2022 yil 15 iyundan boshlab Turkiya davlatining “PARLAR FIDAN Parlar fidan tarim urunleri gida tekstil sanayi ve ticarey limited sirketi” (Pitomnik) ko‘chatxonalaridan O‘zbekistonga ekish materiallarini olib kirishga vaqtinchalik taqiq o‘rnatildi. Bu haqda O‘simliklar karantini va himoyasi agentligi maʼlum qildi.

Agentlikka ko‘ra, Markaziy fitosanitariya laboratoriyasi xulosasiga ko‘ra, mazkur shirkatga tegishli ko‘chatxxonalardan olib kirilgan shaftoli (Dixired navi) ko‘chatlarida “Olxo‘rining cho‘tir kasalligi” (Plum pox virus) aniqlangan. Mazkur kasallikni O‘zbekiston hududida tarqalish xavfini oldini olish maqsadida ko‘chatlarga nisbatan vaqtinchalik import cheklovi o‘rnatilgan.

Qayd etilishicha, “Olxo‘rining cho‘tir kasalligi” (Plum pox virus) O‘zbekiston uchun karantin ahamiyatiga ega bo‘lgan zararli organizmlar ro‘yxatiga kiritilgan.

Agentlik, shuningdek, ko‘chatlar hamda urug‘liklar importi bilan shug‘ullanuvchi tadbirkorlarni ogohlikka chaqirib, bu tardagi mahsulotlarni respublika hududiga olib kelish jarayonida Agentlikni oldindan xabardor qilish zarurligini taʼkidlamoqda.

“Import jarayonida belgilangan talablarga rioya etilmasa, mahsulotlar chegara nazorat punktlaridan ortga qaytarilishi yoki belgilangan tartibda yo‘q qilinishi mumkin”, – deyiladi xabarda.

Maʼlumot uchun, “Olxo‘rining cho‘tir kasalligi” (Plum pox virus) asosan Evropa mamlakatlari, xususan, Avstriya, Angliya, Bolgariya, Vengriya, Germaniya, Gollandiya, Gretsiya, Moldova, Polsha,  Rossiya, Ruminiya, Serbiya, Turkiya, Ukraina, Chexiya, Estoniya, Shvetsariya, Shvetsiya kabi mamlakatlarda tarqalgan. Ushbu kasallik olxo‘ri, tog‘olcha, o‘rik, shaftoli kabi mevalarni zararlaydi. Kasallik tufayli chidamsiz daraxtlarning 25-50 foiz, baʼzan 100 foiz hosili yo‘qotiladi. Zararlangan daraxtlar mevasining ko‘pchiligi to‘kiladi, qolganlari mayda va taʼmsiz bo‘lib qoladi. Kasallik belgilari daraxtlar virus bilan zararlangandan so‘ng 9-11 oy o‘tganda namoyon bo‘ladi.

Shuningdek, kasallik bilan zararlangan mevalar vaqtidan oldin rangga kiradi, tarkibida qand moddasi kamayadi va sog‘lomlaridan 20-30 kun oldin to‘kiladi. Ularning bir qismi mumiyolashadi. Kuchli zararlangan chidamsiz navlarning hosili butunlay yo‘qotilishi mumkin.

• Agentlik
• Import
• Ko‘chat
• O‘zbekiston
• Turkiya
• karantin
• taqiq