Amerikaning “Lonestar Data Holdings” kompaniyasi Oydagi yerosti lava naychalarida inson ma’lumotlarini saqlashni rejalashtirmoqda. Bu global falokat yuz bergan taqdirda Yerdagi ma’lumotlarning eng muhim va qimmatli zaxira nusxasi bo‘ladi.

“Biz eng qimmatli boyliklarimizni, bilimlarimizni va ma’lumotlarimizni Yerda saqlashimiz va u yerda bombalarni portlatib, narsalarni yoqib yuborishimiz menga tushunarsiz. Biz o‘z aktivlarimizni sayyoramizdan xavfsiz joyda saqlashimiz kerak”, –deydi “Lonestar” asoschisi va bosh direktori Kristofer Stott

Skott saqlashning baxtsiz misoli sifatida “Qiyomat ombori” nomi bilan tanilgan “Svalbard Global Seed” omborini keltirdi. U yerda 130 metr chuqurlikda Yerning asosiy qishloq xo‘jaligi ekinlari urug‘larining namunalari saqlanadi. Tizim mukammal emasligi allaqachon ma’lum bo‘lgan – 2017 yilda ushbu bunker iqlim o‘zgarishi tufayli erigan suv bilan to‘lib toshgan.

Hozirga qadar “Lonestar” Oyda ma’lumotlar markazi bo‘yicha dastlabki ikkita missiya uchun shartnoma imzolagan. Uning asosiy g‘oyasi shundaki, sun’iy yo‘ldoshdagi serverlar Yer bilan aloqa o‘rnatishi, shuningdek, odamlar ko‘p yillar davomida yo‘qotishni istamaydigan ma’lumotlarni saqlashi mumkin.

Qayd etish mumkin, Oydagi haroratning 106 daraja issiqlikdan -183 daraja sovuqqacha o‘zgarishi kabi aniq muammolardan tashqari, sun’iy yo‘ldosh o‘z sirtini Yer atmosferasi kabi kosmik nurlanishdan himoya qilmasligini hisobga olish kerak. Shuning uchun ular ma’lumotlar markazini lava naychalariga joylashtirishni xohlashadi. 

Lava naychalari yoki tunnellar lava oqimlaridagi bo‘shliqlar bo‘lib, koridorlar shaklida cho‘zilgan. Ular bazalarni qurish va Oyni mustamlaka qilishni boshlash uchun eng yaxshi joy, deb hisoblanadi. Ushbu quvurlarning uzunligi yuzlab metr va qalinligi 10 metrdan ortiq bo‘lishi mumkin, bu esa ancha barqaror haroratni ta’minlaydi va shuningdek, nurlanishlardan himoya qiladi.

“Lonestar” ushbu xizmat bilan shug‘ullanishni istaydigan yagona kompaniya emas. Italiya kosmik agentligi NASA’ga tegishli “Artemida” dasturining bir qismi bo‘lgan “Thales Alenia Space” kompaniyasiga Oydagi ma’lumotlar markazlari uchun takliflar tayyorlashni topshirgan.

• NASA
• Oy tutilishi