Имтиҳон жараёнининг жиддий қабул қилиниши ва унга бўлган муносабатнинг аҳамияти юқори бўлиши натижасида киши руҳиятида ноодатий ҳисларни туяди. Масалан, “Имтиҳондан ўтоламанми?”, “Йиқилсам нима қиламан?”, “Уйга қандай қайтаман?”, “Уйдагиларга нима дейман?” каби. Бундай саволлар таъсирида кишида вақтинчалик ҳаяжон бўлади ва бу стрессга айланиши мумкин.

Шу билан бирга кишини стрессга солиб қўядиган асосли жиҳатлар ҳам йўқ эмас ва бу фақатгина ҳиссиёт билан боғлиқ бўлмайди.

Булар:
Имтиҳонга жиддий тайёрланмаслик – айрим абитуриентлар имтиҳонга жиддий тайёрланмайди. Улар имтиҳонни ўзларича тасаввур қилишади ва аҳамиятлик даражасини фақат имтиҳон яқинлашгандан кейингина англайди. Айнан имтиҳоннинг моҳияти тўлиқ ошкор бўлгач, айрим ёшлар стрессга тушади. Масалан, абитуриент билмаган савол тушади ва у буни тополмаслиги оқибатида ўқишга киролмаслигини реал ҳолатда англайди.

Яхши дам олмаслик – айрим абитуриентлар имтиҳон кунигача тинимсиз дарс қилади. Тестлар ечади ва миясига дам бермайди. Оқибатда, имтиҳон куни уларнинг мияси чарчоқ сезади. Баъзи улар билиб турган саволларига хато жавоб бериши ҳам шундан. Улар билиб туриб хато қилишади ва бунинг сабабини тушунолмайди. Аслида, уларнинг мияси ҳали тўлиқ “уйғонмаган” бўлади.

Тажрибасизлик – умрида биринчи марта имтиҳонга кираётган одамда ҳаяжон ва стресс бўлиши табиий. Улар имтиҳон чоғида кучли ҳаяжонга берилиши мумкин. Аслида имтиҳонга тўғри ва оддий ёндашиш лозим. Тажрибаси борлардан маслаҳат сўраш тавсия этилади. Муҳими – имтиҳонда ўзини қўлга олиш.

• Имтиҳон