$
12634.34 UZS
-18.98
162.37 UZS
0.48
14821.34 UZS
-0.76
36° Кечаси 23°

Мисрда энг қадимий ва тўлиқ сақланиб қолган мумиё топилди

21:03 / 27.01.2023

Археологлар Мисрда қадимги подшоллик даврига оид илгари номаълум бўлган қабрларни топдилар. Қайд этилишича, улардан бирида қадимий мумиё мавжуд бўлган.

Қадимги “Джосер” пирамидаси жойлашган Саккара некрополи (қабристон) ҳудудида қазишмалар олиб борилмоқда. Мумиё ва оҳактош саркофаг 15 метр чуқурликдаги дафн шахтасининг тубига қўйилган. Унинг юқори қисмидаги ёзувларга қараганда, бу одам зодагонлар оиласига мансуб бўлиб, уни Гекашепес номи билан чақиришган. У бундан 4300 йил аввал яшаб, вафот этган. Шунингдек, бино атрофидан тош идишлар топилган.

Археологик миссия раҳбари Захи Ховаснинг “Reuters” агентлигига маълум қилишича, бу айни пайтда Мисрда топилган энг қадимги ва энг “тўлиқ” ҳолда сақланиб қолган мумиё.

Таъкидланишича, Гекашепес қазишмалар пайтида топилган ягона одам бўлмаган, ундан ташқари бу ерда Қадимги Мисрнинг V ва VI сулолаларига тегишли бир нечта қабрлар ҳам мавжуд бўлган.

Энг муҳим қабр юқори мартабали амалдор Хнумжедефга тегишли. У зодагонларнинг нозири ва V сулоланинг охирги шоҳи руҳонийси, деб ҳам аталган. Бу қабр кундалик ҳаётда юз берган воқеалар тасвири билан безатилган.

Иккинчи энг катта қабр, афтидан, сирларни сақловчи ва “саройнинг буюк раҳбари” ёрдамчиси бўлган Марьямга тегишли бўлган. Бундан ташқари ёғоч ва тошдан ясалган кўплаб ўйилган ҳайкаллар ҳам топилган.

Саккара некрополидаги Джосер пирамидаси дунёдаги энг катта дафн мажмуаларидан бири ҳисобланади. У 10 километрдан ортиқ майдонни эгаллайди ва бундан 4700 йил олдин қурилган. Ушбу ҳудудда олиб борилган қазишмаларда аллақачон мумиёланган шерлар ва ҳатто 2600 йиллик “Халлоуми” пишлоғи топилган. Археологларнинг фикрига кўра, қум деворлари кўплаб қадимий сирларни ўзида яширган.

Мумиё – суюқлик суртиш орқали сақланиб қолган жасад. У махсус кимёвий ишлов беришдан ўтган тана (нафақат одам, балки бошқа ҳар қандай тирик мавжудот), бунинг натижасида тўқималарнинг парчаланиш жараёни тўхтайди ёки секинлашади. Сунъий ва табиий мумиёланган жисмларни фарқлаш керак.

Биринчи марта “мумиё” сўзи Европа тилларида (Византия, юнон ва лотин тилларида) 1000 га яқин пайдо бўлган. Бу форсча “мум” сўзидан келиб чиққан. Ўрта асрлардаги араб ва яҳудий табиблари мумиё сўзини махсус дори воситасини белгилаш учун ишлатишган. VII асрда араб шифокори ибн Бетар Аполлония мамлакатидан келтириладиган мумиё моддаси ҳақида ёзиб қолирган. У ерда “нурли тоғлар”дан сув оқимлари билан пастга тушади. Соҳилда у қаттиқлашади ва смола ҳидини олади. Шунингдек, у “мумиё” моддасини қадимги мисрлик ўликларнинг бош суяги ва ошқозонидан ҳам олиш мумкинлигини айтади.


Қизиқарли


														
														2024 йилда дунё миллионерлари сони 2,34 миллион кишидан ошди

2024 йилда дунё миллионерлари сони 2,34 миллион кишидан ошди

Бу ҳақда Knight Frank компаниясининг йиллик Wealth Report ҳисоботида келтирилди.
12:45 / 08.03.2025

														
														ЎША ТУН…

ЎША ТУН…

Воқеий ҳикояЎша куни қўшни болалар билан қора кечгача ўйнадик.
16:27 / 03.02.2025

														
														Медуза ниқоби: Ситсилияда 2000 йилдан ошиқ ноодатий артефакт топилди

Медуза ниқоби: Ситсилияда 2000 йилдан ошиқ ноодатий артефакт топилди

Италиялик археологлар Ситсилия жанубидаги Агригенто провинциясидаги замонавий Ликата яқинида жойлашган қадимий Финзиаде шаҳр…
11:14 / 27.01.2025

														
														Илм-фан “оталари”

Илм-фан “оталари”

Илм-фан оталари тарих китобларидаги шунчаки номлар эмас. Улар ғоялари билан инсоният цивилизациясига ҳисса қўшган одамлардир…
12:11 / 15.01.2025

														
														Гендер тестлари можароси билан танилган Iman Ҳалиф Гооглеъда энг кўп қидирилган спортчи бўлди

Гендер тестлари можароси билан танилган Iman Ҳалиф Гооглеъда энг кўп қидирилган спортчи бўлди

Google қидирув тизими орқали 2024 йилда энг кўп изланган мавзуларни сарҳисоб қилди ва қидирувларни йўналишлар бўйича ажратиб…
11:22 / 12.12.2024

														
														Японияда одамларни ювадиган кир машина яратилди

Японияда одамларни ювадиган кир машина яратилди

2025 йил апрель ойида Осака шаҳрида бўлиб ўтадиган Бутунжаҳон кўргазмасида инсонлар фойдаланиши учун мўлжалланган кир ювиш м…
14:41 / 23.11.2024

														
														2024 йилнинг энг яхши пишлоғи аниқланди

2024 йилнинг энг яхши пишлоғи аниқланди

“Йилнинг энг яхши пишлоғи” номли анъанавий халқаро танлов Португалиянинг Визеу шаҳрида ўтказилди.
10:26 / 20.11.2024

														
														“Титаник”даги капитаннинг соати аукционда сотилди

“Титаник”даги капитаннинг соати аукционда сотилди

Henry Aldridge and Son аукцион уйининг хабар беришича, “Титаник”нинг 700 дан ортиқ йўловчисини қутқарган “Карпатия” кемаси к…
10:22 / 18.11.2024

														
														Дунёдаги энг қиммат зумрад кимошди савдосида сотилди

Дунёдаги энг қиммат зумрад кимошди савдосида сотилди

CBS News нашрининг хабар беришича, шаҳзода Садриддин Оғахон III нинг Cartier брошидан зумрадлари кимошди савдосида сотилди.
09:34 / 16.11.2024

Бу ҳам қизиқ

Тошкентда сунъий интеллектга асосланган камералар ишга тушди

Тошкентда сунъий интеллектга асосланган камералар ишга тушди

Тошкент шаҳридаги 10 та пиёдалар ўтиш жойида АИ (сунъий интеллект) технологиясига асосланган кузатув камералари ишга туширил…
09:50 / 12.07.2025
Европа комиссияси президенти: “Доналд Трамп савдо урушини бошламоқда”

Европа комиссияси президенти: “Доналд Трамп савдо урушини бошламоқда”

Сиёсатчининг сўзларига кўра, музокаралар бесамар кетса, АҚШга жавоб чоралари қўлланилади
21:33 / 12.07.2025
Қўшни давлатларда куйдирги тарқалди: Ўзбекистонда қандай чоралар кўрилмоқда?

Қўшни давлатларда куйдирги тарқалди: Ўзбекистонда қандай чоралар кўрилмоқда?

Сўнгги вақтларда қўшни республикалар, хусусан Тожикистон ва Қозоғистонда ҳайвонлар ўртасида куйдирги билан касалланиш ҳолатл…
15:55 / 12.07.2025
Суриянинг муваққат президенти Озарбайжонга келди

Суриянинг муваққат президенти Озарбайжонга келди

Озарбайжон раҳбари бу учрашувни ўта муҳим деб атаган
19:59 / 12.07.2025
Самарқандда сифатсиз қурилаётган мактаблар бузиб ташланди

Самарқандда сифатсиз қурилаётган мактаблар бузиб ташланди

Уларда реконструкция ишлари сифатсиз ҳолда амалга оширилаётгани аниқланган.
17:34 / 12.07.2025
Океания минтақасида янги давлат тузилади

Океания минтақасида янги давлат тузилади

Аммо бу мамлакат мухторият мақомида бўлади
22:25 / 12.07.2025
Саудия Арабистони Россия ва АҚШ музокараларига воситачилик қилишга тайёр

Саудия Арабистони Россия ва АҚШ музокараларига воситачилик қилишга тайёр

Саудия Арабистони жаҳон ҳамжамиятига келишувга эришиш учун ҳамма нарсани қилмоқда ва Россия-Америка мулоқоти учун платформа …
11:02 / 12.07.2025
КХДР Россияни Украинага қарши урушда қўллаб-қувватлашда давом этади

КХДР Россияни Украинага қарши урушда қўллаб-қувватлашда давом этади

Шимолий Корея раҳбари Ким Чен Ин Россиянинг Украинадаги урушини “шартсиз қўллаб-қувватлашини” билдирди — бу ҳақда Пхенян дав…
10:33 / 13.07.2025
Янги Каледония давлати тузилади

Янги Каледония давлати тузилади

Бу ҳақда Франция президенти Эммануэл Макрон Х ижтимоий тармоғидаги саҳифасида маълум қилди.
09:27 / 13.07.2025
Бу йилги тест синовлари учун қанча абитуриент рўйхатдан ўтди?

Бу йилги тест синовлари учун қанча абитуриент рўйхатдан ўтди?

Бугун ўтказилган брифингда бу йилги қабул масалаларига батафсил тўхталиб ўтилди
19:44 / 11.07.2025

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!

Ўзбекистон ва жаҳонда рўй бераётган энг сўнгги воқеа-ҳодисалар, спорт, шоу-бизнес, маданият, информацион технологиялар ва илм-фан янгиликларидан доимо хабардор бўлинг!