$
12910.15 UZS
-14.77
159.78 UZS
-0.16
14660.77 UZS
40.1
27° Kechasi 17°

Musulmonlarning qoni oqayotgan G‘azo. O‘zi tuzgan davlatni eplolmayotgan BMT. Falastin–Isroil mojarosi

09:53 / 03.11.2023

Avvalo, mavzuga kirishdan oldin OAVda sizdirilayotgan rasmiy va qisman norasmiy ma’lumotlar bilan tanishamiz va tahlil qilamiz.

- Urushni, ya’ni Falastin-Isroil mojarosini Rossiya boshladimi? Bundan maqsad OAVni Ukrainadan chalg‘itish edimi?

- KXDR va Belarus prezidentlari uchinchi jahon urushi boshlanishini ta’kidlamoqda;

- Falastin-Isroil urushi fonida dunyo mamlakatlari va yirik (faqat qog‘ozda) tashkilotlar nega jim?

- Isoril-Falastin, Rossiya-Ukraina, Ozarboyjon-Qorabog‘ muammolaridan maqsad nima? OAVda aylanayotgan mazkur mavzular bo‘yicha quyidagi maqolada gaplashamiz.

Isroil davlatining tashkil topish tarixi

Yaqin Sharqdagi kelishmovchilik borgan sari keskinlashib boryapti va bu keskinlashuvning xuni minglab musulmonlarning, qisman yahudiylarning o‘limi bilan tugayapti. Qariyb 75 yildan buyon surunkali davom etib kelayotgan urushning asl sababi nima va tomonlar nima xohlayapti?

Isroil davlatining vujudga kelish tarixi bevosita XIX asrga borib taqaladi. O‘sha davrda yevropalik yahudiylar Isroil davlati tuzishni reja qila boshlaydi va u paytda Falastin hududlari Usmonli turklar imperiyasi nazoratida bo‘ladi. 1914-1918-yillardagi Birinchi jahon urushidan keyin turklar mag‘lub bo‘ladi va Falastin hududlari Britaniya imperiyasi qaramog‘iga o‘tadi. Shundan keyin alohida Isroil davlatini tashkil qilish fikri ilgari surila boshlaydi.

Birinchi jahon urushi tugashiga bir yil qolganda Isroil davlatini tuzish bo‘yicha Britaniyada deklaratsiya qabul qilinadi. Bu qarorni asli yahudiy bo‘lgan britaniyalik siyosatchi Artur Belfor yoqlab chiqqan edi. Tabiiyki, Britaniyaning nazoratida bo‘lgan Falastinga butun dunyodan tarqoq yashayotgan yahudiylar ko‘chib kela boshlaydi. Bizga ma’lumki, nemislar yahudiylarni yomon ko‘rgan va Gitler ularni ayovsiz qirgan. Uysiz, boshpanasiz qolgan yahudiylar dengiz va quruqlik orqali Falastin yerlariga “Nemislar oilamizni, yerimizni, bolalarimizni yo‘q qildi. Umid qilamizki sizlar bunday qilmaysiz”, degan plakatlar bilan tashrif buyura boshlagan. Asl maqsadidan xabari yo‘q sodda musulmonlar esa, ularni quchoq ochib kutib oladi.

Ikkinchi jahon urushidan keyin dunyoda tinchlik va barqarorlikni ta’minlash maqsadida BMT tuziladi. Tashkilot tuzilishi bilan Isoril va Falastinni ikki davlatga ajratish g‘amini yeya boshlaydi. 1947-yil BMT o‘zi tuzgan va bugungi kunda o‘zi eplolmayotgan Isroil davlatini tuzishga qaror qiladi. O‘z-o‘zidan ma’lumki, musulmonlarning yerlari ikki bo‘linadi. Davlat bo‘lib shakllanishi bilan AQSh Isroilni norasmiy qaramog‘iga oladi. Mana 75 yildirki yahudiylar, “qo‘ynidan” joy bergan musulmonlarning yerlarini va “Al-Aqso” masjidini turli xil shakllarda o‘zlashtirishga harakat qiladi.

Falastin-Isroil mojarosini Rossiya boshladimi?

Tarmoqlarda XAMAS-Isroil mojarosini Rossiya boshladi degan norasmiy xabarlar tarqalmoqda.


XAMAS yetakchisi Xolid Meshalning aytishicha, urushni Rossiya boshlamagan, lekin ularning harakati ruslarga foyda keltirgan, ya’ni dunyo OAVlari va AQSh Ukrainadan qisman chalg‘igan. Yaqindagina Qo‘shma Shtatlarga tayinlangan yangi spiker ham davlat ajratayotgan gumanitar va harbiy yordamlarni ikkiga bo‘lishni, Iroil va Ukrainaga berishni taklif qilgan edi. Bu esa Ukrainaga bo‘lgan e’tiborni kamaytiradi. Zelenskiy ham aynan shundan xavotir olgan edi. Umuman olib qaraganda, XAMAS va Isroil ziddiyati Ukrainaga bo‘lgan e’tiborni rostan ham pasaytirdi. AQShning yangi spikeri Kiyevga berilishi kerak bo‘lgan yordamni biroz vaqtga kechiktirib turishini aytdi. Blinken esa Kulebaga yordam berishdan to‘xtamaslikni va’da berdi.

Uchinchi jahon urushi boshlanadimi? 



XAMAS-Isroil to‘qnashuvida arab davlatlari nega jim. Sababi, ular aralashsa, qolgan davlatlar ham birlashadi, bu esa jahon urushiga olib kelishi mumkin. Jahon urushi katta ehtimol bilan boshlanmaydi, chunki Falastindagi 2 mln aholini hechkim, hech qaysi arab mamlakatlari qaramog‘iga olmoqchi emas. Hozircha urushga Falastin tayyor ham emas. Urush boshlansa gigant davlatlar tabiiyki ikkiga ajralishiga va ayrim davlatlar esa betaraf bo‘lishiga to‘g‘ri keladi. Hammamizga ma’lum urush oqibatida minglab qochqinlar bo‘lishi mumkin, taraflanayotgan davlatlar esa ularni qabul qilishi kerak. Bundan tashqari, ularning milliy manfaatlari bor, ularni kiritish katta pul talab qiladi, ular aholiga ta’sir qilishi mumkin, shuning uchun ham bu masalada hamma davlatlar o‘zining milliy manfaatlarini o‘ylab ish tutadi.

Xalqaro tashkilotlar nega jim?

Keyingi masala. Nega BMT va Yevropa Ittifoqi jim? Yahudiylarning ayovsiz hujumi natijasida G‘azoda minglab odamlar halok bo‘ldi, ularning aksariyati bolalar va ayollar edi. Bu vaziyatni esa eng yaqindan tomosha qilayotgan va qo‘l qovushtirib o‘tirgan arab mamlakatlari va Xalqaro tashkilotlardir. Qisqa qilib tushuntirsak, mazkur tashkilotlarni ziddiyatga aralashish va qonli to‘qnashuvlarni to‘xtatishga undaydigan davlatning o‘zi, ya’ni AQSh urushni boshladi va davom ettiryapti. Shu sababli ham BMT o‘z vazifalarini bajara olmayapti.



Hozirgi davrda dunyoda vujudga kelayotgan urushlarning hammasida bir maqsad bor. Dunyo qutblashyapti, bu esa Xitoyning imkoniyatlarini oshirib yubordi. XXR Rossiyaga ham, AQShga ham biroz qarama qarshiroq. Rossiya Ukrainada botqoqqa botib qoldi. AQSh esa Yaqin sharqdan qutuldim degan paytda yana aralashishga majbur bo‘lyapti. Endi kamida 20 yil yana qolib ketadi va bularning hammasi Xitoy manfaatlariga xizmat qiladi.

Falastin-Isroil mojarosini Rossiya boshladimi? Bir narsaga e’tibor berish kerak, dunyoda xalqaro tartibot o‘zgaryapti. BMT va YeIning o‘rni judayam tushib ketdi. Endi yangi tizim yaratiladi va bu o‘tish davrida hamma davlatlar kuchli va barqaror bo‘lishni, muammolarini hal qilib olishni xohlamoqda. Xabaringiz bor, Ozarboyjon ham Qorabog‘ masalasini hal qilib oldi. Rossiya ham Ukraina muammosini hal qilmoqchi va shu qatorda Isroil ham yangi dunyoga kuchliroq va barqaror bo‘lib o‘tish uchun harakat qilmoqda. Balki Xitoy ham Tayvanga mazkur usullarni qo‘llab ko‘rar. Xulosa qilib aytish mumkinki, jahonda yuz berayotgan ziddiyatlarning hammasida bir maqsad bor – yangi va tizimlashayotgan dunyoga kuchliroq bo‘lib o‘tish.

Ilyos Boltayev tayyorladi


Falastin-Isroil


														
														Isroilda Netanyaxu hukumatiga qarshi namoyishlar bo‘lib o‘tmoqda

Isroilda Netanyaxu hukumatiga qarshi namoyishlar bo‘lib o‘tmoqda

Knesset (Isroil parlamenti) qarshisida yig‘ilgan namoyishchilar hukumatdan XAMAS bilan garovdagilarni ozod qilish bo‘yicha b…
16:40 / 06.05.2025

														
														Isroilning G‘azoga bo‘lgan so‘nggi hujumlarida 39 kishi halok bo‘ldi

Isroilning G‘azoga bo‘lgan so‘nggi hujumlarida 39 kishi halok bo‘ldi

“SAXALning Xon-Yunisdagi ko‘chirilganlar lageriga uyushtirgan zarbalarida 11 kishi halok bo‘ldi. Halok bo‘lganlar orasida 3 …
16:41 / 04.05.2025

														
														Isroil XAMASga otashkesim bo‘yicha yangi taklif jo‘natdi

Isroil XAMASga otashkesim bo‘yicha yangi taklif jo‘natdi

Isroil G‘azo sektorida o‘t ochishni to‘xtatish bo‘yicha XAMASga yangi taklif yubordi.
16:24 / 15.04.2025

														
														XAMAS Isroil bilan 50 kunlik sulhga rozi bo‘ldi

XAMAS Isroil bilan 50 kunlik sulhga rozi bo‘ldi

XAMAS guruhi Misr va Qatar taklif qilgan Isroil bilan 50 kunlik sulh taklifiga rozi bo‘ldi. Bu haqda Falastin harakati vakil…
09:53 / 31.03.2025

														
														Ikki oylik sulhdan so‘ng Isroil yana G‘azoga hujumlarni boshladi

Ikki oylik sulhdan so‘ng Isroil yana G‘azoga hujumlarni boshladi

Isroil Mudofaa armiyasi xabariga ko‘ra, Isroil “siyosiy vaziyatga mos ravishda” G‘azo sektoridagi XAMAS obyektlariga katta z…
08:55 / 18.03.2025

														
														Isroil AQShning XAMAS bilan sulh borasidagi taklifini ma’qulladi

Isroil AQShning XAMAS bilan sulh borasidagi taklifini ma’qulladi

Netanyaxu idorasi XAMAS sulh kelishuvini bir necha marta buzganini, Isroil esa uni to‘liq bajarayotganini ta’kidlagan. Shuni…
09:44 / 02.03.2025

														
														Isroil 600 dan ziyod falastinliklarni ozod qilishni kechiktirdi

Isroil 600 dan ziyod falastinliklarni ozod qilishni kechiktirdi

Bu haqda mamlakat bosh vaziri Binyamin Netanyaxu ma’lum qildi.
15:38 / 23.02.2025

														
														XAMAS isroillik ayolning jasadini almashtirilgani sababini aniqlashga va’da berdi

XAMAS isroillik ayolning jasadini almashtirilgani sababini aniqlashga va’da berdi

XAMAS harakati Isroil garovidagi jasadni almashtirish sababini aniqlashga va’da berdi. Isroil ma’lumotlariga ko‘ra, jasad Sh…
19:54 / 21.02.2025

														
														G‘azoga yuzlab buldozer va mobil uylar kirib bormoqda

G‘azoga yuzlab buldozer va mobil uylar kirib bormoqda

XAMAS, o‘z navbatida, garovdagilarni almashish kelishilgan kunda amalga oshirilishini ma’lum qildi. O‘t ochishni to‘xtatish …
09:36 / 14.02.2025

														
														Erdo‘g‘an Isroilni G‘azo sektoriga yetkazilgan 100 milliard dollarlik zararni qoplashga chaqirdi

Erdo‘g‘an Isroilni G‘azo sektoriga yetkazilgan 100 milliard dollarlik zararni qoplashga chaqirdi

Turkiya rahbari Jakartada Indoneziya prezidenti Prabovo Subianto bilan qo‘shma konferensiya davomida shunday bayonot berdi.
21:39 / 12.02.2025

Bu ham qiziq

Toshkent shahridagi mahallalardan biri vaqtincha gazsiz qoladi

Toshkent shahridagi mahallalardan biri vaqtincha gazsiz qoladi

Ta’mirlash ishlari tufayli Sergeli tumani “Nomdanak” MFYning ayrim hududlariga 8-may kuni soat 10:00 dan 18:00 gacha tabiiy …
10:56 / 08.05.2025
YeChL. “PSJ” ikkala bahsda ham “Arsenal” ustidan g‘alaba qozonib finalga yo‘l oldi

YeChL. “PSJ” ikkala bahsda ham “Arsenal” ustidan g‘alaba qozonib finalga yo‘l oldi

7-maydan 8-may sanasiga o‘tar kechasi Yevropa Chempionlar Ligasining ikkinchi yarim final bahsi bo‘lib o‘tdi. Parij shahrida…
10:05 / 08.05.2025
Rossiya Kiyevga “Oreshnik” bilan zarba beradi, agar…

Rossiya Kiyevga “Oreshnik” bilan zarba beradi, agar…

RF Ukrainaning 9-may kuni Moskvaga ehtimoliy hujumiga qanday javob qaytarilishini ma’lum qildi.
14:20 / 07.05.2025
O‘zbekiston viloyatlariga 241 ta avtobus yetkazib berildi

O‘zbekiston viloyatlariga 241 ta avtobus yetkazib berildi

2025-yilning yanvar-aprel oylarida O‘zbekiston mintaqalariga yo‘lovchilarga xizmat ko‘rsatish uchun 241 ta avtobus va 113 ta…
15:36 / 08.05.2025
O‘zbekistonda futbol hakamlari akademiyasi ochildi

O‘zbekistonda futbol hakamlari akademiyasi ochildi

O‘zbekiston futbol assotsiatsiyasi (UFA) hakamlar akademiyasini ochdi. Bu haqda tashkilot matbuot xizmati xabar berdi.
16:23 / 08.05.2025
Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston xalqiga bayram tabrigi yo‘lladi

Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston xalqiga bayram tabrigi yo‘lladi

Bu haqda, Prezident matbuot xizmati e’lon qildi.
19:51 / 08.05.2025
O‘zbekiston Hindiston va Pokistonni vazminlikka va diplomatik muloqotga chaqirdi

O‘zbekiston Hindiston va Pokistonni vazminlikka va diplomatik muloqotga chaqirdi

"O‘zbekiston vaziyatni deeskalatsiya qilish va tinch yo‘l bilan hal qilishga qaratilgan har qanday xalqaro yoki mintaqaviy h…
08:31 / 08.05.2025
Samarqandda portlash oqibatida 2 kishi halok bo‘ldi

Samarqandda portlash oqibatida 2 kishi halok bo‘ldi

2025-yil 7-may kuni soat taxminan 15:06 larda Kattaqo‘rg‘on tumani, “Qushtepa” MFYda joylashgan AYOQShda portlash yuz berdi.…
18:25 / 08.05.2025
Mirzo Ulug‘bek tumanining ayrim hududlari vaqtincha elektr ta’minotidan uzildi

Mirzo Ulug‘bek tumanining ayrim hududlari vaqtincha elektr ta’minotidan uzildi

8-may kuni Mirzo Ulug‘bek tumani: “Amir Temur”, “Temuriylar” hamda “Alisherobod” MFYlarining ayrim hududlarida soat 10:00 da…
14:15 / 08.05.2025
O‘zbekistonda yuqumli bo‘lmagan kasalliklar iqtisodiyotga har yili 1 mlrd dollar zarar keltiradi

O‘zbekistonda yuqumli bo‘lmagan kasalliklar iqtisodiyotga har yili 1 mlrd dollar zarar keltiradi

Shavkat Mirziyoyev raisligida tibbiyot sohasi bo‘yicha videoselektor yig‘ilishi bo‘lib o‘tmoqda.
14:29 / 07.05.2025

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!

O‘zbekiston va jahonda ro‘y berayotgan eng so‘nggi voqea-hodisalar, sport, shou-biznes, madaniyat, informatsion texnologiyalar va ilm-fan yangiliklaridan doimo xabardor bo‘ling!