$
12557.56 UZS
-34.15
159.44 UZS
-0.74
14809.13 UZS
-12.57
39° Kechasi 23°

O‘zbekistonda Ipak yo‘lining yo‘qolgan ikkita shahri topildi

10:47 / 26.10.2024

“Michael Frachetti Arxeologlar O‘zbekistonning janubi-sharqidagi tog‘larda o‘rta asrlarga tegishli ikkita shahar qoldiqlarini topdi. Ushbu yangilik insonlardagi afsonaviy Ipak yo‘li tushunchasini o‘zgartirib yuborishi mumkin”, deb yozadi BBC.

Nature jurnalida e’lon qilingan maqolaga ko‘ra, tadqiqotchilar guruhiga Sent-Luisdagi Vashington universiteti antropologi Maykl Fraketti va O‘zbekiston Fanlar akademiyasi Milliy arxeologiya markazi direktori Farhod Maqsudov rahbarlik qilgan.

Aniqlangan shaharlardan biri — Tugunbuloq bo‘lib, uning maydoni kamida 120 gektarni tashkil etadi va u dengiz sathidan 2000 metr balandlikda joylashgan. Hozirda ushbu balandlik yashash uchun yaroqsiz hisoblanadi.

Michael Frachetti “Endi ushbu topilma tufayli Markaziy Osiyo tarixi o‘zgaradi”, — deydi Farhod Maqsudov. Tadqiqotchilar jamoasining ta’kidlashicha, Tugunbuloq va kichikroq shahar bo‘lgan Toshbuloq VIII va XI asrlarda gavjum shahar bo‘lgan.

Hozirda bu kabi baland hududda dunyo aholisining 3 foizigina yashaydi — Tibet va Peruda. Guruh dastlab 2011-yilda tog‘ga sayohat paytida kichikroq shahar bo‘lgan Toshbuloqni topgan. Tadqiqotchilarning aytishicha, tog‘lardan birining cho‘qqisiga ko‘tarilayotib, ular g‘alati tepaliklar bilan qoplangan tekislikni payqab qolgan. Bu tepaliklar oddiy ko‘zga unchalik e’tiborli ko‘rinmagan. Shu joyda ular minglab sopol parchalariga ham duch kelgan.

Michael Frachetti 2015-yilda Toshbuloqda qazishma ishlari olib borilayotganda, Frakettiga bu joydan bir necha kilometr narida oilasi bilan yashaydigan o‘rmon xo‘jaligi inspektori murojaat qilib, uyining orqa hovlisida ham shunday turdagi sopol idishlar borligini aytgan.

Frakettining so‘zlariga ko‘ra, tarixiy qaydlarda mazkur hududda shahar borligi haqida so‘z boradi, ammo guruh dengiz sathidan 2200 metr balandlikda maydoni 12 gektarni tashkil etadigan shaharga duch kelishlarini kutmagan.

Michael Frachetti Toshbuloq maydoni 12 gektardan 15 gektargacha yetgan.

Tugunbuloqqa nisbatan kichikroq bo‘lishiga qaramay, unda ham qal’a bo‘lgan. Olimlar u yerda Tugunbuloqdagi uylar bilan o‘xshash shakl va o‘lchamga ega bo‘lgan kamida 98 ta ko‘zga tashlanadigan turar joy topgan.

Tadqiqotchilarning fikricha, Toshbuloq VI-XI asrlar oralig‘ida, Tugunbuloq esa VIII-XI asrlarda joylashgan. “Odatda olimlar aholi turar joylari mavjudligini isbotlash uchun vodiyning tekis hududlarini o‘rgangan, shu bois ushbu topilma e’tiborga molik”, — deydi Oksford universiteti professori Piter Frankopan.


Qiziqarli


														
														2024-yilda dunyo millionerlari soni 2,34 million kishidan oshdi

2024-yilda dunyo millionerlari soni 2,34 million kishidan oshdi

Bu haqda Knight Frank kompaniyasining yillik Wealth Report hisobotida keltirildi.
12:45 / 08.03.2025

														
														Mumtoz Mahal kim edi va Toj Mahal nima uchun unga atalgan?

Mumtoz Mahal kim edi va Toj Mahal nima uchun unga atalgan?

Dunyoning eng buyuk me’moriy obidalaridan biri bo‘lgan va haqiqiy sadoqat, sevgining timsoli hisoblanadigan Toj Mahal o‘zini…
17:04 / 06.02.2025

														
														O‘sha tun...

O‘sha tun...

Voqeiy hikoyaO‘sha kuni qo‘shni bolalar bilan qora kechgacha o‘ynadik.
16:27 / 03.02.2025

														
														Meduza niqobi: Sitsiliyada 2000 yildan oshiq noodatiy artefakt topildi

Meduza niqobi: Sitsiliyada 2000 yildan oshiq noodatiy artefakt topildi

Italiyalik arxeologlar Sitsiliya janubidagi Agrigento provinsiyasidagi zamonaviy Likata yaqinida joylashgan qadimiy Finziade…
11:14 / 27.01.2025

														
														Ilm-fan “otalari”

Ilm-fan “otalari”

Ilm-fan otalari tarix kitoblaridagi shunchaki nomlar emas. Ular g‘oyalari bilan insoniyat sivilizatsiyasiga hissa qo‘shgan o…
12:11 / 15.01.2025

														
														Gender testlari mojarosi bilan tanilgan Iman Halif Google’da eng ko‘p qidirilgan sportchi bo‘ldi

Gender testlari mojarosi bilan tanilgan Iman Halif Google’da eng ko‘p qidirilgan sportchi bo‘ldi

Google qidiruv tizimi orqali 2024-yilda eng ko‘p izlangan mavzularni sarhisob qildi va qidiruvlarni yo‘nalishlar bo‘yicha aj…
11:22 / 12.12.2024

														
														Yaponiyada odamlarni yuvadigan kir mashina yaratildi

Yaponiyada odamlarni yuvadigan kir mashina yaratildi

2025-yil aprel oyida Osaka shahrida bo‘lib o‘tadigan Butunjahon ko‘rgazmasida insonlar foydalanishi uchun mo‘ljallangan kir …
14:41 / 23.11.2024

														
														2024-yilning eng yaxshi pishlog‘i aniqlandi

2024-yilning eng yaxshi pishlog‘i aniqlandi

“Yilning eng yaxshi pishlog‘i” nomli an’anaviy xalqaro tanlov Portugaliyaning Vizeu shahrida o‘tkazildi.
10:26 / 20.11.2024

														
														“Titanik”dagi kapitanning soati auksionda sotildi

“Titanik”dagi kapitanning soati auksionda sotildi

Henry Aldridge and Son auksion uyining xabar berishicha, “Titanik”ning 700 dan ortiq yo‘lovchisini qutqargan “Karpatiya” kem…
10:22 / 18.11.2024

														
														Dunyodagi eng qimmat zumrad kimoshdi savdosida sotildi

Dunyodagi eng qimmat zumrad kimoshdi savdosida sotildi

CBS News nashrining xabar berishicha, shahzoda Sadriddin Og‘axon III ning Cartier broshidan zumradlari kimoshdi savdosida so…
09:34 / 16.11.2024

Bu ham qiziq

Ertaga, 5-iyul kuni ba’zi joylarda chang-to‘zon hodisasi kuzatilishi kutilmoqda

Ertaga, 5-iyul kuni ba’zi joylarda chang-to‘zon hodisasi kuzatilishi kutilmoqda

4-5-iyulda respublika hududi bo‘yicha havo harorati 40-43 daraja atrofida, janubda va cho‘l hududlarda ba’zi joylarda 44-46 …
11:41 / 04.07.2025
6-iyul kuni kutilayotgan ob-havo ma’lumoti

6-iyul kuni kutilayotgan ob-havo ma’lumoti

Kechasi 25-27 daraja iliq, kunduzi 39-41 daraja issiq bo‘ladi.
18:28 / 05.07.2025
Mirziyoyev Afg‘oniston bosh vaziri o‘rinbosari bilan uchrashdi

Mirziyoyev Afg‘oniston bosh vaziri o‘rinbosari bilan uchrashdi

O‘zbekiston Prezidenti Afg‘oniston bilan savdo-iqtisodiy hamkorlik masalalarini muhokama qildi
18:49 / 03.07.2025
Salah: ’’Jota endi biz bilan emasligini qabul qilish mushkul’’

Salah: ’’Jota endi biz bilan emasligini qabul qilish mushkul’’

Misrlik hujumchi sobiq jamoadoshi haqida fikr bildirdi
21:20 / 04.07.2025
Ukraina va Buyuk Britaniya dron ishlab chiqaruvchi qo‘shma korxona tashkil qildi

Ukraina va Buyuk Britaniya dron ishlab chiqaruvchi qo‘shma korxona tashkil qildi

Raybird turkumidagi razvedka dronlari Britaniyada ishlab chiqariladi va Ukraina hamda NATO armiyalariga yetkazib beriladi.
16:51 / 03.07.2025
Putin va Tramp yana telefonlashdi

Putin va Tramp yana telefonlashdi

Bu haqda Putinning yordamchisi Yuriy Ushakov ma’lum qildi.
09:48 / 04.07.2025
Ohangaron shohko‘chasida transportlar harakati vaqtincha to‘xtatiladi

Ohangaron shohko‘chasida transportlar harakati vaqtincha to‘xtatiladi

Haydovchilarga muqobil yo‘llardan yurish tavsiya qilingan
21:14 / 03.07.2025
Nikol Pashinyan: ‘‘Mamlakatga yangi konstitutsiya kerak’’

Nikol Pashinyan: ‘‘Mamlakatga yangi konstitutsiya kerak’’

Armaniston bosh vaziri o'z nutqida bu haqda xalqqa murojaat etdi
20:23 / 05.07.2025
Mirziyoyev Pokiston bosh vaziri bilan uchrashdi

Mirziyoyev Pokiston bosh vaziri bilan uchrashdi

Uchrashuvda ko‘plab dolzarb masalalar muhokama qilindi
18:45 / 04.07.2025
Dunyo miqyosida davlatlarning umumiy qarzi 100 trillion dollardan oshdi

Dunyo miqyosida davlatlarning umumiy qarzi 100 trillion dollardan oshdi

Shundan deyarli uchdan bir qismi – 31 trillion dollari rivojlanayotgan mamlakatlarga to‘g‘ri kelmoqda.
21:50 / 05.07.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!