$
12254.27 UZS
-30.89
147.89 UZS
-0.73
14516.41 UZS
1.49
31° Kechasi 18°

Musulmonlarning qoni oqayotgan G‘azo. O‘zi tuzgan davlatni eplolmayotgan BMT. Falastin–Isroil mojarosi

09:53 / 03.11.2023

Avvalo, mavzuga kirishdan oldin OAVda sizdirilayotgan rasmiy va qisman norasmiy ma’lumotlar bilan tanishamiz va tahlil qilamiz.

- Urushni, ya’ni Falastin-Isroil mojarosini Rossiya boshladimi? Bundan maqsad OAVni Ukrainadan chalg‘itish edimi?

- KXDR va Belarus prezidentlari uchinchi jahon urushi boshlanishini ta’kidlamoqda;

- Falastin-Isroil urushi fonida dunyo mamlakatlari va yirik (faqat qog‘ozda) tashkilotlar nega jim?

- Isoril-Falastin, Rossiya-Ukraina, Ozarboyjon-Qorabog‘ muammolaridan maqsad nima? OAVda aylanayotgan mazkur mavzular bo‘yicha quyidagi maqolada gaplashamiz.

Isroil davlatining tashkil topish tarixi

Yaqin Sharqdagi kelishmovchilik borgan sari keskinlashib boryapti va bu keskinlashuvning xuni minglab musulmonlarning, qisman yahudiylarning o‘limi bilan tugayapti. Qariyb 75 yildan buyon surunkali davom etib kelayotgan urushning asl sababi nima va tomonlar nima xohlayapti?

Isroil davlatining vujudga kelish tarixi bevosita XIX asrga borib taqaladi. O‘sha davrda yevropalik yahudiylar Isroil davlati tuzishni reja qila boshlaydi va u paytda Falastin hududlari Usmonli turklar imperiyasi nazoratida bo‘ladi. 1914-1918-yillardagi Birinchi jahon urushidan keyin turklar mag‘lub bo‘ladi va Falastin hududlari Britaniya imperiyasi qaramog‘iga o‘tadi. Shundan keyin alohida Isroil davlatini tashkil qilish fikri ilgari surila boshlaydi.

Birinchi jahon urushi tugashiga bir yil qolganda Isroil davlatini tuzish bo‘yicha Britaniyada deklaratsiya qabul qilinadi. Bu qarorni asli yahudiy bo‘lgan britaniyalik siyosatchi Artur Belfor yoqlab chiqqan edi. Tabiiyki, Britaniyaning nazoratida bo‘lgan Falastinga butun dunyodan tarqoq yashayotgan yahudiylar ko‘chib kela boshlaydi. Bizga ma’lumki, nemislar yahudiylarni yomon ko‘rgan va Gitler ularni ayovsiz qirgan. Uysiz, boshpanasiz qolgan yahudiylar dengiz va quruqlik orqali Falastin yerlariga “Nemislar oilamizni, yerimizni, bolalarimizni yo‘q qildi. Umid qilamizki sizlar bunday qilmaysiz”, degan plakatlar bilan tashrif buyura boshlagan. Asl maqsadidan xabari yo‘q sodda musulmonlar esa, ularni quchoq ochib kutib oladi.

Ikkinchi jahon urushidan keyin dunyoda tinchlik va barqarorlikni ta’minlash maqsadida BMT tuziladi. Tashkilot tuzilishi bilan Isoril va Falastinni ikki davlatga ajratish g‘amini yeya boshlaydi. 1947-yil BMT o‘zi tuzgan va bugungi kunda o‘zi eplolmayotgan Isroil davlatini tuzishga qaror qiladi. O‘z-o‘zidan ma’lumki, musulmonlarning yerlari ikki bo‘linadi. Davlat bo‘lib shakllanishi bilan AQSh Isroilni norasmiy qaramog‘iga oladi. Mana 75 yildirki yahudiylar, “qo‘ynidan” joy bergan musulmonlarning yerlarini va “Al-Aqso” masjidini turli xil shakllarda o‘zlashtirishga harakat qiladi.

Falastin-Isroil mojarosini Rossiya boshladimi?

Tarmoqlarda XAMAS-Isroil mojarosini Rossiya boshladi degan norasmiy xabarlar tarqalmoqda.


XAMAS yetakchisi Xolid Meshalning aytishicha, urushni Rossiya boshlamagan, lekin ularning harakati ruslarga foyda keltirgan, ya’ni dunyo OAVlari va AQSh Ukrainadan qisman chalg‘igan. Yaqindagina Qo‘shma Shtatlarga tayinlangan yangi spiker ham davlat ajratayotgan gumanitar va harbiy yordamlarni ikkiga bo‘lishni, Iroil va Ukrainaga berishni taklif qilgan edi. Bu esa Ukrainaga bo‘lgan e’tiborni kamaytiradi. Zelenskiy ham aynan shundan xavotir olgan edi. Umuman olib qaraganda, XAMAS va Isroil ziddiyati Ukrainaga bo‘lgan e’tiborni rostan ham pasaytirdi. AQShning yangi spikeri Kiyevga berilishi kerak bo‘lgan yordamni biroz vaqtga kechiktirib turishini aytdi. Blinken esa Kulebaga yordam berishdan to‘xtamaslikni va’da berdi.

Uchinchi jahon urushi boshlanadimi? 



XAMAS-Isroil to‘qnashuvida arab davlatlari nega jim. Sababi, ular aralashsa, qolgan davlatlar ham birlashadi, bu esa jahon urushiga olib kelishi mumkin. Jahon urushi katta ehtimol bilan boshlanmaydi, chunki Falastindagi 2 mln aholini hechkim, hech qaysi arab mamlakatlari qaramog‘iga olmoqchi emas. Hozircha urushga Falastin tayyor ham emas. Urush boshlansa gigant davlatlar tabiiyki ikkiga ajralishiga va ayrim davlatlar esa betaraf bo‘lishiga to‘g‘ri keladi. Hammamizga ma’lum urush oqibatida minglab qochqinlar bo‘lishi mumkin, taraflanayotgan davlatlar esa ularni qabul qilishi kerak. Bundan tashqari, ularning milliy manfaatlari bor, ularni kiritish katta pul talab qiladi, ular aholiga ta’sir qilishi mumkin, shuning uchun ham bu masalada hamma davlatlar o‘zining milliy manfaatlarini o‘ylab ish tutadi.

Xalqaro tashkilotlar nega jim?

Keyingi masala. Nega BMT va Yevropa Ittifoqi jim? Yahudiylarning ayovsiz hujumi natijasida G‘azoda minglab odamlar halok bo‘ldi, ularning aksariyati bolalar va ayollar edi. Bu vaziyatni esa eng yaqindan tomosha qilayotgan va qo‘l qovushtirib o‘tirgan arab mamlakatlari va Xalqaro tashkilotlardir. Qisqa qilib tushuntirsak, mazkur tashkilotlarni ziddiyatga aralashish va qonli to‘qnashuvlarni to‘xtatishga undaydigan davlatning o‘zi, ya’ni AQSh urushni boshladi va davom ettiryapti. Shu sababli ham BMT o‘z vazifalarini bajara olmayapti.



Hozirgi davrda dunyoda vujudga kelayotgan urushlarning hammasida bir maqsad bor. Dunyo qutblashyapti, bu esa Xitoyning imkoniyatlarini oshirib yubordi. XXR Rossiyaga ham, AQShga ham biroz qarama qarshiroq. Rossiya Ukrainada botqoqqa botib qoldi. AQSh esa Yaqin sharqdan qutuldim degan paytda yana aralashishga majbur bo‘lyapti. Endi kamida 20 yil yana qolib ketadi va bularning hammasi Xitoy manfaatlariga xizmat qiladi.

Falastin-Isroil mojarosini Rossiya boshladimi? Bir narsaga e’tibor berish kerak, dunyoda xalqaro tartibot o‘zgaryapti. BMT va YeIning o‘rni judayam tushib ketdi. Endi yangi tizim yaratiladi va bu o‘tish davrida hamma davlatlar kuchli va barqaror bo‘lishni, muammolarini hal qilib olishni xohlamoqda. Xabaringiz bor, Ozarboyjon ham Qorabog‘ masalasini hal qilib oldi. Rossiya ham Ukraina muammosini hal qilmoqchi va shu qatorda Isroil ham yangi dunyoga kuchliroq va barqaror bo‘lib o‘tish uchun harakat qilmoqda. Balki Xitoy ham Tayvanga mazkur usullarni qo‘llab ko‘rar. Xulosa qilib aytish mumkinki, jahonda yuz berayotgan ziddiyatlarning hammasida bir maqsad bor – yangi va tizimlashayotgan dunyoga kuchliroq bo‘lib o‘tish.

Ilyos Boltayev tayyorladi


Falastin-Isroil


														
														Lyuksemburg ham Falastinni tan olishga tayyor

Lyuksemburg ham Falastinni tan olishga tayyor

Bu qadamlar xalqaro maydonda tinchlik, adolat va insoniylik tamoyillariga asoslangan siyosatning taraqqiyoti sifatida qaralm…
17:01 / 17.09.2025

														
														Isroil G‘azoni to‘liq nazoratga olish uchun bir necha oylik harbiy amaliyotga tayyorlanyapti

Isroil G‘azoni to‘liq nazoratga olish uchun bir necha oylik harbiy amaliyotga tayyorlanyapti

Ma’lumot uchun, Isroil armiyasining hujum rejalari avgust oyi oxirida Bosh vazir Netanyaxu tomonidan tasdiqlangan edi.
11:21 / 17.09.2025

														
														XAMAS Isroil bilan muzokaralarga tayyorligini bildirdi

XAMAS Isroil bilan muzokaralarga tayyorligini bildirdi

Harakatning tegishli bayonoti AQSh prezidenti Donald Trampning “so‘nggi ogohlantirishi”dan keyin e’lon qilingan.
10:57 / 08.09.2025

														
														Isroil armiyasi G‘azodan ikkita raketa otilganini ma’lum qildi

Isroil armiyasi G‘azodan ikkita raketa otilganini ma’lum qildi

Isroil harbiylari G‘azodan otilgan raketani tutib olganini ma’lum qildi.
11:49 / 07.09.2025

														
														Isroil G‘azo shahrini “xavfli hudud” deb e’lon qildi

Isroil G‘azo shahrini “xavfli hudud” deb e’lon qildi

G‘azo sektori HAMAS guruhining so‘nggi tayanch nuqtalaridan biri hisoblanadi, shuning uchun shahar Isroil nazorati ostiga ol…
09:34 / 30.08.2025

														
														Isroilning G‘azo sektoriga hujumlarida qurbonlar soni 62 895 kishiga yetdi

Isroilning G‘azo sektoriga hujumlarida qurbonlar soni 62 895 kishiga yetdi

2023-yil 7-oktyabrdan boshlab Isroil armiyasining G‘azo sektoriga hujumlari natijasida halok bo‘lgan falastinliklar soni 62 …
09:48 / 28.08.2025

														
														XAMAS o‘t ochishni to‘xtatish bo‘yicha taklifni qabul qildi

XAMAS o‘t ochishni to‘xtatish bo‘yicha taklifni qabul qildi

Bu haqda AFP ma’lum qildi.
10:44 / 19.08.2025

														
														Isroil xalqaro tashkilotlarga G‘azo sektoriga gumanitar yordamlarni o‘z vaqtida kirib borishini va’da qilmoqda

Isroil xalqaro tashkilotlarga G‘azo sektoriga gumanitar yordamlarni o‘z vaqtida kirib borishini va’da qilmoqda

Ammo rasmiy hukumat xalqaro tashkilotlarni bu borada javobgar deya baholadi
20:37 / 27.07.2025

														
														Isroil G‘azo sektoriga oziq-ovqatni parashyut bilan olib ruxsat beradi

Isroil G‘azo sektoriga oziq-ovqatni parashyut bilan olib ruxsat beradi

Netanyaxu hukumati bu haqda xalqaro tashkilotlarga ma’lum qilgan
22:32 / 26.07.2025

Bu ham qiziq

2026-yilda 32 ta tuman va 328 ta og‘ir mahalla tanlanib, ularni rivojlantirish bo‘yicha dastur qabul qilinadi

2026-yilda 32 ta tuman va 328 ta og‘ir mahalla tanlanib, ularni rivojlantirish bo‘yicha dastur qabul qilinadi

Shavkat Mirziyoyev hududlarda infratuzilmani yaxshilash va odamlarga yashash uchun qulay sharoit yaratish kambag‘allikni qis…
13:11 / 17.09.2025
Samarqandda oilaviy korxona 2,1 mlrd so‘mlik “svet”ni o‘mardi

Samarqandda oilaviy korxona 2,1 mlrd so‘mlik “svet”ni o‘mardi

Ushbu qoidabuzarlik natijasida dastlabki hisob-kitoblarga ko‘ra elektr ta’minoti korxonasiga 2 milliard 160 million so‘mlik …
14:42 / 17.09.2025
Saudiya Arabistoni va Pokiston o‘zaro mudofaa shartnomasini imzoladi

Saudiya Arabistoni va Pokiston o‘zaro mudofaa shartnomasini imzoladi

Ushbu kelishuv ko‘p yillik munozaralarning cho‘qqisidir.
09:47 / 18.09.2025
Xitoy hayvonot bog‘i shimpanzega TikTok ko‘rsatishni taqiqladi

Xitoy hayvonot bog‘i shimpanzega TikTok ko‘rsatishni taqiqladi

Bolangizga telefon berishdan oldin ham o‘ylab ko‘ring.
15:45 / 17.09.2025
19-sentyabr kuni kutilayotgan ob-havo ma’lumoti

19-sentyabr kuni kutilayotgan ob-havo ma’lumoti

9-sentyabr kuni Toshkentda havo o‘zgarib turadi, yog‘ingarchilik kutilmaydi. Sharqdan sekundiga 3-8 metr tezlikda shamol esa…
16:31 / 18.09.2025
“2030-yilga borib, O‘zbekistonda mutlaq kambag‘allikka to‘liq barham berishga barcha imkoniyatimiz bor” – Shavkat Mirziyoyev

“2030-yilga borib, O‘zbekistonda mutlaq kambag‘allikka to‘liq barham berishga barcha imkoniyatimiz bor” – Shavkat Mirziyoyev

Prezident Namangan shahridagi “Kambag‘allikdan farovonlik sari” xalqaro forumida nutq so‘zlamoqda.
12:54 / 17.09.2025
Xitoyda ikkita uchar mashina to‘qnashdi

Xitoyda ikkita uchar mashina to‘qnashdi

“Xitoyning Changchun shahrida bo‘lib o‘tgan havo shousi mashqlari paytida ikkita uchar mashina to‘qnashdi”, – deya xabar ber…
16:32 / 17.09.2025
Tramp AQSh antifashistlar harakatini terrorchi tashkilot deb e’lon qildi

Tramp AQSh antifashistlar harakatini terrorchi tashkilot deb e’lon qildi

AQSh prezidenti Donald Tramp Amerika antifashistlar harakatini terroristik tashkilot deb tan olganini aytdi. U bu haqda Trut…
11:16 / 18.09.2025
Olmaliq davlat texnika instituti tashkil etiladi

Olmaliq davlat texnika instituti tashkil etiladi

“Olmaliq davlat texnika institutini tashkil etish to‘g‘risida”gi Prezident qarori qabul qilindi.
12:19 / 18.09.2025
Jizzaxda 10 tub daraxt kesgan fuqaroga 2 yil qamoq jazosi berildi

Jizzaxda 10 tub daraxt kesgan fuqaroga 2 yil qamoq jazosi berildi

Jizzax viloyati Paxtakor tumanida o‘n tup daraxt kesgan fuqaro 2 yilga qamaldi. Bu haqda “Millar” dasturida xabar berildi.
16:42 / 18.09.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!