyning Wuling kompaniyasi elektromobillar uchun o‘ziyurar zaryadlash qurilmasining prototipini taqdim qildi.
12:33 / 03.11.2024

Bu ham qiziq

Tramp Adliya vazirini Bosh prokuror qilmoqchi

Tramp Adliya vazirini Bosh prokuror qilmoqchi

Bu haqda prezident o‘zining “Truth Social” ijtimoiy tarmog‘ida yozgan.
10:01 / 22.11.2024
Xorazm viloyatini rivojlantirish bo‘yicha rejalar ko‘rib chiqildi

Xorazm viloyatini rivojlantirish bo‘yicha rejalar ko‘rib chiqildi

Prezident Shavkat Mirziyoyev 22-noyabr kuni Xorazm viloyatini ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning qo‘shimcha chora-tadbirl…
20:30 / 22.11.2024
AQSh Ukrainaga eski ATACMS raketalarini sotgan

AQSh Ukrainaga eski ATACMS raketalarini sotgan

AQSh harbiy byudjetini tahlil qilib, o‘z arsenalini modernizatsiya qilish uchun Kiyevga eskirgan ATACMS raketalarini yuborga…
11:34 / 21.11.2024
21-noyabr kuni qanday ob-havo kuzatiladi?

21-noyabr kuni qanday ob-havo kuzatiladi?

Harorat kechasi 6-8, kunduzi 13-15 daraja iliq bo‘ladi.
22:47 / 20.11.2024
“Vatandosh kartasi”ga ega shaxslar O‘zbekiston hududiga vizasiz kirishi va chiqishi mumkin

“Vatandosh kartasi”ga ega shaxslar O‘zbekiston hududiga vizasiz kirishi va chiqishi mumkin

Prezident Qarori bilan “Vatandosh” guvohnomasi va “Vatandosh” kartasini rasmiylashtirish, berish hamda bekor qilish tartibi …
14:19 / 22.11.2024
Ertaga Toshkent shahrining ayrim hududlarida elektr ta’minoti vaqtincha to‘xtatiladi

Ertaga Toshkent shahrining ayrim hududlarida elektr ta’minoti vaqtincha to‘xtatiladi

Bu haqda “Toshkent shahar elektr tarmoqlari” MCHJ axborot xizmati xabar berdi.
22:39 / 21.11.2024
O‘zbekiston Prezidenti Rossiya delegatsiyasini qabul qildi

O‘zbekiston Prezidenti Rossiya delegatsiyasini qabul qildi

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 21-noyabr kuni amaliy tashrif bilan mamlakatimizda bo‘lib turgan Ross…
15:42 / 22.11.2024
Avstraliyada 16 yoshga to‘lmagan bolalarga ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish taqiqlanadi

Avstraliyada 16 yoshga to‘lmagan bolalarga ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish taqiqlanadi

Bu haqda mamlakat bosh vaziri Entoni Albanese rasmiy veb-saytida xabar berilgan.
18:27 / 21.11.2024
Shavkat Mirziyoyev madaniyat va san’at sohasini rivojlantirishga oid takliflar taqdimoti bilan tanishdi

Shavkat Mirziyoyev madaniyat va san’at sohasini rivojlantirishga oid takliflar taqdimoti bilan tanishdi

Prezident Shavkat Mirziyoyev 22 noyabr kuni madaniyat va san’at sohasini rivojlantirish, xususan, teatrlarning jamiyat madan…
19:21 / 22.11.2024
Toshkentda nogironligi bor fuqarolar uchun “Ijtimoiy taksi” xizmati yo‘lga qo‘yildi

Toshkentda nogironligi bor fuqarolar uchun “Ijtimoiy taksi” xizmati yo‘lga qo‘yildi

Bu haqda Ijtimoiy himoya milliy agentligi matbuot xizmati xabar bermoqda.
12:43 / 21.11.2024

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!